Historia literatury rosyjskiej

Zajęcia polegają przede wszystkim na analizie dzieł literackich reprezentatywnych dla literatury rosyjskiej pierwszej połowy XIX wieku. W ich interpretacji uwzględnia się zarówno problematykę, jak i poetykę. Każdy z utworów jest ponadto umiejscawiany w kontekście twórczości danego autora oraz w kontekście literackich prądów i szkół epoki. Omawiane są także powiązania analizowanych tekstów z ówczesną myślą polityczną i filozoficzną.

Zob. informacje o zajęciach w cyklu.

Identyczny jak w podstawowych informacjach o przedmiocie (niezależnych od cyklu).

Literatura podmiotu:

D. Fonwizin - Synalek szlachecki

M. Karamzin - Biedna Liza

A. Radiszczew - Podróż z Petersburga do Moskwy (rozdziały: Lubanie, Spasskaja Polest', Zajcewo, Jedrowo, Pieszki)

A. Gribojedow - Mądremu biada

A. Puszkin - Eugeniusz Oniegin, Opowieści Biełkina, Dama pikowa, Córka kapitana, Jeździec miedziany

A. Mickiewicz - Ustęp III części Dziadów

M. Lermontow - Bohater naszych czasów

M. Gogol - Newski Prospekt, Portret, Pamiętnik szaleńca, Nos, Szynel, Rewizor, Martwe dusze (t. I)

Literatura podstawowa:

Dymowicz W., Owsiany H., Wybór tekstów z literatury XVIII wieku, Warszawa 1978.

Historia literatury rosyjskiej, red. M. Jakóbiec, t. I, Warszawa 1976.

Literatura rosyjska w zarysie, red. Z. Barański, A. Semczuk, Warszawa 1986.

Mucha B., Historia literatury rosyjskiej, Wrocław 1989.

Mucha B., Historia teatru rosyjskiego, Piotrków Trybunalski 2001.

Serczyk W., Kultura rosyjska XVIII wieku, Wrocław 1984.

Skrunda W., Literatura rosyjska XVIII w. Antologia, Warszawa 1986.

Wójcicka U., Literatura rosyjska XVIII wieku z elementami historii i kultury Rosji, Bydgoszcz 2008.

Wójcicka U., Русская литература XVIII века – эволюция жанров, Bydgoszcz 1998.

Literatura uzupełniająca:

Abassy M., Inteligencja w dobie dekabryzmu, „Slavia Orientalis” 2005, nr 1, s. 7-23.

Antologia poezji rosyjskiej, cz. I (od Kantemira do Rylejewa), wybór G. Porębiny, Gdańsk 1972.

Chojnicka K., Rodowód literacki inteligencji szlacheckiej, Wrocław 1992.

Czaadajew P., Listy, przeł. M. Leśniewska, L. Suchanek, Kraków 1992.

Dekabryści, przełożyła S. Bórska, wstępem opatrzył H. Batowski, Wrocław 1957.

Galster B., Paralele romantyczne. Polsko-rosyjskie powinowactwa literackie, Warszawa 1987.

Lis K., Romantycy. Powinowactwa rosyjsko-europejskie. Studia, Kielce 1998.

Kucharska E., Rosyjska powieść historyczna pierwszego trzydziestolecia XIX wieku, Opole 1976.

Łotman J., Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX, przekład i posłowie B. Żyłko, Gdańsk 1999.

Mazurek-Wita H., Dramat rosyjski doby Oświecenia: ze studiów nad komedią i gatunkami pokrewnymi, Katowice 1987.

Mazurek-Wita H., Tragedia rosyjska doby Oświecenia, Katowice 1993.

Mucha B., Studia nad życiem literackim w Rosji (lata 1801-1825), Kraków 1981.

Sielicki F., Русская литература первoй трети XIX века. Przewodnik tematyczny dla studentów filologii rosyjskiej, Wrocław 1978.

Suchanek L., Preromantyzm w Rosji, Kraków 1991.

Suchanek L., Rosyjska ballada romantyczna, Wrocław 1974.

Walicki A., Rosyjska filozofia i myśl społeczna od oświecenia do marksizmu, Warszawa 1973.

Walicki A., Zarys myśli rosyjskiej. Od Oświecenia do renesansu religijno-filozoficznego, Kraków 2005.

Aleksander Gribojedow:

Тынянов Ю., Сюжет „Горя от ума”, [w:] Ю.Тынянов, История литературы. Критика, Санкт-Петербург 2001, s. 325-367.

Aleksander Puszkin:

Achmatowa A., Mój Puszkin. Rozprawy i uwagi krytyczne, Warszawa 1976.

Bezwiński A., Aleksander Puszkin a idealiści moskiewscy. Kontakty, współpraca, powinowactwa, Bydgoszcz 1980.

Fiszman S., Bohater „Jeźdźca Miedzianego”, „Slavia Orientalis” 1966, nr 2, s. 153-163.

Goldgart S., Oniegin i Tatiana – próba nowego spojrzenia, [w:] Słowianie Wschodni. Duchowość – Kultura – Język, red. A. Bolek, D. Piwowarska, A. Raźny, Kraków 1998, s. 163-168.

Kaczkowska T., Struktura narracyjna prozy fabularnej Aleksandra Puszkina, Wrocław 1983.

Pomorski A., Sceptyk w piekle, [w:] idem, Sceptyk w piekle. Z dziejów ideowych literatury rosyjskiej, Warszawa 2004, s. 13-33.

Semczuk A., Kaukaz w literaturze rosyjskiej (Puszkin, Lermontow, Lew Tołstoj), [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, pod red. K. Galon-Kurkowej, Wrocław 1997, s. 47-53.

Stachurka M., Bołdinowski cykl dramatyczny – „małe tragedie”, „Slavia Orientalis” 2005, nr 1, s. 23-45; nr 4, s. 527-551.

Stachurka M., O „Damie pikowej” A. Puszkina i jej spuściźnie w literaturze współczesnej („Walet pikowy” Borysa Akunina), „Slavia Orientalis” 2007, nr 1, s. 7-17.

Toporowski M., Geniusz i caryzm, Rzecz o Puszkinie, Warszawa 1971.

Wieresajew W., Puszkin żywy, Kraków 1978.

Woroszylski W., Kto zabił Puszkina?, Warszawa 1983.

Michał Lermontow:

Ejchenbaum B., Proza Lermontowa, [w:] B. Ejchenbaum, Szkice o prozie i poezji, wybór i przekład L. Pszczołkowska, R. Zimand, Warszawa 1973, s. 7-49.

Galon-Kurkowa K., Nad prozą Lermontowa, Wrocław 1984.

Jakubowski W., Michał Lermontow, Warszawa 1972.

Semczuk A., Michał Lermontow. Dramatyczny los poety, Warszawa 1992.

Zgorzelski Cz., Lermontow, Łódź 1949.

Zgorzelski Cz., O „Bohaterze naszych czasów”, [w:] M. Lermontow, Bohater naszych czasów, przeł. W. Luboradzki, Łódź-Wrocław 1949, s. V-XXVIII.

Mikołaj Gogol:

Abassy M., Od „klerków” do biurokratyzmu – twórczość Mikołaja Gogola, [w:] Prace Komisji Słowian PAU, t. VII, Kultura i polityka, red. L. Suchanek, Kraków 2008, s. 5–21.

Evdokimov P., Gogol i Dostojewski czyli zstąpienie do otchłani, przeł. A. Kunka, Bydgoszcz 2002.

Galster B., Mikołaj Gogol, Warszawa 1967.

Galster B., O „przełomie światopoglądowym” Gogola, „Slavia Orientalis” 1970, nr 3, s. 247-257.

Galster B., Wstęp, [w:] Gogol M., Martwe dusze, tłum. W. Broniewski, M. Leśniewska, opracowanie B. Galster, Wrocław-Warszawa-Kraków 1998, s. V-CLII.

Kościołek A., „Wybrane fragmenty z korespondencji z przyjaciółmi”. O ideowych poszukiwaniach Mikołaja Gogola, Toruń 2004.

Smaga J., Z problematyki artystyczno-ideowego światopoglądu Mikołaja Gogola, [w:] Studia rusycystyczne z epoki romantyzmu, Wrocław 1973, s. 61-75.

Гарин И., Загадочный Гоголь, Москва 2002.

Мочульский К., Духовный путь Гоголя, Париж 1934.

Носов В., „Ключ” к Гоголю, London 1985.

Зенковский В., Гоголь, Париж 1961.

Identyczny jak w podstawowych informacjach o przedmiocie (niezależnych od cyklu).

Literatura podmiotu:

A. Gribojedow - Mądremu biada

F. Tiutczew - Predestynacja, O, popatrz, jak po fal przestworze…, Rosję nie rozum pojąć zdoła…

M. Lermonotw - I nudno, i smutno…, Wychodzę sam jeden na drogę…, Żagiel

A. Puszkin - Eugeniusz Oniegin, Jeździec miedziany, Opowieści Biełkina, Dama pikowa, Córka kapitana

M. Lermontow - Maskarada, Bohater naszych czasów

M. Gogol - Newski Prospekt, Portret, Pamiętnik szaleńca, Nos, Szynel, Rewizor, Martwe dusze (t. I)

Literatura przedmiotu - podstawowa:

Dymowicz W., Owsiany H., Wybór tekstów z literatury XVIII wieku, Warszawa 1978.

Historia literatury rosyjskiej, red. M. Jakóbiec, t. I, Warszawa 1976.

Literatura rosyjska w zarysie, red. Z. Barański, A. Semczuk, Warszawa 1986.

Mucha B., Historia literatury rosyjskiej, Wrocław 1989.

Mucha B., Historia teatru rosyjskiego, Piotrków Trybunalski 2001.

Serczyk W., Kultura rosyjska XVIII wieku, Wrocław 1984.

Skrunda W., Literatura rosyjska XVIII w. Antologia, Warszawa 1986.

Wójcicka U., Literatura rosyjska XVIII wieku z elementami historii i kultury Rosji, Bydgoszcz 2008.

Wójcicka U., Русская литература XVIII века – эволюция жанров, Bydgoszcz 1998.

Literatura przedmiotu - uzupełniająca:

Abassy M., Inteligencja w dobie dekabryzmu, „Slavia Orientalis” 2005, nr 1, s. 7-23.

Antologia poezji rosyjskiej, cz. I (od Kantemira do Rylejewa), wybór G. Porębiny, Gdańsk 1972.

Chojnicka K., Rodowód literacki inteligencji szlacheckiej, Wrocław 1992.

Czaadajew P., Listy, przeł. M. Leśniewska, L. Suchanek, Kraków 1992.

Dekabryści, przełożyła S. Bórska, wstępem opatrzył H. Batowski, Wrocław 1957.

Galster B., Paralele romantyczne. Polsko-rosyjskie powinowactwa literackie, Warszawa 1987.

Lis K., Romantycy. Powinowactwa rosyjsko-europejskie. Studia, Kielce 1998.

Kucharska E., Rosyjska powieść historyczna pierwszego trzydziestolecia XIX wieku, Opole 1976.

Łotman J., Rosja i znaki. Kultura szlachecka w wieku XVIII i na początku XIX, przekład i posłowie B. Żyłko, Gdańsk 1999.

Mazurek-Wita H., Dramat rosyjski doby Oświecenia: ze studiów nad komedią i gatunkami pokrewnymi, Katowice 1987.

Mazurek-Wita H., Tragedia rosyjska doby Oświecenia, Katowice 1993.

Mucha B., Studia nad życiem literackim w Rosji (lata 1801-1825), Kraków 1981.

Sielicki F., Русская литература первoй трети XIX века. Przewodnik tematyczny dla studentów filologii rosyjskiej, Wrocław 1978.

Suchanek L., Preromantyzm w Rosji, Kraków 1991.

Suchanek L., Rosyjska ballada romantyczna, Wrocław 1974.

Walicki A., Rosyjska filozofia i myśl społeczna od oświecenia do marksizmu, Warszawa 1973.

Walicki A., Zarys myśli rosyjskiej. Od Oświecenia do renesansu religijno-filozoficznego, Kraków 2005.

Aleksander Gribojedow:

Тынянов Ю., Сюжет „Горя от ума”, [w:] Ю.Тынянов, История литературы. Критика, Санкт-Петербург 2001, s. 325-367.

Aleksander Puszkin:

Achmatowa A., Mój Puszkin. Rozprawy i uwagi krytyczne, Warszawa 1976.

Bezwiński A., Aleksander Puszkin a idealiści moskiewscy. Kontakty, współpraca, powinowactwa, Bydgoszcz 1980.

Fiszman S., Bohater „Jeźdźca Miedzianego”, „Slavia Orientalis” 1966, nr 2, s. 153-163.

Goldgart S., Oniegin i Tatiana – próba nowego spojrzenia, [w:] Słowianie Wschodni. Duchowość – Kultura – Język, red. A. Bolek, D. Piwowarska, A. Raźny, Kraków 1998, s. 163-168.

Kaczkowska T., Struktura narracyjna prozy fabularnej Aleksandra Puszkina, Wrocław 1983.

Pomorski A., Sceptyk w piekle, [w:] idem, Sceptyk w piekle. Z dziejów ideowych literatury rosyjskiej, Warszawa 2004, s. 13-33.

Semczuk A., Kaukaz w literaturze rosyjskiej (Puszkin, Lermontow, Lew Tołstoj), [w:] Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich, pod red. K. Galon-Kurkowej, Wrocław 1997, s. 47-53.

Stachurka M., Bołdinowski cykl dramatyczny – „małe tragedie”, „Slavia Orientalis” 2005, nr 1, s. 23-45; nr 4, s. 527-551.

Stachurka M., O „Damie pikowej” A. Puszkina i jej spuściźnie w literaturze współczesnej („Walet pikowy” Borysa Akunina), „Slavia Orientalis” 2007, nr 1, s. 7-17.

Toporowski M., Geniusz i caryzm, Rzecz o Puszkinie, Warszawa 1971.

Wieresajew W., Puszkin żywy, Kraków 1978.

Woroszylski W., Kto zabił Puszkina?, Warszawa 1983.

Michał Lermontow:

Ejchenbaum B., Proza Lermontowa, [w:] B. Ejchenbaum, Szkice o prozie i poezji, wybór i przekład L. Pszczołkowska, R. Zimand, Warszawa 1973, s. 7-49.

Galon-Kurkowa K., Nad prozą Lermontowa, Wrocław 1984.

Jakubowski W., Michał Lermontow, Warszawa 1972.

Semczuk A., Michał Lermontow. Dramatyczny los poety, Warszawa 1992.

Zgorzelski Cz., Lermontow, Łódź 1949.

Zgorzelski Cz., O „Bohaterze naszych czasów”, [w:] M. Lermontow, Bohater naszych czasów, przeł. W. Luboradzki, Łódź-Wrocław 1949, s. V-XXVIII.

Mikołaj Gogol:

Abassy M., Od „klerków” do biurokratyzmu – twórczość Mikołaja Gogola, [w:] Prace Komisji Słowian PAU, t. VII, Kultura i polityka, red. L. Suchanek, Kraków 2008, s. 5–21.

Evdokimov P., Gogol i Dostojewski czyli zstąpienie do otchłani, przeł. A. Kunka, Bydgoszcz 2002.

Galster B., Mikołaj Gogol, Warszawa 1967.

Galster B., O „przełomie światopoglądowym” Gogola, „Slavia Orientalis” 1970, nr 3, s. 247-257.

Galster B., Wstęp, [w:] Gogol M., Martwe dusze, tłum. W. Broniewski, M. Leśniewska, opracowanie B. Galster, Wrocław-Warszawa-Kraków 1998, s. V-CLII.

Kościołek A., „Wybrane fragmenty z korespondencji z przyjaciółmi”. O ideowych poszukiwaniach Mikołaja Gogola, Toruń 2004.

Smaga J., Z problematyki artystyczno-ideowego światopoglądu Mikołaja Gogola, [w:] Studia rusycystyczne z epoki romantyzmu, Wrocław 1973, s. 61-75.

Гарин И., Загадочный Гоголь, Москва 2002.

Носов В., „Ключ” к Гоголю, London 1985.

Зенковский В., Гоголь, Париж 1961.