Wyszukiwanie i przetwarzanie informacji

Podstawowe umiejętności obsługi komputera i sieci WWW.

30 h (1 ECTS)

- student ma uporządkowaną wiedzę na temat elektronicznych źródeł informacyjnych i narzędzi wyszukiwawczych,

- student zna kierunki rozwoju narzędzi informacyjno-wyszukiwawczych we współczesnym świecie.

- student, przy pomocy różnorodnych narzędzi wyszukiwawczych, potrafi wyszukiwać różnorodne informację w zasobach sieciowych,

- student potrafi dokonać selekcji i oceny wiarygodności informacji według różnorodnych kryteriów,

- student potrafi dokonać wyboru narzędzia lub źródła informacyjnego stosownie do realizowanego zadania,

- student potrafi wykorzystywać wyszukane informacje w pracach własnych zgodnie z obowiązującym prawem, stosując adekwatne sposoby oznaczania źródeł informacji (odnośniki bibliograficzne, bibliografie)

- student rozumie konieczność aktualizacji wiedzy z zakresu wyszukiwania informacji online,

- student rozumie etyczne problemy związane z dystrybucją informacji w środowiskach cyfrowych,

- student rozumie potrzebę dbania o rzetelność informacji oraz zagrożenia związane z rozprzestrzenianiem informacji fałszywych

- pokaz

- wykład konwersatoryjny

- ćwiczeniowa

- metody ewaluacyjne

Przedmiot ma wyposażyć studentów w podstawową wiedzę i umiejętności z zakresu wyszukiwania oraz oceny statusu, wiarygodności i przydatności informacji niezbędnych dla zdobywania wiedzy w trybie akademickim oraz poprawnego wskazywania źródeł tych informacji. Omówione zostaną tu przede wszystkim sposoby pozyskiwania i oceny informacji o zróżnicowanym statusie pochodzących z rozmaitych platform i systemów komunikacji cyfrowej (biblioteki cyfrowe, repozytoria i bazy danych, systemy wiki, media społecznościowe). Drugim wątkiem zajęć będzie omówienie dopuszczalnych i niedopuszczalnych w świetle obowiązującego w Polsce prawa sposobów wykorzystywania i przetwarzania informacji oraz profesjonalnych metod tworzenia odnośników bibliograficznych i bibliografii.

Zajęcia składają się z następujących modułów:

1. Informacja w życiu codziennym i praktykach akademickich. Analogowy i cyfrowy obieg informacji – podobieństwa i różnice;

a. wiedza potoczna/ludowa i wiedza akademicka;

b. trafność i rzetelność wiedzy;

c. technologie cyfrowe – istota i konsekwencje ich zastosowania dla archiwizowania i przetwarzania informacji.

2. Informacje w świecie technologii Web 2.0. Problem statusu i wiarygodności informacji w obiegu cyfrowym:

a. pojęcia taksonomii, folksonomii i wikinomii,

b. koncepcja wisdom of crowds Jamesa Surowieckiego,

c. koncepcja collective intelligence Pierr’a Levy’ego,

d. zjawiska filter bubbel, fake news, astroturfing i koncepcja postprawdy.

3. Ogólne mechanizmy działania wyszukiwarek internetowych.

4. Zasady działania i przykłady wyszukiwarek specjalistycznych i dziedzinowych (Google Books, Google Scholar).

5. Katalogi bibliotek, bazy czasopism naukowych i źródła informacji dostępne w formule Open Access.

6. Zasady wykorzystywania informacji w tekstach naukowych, style bibliograficzne i sposoby sporządzania bibliografii.

7. Status oraz zasady przetwarzania informacji w Wikipedii i innych systemach wiki.

Alexander Halavais, Wyszukiwarki internetowe a społeczeństwo, przeł. T. Płudowski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN 2012.

Harnessing the Power of Disruptive Technologies, ed. by Andy Oram, O'Reilly Media 2001.

Information ethics: privacy, property, and power, ed. by Adam D. Moore, London: University of Washington Press 2005.

Thomas Leitch, Wikipedia U: knowledge, autority, and liberal education in the digital age, Baltimore: Johns Hopkins University Press 2014.

Pierre Lévy, Collective intelligence: mankind's emerging world in cyberspace, transl. from the French by Robert Bononno, Cambridge: Perseus Books 1999.

Natalia Pamuła-Cieślak, Ukryty Internet jako przedmiot edukacji informacyjnej, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2015.

James Surowiecki, The wisdom of crowds: why the many are smarter than the few and how collective wisdom shapes business, economies, societies and nations, New York: Anchhor Books 2005.

Don Tapscott, Anthony D. Williams, Wikinomia: o globalnej współpracy, która zmienia wszystko, tł. Piotr Cypryański, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne 2008.

Web of deceit: misinformation and manipulation in the age of social media, ed. by Anne P. Mintz, Medford: CyberAge Books 2012.

Web search: Multidisciplinary perspectives, ed. by A. Spink, M. T. Zimmer, Berlin: Springer 2008.

Na ostateczną ocenę składają się następujące elementy:

1. Bieżąca ocena przygotowania do zajęć i aktywności.

2. Wykonanie zadań domowych (poprawne wykonanie wszystkich zadań jest warunkiem koniecznym uzyskania zaliczenia).

3. Praca zaliczeniowa w postaci kwerendy informacyjnej.

Ogółem 1 punkt ECTA, w tym:

• 0,5. za aktywne uczestniczenie w zajęciach laboratoryjnych,

• 0.5 za wykonanie kwerend wyszukiwawczych.