Philosophical Anthropology

Celem wykładu jest przedstawienie studentom jednego z obrazów człowieka dyskutowanych w antropologii filozoficznej i zachęcenie ich do samodzielnej refleksji nad ludzką naturą i jej aspektami takimi jak: zdolność do ufania, wrażliwość na wartości, rozpoznawanie natury wybranych wartości

Filozofia człowieka jest dyscypliną filozoficzną, w której następuje ustosunkowanie się do pytania o istotę człowieka. Pytanie się uchyla i podaje ku temu racje, dyskutuje się odpowiedzi, jakie na to pytanie były udzielane w historii filozofii – tzw. projekty antropologiczne, bądź konstruuje się odpowiedzi nowe. Na zajęciach analizowany będzie jeden z możliwych „projektów” i metoda poznawcza, za pomocą której taki obraz daje się uzyskać. Jest to wczesna wersja metody fenomenologicznej, która odwołuje się do potocznego, codziennego doświadczenia – pozytywnie je waloryzuje. Przy takim ujęciu tematyki antropologicznej nie potrzeba zasadniczo żadnych prerekwizytów. W ramach tej metody zrazu analizuje się formuły językowe, za pomocą których w potocznie opisuje się obszar sensów i ich przeżyć, by w końcu po analizie danych doświadczenia egzystencjalnego rozpoznać istotę: zaufania, obiecywania, krzywdy wyrządzonej człowiekowi...

Na treść programową WYKŁADÓW wchodzą następujące zagadnienia:

1. Ogólne wprowadzenie – pytanie o istotę człowieka i jego dyskusja

2. Dzieje filozofii człowieka

3. Cielesność człowieka

4. Pierwiastek duchowy człowieka; dusza ludzka

5. Struktura władz duszy

6. Umysł ludzkii proces poznawania umysłowego

7. Wolność człowieka

8. Pochodzenie człowieka

9. Człowiek istotą dialogiczną

10. Człoweik a historia

11. Człoweik twórcą kultury

12. Człowiek a świat wartości

13. Człowiek istotą religijną

Podręczniki:

C. Valverde, Antropologia filozoficzna, Pallottinum, Poznań 1998;

R. Darowski, Filozofia człowieka, WAM, Kraków 2008 (szczególnie Antologia)

Literatura uzupełniająca

G. Dogiel, Antropologia filozoficzna, Kraków 1992

T. Stępień, Wprowadzenie do antropologii filozoficznej św. Tomasza z Akiwnu, Warszawskie Towarzystwo Teologiczne, Warszawa 2013

J. F. Crosby - Zarys filozofii osoby. Bycue sobą, WAM, Kraków 2015

M. Buber, Ja i Ty, Pax, Warszawa 1992

5. E. Levinas, Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, Warszawa 1998

F. Ebner, Słowo irealności duchowe. Fragmenty pneumatologiczne, Warszawa 2006.

Literatura do ćwiczeń do wyboru (w ramach opracowania prezentacji na bazie jednej z lektur):

Arystoteles, Etyka nikomachejska, rodz. VIII i IX (O przyjażni)

Św. Tomasz z Akwinu, Suma teologiczna, I-II, q. 26: O miłości; q. 27:O przyczynie miłości; q. 28: O skutkach miłości, w: Uczucia, t. 10 (ed. pol.), Wyd. Veritas Londyn 1967;

J. Pieper, O miłości, Poznań 2000

K. Wojtyła, Miłość i odpowiedzialność (wybrabe fragmenty: Osoba a popęd; Osoba a miłość) . KUL, Lublin 2010

D. von Hildebrand, Serce, Poznań 1987

F. Ebner, Słowo i realności duchowe, Warszawa 2006

M. Buber, Ja i Ty, Pax, Warszawa 1992

E. Levinas, Całość i nieskończoność, PWN, Warszawa 1998 (wybrane fragmenty: Epifania twarzy)

Zaliczenie na ocenę wykładów:

pisemny esej na temat wybranego zagadnienia z zakresu filozzofii człowieka na podstawie tematu-zagadnienia antropologicznego bądź tekstu filozoficznego (por. Antologia tekstów, w: R. Darowski Filozofia człowieka, WAM, Kraków 2008)

egzamin ustny

W2, K3, U1, U4

Zaliczenie na ocenę ćwiczeń:

Sprawdzenie wiedzy z zadanej literatury sprawdzenie U1

Praca zaliczeniowa – esej zaliczeniowy K3,U1,U4

Kryteria oceniania:

zaliczenie na ocenę wykładu - ocena z opisania wybranego tematu antropologicznego (np. na podstawie tematów wykładów, bądź Antologia tekstów, w: R. Darowski, Filozofia człowieka, WAM, Kraków 2008

zaliczenie na ocenę ćwiczeń: esej na temat antrolologii uczuć (wybór jednego z podstawowych jedenastu - miłość, nienawiść, pragnienie, niechęć, radość, smutek, nadzieja, rozpacz, odwaga, lęk, gniew) na postawie S. Th., I-II, q. 22-48;

nie dotyczy