Rosyjska literatura emigracyjna

Zajęcia po części mają postać wykładu (prezentacji komputerowej), jednak ich zasadnicza część polega na analizie utworów literackich reprezentatywnych dla rosyjskiej literatury emigracyjnej. W ich interpretacji uwzględnia się zarówno problematykę, jak i poetykę oraz kontekst historycznoliteracki.

Занятия отчасти ведутся в форме лекции (компьютерной презентации), однако их основная часть состоит в анализе литературных произведений русской эмигрантской литературы ХХ века, с учетом их проблематики и поэтики, а также исторического и литературного контекстов рассматриваемого произведения.

Список тем курса - см. ниже (часть "Informacje o zajęciach w cyklu 2017/2018").

Zaliczenie na ocenę na podstawie kolokwium, obejmującego zakres tematów, treści objęte literaturą podmiotu (spisem lektur) i literaturą przedmiotu obowiązkową.

Wymagany próg na ocenę dostateczną - 60%, dostateczną plus - 68%, dobrą - 76%, dobrą plus - 84 %, bardzo dobrą - 90 %.

Kolokwium sprawdza stopień realizacji następujących efektów kształcenia: K_W04, K_W05, K_W08, K_W12, K_U01, K_U02, K_U09, K_U10, K_U11, K_K01.

Warunkiem przystąpienia do testu jest regularna obecność na zajęciach. Dopuszcza się jedną nieobecność, każdą następną, niezależnie od jej przyczyny, student jest zobowiązany zaliczyć na dyżurze prowadzącego, przed testem.

Prowadzący zastrzega sobie prawo do przeprowadzenia tzw. „wejściówki” w celu sprawdzenia przygotowania studentów do zajęć. Nieprzygotowanie do zajęć jest równoznaczne z nieobecnością.

Istnieje możliwość zwolnienia z testu studentów, którzy wykażą się dobrym przygotowaniem do zajęć i aktywnością na zajęciach.

Целью курса является ознакомить студентов с литературой русского Зарубежья, формировавшими ее историческими факторами, своеобразием культурной и умственной жизни русской диаспоры, ее главными центрами и литературным творчеством ее важнейших представителей.

Список анализируемых литературных произведений (в порядке анализа):

Bладимир Набоков – Приглашение на казнь

Тэффи – Не по-настоящему мы живем теперь, а как-то „пока”..., Перед картой России

Мать Мария – Пусть отдам я мою душу каждому…

Борис Поплавский – Роза смерти

Иван Шмелев – Хлеб насущный, Игра со смертью (главы эпопеи Солнце мертвых)

Марина Цветаева – Тоска по родине! Давно...

Аркадий Аверченко – Русское искусство, Как добыть себе квартиру в Праге, Мой ученик, Самый страшный притон Праги, Русский беженец в Праге

Борис Филиппов – Духовая капелла Курта Пёрцеля, Политический эмигрант, Патриотка

Сергей Довлатов – Наши

Библиография:

Drawicz A., Inna Rosja. Genealogia rosyjskiej literatury emigracyjnej, Warszawa 1980.

Grygiel M., Vladimir Nabokov – droga na Zachód, [в:] Musica Antiqua Europae Orientalis XV: Słowiańszczyzna wobec idei i poszukiwań świata zachodniego, red. C. Nelkowski, Bydgoszcz 2009, s. 365-373.

Hlavaček J., Русская эмиграция в Праге, „Studia Rossica III: Literatura rosyjska na emigracji. Współcześni pisarze rosyjscy w Polsce. Frazeologia i frazeografia”, Warszawa 1996.

Kodzis B., Борис Поплавский: личность и творчество, [в:] Studia Rossica III: Literatura rosyjska na emigracji. Współcześni pisarze rosyjscy w Polsce. Frazeologia i frazeografia, Warszawa 1996, s. 121-131.

Kodzis B., Русская литература эмиграции и метрополии. Связи и взаимовосприятие в 20-х-30-х годах минувшего столетия, [в:] Studia i szkice slawistyczne 4: Dialog w literaturach i językach słowiańskich. Tom I: Literaturoznawstwo, red. W. Laszczak, A. Wieczorek, Opole 2003, s. 115-127.

Kodzis B., Писатели «первой волны» русской эмиграции в контексте литературной жизни Советской России 1920-х-1930-х годов, [в:] Studia Rossica XII: Literatura rosyjska na rozdrożach XX w., Warszawa 2001.

Ndiaye I. A., Duchowa entropia domu Mariny Cwietajewej, [в:] ее же, Hipertrofia tęsknoty za utraconym domem w poezji emigrantów rosyjskich „pierwszej fali”, Olsztyn 2008, s. 143-166.

Ndiaye I. A., Fenomen emigracji rosyjskiej, [в:] ее же, Hipertrofia tęsknoty za utraconym domem w poezji emigrantów rosyjskich „pierwszej fali”, Olsztyn 2008, s. 79-113.

Ndiaye I. A., Pod maską Talii… Emigracyjna twórczość Nadieżdy Teffi, [в:] Powrócić do Rosji wierszami i prozą. Literatura rosyjskiej emigracji, red. G. Nefagina, Słupsk 2012, s. 71-81.

Orłowski J., Poezja w świecie sacrum. Matka Maria i jej twórczość w latach emigracji, [в:] Duchowość i sacrum w literaturze emigracyjnej Słowian Wschodnich, red. A. Woźniak, M. Kawecka, Lublin 2002, s. 79-87.

Sadowski J., Личность в двойственном мире. «Приглашение на казнь» Владимира Набокова, [в:] Studia Rossica X: O literaturze rosyjskiej nowej i dawnej, Warszawa 2000, s. 173-179.

Струве Г. П., Встреча двух эмиграций, Проблема „смены”, [в:] его же, Русская литература в изгнании. Опыт исторического обзора зарубежной литературы, Париж-Москва 1996, s. 256-262.

Щелокова Л., Смятение русского эмигранта: к проблеме восприятия прозы Бориса Филиппова, [в:] Powrócić do Rosji wierszami i prozą. Literatura rosyjskiej emigracji, red. G. Nefagina, Słupsk 2012, s. 258-265.

Wołodźko A., Świat Dowłatowa, [в:] ее же, Pasierbowie Rosji. O prozaikach Trzeciej Emigracji, Warszawa 1995.

Добавочные материалы:

Gildner A., К проблеме первой русской эмиграции. Сменовеховцы, [в:] Literatura rosyjska w nowych interpretacjach, red. H. Mazurek-Wita, Kraków 1995, s. 85-92.

Grygiel M., „Zaproszenie na egzekucję” Vładimira Nabokova jako tekst interkulturalny, [в:] Musica Antiqua Europae Orientalis XVI: Kultura, literatura oraz myśl Słowian wschodnich i południowych w powiązaniach, wzajemnych oddziaływaniach, red. C. Nelkowski, Bydgoszcz 2012, s. 303-310.

Kodzis B., Духовные и художественные искания литературы „первой волны” русской эмиграции, [в:] Acta Univeristatis Wratislaviensis. Slavica Wratislaviensia XCII, Wrocław 1996, s. 55-72.

Kodzis B., Литературная жизнь русской эмиграции в Харбине (1917-1945), [в:] Literatura emigracyjna Rosjan, Ukraińców i Białorusinów, red. A. Woźniak, L. Puszak, Lublin 2001, s. 35-46.

Kodzis B., Проза Бориса Поплавского, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Opolskiego”: Filologia rosyjska 35, 1996, s. 7-20.

Kodzis B., Пути развития русской эмигрантской литературы межвоенного периода, [в:] Literatura rosyjska w kontekstach międzykulturowych, Warszawa 2001, s. 130-149.

Kodzis B., Русская литература эмиграции и метрополии. Связи и взаимовосприятие в 20-30-х годах минувшего столетия, [в:] Studia i szkice slawistyczne 4: Dialog w literaturach słowiańskich. Tom I: Literaturoznawstwo, red. W. Laszczak, A. Wieczorek, Opole 2003, s. 115-127.

Mazurek H., Czeskie inspiracje w twórczości Mariny Cwietajewej, [в:] Musica Antiqua Europae Orientalis XVI: Kultura, literatura oraz myśl Słowian wschodnich i południowych w powiązaniach, wzajemnych oddziaływaniach, red. C. Nelkowski, Bydgoszcz 2012, s. 295-302.

Мышалова Д., Сергей Донатович Довлатов, [в:] ее же, Очерки по литературе русского зарубежья, Новосибирск 1995, s.171-198.

Нефагина Г., Остров затонувших кораблей: о проблемах исследования литературы второй волны эмиграции, [в:] Powrócić do Rosji wierszami i prozą. Literatura rosyjskiej emigracji, red. G. Nefagina, Słupsk 2012, s. 241-249.

Раев М., Введение. Вырванные с корнем, Униженные и оскорбленные. В изгнании, [в:] его же, Россия за рубежом. История культуры русской эмиграции 1919-1939, Москва 1994, s. 13-65.

Розинская O., Русская литературная эмиграция в межвоенной Польше, „Studia Rossica III: Literatura rosyjska na emigracji. Współcześni pisarze rosyjscy w Polsce. Frazeologia i frazeografia”, Warszawa 1996, s. 83-90.

Спиридонова Л. А., Сатира русского зарубежья, [в:] Культурное наследие российской эмиграции 1917-1940. Книга вторая, ред. Е. П. Челышев, Д. М. Шаховской, Москва 1994, 52-58.

Трубилова Е. М., Тэффи, [в:] Литература русского зарубежья. 1920-1940, ред. O. Н. Михайлов, Москва 1993, s. 241-264.

Wieczorek A., Kodzis B., Rosyjska poezja emigracyjna lat 1920-1940 (zarys rozwoju), [в:] Studia Slavica. Studia Slawistyczne Opolsko-Ostrawskie, Opole 1995, s. 105-111.