Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Chemia środowiska i ekologia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 0600-S1-O-CSE
Kod Erasmus / ISCED: 13.3 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0531) Chemia Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Chemia środowiska i ekologia
Jednostka: Wydział Chemii
Grupy: Stacjonarne studia pierwszego stopnia - Chemia - Semestr 3
Punkty ECTS i inne: 6.00 LUB 7.00 LUB 5.00 (zmienne w czasie) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Kurs chemii analitycznej.
Całkowity nakład pracy studenta:

1. 15 h wykład; 15 h ćwiczenia; 45 h zajęcia laboratoryjne, 5 h udział w konsultacjach

2. 15 h przygotowanie do zajęć laboratoryjnych; 5 h przygotowanie sprawozdań teoretycznych i eksperymentalnych; 5 h praca indywidualna do ćwiczeń eksperymentalnych;

3. 15 h przygotowanie do egzaminu; 5 h czas wymagany do przygotowania w procesie oceniania,


Łącznie: 125 godz. (5 ECTS)
Efekty uczenia się - wiedza:

Student

W1: Zna podstawowe wiadomości o Ziemi, genezę jej kształtowania i ochrony środowiska – K_W12

W2: Potrafi wymienić i opisać elementy środowiska naturalnego i jego ekosystemy: atmosferę, hydrosferę i litosferę – K_W12

W3: Zna ustawodawstwo z zakresu ochrony środowiska – K_W12

W4: Zna techniki pobierania, przygotowania i końcowej analizy próbek środowiskowych – K_W12

W5: Zna teoretyczne podstawy stosowanych metod analitycznych – K_W06, K_W12

W6: Zna, rozumie i opisuje zanieczyszczenia odnoszące się do każdej sfery ekosystemu i zagrożenia z nimi idące – K_U12

W7: Zna zasady GLP, GMP, ISO – K_U12, K_W16
Efekty uczenia się - umiejętności:

U1: Umie określić i opisać wpływ człowieka na środowiska naturalne, tzw. zmiany socjo-ekonomiczne w środowisku – K_U12

U2: Opracowuje, przygotowuje i wygłasza prezentację multimedialną na wybrany temat dotyczący zanieczyszczenia i ochrony środowiska – K_U12

U3: Potrafi w prawidłowy sposób zastosować poznane techniki pobierania, przygotowania i końcowej analizy próbek środowiskowych - K_U12.

U4: Prawidłowo posługuje się drobnym sprzętem laboratoryjnym; przestrzega zasad bhp w pracy laboratoryjnej - K_U12, K_U16.

U5: Dokonuje samodzielnych pomiarów; przygotowuje samodzielnie preparaty do analiz, potrafi zaproponować procedury analityczne lub sposoby postępowania – K_U12.

U6: Analizuje, interpretuje i oblicza wyniki otrzymanych w laboratorium badań – K_U12, K_U05, K_U06

U7: Znajduje i posługuje się literaturą przedmiotu w j. angielskim i polskim; posługuje się, używa i wyjaśnia terminologię specjalistyczną dotyczącą przedmiotu w j. angielskim oraz jej odpowiedników w j. polskim – K_U17
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

K1: Doskonali myślenie analityczne – pracuje z dużą ilością informacji, dostrzega zależności między własnościami matryc środowiskowych i analitów a wyborem właściwej metody oznaczania – K_K01

K2: Nastawienie na zdobywanie nowej wiedzy; Poszerza wiedzę (poprzez samodzielne studia) z zagadnień dotyczących chemii środowiska i oddziaływania rozmaitych zanieczyszczeń na organizm człowieka i środowisko – K_K05.

K3: Przekazuje innym studentom w zrozumiały sposób wybrane zagadnienia dotyczące ochrony środowiska – K_K04

K4: Nastawiony jest na zdobywanie i prezentowanie nowych rozwiązań nakierowanych na ochronę środowiska – K_K04, K_K07, K_K02

K5: Argumentuje, broni swoje stanowisko i tezy – K_K01, K_K04, K_K07
Metody dydaktyczne:

Wykład: wykład z prezentacją multimedialną

Ćwiczenia: Konsultacje, dyskusja na temat celowości wykonywanych czynności

Laboratorium: wykonywanie doświadczeń. Student wykonuje samodzielnie lub w parach ćwiczenia w laboratorium według dostępnych instrukcji, sugestii i wskazówek prowadzącego.
Skrócony opis:

Zarys wiadomości o Ziemi. Geneza kształtowania i ochrony środowiska. Zagadnienia ochro¬ny atmosfery (pochodzenie, budowa, skład). Zagadnienia hydrosfery. Źródła i skutki zanieczyszczeń wód. Gospodarka ściekami. Oczyszczanie – rodzaje i metody. Metody analizy zanieczyszczeń wód. Organizacja monitoringu środowiskowego. GLP, GMP, ISO. Ochrona gleby. Bilans użytkowania powierzchni gleby. Odpady stałe (przemysłowe, komunalne, rolne). Ścieki, zanieczyszczenia wód. Ludność a wyży¬wienie. Uciążliwości cywilizacyjne. Hałas, wibracja – zapo¬bieganie. Ustawodawstwo w za¬kresie ochrony środowiska. Socjo-ekonomiczne aspekty w ekologii.
Pełny opis:

Wykład: Celem wykładów jest zapoznanie z podstawowymi wiadomościami o Ziemi. Geneza kształtowania i ochrony środowiska. Zagadnienia ochrony atmosfery (pochodzenie, budowa, skład). Zagadnienia hydrosfery. Źródła i skutki zanieczyszczeń wód. Gospodarka ściekami. Oczyszczanie – rodzaje i metody. Metody analizy zanieczyszczeń wód. Organizacja monitoringu środowiskowego. GLP, GMP, ISO. Ochrona gleby. Bilans użytkowania powierzchni gleby. Odpady stałe (przemysłowe, komunalne, rolne). Ścieki, zanieczyszczenia wód. Ludność a wyżywienie. Uciążliwości cywilizacyjne. Hałas, wibracja – zapobieganie.

Ćwiczenia: Studenci dyskutują na temat rozmaitych źródeł zagrożeń i zanieczyszczenia środowiska.

Ćwiczenia laboratoryjne: Ćwiczenia laboratoryjne mają za zadanie przygotowanie do pracy w laboratoriach badawczych. Obejmują badania zanieczyszczeń wód powierzchniowych. Oznaczanie substancji anionoaktywnych w wodzie i ściekach.

Literatura:

I. Baranowska. , B. Buszewski, Bioanalityka, PWN, Warszawa 2020

E. Hywel Evans, Mike E. Foulkes, Chemia analityczna, podejście praktyczne, PWN, Warszawa 2020

R. Gadzała-Kopciuch, B. Buszewski (red.), Fizykochemiczne metody analizy w chemii środowiska, cz. Ćwiczenia laboratoryjne z analityki i kontroli w ochronie środowiska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016

P. Kosobucki, B. Buszewski (red.), Fizykochemiczne metody analizy w chemii środowiska, cz. 2, Ćwiczenia laboratoryjne z ochrony wód i gleb, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016

J. Nawrocki, I. Obst, Metody analizy zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego i orga¬nicz¬nych zanie¬czysz¬czeń wody pitnej, UAM, Poznań, 1992;

B. Buszewski, Chromatografia i techniki pokrewne w chemii środowiska, UMK, Toruń, 1994 – 98

W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej, PWN, Warszawa, 2004

G. W. vanLoon, S.J. Duffy, Environmental chemistry. A global perspective, Oxford University Press, 2005

R. Kellner, J.-M. Mermet, M. Otto, H. M. Widmer, Analytical chemistry, Wiley-VCH, Weinheim, 1998
Metody i kryteria oceniania:

Metody oceniania:

Wykład:

Egzamin pisemny z pytaniami zamkniętymi i otwartymi – W1-W3, W5-W7, U1, U7, K1, K2, K4

Ćwiczenia:

Prezentacja referatu na wybrany temat dotyczący wybranego zagrożenia zanieczyszczenia środowiska oraz referatu bazującego na angielskojęzycznej publikacji naukowej/popularnonaukowej na temat zanieczyszczenia środowiska czy zagrożenia zdrowia człowieka – W1-W3, W6, W7, U1, U2, U7, K1-K5

Laboratorium:

Ocena ciągła obejmująca aktywność na zajęciach, jakość pracy

laboratoryjnej, znajomość procedur analitycznych potrzebnych do poprawnego wykonania ćwiczenia-analizy laboratoryjnej, uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia laboratorium.- W4-W7, U3-U6, K1, K2

Kryteria oceniania:

Wykład: zaliczenie na ocenę na podstawie zagadnień wymienionych w treściach programowych przedmiotu; odpowiedzi na pytania wymagać będą rozwiązania zadań związanych z założonymi efektami kształcenia;

Ćwiczenia:

Zaliczenie na ocenę na podstawie prezentacji referatu na wybrany temat dotyczący wybranego zagrożenia zanieczyszczenia środowiska oraz referatu bazującego na angielskojęzycznej publikacji naukowej/popularnonaukowej na temat zanieczyszczenia środowiska czy zagrożenia zdrowia człowieka.

Laboratorium: zaliczenie na ocenę na podstawie ilości punktów z kolokwiów wejściowych obejmujących tematykę

wykonywanych doświadczeń w ramach ćwiczeń laboratoryjnych, wykonanie wszystkich eksperymentów przewidzianych programem zajęć (ocenie podlegać będzie jakość pracy laboratoryjnej, sposób prowadzenia eksperymentów, a także umiejętność współpracy w grupie) oraz analiza uzyskanych wyników w formie sprawozdań.
Praktyki zawodowe:

Nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Laboratorium, 45 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Bogusław Buszewski
Prowadzący grup: Bogusław Buszewski, Magdalena Ligor, Tomasz Ligor, Sylwia Studzińska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Laboratorium - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Filozoficzne aspekty ekologii, ekosystem (atmosfera, hydrosfera, litosfera), lokalne i globalne zmiany w środowisku, ścieki, odpady stałe, hałas, żywność a zdrowie człowieka., bioindykacja, biokumulacja
Pełny opis:

Zarys wiadomości o Ziemi. Geneza kształtowania i ochrony środowiska. Zagadnienia ochro¬ny atmosfery (pochodzenie, budowa, skład). Zagadnienia hydrosfery. Źródła i skutki zanieczyszczeń wód. Gospodarka ściekami. Oczyszczanie – rodzaje i metody. Metody analizy zanieczyszczeń wód. Organizacja monitoringu środowiskowego. GLP, GMP, ISO. Ochrona gleby. Bilans użytkowania powierzchni gleby. Odpady stałe (przemysłowe, komunalne, rolne). Ścieki, zanieczyszczenia wód. Ludność a wyży¬wienie. Uciążliwości cywilizacyjne. Hałas, wibracja – zapo¬bieganie. Ustawodawstwo w za¬kresie ochrony środowiska. Socjo-ekonomiczne aspekty w ekologii.
Literatura:

I. Baranowska. , B. Buszewski, Bioanalityka, PWN, Warszawa 2020

E. Hywel Evans, Mike E. Foulkes, Chemia analityczna, podejście praktyczne, PWN, Warszawa 2020

R. Gadzała-Kopciuch, B. Buszewski (red.), Fizykochemiczne metody analizy w chemii środowiska, cz. Ćwiczenia laboratoryjne z analityki i kontroli w ochronie środowiska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016

P. Kosobucki, B. Buszewski (red.), Fizykochemiczne metody analizy w chemii środowiska, cz. 2, Ćwiczenia laboratoryjne z ochrony wód i gleb, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016

J. Nawrocki, I. Obst, Metody analizy zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego i orga¬nicz¬nych zanie¬czysz¬czeń wody pitnej, UAM, Poznań, 1992;

B. Buszewski, Chromatografia i techniki pokrewne w chemii środowiska, UMK, Toruń, 1994 – 98

W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej, PWN, Warszawa, 2004

G. W. vanLoon, S.J. Duffy, Environmental chemistry. A global perspective, Oxford University Press, 2005

R. Kellner, J.-M. Mermet, M. Otto, H. M. Widmer, Analytical chemistry, Wiley-VCH, Weinheim, 1998

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Laboratorium, 45 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Tomasz Kowalkowski
Prowadzący grup: Bogusław Buszewski, Tomasz Kowalkowski, Magdalena Ligor, Myroslav Sprynskyy
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Laboratorium - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Filozoficzne aspekty ekologii, ekosystem (atmosfera, hydrosfera, litosfera), lokalne i globalne zmiany w środowisku, ścieki, odpady stałe, hałas, żywność a zdrowie człowieka., bioindykacja, biokumulacja
Pełny opis:

Zarys wiadomości o Ziemi. Geneza kształtowania i ochrony środowiska. Zagadnienia ochro¬ny atmosfery (pochodzenie, budowa, skład). Zagadnienia hydrosfery. Źródła i skutki zanieczyszczeń wód. Gospodarka ściekami. Oczyszczanie – rodzaje i metody. Metody analizy zanieczyszczeń wód. Organizacja monitoringu środowiskowego. GLP, GMP, ISO. Ochrona gleby. Bilans użytkowania powierzchni gleby. Odpady stałe (przemysłowe, komunalne, rolne). Ścieki, zanieczyszczenia wód. Ludność a wyży¬wienie. Uciążliwości cywilizacyjne. Hałas, wibracja – zapo¬bieganie. Ustawodawstwo w za¬kresie ochrony środowiska. Socjo-ekonomiczne aspekty w ekologii.
Literatura:

I. Baranowska. , B. Buszewski, Bioanalityka, PWN, Warszawa 2020

E. Hywel Evans, Mike E. Foulkes, Chemia analityczna, podejście praktyczne, PWN, Warszawa 2020

R. Gadzała-Kopciuch, B. Buszewski (red.), Fizykochemiczne metody analizy w chemii środowiska, cz. Ćwiczenia laboratoryjne z analityki i kontroli w ochronie środowiska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016

P. Kosobucki, B. Buszewski (red.), Fizykochemiczne metody analizy w chemii środowiska, cz. 2, Ćwiczenia laboratoryjne z ochrony wód i gleb, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016

J. Nawrocki, I. Obst, Metody analizy zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego i orga¬nicz¬nych zanie¬czysz¬czeń wody pitnej, UAM, Poznań, 1992;

B. Buszewski, Chromatografia i techniki pokrewne w chemii środowiska, UMK, Toruń, 1994 – 98

W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej, PWN, Warszawa, 2004

G. W. vanLoon, S.J. Duffy, Environmental chemistry. A global perspective, Oxford University Press, 2005

R. Kellner, J.-M. Mermet, M. Otto, H. M. Widmer, Analytical chemistry, Wiley-VCH, Weinheim, 1998

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Laboratorium, 45 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Renata Gadzała-Kopciuch, Tomasz Kowalkowski
Prowadzący grup: Renata Gadzała-Kopciuch, Tomasz Kowalkowski, Magdalena Ligor, Katarzyna Rafińska, Myroslav Sprynskyy
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Laboratorium - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Filozoficzne aspekty ekologii, ekosystem (atmosfera, hydrosfera, litosfera), lokalne i globalne zmiany w środowisku, ścieki, odpady stałe, hałas, żywność a zdrowie człowieka., bioindykacja, biokumulacja
Pełny opis:

Zarys wiadomości o Ziemi. Geneza kształtowania i ochrony środowiska. Zagadnienia ochro¬ny atmosfery (pochodzenie, budowa, skład). Zagadnienia hydrosfery. Źródła i skutki zanieczyszczeń wód. Gospodarka ściekami. Oczyszczanie – rodzaje i metody. Metody analizy zanieczyszczeń wód. Organizacja monitoringu środowiskowego. GLP, GMP, ISO. Ochrona gleby. Bilans użytkowania powierzchni gleby. Odpady stałe (przemysłowe, komunalne, rolne). Ścieki, zanieczyszczenia wód. Ludność a wyży¬wienie. Uciążliwości cywilizacyjne. Hałas, wibracja – zapo¬bieganie. Ustawodawstwo w za¬kresie ochrony środowiska. Socjo-ekonomiczne aspekty w ekologii.
Literatura:

I. Baranowska. , B. Buszewski, Bioanalityka, PWN, Warszawa 2020

E. Hywel Evans, Mike E. Foulkes, Chemia analityczna, podejście praktyczne, PWN, Warszawa 2020

R. Gadzała-Kopciuch, B. Buszewski (red.), Fizykochemiczne metody analizy w chemii środowiska, cz. Ćwiczenia laboratoryjne z analityki i kontroli w ochronie środowiska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016

P. Kosobucki, B. Buszewski (red.), Fizykochemiczne metody analizy w chemii środowiska, cz. 2, Ćwiczenia laboratoryjne z ochrony wód i gleb, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016

J. Nawrocki, I. Obst, Metody analizy zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego i orga¬nicz¬nych zanie¬czysz¬czeń wody pitnej, UAM, Poznań, 1992;

B. Buszewski, Chromatografia i techniki pokrewne w chemii środowiska, UMK, Toruń, 1994 – 98

W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej, PWN, Warszawa, 2004

G. W. vanLoon, S.J. Duffy, Environmental chemistry. A global perspective, Oxford University Press, 2005

R. Kellner, J.-M. Mermet, M. Otto, H. M. Widmer, Analytical chemistry, Wiley-VCH, Weinheim, 1998

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2024-10-01 - 2025-02-16
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 15 godzin więcej informacji
Laboratorium, 45 godzin więcej informacji
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Renata Gadzała-Kopciuch, Tomasz Kowalkowski
Prowadzący grup: Tomasz Kowalkowski, Magdalena Ligor, Myroslav Sprynskyy
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Laboratorium - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Filozoficzne aspekty ekologii, ekosystem (atmosfera, hydrosfera, litosfera), lokalne i globalne zmiany w środowisku, ścieki, odpady stałe, hałas, żywność a zdrowie człowieka., bioindykacja, biokumulacja
Pełny opis:

Zarys wiadomości o Ziemi. Geneza kształtowania i ochrony środowiska. Zagadnienia ochro¬ny atmosfery (pochodzenie, budowa, skład). Zagadnienia hydrosfery. Źródła i skutki zanieczyszczeń wód. Gospodarka ściekami. Oczyszczanie – rodzaje i metody. Metody analizy zanieczyszczeń wód. Organizacja monitoringu środowiskowego. GLP, GMP, ISO. Ochrona gleby. Bilans użytkowania powierzchni gleby. Odpady stałe (przemysłowe, komunalne, rolne). Ścieki, zanieczyszczenia wód. Ludność a wyży¬wienie. Uciążliwości cywilizacyjne. Hałas, wibracja – zapo¬bieganie. Ustawodawstwo w za¬kresie ochrony środowiska. Socjo-ekonomiczne aspekty w ekologii.
Literatura:

I. Baranowska. , B. Buszewski, Bioanalityka, PWN, Warszawa 2020

E. Hywel Evans, Mike E. Foulkes, Chemia analityczna, podejście praktyczne, PWN, Warszawa 2020

R. Gadzała-Kopciuch, B. Buszewski (red.), Fizykochemiczne metody analizy w chemii środowiska, cz. Ćwiczenia laboratoryjne z analityki i kontroli w ochronie środowiska, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016

P. Kosobucki, B. Buszewski (red.), Fizykochemiczne metody analizy w chemii środowiska, cz. 2, Ćwiczenia laboratoryjne z ochrony wód i gleb, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2016

J. Nawrocki, I. Obst, Metody analizy zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego i orga¬nicz¬nych zanie¬czysz¬czeń wody pitnej, UAM, Poznań, 1992;

B. Buszewski, Chromatografia i techniki pokrewne w chemii środowiska, UMK, Toruń, 1994 – 98

W. Szczepaniak, Metody instrumentalne w analizie chemicznej, PWN, Warszawa, 2004

G. W. vanLoon, S.J. Duffy, Environmental chemistry. A global perspective, Oxford University Press, 2005

R. Kellner, J.-M. Mermet, M. Otto, H. M. Widmer, Analytical chemistry, Wiley-VCH, Weinheim, 1998
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0-1 (2024-04-02)