Wszechświat dla wszechstronnych
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 0800-OG-WDW |
Kod Erasmus / ISCED: |
13.7
|
Nazwa przedmiotu: | Wszechświat dla wszechstronnych |
Jednostka: | Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej |
Grupy: | |
Strona przedmiotu: | https://moodle.umk.pl/course/view.php?id=208 |
Punkty ECTS i inne: |
2.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Wymagania wstępne: | egzamin maturalny |
Rodzaj przedmiotu: | przedmiot fakultatywny |
Całkowity nakład pracy studenta: | Całkowity nakład pracy: 60g 30g praca z udziałem nauczycieli - wykład 30g praca indywidualna - przygotowanie się do egzaminu |
Efekty uczenia się - wiedza: | po zaliczeniu przedmiotu student W1 rozumie znaczenie przewrotu kopernikańskiego W2 Rozumie geo- i heliocentryczne ruchy planet oraz astronomiczne podstawy pomiaru czasu W3 Zna Ziemię jako planetę oraz zna jej najbliższe otoczenie kosmiczne W4 zna najnowsze wyniki badań dotyczących gwiazd, galaktyk oraz wielkoskalowych struktur, a także wszechświata jako całości. W5 posiada wiedzę o planetach podobnych do Ziemi oraz o kosmicznej chemii w kontekście pochodzenia życia. Efekty te wpisują się w kierunkowe efekty kształcenia K_W06 zna prawa rządzące zjawiskami astronomicznymi, zna budowę i ewolucję poszczególnych składowych wszechświata na rozmaitych skalach, od układu planetarnego, poprzez gwiazdy, galaktyki, po skalę kosmologiczną |
Efekty uczenia się - umiejętności: | po zaliczeniu przedmiotu student U1 potrafi określić fundamentalne osiągnięcia współczesnej astrofizyki Efekty te wpisują się w kierunkowe efekty kształcenia K_U07 potrafi posługiwać się terminologią astronomiczną, potrafi wypowiadać się na temat aktualnych badań astronomicznych |
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | po zaliczeniu przedmiotu student K1 Zna toruńską astronomię. Efekty te wpisują się w kierunkowe efekty kształcenia K_K01 zna ograniczenia własnej wiedzy i rozumie potrzebę dalszego kształcenia |
Metody dydaktyczne: | wykład tradycyjny |
Metody dydaktyczne podające: | - wykład informacyjny (konwencjonalny) |
Skrócony opis: |
każdy z pięciu wykładowców astronomii omówi jeden z bloków tematycznych, powiązanych z prowadzonymi przez niego badaniami: Ziemia i sfera niebieska, Układ Słoneczny Słońce i gwiazdy Pozasłoneczne układy planetarne, poszukiwanie życia pozaziemskiego Obserwacje od fal radiowych do gamma Droga Mleczna, galaktyki, struktura Wszechświata planowane jest przeprowadzenie jednego z wykładów w Obserwatorium Astronomicznym w Piwnicach i poznanie naszych teleskopów optycznych i radiowych |
Pełny opis: |
,,Sfera niebieska i Ziemia z Księżycem'': Krótka historia obserwacji ciał Układu Słonecznego od starożytności (Hipparch, Ptolemeusz) do ery nowożytnej (Brahe, Kopernik, Le Verrier) i współczesności. Pojęcie sfery niebieskiej, ruch dzienny i dobowy obiektów, czas w ujęciu astronomicznym. Wirtualne planetarium (Stellarium). Księżyc i Słońce jako najważniejsze obiekty wpływające na ruch orbitalny i obrotowy Ziemi w przestrzeni (pory roku, zjawisko pływów, ewolucja orbity Księżyca) ,,Układ Słoneczny jako system astrofizyczny'': Architektura Układu Słonecznego w przestrzeni i czasie (model Kopernika, prawa Keplera). Budowa planet wewnętrznych (Merkury, Wenus, Ziemia, Mars) i zewnętrznych (Jowisz, Saturn, Uran, Neptun), księżyce i pierścienie, morfologia powierzchni, atmosfery i pola magnetyczne. Składowe pyłowe (Pas Główny, Pas Kuipera, Obłok Oorta), planety karłowate, asteroidy i komety, ,,Układ Słoneczny jako system mechaniczny'': Prawa ruch planet i mechanika nieba w ujęciu od Newtona do Poincare (przegląd najważniejszych odkryć, wpływ astronomii na matematykę). Stabilność Układu Słonecznego w skali życia gwiazdy, problem trzech ciał i zjawisko chaosu determnistycznego. Klimat na Ziemi jako funkcja ewolucji orbitalnej, asteroidy zagrażające Ziemi. ,,Światło gwiazd i obłoków'': jak rozumiemy powstawanie widm gwiazdowych, co i jak dedukujemy z badań widmowych gwiazd i obłoków międzygwiazdowych, w jaki sposób i gdzie powstają gwiazdy (modele, obserwacje). ,,Ewolucja gwiazd i pierwiastków chemicznych'': diagram HR (temperatura-jasność), obserwacje i porównanie z modelami teoretycznymi, rozmaite etapy życia (ewolucji) gwiazd oraz efektowne jego zakończenie, ewolucja składu chemicznego wszechświata, spójny obraz ewolucji w różnych dziedzinach nauki ,,Słońce'': Słońce na powierzchni (skład chemiczny, granulacja, aktywność), Słońce w środku (model teoretyczny, pulsacje, neutrina), Słońce z daleka (wiatr, heliosfera, gromada macierzysta). ,,Ziemia jako planeta zamieszkiwalna w Układzie Słonecznym'': co czyni Ziemię planetą zamieszkiwalną, jak powstał i zmieniał się Układ Słoneczny, Wenus i Mars jako planety na przeciwległych skrajach ekosfery. ,,Pozasłoneczne układy planetarne'': techniki detekcji planet wokół innych gwiazd, jak wyglądają pozasłoneczne układy planetarne, czy występują w nich planety podobne do Ziemi. ,,Poszukiwanie życia pozaziemskiego'': powstanie i ewolucja życia na Ziemi, poszukiwanie śladów życia w Układzie Słonecznym i poza nim, poszukiwanie cywilizacji pozaziemskich. ,,Obserwacje od fal radiowych do gamma -- techniki, metody obserwacji'': zakres widmowy, możliwości obserwacyjne w całym zakresie widmowym, współczesne instrumentarium, Instytut Astronomii UMK, techniki obserwacyjne i ograniczenia obserwacji dla każdego zakresu obserwacyjnego ,,Obserwacje od fal radiowych do gamma -- rezultaty'': prezentacja wybranych wyników obserwacyjnych Wszechświata w zakresie promieniowania gamma, X, UV, IR, mikrofal i radiowym ,,Obserwacje fal radiowych -- świat astrochemii '': obserwacje cząsteczek w Kosmosie, prezentacja wybranych wyników obserwacyjnych materii międzygwiazdowej ,,Galaktyki w aspekcie obserwacyjnym'': historia odkrycia galaktyk, typy i składniki morfologiczne galaktyk, struktura spiralna, klasyfikacja Hubble'a, grupy i gromady galaktyk, Droga Mleczna ,,Procesy fizyczne w galaktykach'': składniki fizyczne galaktyk, rotacja, ciemna materia, aktywność gwiadotwórcza galaktyk, czarne dziury, aktywne jądra galaktyk ,,Wielkoskalowy Wszechświat'': kosmologiczna ewolucja Wszechświata, powstawanie i ewolucja galaktyk, modelowanie galaktyk w ekspandującym Wszechświecie |
Metody i kryteria oceniania: |
egzamin testowy egzamin testowy weryfikuje efekty kształcenia W1, W2, W3, W4, W5, U1 dyskusje podczas wizyty w Obserwatorium weryfikują efekt K1 |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/22" (zakończony)
Okres: | 2022-02-21 - 2022-09-30 |
![]() |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Krzysztof Gęsicki | |
Prowadzący grup: | Anna Bartkiewicz, Krzysztof Gęsicki, Krzysztof Goździewski, Michał Hanasz, Gracjan Maciejewski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
|
Uwagi: |
Ze względu na ograniczenia związane z epidemią, tradycyjnie planowany wyjazd do Obserwatorium w Piwnicach, w roku bieżącym nie odbędzie się. Planujemy w zamian krótkie zwiedzanie wirtualne. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (w trakcie)
Okres: | 2023-02-20 - 2023-09-30 |
![]() |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Krzysztof Gęsicki | |
Prowadzący grup: | Anna Bartkiewicz, Krzysztof Gęsicki, Krzysztof Goździewski, Michał Hanasz, Gracjan Maciejewski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
|
Uwagi: |
Przewidujemy, że tradycyjnie planowany wyjazd do Obserwatorium w Piwnicach, w roku bieżącym odbędzie się. Szczegóły zostaną ustalone w trakcie semestru. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (jeszcze nie rozpoczęty)
Okres: | 2024-02-20 - 2024-09-30 |
![]() |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Krzysztof Gęsicki | |
Prowadzący grup: | Anna Bartkiewicz, Krzysztof Gęsicki, Krzysztof Goździewski, Michał Hanasz, Gracjan Maciejewski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
|
Uwagi: |
Przewidujemy, że tradycyjnie planowany wyjazd do Obserwatorium w Piwnicach, w roku bieżącym odbędzie się. Szczegóły zostaną ustalone w trakcie semestru. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.