Podstawy historii średniowiecznej 1202-H-PHŚ-S1
Wykład (WYK)
Semestr letni 2019/20
Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)
Liczba godzin: | 30 |
Limit miejsc: | 50 |
Zaliczenie: | Egzamin |
Literatura: |
Dział I: proponowane podręczniki: Tomasz Jurek, Edmund Kizik, Historia Polski do 1572 r. Warszawa 2013 Jerzy Kłoczowski, Historia Polski od czasów najdawniejszych do końca XV w., Lublin 2000 Stanisław Szczur, Historia Polski średniowiecze, Kraków 2006 Jerzy Wyrozumski, Historia Polski do 1505 r., Warszawa 1978 (i in. wydania) Stefan Kwiatkowski, Średniowieczne dzieje Europy, Warszawa 2006 Tadeusz Manteuffel, Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 1978 (i następne wydania). Roman Michałowski, Historia powszechna średniowiecze, Warszawa 2009 Benedykt Zientara, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1973 (i następne wydania). Dział II: opracowania syntetyczne Bloch Marc, Społeczeństwo feudalne, Warszawa 2002 Biskup Marian, Labuda Gerard, Dzieje zakonu krzyżackiego w Prusach, Gdańsk 1988 Collins Roger, Europa wczesnośredniowieczna 300- 1000, Warszawa 1996 Hay Denys, Europa XIV i XV wieku, Warszawa 2001 Historia powszechna, t. 8: Od imperium Karola Wielkiego do kryzysu XIV wieku, 2007 Historia powszechna, t. 9: Ekspansja Europy w XV wieku. Narodziny świata nowożytnego, 2007 Huizinga Johan, Jesień średniowiecza, Warszawa 1985 Le Goff Jacques, Kultura średniowiecznej Europy, Gdańsk-Warszawa 2002 Matthew Donald, Europa średniowieczna, Warszawa 1996 Samsonowicz Henryk, Złota jesień polskiego średniowiecza, Warszawa 1971 Zientara Benedykt, Świt narodów europejskich : powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej Warszawa 1985 Dział III: Monografie dzieje polityczne Baczkowski Krzysztof, Walka Jagiellonów z Maciejem Korwinem o koronę czeską w latach 1471-1479, Kraków 1980 Barciak Antoni, Ideologia polityczna monarchii Przemysła Ottokara II: studium z dziejów czeskiej polityki zagranicznej w drugiej połowie XIII wieku, Katowice 1982 Biskup Marian, Górski Karol, Kazimierz Jagiellończyk. Zbiór studiów o Polsce drugiej połowy XV wieku, Warszawa 1987 Biskup Marian, Wojny Polski z Zakonem Krzyżackim: 1308-1521, Gdańsk 1993 Bührer-Thierry Genevieve, Imperium Karola Wielkiego, Warszawa 2004 Fałkowski Wojciech, Potestas regia: władza i polityka w królestwie zachodniofrankijskim na przełomie IX i X wieku, Warszawa 1999 Hauziński Jerzy, Imperator „końca świata”: Fryderyk II Hohenstauf (1194-1250), Gdańsk 2000 Hauziński Jerzy, Polityka orientalna Fryderyka II Hohenstaufa, Poznań 1978 McKitterick Rosamond, Królestwa Karolingów, 751-987: władza, konflikty, kultura, Warszawa 2011 Krzyżaniakowa Jadwiga, Ochmański Jerzy, Władysław II Jagiełło, Wrocław 2006 Labuda Gerard, Mieszko I, Wrocław 2002 Labuda Gerard, Mieszko II król polski (1025-1034). Czas przełomu w dziejach państwa polskiego, Kraków 1992 Łowmiański Henryk, Polityka Jagiellonów, Poznań 2006 (cz. I i II) Nowacki Bronisław Przemysł II, Poznań 1995 Nowak Zenon Hubert, Międzynarodowe procesy polubowne jako narzędzie polityki Zygmunta Luksemburskiego w północnej i środkowej Europie (1412-1424), Toruń 1981 Nowak Zenon Hubert, Polityka północna Zygmunta Luksemburskiego do roku 1411, Toruń 1964 Nowak Zenon Hubert, Współpraca polityczna państw unii polsko-litewskiej i unii kalmarskiej w latach 1411-1425, Toruń 1996 Papée Fryderyk, Jan Olbracht, Kraków 2006 Powierski Jan, Kryzys rządów Bolesława Śmiałego, Gdańsk 1992 Roesdahl Else, Historia Wikingów, Gdańsk 1996 Runciman Steven, Królestwo Akki i późniejsze krucjaty, Warszawa 1987 Runciman Steven, Pierwsza krucjata i założenie Królestwa Jerozolimskiego, Katowice 2009 Strzelczyk Jerzy, Otton III, Wrocław 2009 Strzelczyk Jerzy, Mieszko I, Poznań 1992 Strzelczyk Jerzy, Zapomniane narody Europy, Wrocław 2006 Wyrozumski Jerzy, Kazimierz Wielki, Wrocław 1982 Dział IV: Monografie - dzieje społeczno-gospodarcze Abrahams Israel, Życie codzienne Żydów w średniowieczu, Warszawa 1996 Barber Richard, Rycerze i rycerskość, Warszawa 2000 Beuys Barbara, Florencja : świat miasta - miasto świata : życie miejskie w latach od 1200 do 1500, Warszawa 1996 Bogucki Ambroży, Polskie nazwy rycerstwa w średniowieczu. Przyczynki do historii ustroju społecznego, Włocławek 2001 Chaunu Pierre, Czas reform : historia religii i cywilizacji (1250-1550), Warszawa 1989 Czaja Roman, Grupy rządzące w miastach nadbałtyckich w średniowieczu, Toruń 2008 Duby Georges, Czasy katedr: sztuka i społeczeństwo 980-1420, Warszawa 1986 Gawlas Sławomir, O kształt zjednoczonego królestwa : niemieckie władztwo terytorialne a geneza społeczno-ustrojowej odrębności Polski, Warszawa 2000 Historia życia prywatnego. Od Europy feudalnej do renensansu, t. 2, pod red. Georges’a Duby, Wrocław 1998 Kurtyka Janusz, Odrodzone Królestwo. Monarchia Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego w świetle nowszych badań, Kraków 2001 Le Goff Jacques, Sakiewka i życie : gospodarka i religia w średniowieczu, Gdańsk 1995 Manikowska Halina, Nadzór i represja : władza i społeczeństwo w późnośredniowiecznej Florencji, Warszawa 1993 McCormick Michael, Narodziny Europy. Korzenie gospodarki europejskiej 300-900, Warszawa 2007 Modzelewski Karol, Chłopi w monarchii wczesnopiastowskiej, Wrocław 1987 Myśliwski Grzegorz, Wrocław w przestrzeni gospodarczej Europy (XIII-XV wiek): centrum czy peryferie ?, Wrocław 2009 Ohler Norbert, Życie pielgrzymów w średniowieczu: między modlitwą a przygodą, Kraków 2000 Ryś Grzegorz, Jan Hus wobec kryzysu Kościoła doby wielkiej schizmy, Kraków 2000 Samsonowicz Henryk, Późne średniowiecze miast nadbałtyckich : studia nad dziejami Hanzy nad Bałtykiem w XIV-XV w., Warszawa 1968 Samsonowicz Henryk, Życie miasta średniowiecznego, Poznań 2001 Ziemie polskie wobec zachodu. Studia nad rozwojem średniowiecznej Europy, pod red. S. Gawlasa, Warszawa 2006 Zientara Benedykt, Henryk Brodaty i jego czasy, Warszawa 1975 Żmudzki Paweł, Studium podzielonego Królestwa. Książę Leszek Czarny, Warszawa 2000 Żywczyński Mieczysław, Papiestwo i papieże w średniowieczu, Kraków 1995 Dział V: Monografie - kultura Borawska Teresa, Górski Karol, Umysłowość średniowiecza, Warszawa 1993 Chélini Jean, Dzieje religijności w Europie Zachodniej w średniowieczu, Warszawa 1996 Człowiek średniowiecza, pod red. Jacques’a Le Goffa, Warszawa-Gdańsk 1996 Dalewski Zbigniew, Władza-przestrzeń-ceremoniał, Warszawa 1996 Dąbrowski Jan, Dawne dziejopisarstwo polskie, Wrocław 1964 Deptuła Czesław, Galla Anonima mit genezy Polski, Lublin 1990 Duczko Władysław, Ruś Wikingów, Warszawa 2006 Henderson George, Wczesne średniowiecze, Warszawa 1987 Kantorowicz Ernst, Dwa ciała: studium ze średniowiecznej teologii politycznej, Warszawa 2007 Kras Paweł, Husyci w piętnastowiecznej Polsce, Lublin 1998 Labuda Gerard, Święty Wojciech, Wrocław 2000 Le Goff Jacques, Inteligencja w wiekach średnich, Warszawa 1997 Le Goff Jacques, Święty Ludwik, Warszawa 2001 Lewis Clive Staples, Odrzucony obraz: wprowadzenie do literatury średniowiecznej i renesansowej, Kraków 1995 Łowmiański Henryk, Religia Słowian i jej upadek (w. VI-XII), Wrocław 1975 Manikowska Halina, Jerozolima-Rzym-Compostela: wielkie pielgrzymowanie u schyłku średniowiecza, Wrocław 2008 Michałowski Roman, Princeps fundator. Studium z dziejów kultury politycznej w Polsce X-XIII w., Warszawa1993 Modzelewski Karol, Barbarzyńska Europa, Warszawa 2011 Oexle Otto Gerhard, Społeczeństwo średniowiecza. Mentalność – grupy społeczne – formy życia, Toruń 2000 Pernoud Regine, Kobieta w czasach katedr, Warszawa 1990 Runciman Steven, Manicheizm średniowieczny, Gdańsk 1996 Schmitt Jean-Claude, Gest w średniowiecznej Europie, Warszawa 2006 Strzelczyk Jerzy, Apostołowie Europy, Poznań 1997 Strzelczyk Jerzy, Iroszkoci w kulturze średniowiecznej Europy, Poznań 2008 Vauchez André, Duchowość średniowiecza, Warszawa 1996 |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: - student posiada posiada uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu historii (K_W01) - student opanował podstawową terminologię z zakresu historii i nauk pokrewnych(K_W02) - student ma uporządkowaną chronologicznie i tematycznie wiedzę o historii Polski w zakresie średniowiecza (K_W03) - student zna wybrane zagadnienia historii powszechnej (w zakresie pięciu głównych epok historycznych) w ujęciu chronologicznym i tematycznym (K_W04) - student wykazuje znajomość historii porównawczej średniowiecznej Europy; zna powiązania historii integracji europejskiej z aktualnymi problemami społecznymi, gospodarczymi i politycznymi (K_W05) - student posiada podstawową wiedzę pozwalającą na analizę i interpretację wytworów cywilizacji przydatnych dla poznania średniowiecza (K_W09) - student zna różne źródła informacji; rozumie ich przydatność w badaniach historycznych(K_W10) - student wie, że badania i debata historyczna na temat średniowiecza są procesem stałym, który niesie ze sobą nieustanne zmiany i rozwój poglądów (K_W14) - student wie o istnieniu w historii i pokrewnych odmiennych punktów widzenia, determinowanych różnym podłożem kulturowym (K_W15) Umiejętności: tudent zdobywa wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny pod kierunkiem opiekuna naukowego, przy zastosowaniu nowoczesnych technologii informacyjnych, technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji (K_U01) - student potrafi wskazać, uzasadnić i omówić wzajemne relacje różnych kierunków badań historycznych (K_U02) - student potrafi opanować i stosować pod kierunkiem opiekuna naukowego podstawowe umiejętności badawcze w zakresie historii średniowiecza (K_U03) - student potrafi posłużyć się w stopniu podstawowym teoriami i paradygmatami badawczymi w zakresie historii i nauk pokrewnych (K_U04) - student docenia i szanuje, jak też jest gotów promować tradycje oraz dziedzictwo historyczne i kulturowe Polski, swojego regionu i Europy (K_U09) - student formułuje tezy i argumentuje z wykorzystaniem poglądów innych autorów prac historycznych (K_U10) - student docenia rolę nauk historycznych i pokrewnych dla kształtowania więzi społecznych na poziomie lokalnym i ponadlokalnym (K_U12) Kompetencje społeczne: tudent zdobywa wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny pod kierunkiem opiekuna naukowego, przy zastosowaniu nowoczesnych technologii informacyjnych, technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji (K_U01) - student potrafi wskazać, uzasadnić i omówić wzajemne relacje różnych kierunków badań historycznych (K_U02) - student potrafi opanować i stosować pod kierunkiem opiekuna naukowego podstawowe umiejętności badawcze w zakresie historii średniowiecza (K_U03) - student potrafi posłużyć się w stopniu podstawowym teoriami i paradygmatami badawczymi w zakresie historii i nauk pokrewnych (K_U04) - student docenia i szanuje, jak też jest gotów promować tradycje oraz dziedzictwo historyczne i kulturowe Polski, swojego regionu i Europy (K_U09) - student formułuje tezy i argumentuje z wykorzystaniem poglądów innych autorów prac historycznych (K_U10) - student docenia rolę nauk historycznych i pokrewnych dla kształtowania więzi społecznych na poziomie lokalnym i ponadlokalnym (K_U12) |
Metody i kryteria oceniania: |
Egzamin ustny: - czas trwania egzaminu 30 minut, - w czasie egzaminu student odpowiada na 4 pytania, które dotyczą sześciu wybranych zagadnień (z każdego bloku tematycznego po dwa zagadnienia). Zagadnienia powinny zostać przygotowane na podstawie podręczników oraz sześciu wybranych lektur (po dwie lektury dla każdego bloku tematycznego). - pytania uwzględniają wiedzę, umiejętności i kompetencje opisane w efektach kształcenia: K_W02; K_W03; K_W04; K_W05; K_W09; K_W10; K_W14, K_W15; K_U02; K_U10; K_K01; K_K02; K_K03; K_K06); - K_U01; K_U02; K_U02; K_U03; K_U04); K_U09; K_U10; K_U12. Skala ocen: 91%-100%–5,00 bardzo dobry 81%-90%4,25–4,74 dobry plus 71%-80%3,75–4,24 dobry 61%-70%3,25–3,74 dostateczny plus 51%-60% –3,24 dostateczny 0–50% - niedostateczny |
Zakres tematów: |
Na cykl zajęć składa się 15 wykładów, w czasie których przedstawione zostaną zagadnienia z zakresu trzech bloków tematycznych opisach poniżej: Blok I: historia powszechna: 1.Kształt terytorialny i organizacja władzy w nowych królestwach w Europie łacińskiej VI-IX. 2. Cywilizacja Islamu (rozwój struktur politycznych, kultura, nauka, religia) VII-XIII w. 2. Imperium Karolingów: powstanie – rozkwit i upadek VIII-X w. 3. Rozwój państwowości na obszarze Słowiańszczyzny IX-XI w. 4. Struktura polityczna Półwyspu Skandynawskiego X-XV w. 5. Struktura polityczna i podziały terytorialne na Półwyspach Apenińskim i Iberyjskim w XI-XV w. 6. Organizacja władzy królewskiej/cesarskiej i polityka zewnętrzna Rzeszy Niemieckiej X-XV w. 7. Rozwój terytorialny i władza królewska we Francji X-XV w. 8. Organizacja władzy politycznej i polityka zewnętrzna Bizancjum XI-XV w. 9. Struktury polityczne w Europie Wschodniej (Ruś, Litwa) w średniowieczu. 10. Organizacja władzy królewskiej i polityka zewnętrzna w Anglii X-XV w. Blok II: historia Polski 1.Organizacja polityczna (władza centralna, struktury terytorialne, administracja) monarchii piastowskiej 966-1138. 2. Polityka zewnętrzna monarchii piastowskiej w latach 966-1138. 3. Stosunki polityczne Polski z Rzeszą Niemiecką X-XV w. 4. Stosunki polityczne Polski z Rusią X-1492 r. 5. Stosunki polityczne polsko-litewskie w średniowieczu. 6. Stosunki polityczne Polski z Czechami i Węgrami X-XV w. 7. Polityka zewnętrzna monarchii jagiellońskiej 1385-1492. 8. Stosunki polsko-krzyżackie 1226-1492. 9. Podziały polityczne i walka o władzę centralną w państwie piastowskim 1138-1320. 10. Struktura terytorialna i administracyjna oraz o organizacja władzy politycznej w Królestwie Polskim 1320-1492 Blok III; zjawiska uniwersalne: 1.Zakony w Europie średniowiecznej. 2. Rozwój idei krucjat XI-XIII w. 3. Struktury organizacyjne kościoła łacińskiego i władza papieska w średniowiecznej Europie. 4. Rozwój nauki i szkolnictwa w średniowiecznej Europie. 5. Gospodarka średniowiecznej Europy (rolnictwo, handel, produkcja). 6. Literatura i sztuki piękne w Europie VI-XV w. (świat grecki i łaciński). 7. Ruchy heretyckie w średniowieczu. 8. Rozwój miast i mieszczaństwa w średniowieczu. 9. Struktura społeczna w Polsce w XIII-XV w. 10. Przemiany religijności w średniowieczu. |
Metody dydaktyczne: |
Wykład |
Grupy zajęciowe
Grupa | Termin(y) | Prowadzący |
Miejsca |
Akcje |
---|---|---|---|---|
1 |
każda środa, 11:30 - 13:00,
sala AB 2.13 |
Roman Czaja | 46/50 |
|
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku: Collegium Humanisticum |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.