Podstawy zarządzania

Wiedza z zakresu Nauki o Przedsiębiorstwie i Marketingu

przedmiot obowiązkowy

1. Godziny realizowane z udziałem nauczyciela: 36 godz. wykładu, 5 godz. na konsultacje i egzamin

2. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania: przygotowanie się do egzaminu: 109 godz.

Razem nakład pracy studenta: 150 godz.

W zakresie wiedzy:

Student potrafi:

W1: scharakteryzować poszczególne nurty w naukach o zarządzaniu – K_W01, K_W05

W2: wyjaśnić przebieg procesu podejmowania decyzji kierowniczych – K_W06

W3: wyjaśnić przebieg procesu zarządzania – K_W07

W4: scharakteryzować poszczególne funkcje zarządzania – K_W07

W5: wyjaśnić charakter relacji organizacji z otoczeniem – K_W03

W6: wyjaśnić etyczny kontekst zarządzania – K_W10

W zakresie umiejętności:

Student potrafi:

U1: identyfikować i interpretować złożone problemy organizacyjne oraz projektować działania prowadzące do ich sprawnego rozwiązania - K_U01, K_U02

U2: diagnozować procesy i zjawiska zachodzące w organizacji z wykorzystaniem adekwatnych metod i narzędzi właściwych dla nauk o zarządzaniu - K_U05

U3: planować i organizować pracę indywidualną i zespołową - K_U07

W zakresie kompetencji społecznych:

Student jest gotów do:

K1: krytycznej oceny posiadanej wiedzy oraz identyfikacji źródeł pozyskania danych i informacji w celu rozwiązania problemów z zakresu zarządzania organizacją biznesową - K_K01

Zajęcia prowadzone:

- w formie tradycyjnego wykładu z wykorzystaniem prezentacji PowerPoint

Cel AACSB: Student definiuje i wyjaśnia podstawowe pojęcia dotyczące funkcji zarządzania.

Przedmiot realizowany jest w formie wykładu, podczas którego omawiane są podstawowe zagadnienia dotyczące zarządzania organizacjami, mianowicie:

1. Geneza i przedmiot nauki o zarządzaniu

2. Rys historyczny rozwoju nauki o zarządzaniu

3. Podejmowanie decyzji kierowniczych

4. Zarządzanie jako działalność praktyczna i dyscyplina nauki

5. Funkcje zarządzania: planowanie, organizowanie, motywowanie, kontrolowanie

6. Kierowanie zmianami organizacyjnymi

7. Etyczny i społeczny kontekst zarządzania

Zagadnienia wykładowe:

1. Geneza i przedmiot nauki o organizacji i zarządzaniu (interdyscyplinarność nauki o organizacji i zarządzaniu, cele, pojęcie doświadczenia organizacyjnego, prekursorzy nauki o organizacji i zarządzaniu) – W1

2. Rys historyczny rozwoju nauki o organizacji i zarządzaniu – W1

Kierunek naukowego zarządzania / techniczno-fizjologiczny (F. W. Taylor, H. Ford, K. Adamiecki), kierunek administracyjny (H. Fayol, M. Weber), kierunek psychosocjologiczny / behawioralny (E. Mayo, D. McGregor, A. Maslow); podejście ilościowe, systemowe i sytuacyjne, szkoła uniwersalistyczna i empiryczna; współczesne wyzwania zarządzania

3. Podejmowanie decyzji kierowniczych – W2

istota i typy decyzji, proces i warunki podejmowania decyzji, klasyczny (racjonalny) model decyzyjny, behawioralny (administracyjny) model decyzyjny, behawioralne aspekty procesu decyzyjnego, grupowe podejmowanie decyzji (grupy: interaktywne, delfickie, nominalne)

4. Zarządzanie jako działalność praktyczna i dyscyplina nauki – W3

istota zarządzania, definicje zarządzania, pojęcie zasobu, racjonalność i skuteczność działania jako cel organizacji, ogólna zasada racjonalności (gospodarności), proces zarządzania

5. Funkcje zarządzania – W4

Planowanie: pojęcie i istota planowania, rodzaje planów, funkcje celów, hierarchia celów organizacji, geneza planowania (zarządzania) strategicznego, definicje strategii, składowe strategii, strategie na poziomie polityki ogólnej, strategie na poziomie strategicznej jednostki biznesu, strategie na poziomie funkcjonalnym, formułowanie i realizacja strategii, wdrażanie strategii; planowanie taktyczne; planowanie operacyjne (rodzaje planów operacyjnych); bariery w ustalaniu celów i planowaniu

Organizowanie: podział pracy, korzyści i niekorzyści specjalizacji pracy, projektowanie stanowisk pracy, grupowanie stanowisk pracy (stosowane kryteria), hierarchia (rozkład władzy, rozpiętość kierowania, delegowanie uprawnień), koordynacja działalności (techniki koordynacji), różnicowanie stanowisk pracy, podstawowe parametry projektowe, teoria struktur organizacyjnych H. Mintzberga, konfiguracja idealnych typów struktur organizacyjnych, biurokratyczny i behawioralny model organizacji według R. Likierta, model mechanistyczny i organiczny organizacji, pojęcie struktury organizacyjnej, kryteria typologii struktur (funkcjonalne, obiektowe), podstawowe typy struktur organizacyjnych oraz ich cechy (liniowa, funkcjonalna, dywizjonalna, holdingowa, macierzowa)

Motywowanie: istota motywowania; schemat motywacyjny; modele motywacji; współczesne podejścia do motywowania od strony: treści (teoria hierarchii potrzeb Maslowa, teoria ERG, teoria dwuczynnikowa), procesu (teoria oczekiwań, teoria sprawiedliwości) i koncepcji wzmocnienia

Kontrolowanie: istota kontroli, cele (funkcje) kontroli, obszary kontroli (koncentracja na zasobach), obszary kontroli (koncentracja na określonym szczeblu), etapy procesu kontroli, podstawowe rodzaje kontroli, cechy skutecznych systemów kontroli, opór wobec kontroli; kontrola operacyjna (przykład: kontrola jakości); kontrola strategiczna (przykład: strategiczna zrównoważona karta wyników – ang. balanced scorecard – BSC)

6. Kierowanie zmianami organizacyjnymi – W3, W5

istota zmiany organizacyjnej, zewnętrzne i wewnętrzne okoliczności generujące zmiany organizacyjne, przyczyny oporu wobec zmian, sposoby pokonywania oporu wobec zmian, realizacja procesu zmian według K. Lewina (przykład: procedura zmiany kultury organizacyjnej w kierunku kultury jakości)

7. Etyczny i społeczny kontekst zarządzania – W6

obszary społecznej odpowiedzialności organizacji, podejścia organizacji do kwestii społecznej odpowiedzialności; argumenty za i przeciw społecznej odpowiedzialności organizacji

Literatura podstawowa:

1. R. Griffin, Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 1999.

2. M. Bielski, Podstawy teorii organizacji i zarządzania, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2002.

3. Zarządzanie. Teoria i praktyka, pod red. A.K. Koźmiński,

4. W. Piotrowski, WN PWN, Warszawa 1995.

5. A. Czermiński, M. Czerska, B. Nogalski, R. Rutka, J. Apanowicz, Zarządzanie organizacjami, TNOiK, Toruń 2001.

6. P. F. Drucker, Praktyka zarządzania, Wydawnictwo MT Biznes, Warszawa 2003.

7. S. P. Robbins, D. A. Decenzo, Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002.

Literatura uzupełniająca:

8. G. Morgan, Obrazy organizacji, PWN, Warszawa 1999.

9. R. Haffer, Systemy zarządzania jakością w budowaniu przewag konkurencyjnych przedsiębiorstw, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2002.

Zaliczenie przedmiotu:

- uczestnictwo w zajęciach (nieobowiązkowe), prowadzonych w formie tradycyjnego wykładu z wykorzystaniem prezentacji PowerPoint – egzamin pisemny testowy oparty na treściach omówionych na wykładzie – 6 ECTS

Weryfikacja efektów kształcenia:

W1 – Egzamin pisemny testowy

W2 – Egzamin pisemny testowy

W3 – Egzamin pisemny testowy

W4 – Egzamin pisemny testowy

W5 – Egzamin pisemny testowy

W6 – Egzamin pisemny testowy

Nie przewiduje się praktyk zawodowych w zakresie tego przedmiotu.