Konstytucyjny system organów państwa 1300-KON_SYS-S1
Wykład (WYK) Semestr zimowy 2023/24

Podstawowa:

Z. Witkowski (red.), Prawo konstytucyjne, TNOiK, wyd. XIII, Toruń 2011.

Uzupełniająca:

B. Banaszak, Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych, wyd. II, Wolters Kluwer Polska sp. z o.o. 2007.

B. Banaszak, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Komentarz, W-wa 2009.

B. Banaszak. Prawo konstytucyjne, C.H. Beck, Warszawa 2010.

L. Garlicki, Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2010

P. Sarnecki (red.), Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, C.H. Beck, Warszawa 2011.

M. Granat, M. Zubik, Prawo konstytucyjne. Wybór aktów prawnych, LexisNexis, Warszawa 2009.

Po zakończeniu wykładu student rozumie organizację i zasady funkcjonowania aparatu państwowego. Posiada wiedzę na temat treści Konstytucji RP i ustaw ustrojowych oraz zna wybrane orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Rozpoznaje modele ustrojowe współczesnego świata i kwalifikuje na ich tle ustrój RP. Porusza się w sferze wzajemnych relacji między głównymi organami władzy, rozumie ich miejsce w strukturze państwa, zna praktykę ich działania. Potrafi wykorzystać w praktyce wiedzę na temat instytucjonalnych i materialnych gwarancji praw i wolności jednostki. Ocenia zgodność przepisów prawa z Konstytucją.

Egzamin pisemny, testowy, 100 pytań z trzema wariantami odpowiedzi w tym z jednym wariantem prawidłowym.

1. Prawo konstytucyjne w systemie prawa

2. Konstytucyjny system źródeł prawa

3. Prawo powszechnie i wewnętrznie obowiązujące

4. Akty prawa powszechnie obowiązującego

5. Akty prawa wewnętrznego

6. Ogłaszanie aktów normatywnych

7. Cechy szczególne konstytucji

8. Ustanowienie i zmiana konstytucji

9. Obowiązywanie, stosowanie i przestrzeganie konstytucji

10. Systematyka konstytucji

11. Treść konstytucji

12. Funkcje konstytucji

13. Zasady kreujące system organów państwowych: zasada podziału władz i zasada jedności władzy państwowej

14. Model parlamentarno-gabinetowy

15. Model prezydencki

16. Model parlamentarno-komitetowy

17. Modele mieszane

18. Definicja i wybrane zasady ustroju ( zasada suwerenności Narodu, niepodległości i suwerenności RP, republikańskiej formy państwa, demokratycznego państwa prawa, reprezentacji politycznej, podziału władzy i równoważenia się władz, pluralizmu politycznego, społecznej gospodarki rynkowej, pomocniczości)

19. Konstytucyjnoprawny wymiar członkowska Polski w unii Europejskiej

20. Konstytucja RP a przystąpienie Polski do organizacji międzynarodowej

21. Relacje między prawem krajowym a prawem unijnym i międzynarodowym w świetle postanowień Konstytucji RP i praktyki konstytucyjnej

22. Polska a organy UE

23. Charakterystyka konstytucyjnej regulacji praw, wolności i obowiązków jednostki w RP

24. Środki ochrony wolności i praw jednostki

25. Wolności i prawa jednostki w stanach nadzwyczajnych

26. Prawo wyborcze do Sejmu i Senatu RP i Parlamentu Europejskiego – Kodeks wyborczy

27. Zasady prawa wyborczego

28. Organizacja wyborów; kampania wyborcza i jej finansowanie; głosowanie i ustalanie wyników wyborów; weryfikacja ważności wyborów; wygaśnięcie mandatu i uzupełnienie składu Sejmu i Senatu

29. Status prawny posłów i senatorów

30. Mandat przedstawicielski

31. Gwarancje niezależności posła i senatora

32. Immunitet parlamentarny

33. Prawa i obowiązki posłów i senatorów

34. Referendum ogólnokrajowe i referendum lokalne

35. Obywatelska inicjatywa ustawodawcza

36. Pozycja prawnoustrojowa Sejmu RP i Senatu RP

37. Zakres kompetencji Sejmu i Senatu

38. Zgromadzenie Narodowe

39. Pozycja Prezydenta w systemie ustrojowym RP

40. Odpowiedzialność Prezydenta

41. Zasady i tryb wyboru Prezydenta RP

42. Zasada incompatibilitas

43. Kompetencje Prezydenta RP

44. Akty urzędowe Prezydenta RP

45. Aparat pomocniczy Prezydenta RP

46. Pozycja ustrojowa Rady Ministrów

47. Funkcje Rady Ministrów

48. Sposób kreowania i skład Rady Ministrów

49. Zakres działania Rady Ministrów

50. Odpowiedzialność rządu i jego członków

51. Terenowa administracja rządowa

52. Konstytucyjne zasady organizacji i funkcjonowania sądownictwa

53. Sądy powszechne

54. Sądy wojskowe

55. Sądy administracyjne

56. Sąd Najwyższy

57. Krajowa Rada Sądownictwa

58. Struktura organizacyjna prokuratury

59. Pozycja ustrojowa Trybunału Konstytucyjnego

60. Kompetencje i zakres kognicji TK

61. Pozycja ustrojowa Trybunału Stanu; odpowiedzialność konstytucyjna

62. Skład i organizacja Trybunału Stanu

63. Samorząd terytorialny; samorząd gminny, powiatowy i województwa

64. NIK jako naczelny organ kontroli państwowej

65. Pozycja ustrojowa Rzecznika Praw Obywatelskich

66. Zakres zadań RPO

67. Rzecznik Praw Dziecka

68. Charakter prawnoustrojowy Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji

69. Budżet państwa; tryb uchwalania ustawy budżetowej

70. Narodowy Bank Polski

71. Regulacja stanów nadzwyczajnych w Konstytucji RP

Wykład jest prowadzony przy wykorzystaniu metod historycznej, prawnodogmatycznej i prawnoporównawczej z wykorzystaniem formy konwersatoryjnej jako metody uzupełniającej.