Psychologiczne procesy podejmowania decyzji

Niezbędna znajomość podstaw psychologii ogólnej oraz podstaw komunikacji społecznej

Całkowity nakład pracy wynosi:

- godziny realizowane z udziałem nauczyciela: 15 h konw. + 15 h wykł.+8 h konsultacje indywidualne

- praca własna studenta:

przygotowanie się bieżące do zajęć: 20 h

przygotowanie się do zaliczenia przedmiotu: 20 h

W1: Student objaśnia kluczowe koncepcje teorii funkcjonowania człowieka w aspekcie postrzegania prawdopodobieństwa w otaczającym go świecie – K_W03, K_W06

W2: Student identyfikuje uwarunkowania związane z ryzykiem przedsiębiorczości człowieka oraz uwarunkowania podejmowania decyzji – K_W05

U1: Student określa kryteria i poziom mierników ryzyka związanych z funkcjonowaniem człowieka i organizacji i na tej podstawie umie podejmować optymalne decyzje – K_U01, K_U02

K1: Student działa w sposób przedsiębiorczy z uwzględnieniem prawdopodobieństwa występowania zjawisk ryzykownych i decyzyjnych w środowisku – K_K01, K_K04

wykład: metoda podawcza (wykład akademicki), metoda podawczo-aktywizująca (wykład konwersatoryjny, prezentacja multimedialna, w tym projekcja nagrań dokumentalnych)

konwersatorium: praca grupowa nad materiałem źródłowym, symulacja sytuacji decyzyjnych, motywowanie do wystąpień publicznych studentów, burza mózgów, obserwacja

- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny

- obserwacji

Celem zajęć jest przybliżenie studentom powszechnych praw i błędów w postrzeganiu prawdopodobieństwa, co za tym idzie - często ryzyka wystąpienia wielu zjawisk życia społecznego i trudności w podejmowaniu decyzji. Omówione zostaną mechanizmy psychologiczne wpływające na niedoszacowanie i przeszacowywanie ryzyka zjawisk. Dzięki przedmiotowi student będzie potrafił dostrzegać nie tylko pułapki w ocenianiu i oszacowywaniu prawdopodobieństwa wystąpienia pewnych zjawisk, jak również ich różnorodnych skutków. Nauczy się również wybranych narzędzi pozwalających na podejmowanie bardziej trafnych i odpowiedzialnych (przemyślanych) decyzji.

1. Postrzeganie wartości – wykład

Teoria perspektywy i inne teorie odnoszące się do psychologicznego postrzegania wartości teraźniejszych oraz wartości w czasie (W1, U1)

2. Niepewność i prawdopodobieństwo - wykład

Definicje i praktyczne znaczenie pojęć niepewności oraz prawdopodobieństwa (W1, W2)

3. Heurystyki – wykład, ćwiczenia

Znaczenie uproszczonych reguł wnioskowania w ocenie wydarzeń gospodarczych i finansowych obarczonych ryzykiem lub niepewnością (W1, W2, U1)

4. Paradoks hazardzisty - wykład

Osiągane wyniki w świetle częstości występowania zjawisk w seriach (W1, W2, U1)

5. Małe prawdopodobieństwa w wielkich zbiorowościach - wykład

Błędy w postrzeganiu prawdopodobieństwa występowania zdarzeń mało prawdopodobnych w sytuacjach konkretnego obiektu oraz wielkiej zbiorowości obiektów.

Paradoks szczęśliwej ręki (W1, W2)

6. Prawo regresji do średniej – wykład, ćwiczenia

Psychologia postrzegania bardzo dobrych i bardzo złych osiągniętych jednorazowych rezultatów (W1, W2, U1)

7. Różnice ocen jakościowych - ćwiczenia

Poziom trafności formułowanych przez ekspertów ocen jakościowych (W2, U1, K1)

8. Korelacje pozorne - ćwiczenia

Błędy postrzegania przyczynowości w zjawiskach finansowych i gospodarczych (W1, U1)

9. Czarne łabędzie naszej rzeczywistości - ćwiczenia

Przykłady wystąpienia w ostatnich czasach zdarzeń ocenianych jako mało prawdopodobne oraz ich skutki dla rynków finansowych (W2, U1, K1)

10. Symulacja podejmowania decyzji w obliczu ryzyka – ćwiczenia (U1, K1)

Lit. podst.:

1. Nassim Nicholas Taleb, Ślepy traf, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2006

2. Leonard Mlodinow, Matematyka niepewności, Prószyński i Spółka, Warszawa 2009

3. Tadeusz Tyszka, Psychologiczne pułapki oceniania i podejmowania decyzji, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1999

4. Tadeusz Tyszka, Decyzje. Perspektywa psychologiczna i ekonomiczna. Warszawa: Wydawnictwo Scholar, 2012

Lit. uzup.:

1. Andrzej Falkowski, Tadeusz Tyszka Psychologia zachowań konsumenckich, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2001.

2. Martin S. Fridson, Złudzenia inwestora, Wig Press, Warszawa, 2000

3. M. Goszczyńska, Człowiek wobec zagrożeń. Uwarunkowania oceny i akceptacji ryzyka, Wyd. "Żak", Warszawa 1997

4. C. S. Nosal, C.S., Psychologia myślenia i działania menedżera, Wydawnictwo AKADE, Warszawa 2001

5. S. P. Robbins, Skuteczne podejmowanie decyzji, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2005.

6. J. Sokołowska, Psychologia decyzji ryzykownych, Academica, Warszawa 2005

7. Daniel Kahneman Pułapki myślenia, Media Rodzina, Poznań, 2012

8. Tomasz Zalaśkiewicz, Psychologia inwestora giełdowego. Wprowadzenie do behawioralnych finansów,

Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk, 2003.

9. Paweł Motyl, Labirynt, sztuka podejmowania decyzji, Warszawa, Ican 2014

10. Tomasz Zaleśkiewicz, Przyjemność czy konieczność. Psychologia podejmowania ryzyka, GWP Gdańsk 2005

Sposób weryfikacji wiedzy (W), umiejętności (U) i kompetencji (K):

1. Egzamin pisemny (pytania otwarte) (W, U)

- Do zaliczenia min.: 51% odp.

(ocena dostateczna - 51%, ocena dostateczna plus - 60%, ocena dobra - 70%, ocena dobra plus - 80%, ocena bardzo dobra - 90% i więcej)

2. Aktywne uczestnictwo w zajęciach dydaktycznych: dopuszczalne są 2 nieobecności podczas zajęć konwersatoryjnych (K)

3. przygotowanie i prezentacja treści z materiałów źródłowych zadawanych na bieżąco do opracowania (W, U, K) - (ocena: zaliczone/niezaliczone)

4. praca grupowa nad zadanymi problemami (ocena: sposób prezentacji wyników analiz, jasność i czytelność wywodu, umiejętność wyciągania wniosków końcowych – binarny system oceniania (zaliczone/niezaliczone)

Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest zaliczenie pisemnego kolokwium.

Warunkiem przystąpienia do kolokwium. jest spełnienie kryteriów opisanych w punktach 2–4. Ocena z egzaminu jest jednocześnie oceną końcową z przedmiotu.

Osiągnięcie efektów:

W1, W2 – Egzamin pisemny +++

U1 – Egzamin pisemny +

W1, W2, ++ Kolokwium U1 +

W1, W2 + Obserwacja aktywności studentów U1 +++, K1+

W1, W2 + Praca grupowa i indywidualna podczas konwersatorium U1 +++, K1+