Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Methods for materials characterization

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 0800-MMC
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0710) Inżynieria i technika Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Methods for materials characterization
Jednostka: Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej
Grupy: Fizyka Techn. s2. Przedmiot specjalistyczny dot. zastosowań fizyki
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: angielski
Wymagania wstępne:

1. Student zna prawa fizyki, termodynamiki, optyki geometrycznej i falowej oraz fotometrii, elektryczności i magnetyzmu; potrafi opisać zjawiska i procesy fizyczne.


2. Student zna jednostki układu SI i elementy teorii niepewności pomiarowych w zastosowaniu do analizy wyników eksperymentalnych.


3. Student zna podstawowe pakiety oprogramowania użytkowego do analizy i opracowania danych.


4. Student zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.

Całkowity nakład pracy studenta:

- godziny realizowane z udziałem nauczycieli: 60h


- czas poświęcony na pracę indywidualną potrzebny do pomyślnego zaliczenia przedmiotu: 40h


- czas wymagany do przygotowania się i uczestnictwa w procesie oceniania: 30h


- czas wymagany do odbycia obowiązkowych praktyk: 0h

Efekty uczenia się - wiedza:

K_W04


Student rozumie rolę eksperymentu i symulacji komputerowych w procesie projektowania zagadnień inżynierskich; posiada świadomość ograniczeń technicznych i technologicznych aparatury w modelowaniu zjawisk fizycznych, obiektów technicznych i biologicznych.


K_W05


Student zna mechanizmy i metody syntezy podstawowych materiałów, podział materiałów w oparciu o ich cechy strukturalne oraz posiada wiedzę w zakresie powiązań parametrów cząsteczkowych z właściwościami fizycznymi materiałów.


K_W06


Student zna podstawowe pojęcia z zakresu struktury ciał


stałych, nieorganicznych organicznych i nanomateriałów, ich syntezy oraz metod ich analizy.


K_W09


Student zna podstawowe zasady charakteryzacji materiałów metodami fizycznymi i chemicznymi

Efekty uczenia się - umiejętności:

K_U01 potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wyciągać wnioski oraz formułować i uzasadniać opinie

K_U02 potrafi stosować podstawowe pakiety oprogramowania użytkowego do prezentacji wyników i analizy danych

K_U03 ma umiejętność samokształcenia się, m.in. w celu podnoszenia kompetencji zawodowych

K_U04 ma umiejętności językowe w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla studiowanego kierunku studiów, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego

K_U05 potrafi opracować dokumentację dotyczącą realizacji zadania inżynierskiego i przygotować tekst zawierający omówienie wyników realizacji tego zadania

K_U06 potrafi przygotować i przedstawić krótką prezentację poświęconą wynikom realizacji zadania inżynierskiego używając specjalistycznej terminologii

K_U07 potrafi wykorzystać w warunkach nie w pełni przewidywalnych poznane metody i modele matematyczne, a także symulacje komputerowe do analizy i oceny działania modelowanych układów

Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

K_K01 potrafi krytycznie ocenić posiadaną wiedzę i zna jej ograniczenia


K_K02 potrafi precyzyjnie formułować pytania służące pogłębieniu zrozumienia danego tematu


K_K03ma świadomość i zrozumienie społecznych aspektów praktycznego stosowania zdobytej wiedzy i umiejętności oraz związanej z tym odpowiedzialności


K_K04 rozumie i docenia znaczenie prawnych aspektów prowadzenia badań oraz uczciwości intelektualnej


K_K05ma świadomość wagi i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżyniera, w tym jej wpływu na środowisko i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje

Metody dydaktyczne:

Metody dydaktyczne podające i poszukujące, samokształcenie.

Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące:

- biograficzna
- laboratoryjna
- obserwacji
- referatu

Skrócony opis:

Celem wykładu jest zapoznanie słuchaczy z fizycznymi metodami pozwalającymi na dokonanie charakteryzacji różnorodnych materiałów. Student uczęszczając na wykład zdobędzie wiedzę z zakresu podstaw fizycznych wybranych metod eksperymentalnych, interpretowania uzyskiwanych danych oraz budowy aparatury wykorzystywanej w różnych metodach eksperymentalnych badania i charakteryzacji materiałów. Podczas zajęć laboratoryjnych student będzie mógł samodzielnie wykonać eksperymenty omawiane na wykładzie.

Pełny opis:

I. Wstęp - Rodzaje, struktura, własności materiałów.

1. Rodzaje materiałów:

a) półprzewodniki,

b) metale i stopy,

c) ceramiki,

d) polimery,

e) materiały dielektryczne i ferroelektryczne,

f) nadprzewodniki,

g) materiały magnetyczne,

h) materiały optyczne,

2. Struktura i własności materiałów:

a) struktura kryształów,

b) wiązania w ciele stałym,

c) uporządkowanie i nie uporządkowanie w materii,

d) fonony,

e) procesy aktywowane termicznie, diagramy i przejścia fazowe,

f) elektrony w ciele stałym: elektryczne i termiczne własności,

g) optyczne własności materiałów,

h) magnetyczne własności materiałów,

i) mechaniczne własności materiałów.

3. Synteza i obróbka materiałów:

a) podstawowe informacje o syntezie i obróbce materiałów,

b) półprzewodniki,

c) metale i stopy,

d) ceramika i szkło,

e) polimery i związki organiczne.

II. Fizyczne metody charakteryzacji materiałów.

1. Techniki dyfrakcyjne:

a) dyfrakcja rentgenowska,

b) dyfrakcja elektronów niskiej energii,

c) dyfrakcja elektronów wysokiej energii,

d) neutronografia.

2. Spektroskopia optyczna:

a) spektroskopia w podczerwieni, zakresie widzialnym i ultrafiolecie,

b) elipsometria,

c) spektroskopia ramanowska,

d) luminescencja,

e) transmisja, absorpcja, odbicie,

f) nieliniowa spektroskopia optyczna.

3. Mikroskopia i spektroskopia elektronowa:

a) elektronowa mikroskopia skaningowa,

b) elektronowa mikroskopia transmisyjna,

c) fotoemisja,

d) spektroskopia Auger’a.

4. Mikroskopia powierzchni:

a) mikroskopia sił atomowych,

b) skaningowa mikroskopia tunelowa.

5. Metody analizy składu materiału:

a) spektrometria atomowa absorpcyjna i transmisyjna,

b) rentgenowska analiza fluorescencyjna,

c) spektrometria masowa.

6. Pomiary własności elektrycznych:

a) metody mostkowe,

b) metoda dwu- i czterokontaktowa,

c) metody bezkontaktowe,

d) metoda oparta na zjawisku Halla,

e) efekt Peltiera i przewodnictwo cieplne.

7. Pomiary własności magnetycznych:

a) magnetometr Fonera,

b) magnetometr R-VSM,

c) magnetometr Faradaya,

d) mostki zmiennoprądowe.

8. Pomiary własności mechanicznych:

a) ściskanie, rozciąganie i skręcanie,

b) elastometria.

Literatura:

P.E.J. Flewitt, R.K. Wild - „Physical Method for Materials Characterisation”,

A. Zawadzka - „Cienkie warstwy i nanostruktury cienkowartswowe - eksperymentalne metody wytwarzania i badania własności".

A. Oleś – „Metody doświadczalne fizyki ciała stałego”,

W. Zieliński, A. Rajca i in. – „Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych”,

Metody i kryteria oceniania:

Przedmiot składa się z 30 godzin wykładu i 30 godzin laboratorium. W ramach wykładu omówione zostaną poszczególne techniki pomiarowe. Zaprezentowane zostaną również istniejące w Instytucie Fizyki UMK odpowiednie aparatury pomiarowe oraz przebieg eksperymentów badania własności materiałów przy ich wykorzystaniu.

Po wstępnym zapoznaniu z tematyką studenci będą realizować w ramach laboratorium własny projekt badawczy oparty o ich indywidualne zainteresowania. Każdy student wykona nie mniej niż trzy próbki z proponowanych różnych klas materiałów analizę ich własności fizycznych. Dobór metod pomiarowych uzależniony będzie od wybranego materiału.

Pozytywne zaliczenie pracowni umożliwia podejście do egzaminu.

Metody oceniania:

Pisemny projekt - badanie wybranego materiału. Nauczyciel weryfikując realizację zadania sprawdza realizację efektów przedmiotowych: W1, W2, W3, W10, U1, U2, U3,U6, K1, K2, K3, K4

Egzamin w formie odpowiedzi ustnej. Tematyka związana z realizowanym projektem.

Praktyki zawodowe:

nie dotyczy

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)

Okres: 2022-02-21 - 2022-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Laboratorium, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Zawadzka
Prowadzący grup: Anna Zawadzka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Laboratorium - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem wykładu jest zapoznanie słuchaczy z fizycznymi metodami pozwalającymi na dokonanie charakteryzacji różnorodnych materiałów. Student uczęszczając na wykład zdobędzie wiedzę z zakresu podstaw fizycznych wybranych metod eksperymentalnych, interpretowania uzyskiwanych danych oraz budowy aparatury wykorzystywanej w różnych metodach eksperymentalnych badania i charakteryzacji materiałów. Podczas zajęć laboratoryjnych student będzie mógł samodzielnie wykonać eksperymenty omawiane na wykładzie.

Pełny opis:

I. Wstęp - Rodzaje, struktura, własności materiałów.

1. Rodzaje materiałów:

a) półprzewodniki,

b) metale i stopy,

c) ceramiki,

d) polimery,

e) materiały dielektryczne i ferroelektryczne,

f) nadprzewodniki,

g) materiały magnetyczne,

h) materiały optyczne,

2. Struktura i własności materiałów:

a) struktura kryształów,

b) wiązania w ciele stałym,

c) uporządkowanie i nie uporządkowanie w materii,

d) fonony,

e) procesy aktywowane termicznie, diagramy i przejścia fazowe,

f) elektrony w ciele stałym: elektryczne i termiczne własności,

g) optyczne własności materiałów,

h) magnetyczne własności materiałów,

i) mechaniczne własności materiałów.

3. Synteza i obróbka materiałów:

a) podstawowe informacje o syntezie i obróbce materiałów,

b) półprzewodniki,

c) metale i stopy,

d) ceramika i szkło,

e) polimery i związki organiczne.

II. Fizyczne metody charakteryzacji materiałów.

1. Techniki dyfrakcyjne:

a) dyfrakcja rentgenowska,

b) dyfrakcja elektronów niskiej energii,

c) dyfrakcja elektronów wysokiej energii,

d) neutronografia.

2. Spektroskopia optyczna:

a) spektroskopia w podczerwieni, zakresie widzialnym i ultrafiolecie,

b) elipsometria,

c) spektroskopia ramanowska,

d) luminescencja,

e) transmisja, absorpcja, odbicie,

f) nieliniowa spektroskopia optyczna.

3. Mikroskopia i spektroskopia elektronowa:

a) elektronowa mikroskopia skaningowa,

b) elektronowa mikroskopia transmisyjna,

c) fotoemisja,

d) spektroskopia Auger’a.

4. Mikroskopia powierzchni:

a) mikroskopia sił atomowych,

b) skaningowa mikroskopia tunelowa.

5. Metody analizy składu materiału:

a) spektrometria atomowa absorpcyjna i transmisyjna,

b) rentgenowska analiza fluorescencyjna,

c) spektrometria masowa.

6. Pomiary własności elektrycznych:

a) metody mostkowe,

b) metoda dwu- i czterokontaktowa,

c) metody bezkontaktowe,

d) metoda oparta na zjawisku Halla,

e) efekt Peltiera i przewodnictwo cieplne.

7. Pomiary własności magnetycznych:

a) magnetometr Fonera,

b) magnetometr R-VSM,

c) magnetometr Faradaya,

d) mostki zmiennoprądowe.

8. Pomiary własności mechanicznych:

a) ściskanie, rozciąganie i skręcanie,

b) elastometria.

Literatura:

P.E.J. Flewitt, R.K. Wild - „Physical Method for Materials Characterisation”,

A. Zawadzka - „Cienkie warstwy i nanostruktury cienkowartswowe - eksperymentalne metody wytwarzania i badania własności".

A. Oleś – „Metody doświadczalne fizyki ciała stałego”,

W. Zieliński, A. Rajca i in. – „Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych”,

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Laboratorium, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Zawadzka
Prowadzący grup: Anna Zawadzka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Laboratorium - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem wykładu jest zapoznanie słuchaczy z fizycznymi metodami pozwalającymi na dokonanie charakteryzacji różnorodnych materiałów. Student uczęszczając na wykład zdobędzie wiedzę z zakresu podstaw fizycznych wybranych metod eksperymentalnych, interpretowania uzyskiwanych danych oraz budowy aparatury wykorzystywanej w różnych metodach eksperymentalnych badania i charakteryzacji materiałów. Podczas zajęć laboratoryjnych student będzie mógł samodzielnie wykonać eksperymenty omawiane na wykładzie.

Pełny opis:

I. Wstęp - Rodzaje, struktura, własności materiałów.

1. Rodzaje materiałów:

a) półprzewodniki,

b) metale i stopy,

c) ceramiki,

d) polimery,

e) materiały dielektryczne i ferroelektryczne,

f) nadprzewodniki,

g) materiały magnetyczne,

h) materiały optyczne,

2. Struktura i własności materiałów:

a) struktura kryształów,

b) wiązania w ciele stałym,

c) uporządkowanie i nie uporządkowanie w materii,

d) fonony,

e) procesy aktywowane termicznie, diagramy i przejścia fazowe,

f) elektrony w ciele stałym: elektryczne i termiczne własności,

g) optyczne własności materiałów,

h) magnetyczne własności materiałów,

i) mechaniczne własności materiałów.

3. Synteza i obróbka materiałów:

a) podstawowe informacje o syntezie i obróbce materiałów,

b) półprzewodniki,

c) metale i stopy,

d) ceramika i szkło,

e) polimery i związki organiczne.

II. Fizyczne metody charakteryzacji materiałów.

1. Techniki dyfrakcyjne:

a) dyfrakcja rentgenowska,

b) dyfrakcja elektronów niskiej energii,

c) dyfrakcja elektronów wysokiej energii,

d) neutronografia.

2. Spektroskopia optyczna:

a) spektroskopia w podczerwieni, zakresie widzialnym i ultrafiolecie,

b) elipsometria,

c) spektroskopia ramanowska,

d) luminescencja,

e) transmisja, absorpcja, odbicie,

f) nieliniowa spektroskopia optyczna.

3. Mikroskopia i spektroskopia elektronowa:

a) elektronowa mikroskopia skaningowa,

b) elektronowa mikroskopia transmisyjna,

c) fotoemisja,

d) spektroskopia Auger’a.

4. Mikroskopia powierzchni:

a) mikroskopia sił atomowych,

b) skaningowa mikroskopia tunelowa.

5. Metody analizy składu materiału:

a) spektrometria atomowa absorpcyjna i transmisyjna,

b) rentgenowska analiza fluorescencyjna,

c) spektrometria masowa.

6. Pomiary własności elektrycznych:

a) metody mostkowe,

b) metoda dwu- i czterokontaktowa,

c) metody bezkontaktowe,

d) metoda oparta na zjawisku Halla,

e) efekt Peltiera i przewodnictwo cieplne.

7. Pomiary własności magnetycznych:

a) magnetometr Fonera,

b) magnetometr R-VSM,

c) magnetometr Faradaya,

d) mostki zmiennoprądowe.

8. Pomiary własności mechanicznych:

a) ściskanie, rozciąganie i skręcanie,

b) elastometria.

Literatura:

P.E.J. Flewitt, R.K. Wild - „Physical Method for Materials Characterisation”,

A. Zawadzka - „Cienkie warstwy i nanostruktury cienkowartswowe - eksperymentalne metody wytwarzania i badania własności".

A. Oleś – „Metody doświadczalne fizyki ciała stałego”,

W. Zieliński, A. Rajca i in. – „Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych”,

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (w trakcie)

Okres: 2024-02-20 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Laboratorium, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Anna Zawadzka
Prowadzący grup: Anna Zawadzka
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Laboratorium - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem wykładu jest zapoznanie słuchaczy z fizycznymi metodami pozwalającymi na dokonanie charakteryzacji różnorodnych materiałów. Student uczęszczając na wykład zdobędzie wiedzę z zakresu podstaw fizycznych wybranych metod eksperymentalnych, interpretowania uzyskiwanych danych oraz budowy aparatury wykorzystywanej w różnych metodach eksperymentalnych badania i charakteryzacji materiałów. Podczas zajęć laboratoryjnych student będzie mógł samodzielnie wykonać eksperymenty omawiane na wykładzie.

Pełny opis:

I. Wstęp - Rodzaje, struktura, własności materiałów.

1. Rodzaje materiałów:

a) półprzewodniki,

b) metale i stopy,

c) ceramiki,

d) polimery,

e) materiały dielektryczne i ferroelektryczne,

f) nadprzewodniki,

g) materiały magnetyczne,

h) materiały optyczne,

2. Struktura i własności materiałów:

a) struktura kryształów,

b) wiązania w ciele stałym,

c) uporządkowanie i nie uporządkowanie w materii,

d) fonony,

e) procesy aktywowane termicznie, diagramy i przejścia fazowe,

f) elektrony w ciele stałym: elektryczne i termiczne własności,

g) optyczne własności materiałów,

h) magnetyczne własności materiałów,

i) mechaniczne własności materiałów.

3. Synteza i obróbka materiałów:

a) podstawowe informacje o syntezie i obróbce materiałów,

b) półprzewodniki,

c) metale i stopy,

d) ceramika i szkło,

e) polimery i związki organiczne.

II. Fizyczne metody charakteryzacji materiałów.

1. Techniki dyfrakcyjne:

a) dyfrakcja rentgenowska,

b) dyfrakcja elektronów niskiej energii,

c) dyfrakcja elektronów wysokiej energii,

d) neutronografia.

2. Spektroskopia optyczna:

a) spektroskopia w podczerwieni, zakresie widzialnym i ultrafiolecie,

b) elipsometria,

c) spektroskopia ramanowska,

d) luminescencja,

e) transmisja, absorpcja, odbicie,

f) nieliniowa spektroskopia optyczna.

3. Mikroskopia i spektroskopia elektronowa:

a) elektronowa mikroskopia skaningowa,

b) elektronowa mikroskopia transmisyjna,

c) fotoemisja,

d) spektroskopia Auger’a.

4. Mikroskopia powierzchni:

a) mikroskopia sił atomowych,

b) skaningowa mikroskopia tunelowa.

5. Metody analizy składu materiału:

a) spektrometria atomowa absorpcyjna i transmisyjna,

b) rentgenowska analiza fluorescencyjna,

c) spektrometria masowa.

6. Pomiary własności elektrycznych:

a) metody mostkowe,

b) metoda dwu- i czterokontaktowa,

c) metody bezkontaktowe,

d) metoda oparta na zjawisku Halla,

e) efekt Peltiera i przewodnictwo cieplne.

7. Pomiary własności magnetycznych:

a) magnetometr Fonera,

b) magnetometr R-VSM,

c) magnetometr Faradaya,

d) mostki zmiennoprądowe.

8. Pomiary własności mechanicznych:

a) ściskanie, rozciąganie i skręcanie,

b) elastometria.

Literatura:

P.E.J. Flewitt, R.K. Wild - „Physical Method for Materials Characterisation”,

A. Zawadzka - „Cienkie warstwy i nanostruktury cienkowartswowe - eksperymentalne metody wytwarzania i badania własności".

A. Oleś – „Metody doświadczalne fizyki ciała stałego”,

W. Zieliński, A. Rajca i in. – „Metody spektroskopowe i ich zastosowanie do identyfikacji związków organicznych”,

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)