Polska poezja romantyczna: fundament polskiej kultury czy źródło narodowych mitów

Brak

Godziny realizowane z udziałem wykładowcy (udział w wykładach): 30 godz.

Czas poświęcony na indywidualną pracę studenta: przygotowanie do wykładów (5 godz.), przygotowanie do zaliczenia wykładu (15 godz.), konsultacje i indywidualna praca z wykładowcą (5 godz.)

Łącznie: 55 godz. (2 ECTS)

Słuchacz(ka) zdobywa wiedzę na temat głównych nurtów polskiej poezji w XIX wieku, umie rozpoznać ich kontekst komparatystyczny (literacki, filozoficzny, polityczny) oraz późniejszą recepcję (także w XX i XXI w.).

Słuchacz(ka) zapoznaje się z syntetycznym obrazem epoki romantyzmu w kilku aspektach: ideowym, filozoficznym, estetycznym, historiozoficznym, politycznym - w polskim i porównawczym wymiarze.

Student(ka) poznaje przykłady posługiwania się romantyczną symboliką, kategoriami historiozoficznymi, jakościami estetycznymi we współczesnej (XXI w.) literaturze i publicystyce.

Wykład problemowy z elementami wykładu informacyjnego i konwersatoryjnego.

- pokaz

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

- klasyczna metoda problemowa
- panelowa

Pierwsza część wykładu jest poświęcona wskazaniu przyczyn i inspiracji przełomu romantycznego w polskiej i europejskiej kulturze, wyodrębnieniu głównych tematów, problemów, postulatów estetycznych i ewokowanych przez nie idei (poznawcze aspiracje poezji, miejsce tradycji ludowej w kulturze narodowej, spory o mesjanizm, o ocenę tradycji sarmackiej, o tradycję słowiańską). Druga - pokazuje główne linie wewnątrzromantycznych sporów i ich przedłużenie w recepcji od końca XIX po XXI wiek(na wybranych przykładach).

Pierwsza część wykładu dotyczy usytuowania romantyzmu na tle przemian europejskiej kultury i jej aksjologicznych podstaw. Tematy związane z tym zagadnieniem: zróżnicowane przyczyny i aspekty sprzeciwu wobec oświecenia; poszukiwanie inspiracji w tradycji literackiej i filozoficznej średniowiecza, renesansu, baroku; literatura wobec filozofii (romantyczne koncepcje natury i historii; ich artystyczna ekspresja). Wewnętrzne zróżnicowanie romantyzmu w literaturach narodowych (jakości wspólne i przeciwstawne; literatura Północy versus Literatura Południa). Na tym tle: miejsca wspólne z romantyzmem europejskim i odmienności polskiej kultury, wyodrębnienie zespołu idei, problemów i symboli, które stały się znakiem rozpoznawczym polskiego romantyzmu, wewnątrzromantyczna krytyka niektórych z nich - na przykładzie twórczości Cypriana Norwida.

Tematem drugiej części wykładu jest recepcja wybranych wątków i aspektów tradycji romantycznej od pozytywizmu po początek XXI wieku. Prezentacja kontynuacji i rewizji dotyczy takich zagadnień, jak: zmieniające się rozumienie roli poety i poezji w kulturze (na przykładzie twórczości Tadeusza Rózewicza i Zbigniewa Herberta), odwołania do tradycji i symboliki romantycznej w koncepcjach antropologicznych, historiozoficznych i politycznych w kraju i na emigracji (np. w twórczości poetów "Sztuki i Narodu", Czesława Miłosza, Stanisława Kozickiego, Stanisława Balińskiego, Karola Wojtyły, Ernesta Bryla, Jarosława M. Rymkiewicza, poetów "Toposu"...), pokazania na wybranych przykładach, jak zmieniała się w czasie recepcja romantycznych arcydzieł ("Dziady", "Pan Tadeusz" Mickiewicza; "Nie-Boska komedia" Krasińskiego , "Beniowski" i "Król-Duch" Słowackiego, "Promethidion" Norwida), hierarchia wieszczów, i (nie)obecność romantycznych idei we współczesnej kulturze. Na zakończenie: wskazanie śladów romantyczności aktualizowanej dzisiaj aprobatywnie i/lub polemicznie w literaturze i publicystyce (np. neomesjanizm w twórczości autorów Magazynu "44" i wątki polemiczne wobec tego nurtu).

1. A. Mickiewicz, "Dzieła" (wybrane utwory), Wyd. Jubileuszowe, Warszawa 1998,

2. J. Słowacki, "Wiersze", "Poematy", w oprac. J. Brzozowskiego i Zb. Przychodniaka; dramaty: "Kordian", "Ksiądz Marek" (w dowolnej edycji),

3. Z. Krasiński, "Nie-Boska komedia", "Przedświt", "Psalmy przyszłości", edycja toruńska (Toruń 2017)

4. C. Norwid, "Dzieła wszystkie" (wybrane poematy i dramaty), wiersze wg dowolnej edycji w oprac. J. W. Gomulickiego.

5. "Romantyzm a nowoczesność", red. M. Kuziak, Kraków 2009 (wybrane studia)

6. "Spór o mesjanizm", t. I, oprac. A. Wawrzynowicz, Warszawa 2015

7. "Społeczeństwo teologiczne. Polska teologia narodu 966-2016", red. P. Rojek, Kraków 2016

8. "Słownik literatury polskiej XIX wieku" red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Wrocław - Warszawa 1991

9. "Słownik polskiej krytyki literackiej 1764-1918", red. M. Strzyżewski z zespołem, Toruń - Warszawa 2017

10. M. Janion, M. Żmigrodzka, "Romantyzm i historia", Warszawa 1978 lub wyd. następne,

11. A. Sikora, "Myśliciele polskiego romantyzmu", Chomontów 1991

12. St. Kozicki, "Dziedzictwo polityczne trzech wieszczów", Warszawa 1949

1

Kryterium oceny: obecność na wykładach i wypowiedzi w czasie konwersatoryjnych części (Wykłady będą się kończyły kilkoma problemowymi pytaniami związanymi z tematyką wykładu, na które można przygotować swoją krótką odpowiedź/opinię na kolejny wykład - przynajmniej 2 razy w czasie cyklu). Nie przewiduję żadnej pisemnej formy zaliczenia.

Nie dotyczy.