Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Higiena i medycyna sportu 2800-HMSTIR-3-S1
Wykład (WYK) Semestr letni 2022/23

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 15
Limit miejsc: (brak limitu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Liczba godzin zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość`: nie dotyczy.
Literatura:

Literatura obowiązkowa:

1. Higiena profilaktyka i organizacja w zawodach medycznych. Red. Marcinkowski, Jerzy T. PZWL. Warszawa. 2003.

2. Jegier A., Krawczyk J. Wybrane zagadnienia medycyny sportowej. PZWL. 2012.

3. Mendraś M. Medycyna sportowa. Medsportpres. 2004.

4. Jegier A., Nazar K., Dziak A. Medycyna sportowa. PTMS. Warszawa. 2013.

5. Dziak A., Tayara S. Urazy i uszkodzenia w sporcie. Kasper. Kraków. 1999.

6. Garlicki J., Kuś M.W. Traumatologia sportowa. PZWL. Warszawa. 1978.

7. Kozłowski S., Rewerski R. Doping. PZWL. Warszawa. 1977.

8. Kurzbauer R., Kalinowska-Waniek D. Wybrane zagadnienia z zakresu medycyny sportowej. AWF. Katowice. 1996.

9. Dziak A., Nazar K. Medycyna sportowa. Wybrane zagadnienia. Prespol Warszawa. 1991.

10. Żuk T., Dziak A. Propedeutyka ortopedii. Wyd. II. PZWL. Warszawa. 1973.

Literatura uzupełniająca:

1. Dobrzański T.: Medycyna wychowania fizycznego i sportu. Wybrane zagadnienia. AWF Kraków 1984.

2. Driscołl P., Skinner D., Earlam R.: ABC postępowania w urazach. Wyd. I polskie pod redakcją Juliusza Jakubaszki. Górnicki Wydawnictwo Medyczne. Wrocław 2003.

3. Dziak A. (red.): Zamknięte uszkodzenia tkanek miękkich narządu ruchu. PZWL Warszawa 1985.

4. Gawroński W., Szyguła Z.: ABC medycyny sportowej. Medicina Sportiva 2002. Vol.6, Suppl.1.

5. Kozłowski S.: Granica przystosowań. Wiedza Powszechna, Warszawa 1986.

6. Kozłowski S., Nazar K.: Wprowadzenie do fizjologii klinicznej. PZWL Warszawa 1984.

7. Kubacki J.: Zarys ortopedii i traumatologii. AWF Katowice 1996.

8. Kuński H., Janiszewki M.: Medycyna aktywności ruchowej dla pedagogów. Łódź 1999. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.

9. Zajączkowski Z., (red.): Medycyna sportowa w praktyce.

Efekty uczenia się:

W zakresie:

wiedzy:

K_W01 - ma wiedzę w zakresie

kategorii pojęciowych oraz terminologii

turystyki i sportu, interdyscyplinarnego

charakteru zjawiska turystyki, miejsca i

znaczenia turystyki i sportu w systemie

nauk i ich powiązania z innymi

dyscyplinami naukowymi z obszaru

nauk przyrodniczych, społecznych oraz

obszaru nauk medycznych, nauk o

zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej

K_W05 - w zaawansowanym stopniu

zna i rozumie zjawiska i procesy

przyrodnicze, ekologiczne, fizycznogeograficzne i społeczno-ekonomiczne,

kształtujące i organizujące przestrzeń

turystyczną (w tym walory przyrodnicze

i antropogeniczne)

K_W06 - posiada wiedzę z zakresu

ochrony przyrody i zasady

zrównoważonego rozwoju i zachowania

bioróżnorodności

K_W07 - posiada wiedzę na temat

historii, kultury, architektury, sztuki,

dziedzictwa kulturowego i

przyrodniczego, krajoznawstwa oraz ich

znaczenia dla turystyki i aktywnego

wypoczynku

K_W08 - w zaawansowanym stopniu

wie jak wykorzystywać potencjał,

walory przyrodnicze i antropogeniczne

na potrzeby tworzenia przedsięwzięć

związanych z zagospodarowaniem

turystycznym i rekreacyjnym przestrzeni

geograficznej

K_W09 - ma wiedzę dotyczącą

procesów komunikowania

interpersonalnego i społecznego, ich

prawidłowości i zakłóceń

W zakresie:

umiejętności:

K_U01 - potrafi wykorzystywać różne

źródła informacji dotyczące branży

turystycznej i sportowo-rekreacyjnej, w

tym literaturę przedmiotu

K_U08 - posiada specjalistyczne

umiejętności ruchowe z zakresu

wybranych form aktywności fizycznej

(rekreacyjnych, zdrowotnych,

sportowych i estetycznych)

uwzględniając elementy środowiska

przyrodniczego, uwarunkowania

zdrowotne, poznawcze, dydaktyczne

oraz wychowawcze

W zakresie:

kompetencji społecznych:

K_K01 - rozumie potrzebę uczenia się

przez całe życie oraz potrzebę

ustawicznego uzupełniania wiedzy i

uczestnictwa w różnych formach

doskonalenia z zakresu turystyki,

rekreacji i sportu

K_K08 - stosuje zasady bezpieczeństwa

w pracy własnej i innych wykazując

odpowiedzialność zwłaszcza w stanach

zagrożenia

Metody i kryteria oceniania:

Wiedza

K_W01, K_W05, K_W06, K_W07, K_W08, K_W09 - Sprawdziany ustne.

Umiejętności

K_U01, K_U08 - Sprawdziany ustne i praktyczne w formie sprawozdań ustnych, prezentacje opracowanego i przyswojonego materiału.

Kompetencje społeczne

K_K01, K_K08 – praktyczna realizacja testów sprawnościowych, obserwacja rozwoju naukowego studenta, obserwacja umiejętności ruchowych studenta i interpretacji wyników testów sprawności fizycznej.

Podstawą zaliczenia przedmiotu jest:

- teoretyczne przygotowanie i odbycie seminariów, ocena w zakresie 2-5 punktów każde zajęcia. Opuszczenie zajęć wymaga indywidualnego odrobienia po uprzednim przedstawieniu zwolnienia lekarskiego lub urzędowego;

- przedstawienie prezentacji z wybranych wcześniej tematów, ocena w zakresie 2-5 pkt.);

- wykazanie opanowania wiedzy teoretycznej i praktycznej na sprawdzianie (kolokwium), ocena w zakresie 2-5 punktów.

O końcowej ocenie z przedmiotu decyduje średnia arytmetyczna ocena ze sprawdzianów (kolokwiumów), uzyskanych w czasie semestru, zaliczenie ustne z oceną, egzamin.

Co odpowiada

Wykład

Egzamin ustny z trzech losowanych zagadnień.

Określenie poziomu opanowania realizowanych efektów kształcenia odbywa się w formie oceniania podsumowującego semestralny cykl kształcenia w formie sprawdzianu ustnego.

Kryteria różnicujące oceny.

1. dostateczne – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 55-60% - ocena dostateczna (3,0).

Bardzo ogólny poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

2. więcej niż dostateczne – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 65-70% - ocena dostateczna plus (3,5).

Ogólny poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

3. dobre – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 75-80% - ocena dobra (4,0).

Poszerzony poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

4. więcej niż dobre – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 85-90% - ocena dobra plus (4,5).

Bardzo poszerzony poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

5. bardzo dobre – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 95-100% - ocena bardzo dobra (5,0)

Bardzo poszerzony i pogłębiony poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

Ćwiczenia

Zaliczenie z oceną z trzech losowanych zagadnień, 2 kolokwiumy poprzedzające z dwóch zagadnień, sprawdzające wiedzę z zakresu realizowanych efektów kształcenia.

Określenie poziomu opanowania realizowanych efektów kształcenia odbywa się w formie oceniania podsumowującego semestralny cykl kształcenia w formie sprawdzianu ustnego.

Kryteria różnicujące oceny.

1. dostateczne – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 55-60% - ocena dostateczna (3,0).

Bardzo ogólny poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

2. więcej niż dostateczne – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 65-70% - ocena dostateczna plus (3,5).

Ogólny poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

3. dobre – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 75-80% - ocena dobra (4,0).

Poszerzony poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

4. więcej niż dobre – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 85-90% - ocena dobra plus (4,5).

Bardzo poszerzony poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

5. bardzo dobre – przy osiągnięciu przez studenta wyniku kolokwium sprawdzającego wiedzę w granicach 95-100% - ocena bardzo dobra (5,0)

Bardzo poszerzony i pogłębiony poziom wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych.

Zakres tematów:

Wykłady.

Wykłady.

Wprowadzenie – Krystyna Pawlas 16

1.Zagrożenia zawodowe personelu medycznego 22

Zagrożenia zawodowe – Jerzy T Marcinkowski 22

Wymóg prawny kontroli środowiska pracy 24

Zagrożenia zawodowe lekarzy w aspekcie epidemiologii i ergonomii – Alicja Krzyżaniak, Barbara Stawińska-Witoszyńska 27

Szczepienia ochronne – Aneta Klimberg, Jerzy T Marcinkowski 31

Wypadki przy pracy i choroby zawodowe – Jerzy T Marcinkowski, Aneta Klimberg, Krzysztof Tuszyński 33

Wypadki przy pracy 34

Wypadki w drodze do pracy lub z pracy 40

Choroby zawodowe 41

Wykaz chorób zawodowych 42

Decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej 47

Choroby zawodowe w zawodach medycznych 48

Choroby parazawodowe 49

Uszczerbek na zdrowiu 49

Zdrowotne skutki reakcji stresowej w zawodach medycznych 51

Biologiczna koncepcja stresu – Iwona Niewiadomska 51

Pierwsze stadium fizjologicznego zespołu adaptacyjnego: reakcje alarmowe 51

Drugie stadium fizjologicznego zespołu adaptacyjnego: odporność 53

Trzecie stadium fizjologicznego zespołu adaptacyjnego: wyczerpanie 55

Rola stresu w niektórych zaburzeniach czynnościowych – Iwona Niewiadomska 56

Zróżnicowanie źródeł stresów w zawodzie lekarskim – Jerzy T Marcinkowski 61

Stres w zawodach medycznych – Emilia Kolarzyk, Iwona Niewiadomska, Justyna Łyszczarz 63

Zespół nietolerancji pracy zmianowej 63

Rola zawodowa i praca w zespole zawodowym jako źródła stresu 69

Zespół wypalenia zawodowego 71

Możliwości przeciwdziałania stresowi w zawodach medycznych 74

Radzenie sobie ze stresem 76

Rola zwartego zespołu w przeciwdziałaniu stresowi zawodowemu 82

Możliwości przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu 86

Problematyka uzależnień w zawodach medycznych 89

Alkohol – Jerzy T Marcinkowski 90

Narkotyki – Jerzy T Marcinkowski 90

Palenie tytoniu – Zbigniew Bartkowiak, Jerzy T Marcinkowski 93

2.Higiena w zakładach opieki zdrowotnej 96

Ogólne zasady sanitarno-epidemiologiczne 96

Odzież ochronna – Paweł Gilewski 96

Dezynfekcja – Paweł Gilewski 97

Dezynfekcja chemiczna 97

Dezynfekcja komorowa 99

Dezynfekcja powierzchni 99

Dezynfekcja termiczna 99

Sterylizacja – Marzena Binczycka-Anholcer, Waldemar Olszak 100

Podstawowe zasady sterylizacji 100

Metody sterylizacji 101

Metody alternatywne sterylizacji niskotemperaturowej 103

Odpady medyczne – Mariusz Stawiński, Michał Zabłocki, Jerzy T Marcinkowski 109

Gromadzenie i przechowywanie odpadów 110

Program gospodarki odpadami niebezpiecznymi 112

Transport odpadów 112

Unieszkodliwianie odpadów medycznych 113

Higiena, ochrona i pielęgnacja skóry ze szczególnym uwzględnieniem skóry rąk 116

Higiena i mycie rąk – Aneta Klimberg, Jerzy T Marcinkowski 116

Podstawowe zasady 118

Mydła 124

Ręczniki 125

Badania nad myciem rąk przez personel medyczny 126

Środki do dezynfekcji skóry rąk 126

Rękawiczki ochronne – Aneta Klimberg, Jerzy T Marcinkowski 127

Szkodliwość talku 128

Uczulenie na lateks 128

Pielęgnacja skóry – Ryszard Żaba 129

Rękawiczki hipoalergiczne 129

Skóra normalna 129

Skóra sucha130

Skóra tłusta 131

Skóra mieszana 132

Skóra zniszczona 132

Skóra starcza 133

Ochrona skóry rąk 137

Profilaktyka zakażeń krwiopochodnych – Aneta Klimberg, Jerzy T Marcinkowski, Paweł Gilewski 140

Instrukcja wykonania wkłucia dożylnego 141

Postępowanie poekspozycyjne 143

Zakażenia szpitalne 150

Przeciwdziałanie zakażeniom w ujęciu historycznym – Anna Łyczyńska, Mariusz Stawiński 150

Zakażenia szpitalne we współczesnym lecznictwie – Anna Łyczyńska, Mariusz Stawiński 152

Najczęstsze postacie kliniczne zakażeń szpitalnych 154

Bakteryjne zakażenia szpitalne – Anna Łyczyńska, Mariusz Stawiński 156

Pałeczki Gram-ujemne 156

Ziarniaki Gram-dodatnie 156

Beztlenowe laseczki Gram-dodatnie 157

Szczepy wielooporne 157

Wirusowe zakażenia szpitalne – Anna Łyczyńska, Mariusz Stawiński 161

Pasożytnicze zakażenia szpitalne – Anna Łyczyńska, Mariusz Stawiński 162

Mieszane zakażenia szpitalne – Anna Łyczyńska, Mariusz Stawiński 163

Grzybicze zakażenia szpitalne – Elżbieta Krajewska-Kułak, Jan Karczewski 164

Epidemiologia zakażeń grzybiczych 164

Profilaktyka zakażeń grzybiczych 169

Zakażenia grzybicze u pacjentów hospitalizowanych 171

Zapobieganie zakażeniom szpitalnym – Anna Łyczyńska, Mariusz Stawiński 176

Organizacja systemu kontroli zakażeń szpitalnych 178

Program kontroli zakażeń szpitalnych 181

Zapobieganie zakażeniom w laboratoriach diagnostycznych – Aneta Klimberg, Jerzy T Marcinkowski 182

3. Wytyczne sanitarno-epidemiologiczne dotyczące zakładów opieki zdrowotnej 189

Szpital – Jerzy T Marcinkowski, Aneta Klimberg 189

Wymagania ogólne 189

Wymagania szczególne 190

I. Część ogólna 190

II. Część szczegółowa 191

Przychodnie lekarskie – Jerzy T Marcinkowski, Aneta Klimberg 199

Indywidualna i grupowa praktyka lekarska – Aneta Klimberg, Jerzy T Marcinkowski 201

Wymagania sanitarno-epidemiologiczne 202

Indywidualna i grupowa praktyka pielęgniarek i położnych – Aneta Klimberg 210

Wymagania sanitarno-epidemiologiczne 210

Zespół operacyjny – Zbigniew Żaba 212

Normatywy higieniczne 213

Czynniki niebezpieczne, szkodliwe i uciążliwe 215

Gazy anestetyczne 216

Promieniowanie rentgenowskie 217

Odzież ochronna 218

Hałas 218

Chirurgiczne mycie i dezynfekcja rąk 219

Laboratorium diagnostyczne – Andrzej Kaniewski, Bogusław Krupiński 221

Wyposażenie 221

Podstawowe wymagania 222

Opis pomieszczeń 224

Oświetlenie 226

Ochrona przed hałasem 227

Wentylacja, ogrzewanie, klimatyzacja 229

Instalacja elektryczna 232

Instalacja wodna 232

Aparatura specjalistyczna 233

Meble 233

Ochrona przeciwpożarowa 234

Zasady bezpieczeństwa pracy 235

Prosektorium – Czesław Żaba, Jerzy T Marcinkowski 242

Ogólne zasady higieny 243

Wymagania w stosunku do personelu 243

Ochrony osobiste obducenta 244

Ubiór ochronny obducenta 244

Ekspozycja zawodowa na krew i inne materiały potencjalnie zakaźne 245

Normy sanitarno-epidemiologiczne 246

4.Jakość wymogiem współczesności 249

Jakość opieki zdrowotnej – Ludmiła Marcinowicz 249

Akredytacja zakładów opieki zdrowotnej 251

Typy decyzji akredytacyjnych 253

Zarządzanie przez jakość 254

Satysfakcja pacjenta 255

Ciągła edukacja medyczna 256

System zarządzania jakością na podstawie norm ISO 9000 – Maciej Skała 258

5.Prawo w medycynie 263

Problemy profilaktyki w prawie pracy 263

Opieka profilaktyczna nad pracującymi 263

Zagadnienia ogólne – Krzysztof Tuszyński 263

Podstawowe uregulowania prawne – Krzysztof Tuszyński 267

Organizowanie opieki profilaktycznej – Krzysztof Tuszyński 275

Jednostki organizacyjne służby medycyny pracy – Krzysztof Tuszyński 277

Badania specjalistyczne w zakładach opieki zdrowotnej – Marzena Binczycka-Anholcer 288

Ochrona pracy kobiet – Marzena Binczycka-Anholcer, Andrzej Anholcer 290

Wykaz prac wzbronionych kobietom – Aneta Klimberg, Jerzy T Marcinkowski 295

Ochrona pracy młodocianych – Jerzy T Marcinkowski, Aneta Klimberg 299

Odpowiedzialność karna, cywilna i zawodowa – Czesław Żaba 302

Odpowiedzialność karna 303

Przestępstwa nieumyślne 303

Przestępstwa umyślne 304

Odpowiedzialność cywilna 305

Odpowiedzialność za wykroczenia 308

Odpowiedzialność karno-administracyjna i służbowa 309

Tajemnica zawodowa 309

Skargi przeciwko lekarzom i zakładom opieki zdrowotnej – Jerzy T Marcinkowski 311

Powództwa o odszkodowania za zakażenia szpitalne – Aneta Klimberg, Jerzy T Marcinkowski 314

Strategia adwokatów 316

Strategia zakładów opieki zdrowotnej 317

Wstęp

Rozdział 1. FIZJOLOGICZNE PODSTAWY WYSIŁKÓW FIZYCZNYCH. ZMIANY TRENINGOWE W ORGANIZMIE CZŁOWIEKA

Zdolność organizmu człowieka do wysiłku fizycznego

Reakcje organizmu człowieka na wysiłek fizyczny

Zmiany treningowe w organizmie człowieka

Repetytorium

Rozdział 2. WYDOLNOŚĆ FIZYCZNA PODSTAWĄ PROGRAMOWANIA OBCIĄŻEŃ TRENINGOWYCH

Ocena wydolności fizycznej

Ogólne zasady stosowania testów wysiłkowych określających zdolność do wysiłków

Repetytorium

Rozdział 3. MEDYCZNE ASPEKTY SPORTU DZIECI I MŁODZIEŻY

Formalno-prawne aspekty opieki nad dziećmi uprawiającymi sport

Elementy fizjologii rozwojowej

Kwalifikacja do sportu a wiek dziecka

Periodyzacja treningu sportowego w wieku rozwojowym

Badanie lekarskie w aspekcie kwalifikacji dzieci i młodzieży do sportu

Zasady żywienia w sporcie dzieci i młodzieży

Problemy i zagrożenia współczesnego sportu

Sport dzieci i młodzieży z chorobami przewlekłymi

Zadania lekarza rodzinnego w opiece nad młodym sportowcem

Repetytorium

Rozdział 4. REGULARNA AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA JAKO WAŻNY ELEMENT PROMOCJI ZDROWIA I PREWENCJI CHORÓB PRZEWLEKŁYCH

Aktywność fizyczna w promocji zdrowia i prewencji chorób przewlekłych

Fizjologiczne efekty regularnej aktywności fizycznej

Zalecenia aktywności fizycznej w promocji zdrowia i prewencji pierwotnej chorób przewlekłych

Kwalifikacja do treningu fizycznego osób klinicznie zdrowych

Tolerancja wysiłku fizycznego oraz możliwość wystąpienia powikłań

Wysiłek fizyczny w wybranych chorobach przewlekłych

Repetytorium

Rozdział 5. WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU ORTOPEDII I TRAUMATOLOGII SPORTOWEJ

Zasady badania ortopedycznego i kwalifikacja do uprawiania sportu

Urazowe sportowe uszkodzenia narządu ruchu oraz zasady postępowania leczniczego

Repetytorium

Rozdział 6. ZASADY OCENY I MONITOROWANIA MOBILNOŚCI NARZĄDU RUCHU

Metody pomiarowe

Zasady przeprowadzania i interpretacji pomiarów zakresu ruchomości (ROM)

Hipermobilność

Diagnostyka czynnościowa stawów po urazach sportowych (monitorowanie procesu rehabilitacji)

Złożone (trójwymiarowe) formy rejestracji ruchu

Znaczenie ćwiczeń rozciągających (stretching)

Repetytorium

Rozdział 7. DOZWOLONE I ZABRONIONE WSPOMAGANIE ZDOLNOŚCI WYSIŁKOWYCH CZŁOWIEKA

Dozwolone wspomaganie zdolności wysiłkowych człowieka

Zabronione wspomaganie zdolności wysiłkowych człowieka

Repetytorium

Rozdział 8. PODSTAWY ORZEKANIA O ZDOLNOŚCI DO UPRAWIANIA SPORTU

Formalno-prawne podstawy orzekania o zdolności do uprawiania sportu

Medyczne podstawy orzekania o zdolności do uprawiania sportu

Repetytorium

Metody dydaktyczne:

Metody dydaktyczne:

Wykład: informacyjny, problemowy, konwersatoryjny

Seminaria: dyskusja dydaktyczna, analiza przypadków, film, pokaz - prezentacja

Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- wykład konwersatoryjny

- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- biograficzna

- ćwiczeniowa

- referatu

- seminaryjna

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 każda środa, 16:15 - 18:40, sala 206
Walerij Żukow 7/8 szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
Wydziały: Nauk Biologicznych i Weterynaryjnych oraz Nauk o Ziemi i Gospodarki Przestrzennej
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-5 (2023-11-21)