Filozofia

Nie obowiązują wymagania wstępne

Wykład prezentuje przekrojowo, w panoramicznym skrócie i z zachowaniem proporcji oraz poziomu trudności dostosowanych do słuchacza studiów niefilozoficznych najważniejsze postaci, stanowiska, koncepcje, kierunki i nurty oraz najistotniejsze zagadnienia, problemy, pojęcia, strategie argumentacyjne oraz spory filozoficzne, jakie ujawniły się w ciągu dziejów filozofii od starożytności po współczesność. Celem zajęć jest zmotywowanie studentki i studentów do zainteresowania się filozofią oraz własnych poszukiwań filozoficznych, a także przekonanie ich o historycznej, kulturowej, naukowej i społecznej ważności dokonań wielkich filozofów europejskich. Zajęcia mają, prócz tego, wyrobić w słuchaczach respekt nie tylko dla teoretycznej, ale również dla praktycznej użyteczności osiągnięć filozofii w bieżącej praktyce systemowego, społecznego, instytucjonalnego oraz indywidualnego myślenia i działania.

Literatura:

Podręczniki i opracowania krytyczne ogólne i wprowadzające:

- Tyburski W., Wachowiak A., Wiśniewski R., Historia filozofii i etyki do współczesności: źródła i komentarze, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, Toruń 2002.

- Władysław Tatarkiewicz, Historia filozofii, wyd. dowolne;

- Frederick Copleston, Historia filozofii, wyd. dowolne;

- Arno Anzenbacher, Wprowadzenie do filozofii, przełożył Juliusz Zychowicz, Wydawnictwo WAM, Kraków 2018.

- Karl Jaspers, Wprowadzenie do filozofii, Wydawnictwo Siedmiogród, Wrocław 1995;

- Nicolai Hartmann N., Myśl filozoficzna i jej historia [w:] tegoż, Myśl filozoficzna i jej historia. Systematyczna autoprezentacja, Toruń 1994;

- Atlas filozofii, Peter Kunzmann, Franz-Peter Burkard, Franz Wiedmann; oprac. graficzne Axel Weiß; przeł. Barbara A. Markiewicz, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999.

- Otfried Höffe, Mała historia filozofii, przełożył Janusz Sidorek, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2018.

- Antoni B. Stępień, Wstęp do filozofii, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, cop. Lublin 2007.

- Jan Hartman, Wstęp do filozofii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

- Historia filozofii średniowiecznej:

- Étienne Gilson, Historia filozofii chrześcijańskiej w wiekach średnich, przeł. Sylwester Zalewski, PAX, Warszawa 1987.

- Frederick Copleston, Historia filozofii, t. 2, Od Augustyna do Szkota, przeł. Sylwester Zalewski, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2000.

- Zdzisław Kuksewicz, Zarys filozofii średniowiecznej. Filozofia łacińskiego obszaru kulturowego, PWN, Warszawa 1973.

- Jan Legowicz, Historia filozofii średniowiecznej Europy zachodniej, PWN, Warszawa 1986.

Władysław Heinrich, Zarys historii filozofii średniowiecznej, PWN, Warszawa 1963.

- Włodzimierz Tyburski, Andrzej Wachowiak, Ryszard Wiśniewski, Historia filozofii i etyki do współczesności. Źródła i komentarze, TNOiK „Dom Organizatora”, Toruń, 2002, rozdz. 8–11.

- Fernand Van Steenberghen, Filozofia w wieku XIII, przeł. Edward Iwo Zieliński, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005.

- Historia filozofii nowożytnej:

- Zbigniew Kuderowicz, Filozofia nowożytnej Europy, PWN, Warszawa 1989.

- Benjamin Apthrop Fuller, Filozofia nowożytna, przeł. Czesław Znamierowski, PWN, Warszawa 1967.

- Jacek Migasiński, Filozofia nowożytna: postacie – idee – problemy, Wydawnictwo Stentor, Warszawa 2011.

- Ferdynand Alqié, Kartezjusz, przeł. Stanisław Cichowicz, PAX, Warszawa 1989.

- Roman Tokarczuk, Hobbes: zarys żywota i myśli, Wyd. UMCS, Lublin 1998.

- Stanisław Jedynak, Hume, Wiedza Powszechna, Warszawa 1974.

- Adam Grzeliński, Kategorie „podmiotu” i „przedmiotu” w Dawida Hume’a nauce o naturze ludzkiej, Wyd. UMK, Toruń 2005.

- Adam Grzeliński, Doświadczenie i rozum: empiryzm Johna Locke’a, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2019.

- Tadeusz Płużański, Pascal, WP, Warszawa 1974.

- Bronisław Baczko, Rousseau: samotność i wspólnota, PWN, Warszawa 1964; Słowo obraz/terytoria, Gdańsk 2009.

- Leszek Kołakowski, Jednostka i nieskończoność, PWN, Warszawa 1958.

- Jolanta Żelazna, Skończone poznanie ludzkie w filozofii Spinozy, Wyd. UMK, Toruń 1995.

- Zbigniew Kuderowicz, Kant, Wiedza Powszechna, Warszawa 2000.

- Zbigniew Kuderowicz, Fichte, Wiedza Powszechna, Warszawa 1963.

- Marek Siemek, Idea transcendentalizmu u Fichtego i Kanta, PWN, Warszawa 1977.

- Tadeusz Kroński, Hegel, WP, Warszawa 1961.

- Zbigniew Kuderowicz, Hegel i jego uczniowie, Wiedza Powszechna, Warszawa 1984.

- Włodzimierz Tyburski, Andrzej Wachowiak, Ryszard Wiśniewski, Historia filozofii i etyki do współczesności. Źródła i komentarze, Tonik „Dom Organizatora”, Toruń, 2002, rozdz. 12, 14–16.

- Filozofia współczesna

- Wybór tekstów z filozofii: materiały do ćwiczeń z historii filozofii. Cz. 3, Filozofia XX wieku (oraz uzupełnienie Cz. II) / wybór i oprac. Krystyna Skurjat, Wydawnictwo Akademii Rolniczej, Wrocław 1984.

- Filozofia XX wieku, Emerich Coreth [et al.]; przeł. Marian Leon Kalinowski, Wyd. Antyk, Kęty 2004.

- Roman Rudziński, Filozofia XX wieku, Wydawnictwa Uczelniane Szkoły Głównej Planowania i Statystyki, Warszawa 1991.

- Filozofia XX wieku, t. 1–2, pod red. Zbigniewa Kuderowicza, seria Myśli i Ludzie, Wiedza Powszechna, Warszawa 2002.

- Bogusław Jasiński, Filozofia XX wieku: między buntem rozumu a pokorą istnienia, Nowe Wydawnictwo Polskie, Warszawa 1990.

- Jacek Migasiński, W stronę metafizyki: nowe tendencje metafizyczne w filozofii francuskiej połowy XX wieku, wyd. 2, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2014.

- Zbigniew Kuderowicz, Filozofia XX wieku, t. 1–2, Wiedza Powszechna, Warszawa 2002.

Inne opracowania:

- Antologie

- Filozofia starożytna

Filozofia starożytna Grecji i Rzymu, teksty wybrał i wstępem poprzedził Jan Legowicz, seria: Wybrane teksty z historii filozofii, wyd. 2, PWN, Warszawa 1971.

- Filozofia średniowieczna

Krystyna Krauze-Błachowicz (wybór, opracowanie i wstęp), Wszystko to ze zdziwienia. Antologia tekstów filozoficznych z XIII wieku, przekład zbiorowy, WN PWN, Warszawa 2002.

Elżbieta Jung-Palczewska (wybór, opracowanie i wstęp), Wszystko to ze zdziwienia. Antologia tekstów filozoficznych z XIV wieku, przekład

zbiorowy, WN PWN, Warszawa 2000.

- Filozofia nowożytna

- Filozofia XVII w.: Francja, Holandia, Niemcy, wyboru dokonał, wstępem i przypisami opatrzył Leszek Kołakowski, seria: Wybrane Teksty z Historii Filozofii, PWN, Warszawa 1959.

- Polska myśl filozoficzna: Oświecenie, Romantyzm, wyboru dokonali oraz wstępami opatrzyli Henryk Hinz i Adam Sikora, seria: Wybrane Teksty z Historii Filozofii, PWN, Warszawa 1964.

- Filozofia niemieckiego oświecenia, wyboru dokonali oraz wstępem poprzedzili Tadeusz Namowicz, Karol Sauerland, Marek J. Siemek, seria: Wybrane Teksty z Historii Filozofii, PWN, Warszawa 1973.

- Filozofia francuskiego oświecenia, wyboru dokonał oraz wstępem i przypisami opatrzył [oraz tł.] Bronisław Baczko, seria: Wybrane Teksty z Historii Filozofii, PWN, Warszawa 1961.

- Filozofia francuska XIX wieku, wyboru dokonała oraz wstępem, notami i koment. opatrzyła Barbara Skarga, seria: Wybrane Teksty z Historii Filozofii, PWN, Warszawa 1978.

- Filozofia współczesna

- Filozofia egzystencjalna. Wybór i wstępy Leszek Kołakowski, Krzysztof Pomian, seria: Wybrane Teksty z Historii Filozofii, PWN, Warszawa 1965.

- Współczesna filozofia włoska, teksty wybrał, przeł., wstępem i komentarzem opatrzył Andrzej Nowicki, seria: Wybrane Teksty z Historii Filozofii, PWN, Warszawa 1977.