Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Podstawy historii średniowiecznej 1202-H-PHŚ-S1
Wykład (WYK) Semestr letni 2019/20

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 30
Limit miejsc: 50
Zaliczenie: Egzamin
Literatura:

Dział I: proponowane podręczniki:

Tomasz Jurek, Edmund Kizik, Historia Polski do 1572 r. Warszawa 2013

Jerzy Kłoczowski, Historia Polski od czasów najdawniejszych do końca XV w., Lublin 2000

Stanisław Szczur, Historia Polski średniowiecze, Kraków 2006

Jerzy Wyrozumski, Historia Polski do 1505 r., Warszawa 1978 (i in. wydania)

Stefan Kwiatkowski, Średniowieczne dzieje Europy, Warszawa 2006

Tadeusz Manteuffel, Historia powszechna. Średniowiecze, Warszawa 1978 (i następne wydania).

Roman Michałowski, Historia powszechna średniowiecze, Warszawa 2009

Benedykt Zientara, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1973 (i następne wydania).

Dział II: opracowania syntetyczne

Bloch Marc, Społeczeństwo feudalne, Warszawa 2002

Biskup Marian, Labuda Gerard, Dzieje zakonu krzyżackiego w Prusach, Gdańsk 1988

Collins Roger, Europa wczesnośredniowieczna 300- 1000, Warszawa 1996

Hay Denys, Europa XIV i XV wieku, Warszawa 2001

Historia powszechna, t. 8: Od imperium Karola Wielkiego do kryzysu XIV wieku, 2007

Historia powszechna, t. 9: Ekspansja Europy w XV wieku. Narodziny świata nowożytnego, 2007

Huizinga Johan, Jesień średniowiecza, Warszawa 1985

Le Goff Jacques, Kultura średniowiecznej Europy, Gdańsk-Warszawa 2002

Matthew Donald, Europa średniowieczna, Warszawa 1996

Samsonowicz Henryk, Złota jesień polskiego średniowiecza, Warszawa 1971

Zientara Benedykt, Świt narodów europejskich : powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej Warszawa 1985

Dział III: Monografie dzieje polityczne

Baczkowski Krzysztof, Walka Jagiellonów z Maciejem Korwinem o koronę czeską w latach 1471-1479, Kraków 1980

Barciak Antoni, Ideologia polityczna monarchii Przemysła Ottokara II: studium z dziejów czeskiej polityki zagranicznej w drugiej połowie XIII wieku, Katowice 1982

Biskup Marian, Górski Karol, Kazimierz Jagiellończyk. Zbiór studiów o Polsce drugiej połowy XV wieku, Warszawa 1987

Biskup Marian, Wojny Polski z Zakonem Krzyżackim: 1308-1521, Gdańsk 1993

Bührer-Thierry Genevieve, Imperium Karola Wielkiego, Warszawa 2004

Fałkowski Wojciech, Potestas regia: władza i polityka w królestwie zachodniofrankijskim na przełomie IX i X wieku, Warszawa 1999

Hauziński Jerzy, Imperator „końca świata”: Fryderyk II Hohenstauf (1194-1250), Gdańsk 2000

Hauziński Jerzy, Polityka orientalna Fryderyka II Hohenstaufa, Poznań 1978

McKitterick Rosamond, Królestwa Karolingów, 751-987: władza, konflikty, kultura, Warszawa 2011

Krzyżaniakowa Jadwiga, Ochmański Jerzy, Władysław II Jagiełło, Wrocław 2006

Labuda Gerard, Mieszko I, Wrocław 2002

Labuda Gerard, Mieszko II król polski (1025-1034). Czas przełomu w dziejach państwa polskiego, Kraków 1992

Łowmiański Henryk, Polityka Jagiellonów, Poznań 2006 (cz. I i II)

Nowacki Bronisław Przemysł II, Poznań 1995

Nowak Zenon Hubert, Międzynarodowe procesy polubowne jako narzędzie polityki Zygmunta Luksemburskiego w północnej i środkowej Europie (1412-1424), Toruń 1981

Nowak Zenon Hubert, Polityka północna Zygmunta Luksemburskiego do roku 1411, Toruń 1964

Nowak Zenon Hubert, Współpraca polityczna państw unii polsko-litewskiej i unii kalmarskiej w latach 1411-1425, Toruń 1996

Papée Fryderyk, Jan Olbracht, Kraków 2006

Powierski Jan, Kryzys rządów Bolesława Śmiałego, Gdańsk 1992

Roesdahl Else, Historia Wikingów, Gdańsk 1996

Runciman Steven, Królestwo Akki i późniejsze krucjaty, Warszawa 1987

Runciman Steven, Pierwsza krucjata i założenie Królestwa Jerozolimskiego, Katowice 2009

Strzelczyk Jerzy, Otton III, Wrocław 2009

Strzelczyk Jerzy, Mieszko I, Poznań 1992

Strzelczyk Jerzy, Zapomniane narody Europy, Wrocław 2006

Wyrozumski Jerzy, Kazimierz Wielki, Wrocław 1982

Dział IV: Monografie - dzieje społeczno-gospodarcze

Abrahams Israel, Życie codzienne Żydów w średniowieczu, Warszawa 1996

Barber Richard, Rycerze i rycerskość, Warszawa 2000

Beuys Barbara, Florencja : świat miasta - miasto świata : życie miejskie w latach od 1200 do 1500, Warszawa 1996

Bogucki Ambroży, Polskie nazwy rycerstwa w średniowieczu. Przyczynki do historii ustroju społecznego, Włocławek 2001

Chaunu Pierre, Czas reform : historia religii i cywilizacji (1250-1550), Warszawa 1989

Czaja Roman, Grupy rządzące w miastach nadbałtyckich w średniowieczu, Toruń 2008

Duby Georges, Czasy katedr: sztuka i społeczeństwo 980-1420, Warszawa 1986

Gawlas Sławomir, O kształt zjednoczonego królestwa : niemieckie władztwo terytorialne a geneza społeczno-ustrojowej odrębności Polski, Warszawa 2000

Historia życia prywatnego. Od Europy feudalnej do renensansu, t. 2, pod red. Georges’a Duby, Wrocław 1998

Kurtyka Janusz, Odrodzone Królestwo. Monarchia Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego w świetle nowszych badań, Kraków 2001

Le Goff Jacques, Sakiewka i życie : gospodarka i religia w średniowieczu, Gdańsk 1995

Manikowska Halina, Nadzór i represja : władza i społeczeństwo w późnośredniowiecznej Florencji, Warszawa 1993

McCormick Michael, Narodziny Europy. Korzenie gospodarki europejskiej 300-900, Warszawa 2007

Modzelewski Karol, Chłopi w monarchii wczesnopiastowskiej, Wrocław 1987

Myśliwski Grzegorz, Wrocław w przestrzeni gospodarczej Europy (XIII-XV wiek): centrum czy peryferie ?, Wrocław 2009

Ohler Norbert, Życie pielgrzymów w średniowieczu: między modlitwą a przygodą, Kraków 2000

Ryś Grzegorz, Jan Hus wobec kryzysu Kościoła doby wielkiej schizmy, Kraków 2000

Samsonowicz Henryk, Późne średniowiecze miast nadbałtyckich : studia nad dziejami Hanzy nad Bałtykiem w XIV-XV w., Warszawa 1968

Samsonowicz Henryk, Życie miasta średniowiecznego, Poznań 2001

Ziemie polskie wobec zachodu. Studia nad rozwojem średniowiecznej Europy, pod red. S. Gawlasa, Warszawa 2006

Zientara Benedykt, Henryk Brodaty i jego czasy, Warszawa 1975

Żmudzki Paweł, Studium podzielonego Królestwa. Książę Leszek Czarny, Warszawa 2000

Żywczyński Mieczysław, Papiestwo i papieże w średniowieczu, Kraków 1995

Dział V: Monografie - kultura

Borawska Teresa, Górski Karol, Umysłowość średniowiecza, Warszawa 1993

Chélini Jean, Dzieje religijności w Europie Zachodniej w średniowieczu, Warszawa 1996

Człowiek średniowiecza, pod red. Jacques’a Le Goffa, Warszawa-Gdańsk 1996

Dalewski Zbigniew, Władza-przestrzeń-ceremoniał, Warszawa 1996

Dąbrowski Jan, Dawne dziejopisarstwo polskie, Wrocław 1964

Deptuła Czesław, Galla Anonima mit genezy Polski, Lublin 1990

Duczko Władysław, Ruś Wikingów, Warszawa 2006

Henderson George, Wczesne średniowiecze, Warszawa 1987

Kantorowicz Ernst, Dwa ciała: studium ze średniowiecznej teologii politycznej, Warszawa 2007

Kras Paweł, Husyci w piętnastowiecznej Polsce, Lublin 1998

Labuda Gerard, Święty Wojciech, Wrocław 2000

Le Goff Jacques, Inteligencja w wiekach średnich, Warszawa 1997

Le Goff Jacques, Święty Ludwik, Warszawa 2001

Lewis Clive Staples, Odrzucony obraz: wprowadzenie do literatury średniowiecznej i renesansowej, Kraków 1995

Łowmiański Henryk, Religia Słowian i jej upadek (w. VI-XII), Wrocław 1975

Manikowska Halina, Jerozolima-Rzym-Compostela: wielkie pielgrzymowanie u schyłku średniowiecza, Wrocław 2008

Michałowski Roman, Princeps fundator. Studium z dziejów kultury politycznej w Polsce X-XIII w., Warszawa1993

Modzelewski Karol, Barbarzyńska Europa, Warszawa 2011

Oexle Otto Gerhard, Społeczeństwo średniowiecza. Mentalność – grupy społeczne – formy życia, Toruń 2000

Pernoud Regine, Kobieta w czasach katedr, Warszawa 1990

Runciman Steven, Manicheizm średniowieczny, Gdańsk 1996

Schmitt Jean-Claude, Gest w średniowiecznej Europie, Warszawa 2006

Strzelczyk Jerzy, Apostołowie Europy, Poznań 1997

Strzelczyk Jerzy, Iroszkoci w kulturze średniowiecznej Europy, Poznań 2008

Vauchez André, Duchowość średniowiecza, Warszawa 1996

Efekty uczenia się:

Wiedza:

- student posiada posiada uporządkowaną wiedzę ogólną z zakresu historii

(K_W01)

- student opanował podstawową terminologię z zakresu historii i nauk pokrewnych(K_W02)

- student ma uporządkowaną chronologicznie i tematycznie wiedzę o historii Polski w zakresie średniowiecza (K_W03)

- student zna wybrane zagadnienia historii powszechnej (w zakresie pięciu głównych epok historycznych) w ujęciu chronologicznym i

tematycznym (K_W04)

- student wykazuje znajomość historii porównawczej średniowiecznej Europy; zna powiązania historii integracji europejskiej z aktualnymi problemami społecznymi, gospodarczymi i politycznymi (K_W05)

- student posiada podstawową wiedzę pozwalającą na analizę i interpretację wytworów cywilizacji przydatnych dla poznania średniowiecza (K_W09)

- student zna różne źródła informacji; rozumie ich przydatność w badaniach historycznych(K_W10)

- student wie, że badania i debata historyczna na temat średniowiecza są procesem stałym, który niesie ze sobą nieustanne zmiany i rozwój poglądów (K_W14)

- student wie o istnieniu w historii i pokrewnych odmiennych punktów widzenia, determinowanych różnym podłożem kulturowym (K_W15)

Umiejętności:

tudent zdobywa wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny pod kierunkiem opiekuna naukowego, przy zastosowaniu nowoczesnych

technologii informacyjnych, technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji (K_U01)

- student potrafi wskazać, uzasadnić i omówić wzajemne relacje różnych kierunków badań historycznych (K_U02)

- student potrafi opanować i stosować pod kierunkiem opiekuna naukowego podstawowe umiejętności badawcze w zakresie historii średniowiecza (K_U03)

- student potrafi posłużyć się w stopniu podstawowym teoriami i paradygmatami badawczymi w zakresie historii i nauk pokrewnych (K_U04)

- student docenia i szanuje, jak też jest gotów promować tradycje oraz dziedzictwo historyczne i kulturowe Polski, swojego regionu i Europy (K_U09)

- student formułuje tezy i argumentuje z wykorzystaniem poglądów innych autorów prac historycznych (K_U10)

- student docenia rolę nauk historycznych i pokrewnych dla kształtowania więzi społecznych na poziomie lokalnym i ponadlokalnym (K_U12)

Kompetencje społeczne:

tudent zdobywa wiedzę w sposób uporządkowany i systematyczny pod kierunkiem opiekuna naukowego, przy zastosowaniu nowoczesnych

technologii informacyjnych, technik pozyskiwania, klasyfikowania i analizowania informacji (K_U01)

- student potrafi wskazać, uzasadnić i omówić wzajemne relacje różnych kierunków badań historycznych (K_U02)

- student potrafi opanować i stosować pod kierunkiem opiekuna naukowego podstawowe umiejętności badawcze w zakresie historii średniowiecza (K_U03)

- student potrafi posłużyć się w stopniu podstawowym teoriami i paradygmatami badawczymi w zakresie historii i nauk pokrewnych (K_U04)

- student docenia i szanuje, jak też jest gotów promować tradycje oraz dziedzictwo historyczne i kulturowe Polski, swojego regionu i Europy (K_U09)

- student formułuje tezy i argumentuje z wykorzystaniem poglądów innych autorów prac historycznych (K_U10)

- student docenia rolę nauk historycznych i pokrewnych dla kształtowania więzi społecznych na poziomie lokalnym i ponadlokalnym (K_U12)

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin ustny:

- czas trwania egzaminu 30 minut,

- w czasie egzaminu student odpowiada na 4 pytania, które dotyczą sześciu wybranych zagadnień (z każdego bloku tematycznego po dwa zagadnienia). Zagadnienia powinny zostać przygotowane na podstawie podręczników oraz sześciu wybranych lektur (po dwie lektury dla każdego bloku tematycznego).

- pytania uwzględniają wiedzę, umiejętności i kompetencje opisane w efektach kształcenia: K_W02; K_W03; K_W04; K_W05; K_W09; K_W10; K_W14, K_W15; K_U02; K_U10; K_K01; K_K02; K_K03; K_K06);

- K_U01; K_U02; K_U02; K_U03; K_U04); K_U09; K_U10; K_U12.

Skala ocen:

91%-100%–5,00 bardzo dobry

81%-90%4,25–4,74 dobry plus

71%-80%3,75–4,24 dobry

61%-70%3,25–3,74 dostateczny plus

51%-60% –3,24 dostateczny

0–50% - niedostateczny

Zakres tematów:

Na cykl zajęć składa się 15 wykładów, w czasie których przedstawione zostaną zagadnienia z zakresu trzech bloków tematycznych opisach poniżej:

Blok I: historia powszechna:

1.Kształt terytorialny i organizacja władzy w nowych królestwach w Europie łacińskiej VI-IX.

2. Cywilizacja Islamu (rozwój struktur politycznych, kultura, nauka, religia) VII-XIII w.

2. Imperium Karolingów: powstanie – rozkwit i upadek VIII-X w.

3. Rozwój państwowości na obszarze Słowiańszczyzny IX-XI w.

4. Struktura polityczna Półwyspu Skandynawskiego X-XV w.

5. Struktura polityczna i podziały terytorialne na Półwyspach Apenińskim i Iberyjskim w XI-XV w.

6. Organizacja władzy królewskiej/cesarskiej i polityka zewnętrzna Rzeszy Niemieckiej X-XV w.

7. Rozwój terytorialny i władza królewska we Francji X-XV w.

8. Organizacja władzy politycznej i polityka zewnętrzna Bizancjum XI-XV w.

9. Struktury polityczne w Europie Wschodniej (Ruś, Litwa) w średniowieczu.

10. Organizacja władzy królewskiej i polityka zewnętrzna w Anglii X-XV w.

Blok II: historia Polski

1.Organizacja polityczna (władza centralna, struktury terytorialne, administracja) monarchii piastowskiej 966-1138.

2. Polityka zewnętrzna monarchii piastowskiej w latach 966-1138.

3. Stosunki polityczne Polski z Rzeszą Niemiecką X-XV w.

4. Stosunki polityczne Polski z Rusią X-1492 r.

5. Stosunki polityczne polsko-litewskie w średniowieczu.

6. Stosunki polityczne Polski z Czechami i Węgrami X-XV w.

7. Polityka zewnętrzna monarchii jagiellońskiej 1385-1492.

8. Stosunki polsko-krzyżackie 1226-1492.

9. Podziały polityczne i walka o władzę centralną w państwie piastowskim 1138-1320.

10. Struktura terytorialna i administracyjna oraz o organizacja władzy politycznej w Królestwie Polskim 1320-1492

Blok III; zjawiska uniwersalne:

1.Zakony w Europie średniowiecznej.

2. Rozwój idei krucjat XI-XIII w.

3. Struktury organizacyjne kościoła łacińskiego i władza papieska w średniowiecznej Europie.

4. Rozwój nauki i szkolnictwa w średniowiecznej Europie.

5. Gospodarka średniowiecznej Europy (rolnictwo, handel, produkcja).

6. Literatura i sztuki piękne w Europie VI-XV w. (świat grecki i łaciński).

7. Ruchy heretyckie w średniowieczu.

8. Rozwój miast i mieszczaństwa w średniowieczu.

9. Struktura społeczna w Polsce w XIII-XV w.

10. Przemiany religijności w średniowieczu.

Metody dydaktyczne:

Wykład

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 każda środa, 11:30 - 13:00, sala AB 2.13
Roman Czaja 46/50 szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
Collegium Humanisticum
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)