Antropologia Karnawału 1401-OG-AKR-L-DX
Wykład (WYK)
Semestr letni 2021/22
Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)
Liczba godzin: | 30 |
Limit miejsc: | (brak limitu) |
Zaliczenie: | Zaliczenie na ocenę |
Liczba godzin zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość`: | Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (30 godz.): - udział w wykładach (30 godz.). Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( 30 godz.): - czytanie literatury (10 godz.) - przygotowanie do egzaminu (20 godz.) Łącznie: 60 godz. ( 2 pkt. ECTS) |
Literatura: |
Literatura wymagana (obowiązkowa) Agamben G. (2006). Pochwała profanacji. (w:) G. Agamben, Profanacje. Warszawa: PIW, s. 93-116 Agamben G.(2010). Wołowy głód. Rozważania o szabasie, świecie i bezczynności (w:) G. Agamben, Nagość, Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, s. 115-125 Balbus S. (1975). Wstęp. Sformułowanie problemu. (w:) M. Bachtin Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu. Kraków: Wydawnictwo Literackie. 55-116 Caillois R. (1973). Żywioł i ład. Warszawa: PIW Dudzik W. (2005). Karnawały w kulturze. Warszawa: Wydawnictwo Sic! Eco U. (2002). Komizm-„wolność”-karnawał (w:) Konteksty nr 3-4 132-136 Huizinga J. (1985). Homo Ludens. Zabawa jako źródło kultury. Warszawa: Czytelnik Żabski T. (1997). Słownik literatury popularnej. Wrocław: Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej Literatura zalecana (uzupełniająca) Barańczak S. (2007). Fioletowa krowa. Antologia angielskiej i amerykańskiej poezji niepoważnej. Kraków: a5 Burke P. (2009). Kultura ludowa we wczesnonowożytnej Europie. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego Eco U. (2008). Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią. Kraków: Znak Fossier R. (2009). Ludzie średniowiecza. Kraków: Wydawnictwo WAM Goff Le J. (2007). Czy Jezus się śmiał? (w:) J. Le Goff, Długie średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 197-202 Heschel A. J. (2009).Szabat i jego znaczenie dla współczesnego człowieka. Kraków: Wydawnictwo Esprit Kołakowski L. (2002). Kapłan i błazen (Rozważania o teologicznym dziedzictwie współczesnego myślenia) (w:) L. Kołakowski (red.) Pochwała niekonsekwencji. Pisma rozproszone sprzed roku 1968, t.2. Londyn: Wydawnictwo Puls 263-293 Lewis B. (2009). Śmiech i młot. Historia komunizmu w dowcipach. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie Prudowski L. (2000). Wariatem można być w każdym wieku. Z Wieniediktem Jerofiejewem rozmawia Leonid Prudowski (w:) W. Jerofiejew Dzieła prawie wszystkie. Kraków: Wydawnictwo Literackie, s. 411-434 Rabelais F. (1973). Gargantua i Pantagruel, t.1. Warszawa: PIW. s.41-44, 61-64, 110-112 Schindler N. (2002). Ludzie prości, ludzie niepokorni… Warszawa: Wiedza Powszechna Słowiński M. (1993). Błazen. Dzieje postaci i motywu. Warszawa: Prolog Thompson E. (2019). Zrozumieć Rosję.Warszawa: Teologia Polityczna Wołkow S. (2006). Szostakowicz i Stalin. Warszawa: Twój Styl Wydawnictwo Książkowe, s. 13-52 Wołkow S.(2001). Świat poety. Rozmowy z Josifem Brodskim. Warszawa: PIW, s. 56-72 Film dokumentalny Z Moskwy do Pietuszek z Wieniediktem Jerofiejewem, reż. P. Pawlikowski Dreaming by Numbers, reż. A. Bucchetti |
Efekty uczenia się: |
Wiedza Student: K_W04: Posiada podstawową wiedzę o powiązaniach sztuki i kultury z ich wymiarem antropologicznym; od czasów starożytnych do współczesności, ze szczególnym naciskiem na okres średniowiecza i wczesnej nowożytności). Chodzi o wiedzę dotyczącą historii kultury (w tym elementów kultury plebejskiej oraz popularnej), sztuk plastycznych, teatru, literatury, poezji , a także elementów teorii literatury, o wiedzę związaną wybranymi kierunkami artystycznymi, literackimi, teatralnymi, dotyczącą wybranych twórców, dzieł, ale także akcji społecznych, w których pojawiają się „wątki” karnawałowe . Wiedza ta wiąże się z innymi dyscyplinami naukowymi, zwłaszcza humanistycznymi i społecznymi (antropologią kultury, socjologią, historią). Stanowi to podstawę do rozpoznawania i interpretowania karnawałowych tekstów kultury w całym spektrum, szeroko rozumianej kultury dawnej i współczesnej. K_W05: Posiada podstawową, uporządkowaną wiedzę w zakresie filozofii (zwłaszcza określonych aspektów filozofii G. Agambena takich jak teoria profanacji i odzyskiwania, koncepcja święta szabasowego: „bezczynności” i „niecelowości”), teorii literatury (teoria karnawalizacji M. Bachtina) oraz historii (zwłaszcza średniowiecza i okresu wczesnej nowożytności), kontekstu społecznego występowania, kształtowania się karnawału a zwłaszcza jego funkcji (kulturotwórczego znaczenia karnawału w średniowieczu i przemian tego zjawiska w kontekście dominującego w nowoczesności dyskursu racjonalnego, ważne znaczenie historii obyczaju) a także kontekstu twórczego i artystycznego rozwoju człowieka w kulturze karnawału. Wiedza ta stanowi podstawę do definiowania fenomenu karnawalizacji. K_W06: Zna podstawową terminologię nauk humanistycznych i społecznych, zwłaszcza w zakresie filozofii, historii, antropologii kultury i socjologii. K_W07: Posiada podstawową wiedzę z obszaru historii sztuki, historii, kultury, socjologii, kultury popularnej – zjawisk w sztuce i kulturze dawnej oraz współczesnej. Stanowi to podstawę do śledzenia przejawów kultury karnawału w kulturze i sztuce dawnej oraz współczesnej. Umiejętności Student: K_U11: Potrafi precyzyjnie i spójnie wypowiadać się na tematy związane z kulturą, sztuką, historią, teorią literatury, filozofią, antropologią w tym interpretować rzeczywistość kultury pod kątem kultury karnawału oraz posługuje się twórczo z nabytą wiedzą. Kompetencje społeczne: Student: K_K01: Jest wrażliwy na społeczny występowania kultury karnawału dawniej i dzisiaj. K_K03: Wzbogaca dotychczasowe kompetencje o nowe wiadomości, posługuje się nową terminologią, samodzielnie podejmuje niezależne prace, tworzy i realizuje projekty twórcze zarówno w kręgu obiegu artystycznego, jak i w przestrzeni publicznej, społecznej, pozaartystycznej – wykorzystując do tego celu wiedzą na temat: antropologicznego, historycznego, społecznego i artystycznego znaczenia kultury karnawału. K_K04: Posiada świadomość poziomu swoich umiejętności i wiedzy, rozumie potrzebę ciągłego ich doskonalenia: chodzi o poszarzanie i twórcze łączenie różnych uzupełniających się dziedzin wiedzy: historii kultury, historii sztuki, literatury, teatru, historii, socjologii oraz antropologii kultury. I tworzenie w ten sposób nowych obszarów wiedzy, dla nowych zastosowań. K_K05: Dostrzega i wartościuje problemy moralne i etyczne związane z tradycją karnawału w kulturze europejskiej, takie jak tradycja zabawy rozumianej jako część kultury symbolicznej, a więc autotelicznej, „świątecznej”, o twórczym ładunku profanowania i odzyskiwania elementów kultury zawłaszczonych przez procesy jej instrumentalizacji ideologicznej bądź rynkowej, o tradycję specyficznego „światopoglądu” karnawałowego, który tworzy perspektywę oglądu rzeczywistości pełną ambiwalencji i twórczej niestabilności, także tradycję płynnego przechodzenia kategorii śmiechu i powagi (a nawet tragizmu, którą ucieleśnia postać błazna). Stanowi to podstawę do umieszczenia swojej lub cudzej twórczości w kontekście kultury karnawału lub w różnych kontekstach społecznych. |
Metody i kryteria oceniania: |
Wymagania dotyczące zaliczenia zaliczenie semestru (roku) polega na realizacji zadania w postaci pracy pisemnej na zadany temat na ocenę składa się: obecność na zajęciach, zaangażowanie i aktywność na zajęciach oraz ocena ze wspomnianej pracy. dopuszcza się formy zaliczenia on-line - w przypadku systemu pracy online podstawą do zaliczenia przedmiotu jest opracowanie wypowiedzi pisemnej na zadany temat |
Zakres tematów: |
1. Antropologiczna i kulturowa genealogia ludyczności. 2. Kulturotwórcze znaczenie karnawału (teoria karnawalizacji Michaiła Bachtina) 3. Kulturotwórcze funkcje gry i zabawy (żywioł gry i zabawy w teorii Rogera Caillois) 4. Człowiek zabawy w teorii Johana Huizingi 5. Zabawa jako instrument profanacji w ujęciu Giorgio Agambena 6. Historia karnawału w kulturze: przednowoczesnej (sakralne korzenie karnawału w starożytności, „wojna postu z karnawałem” w kulturze średniowiecza), w nowoczesnej (racjonalizacja i dyscyplinowanie zabawy karnawałowej), w ponowoczesnej (konsumpcyjne uprzedmiotowienie idei zabawy) 7. Błazen jako „nosiciel” idei karnawału 8. Od Bertolda do Bustera Keatona (uniwersalny charakter i żywotność tradycji błazeńskiej w kulturze Zachodu) 9. Śmiech jako wyraz oporu, buntu i emancypacji: (śmiech jako narzędzie demaskacji fałszywej powagi władzy, opresji i przemocy, śmiech jako nośnik ambiwalencji w jednowymiarowym świecie ideologii, idea twórczego oporu poprzez śmiech, wspólnotowy wymiar śmiechu, karnawał obywatelski) 11. Śmiech i presja ideologiczna: (problem instrumentalizacji śmiechu w kontekście presji ideologii totalitarnych) 12. Idea karnawału i ludyczności w kulturze popularnej: (problem niejednoznaczności kultury popularnej; między ideologią konsumpcji a tradycją ludyczno - karnawałową). |
Metody dydaktyczne: |
Metody dydaktyczne eksponujące: pokaz Metody dydaktyczne podające: wykład informacyjny (konwencjonalny), opis. Metody dydaktyczne poszukujące: ćwiczeniowa, seminaryjna. Metody dydaktyczne w kształceniu online: metody służące prezentacji treści, metody wymiany i dyskusji. |
Grupy zajęciowe
Grupa | Termin(y) | Prowadzący |
Miejsca |
Akcje |
---|---|---|---|---|
1 |
każdy wtorek, 16:45 - 18:15,
(sala nieznana)
|
Marcin Jaworski | 23/30 |
|
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku: |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.