Metodyka i metodologia archeologicznych badań terenowych

przedmiot obowiązkowy

1.Godziny realizowane z udziałem nauczycieli: godziny kontaktowe przewidziane w planie studiów dla danego przedmiotu - 15

2.Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta/słuchacza/uczestnika kursu potrzebny do pomyślnego zaliczenia przedmiotu - 8

3.Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania - 10

K_W01: zna i rozumie światowy dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne, zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe właściwe dla archeologii w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów

K_W03: zna i rozumie metodologię badań naukowych stosowaną w naukach humanistycznych i archeologii

K_W05: ma podstawową wiedzę dotyczącą pozyskiwania projektów badawczych: źródeł ich finansowania i obowiązujących procedur (wnioskowania o grant, oceny wniosków)

K_W06: zna zasady funkcjonowania otwartej nauki oraz ma zaawansowaną wiedzę o najnowszych kanałach i technikach komunikacyjnych

K_U01: potrafi wykorzystywać wiedzę z różnych dziedzin nauki lub sztuki do twórczego identyfikowania, formułowania i innowacyjnego rozwiązywania złożonych problemów lub wykonywania zadań o charakterze badawczym w archeologii, a w szczególności:

- definiować cel i przedmiot badań, formułować hipotezę naukową,

- rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować,

- wnioskować na podstawie wyników badań

K_U02: potrafi, wykorzystując posiadaną wiedzę, dokonywać krytycznej analizy i oceny rezultatów badań, działalności eksperckiej i innych prac o charakterze twórczym i ich wkładu w rozwój nauki

K_U03: potrafi dokonać analizy możliwości transferowania wyników prac badawczych do sfery społecznej oraz zainicjować działania zmierzające do realizacji takiego transferu

K_U04: potrafi upowszechniać wyniki badań, także w formach popularnych

K_U05: potrafi inicjować debatę i uczestniczyć w dyskursie naukowym

K_U06: potrafi posługiwać się językiem obcym w stopniu umożliwiającym uczestnictwo w międzynarodowym środowisku naukowym i zawodowym, w szczególności potrafi m.in. w związku z udziałem w konferencjach, seminariach, warsztatach itp. w kraju i za granicą nawiązywać kontakty służące wymianie doświadczeń i idei

K_U07: potrafi przygotować wniosek o finansowanie projektu badawczego

K_U08: potrafi planować i realizować indywidualne i zespołowe przedsięwzięcie badawcze lub twórcze, także w środowisku międzynarodowym

K_K01: jest gotów do krytycznej oceny dorobku archeologii oraz własnego wkładu w rozwój tej dyscypliny

K_K03: jest gotów do wypełniania zobowiązań społecznych badaczy i twórców, a także inicjowania działań na rzecz interesu publicznego, m.in. przez przekazywanie społeczeństwu we właściwy sposób informacji i opinii dotyczących osiągnięć nauki, zaangażowanie się w kształcenie specjalistów, ochronę i ratowanie dziedzictwa kulturowego ludzkości oraz inne działania prowadzące do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego opartego na wiedzy

K_K04: jest gotów do kreowania nowych idei i poszukiwania – we współdziałaniu z osobami reprezentującymi inne dyscypliny – innowacyjnych rozwiązań, podejmowania wyzwań/ryzyka intelektualnego w sferze naukowej i publicznej oraz ponoszenia odpowiedzialności za skutki swoich decyzji

K_K05: jest gotów do podtrzymania i rozwijania etosu środowisk badawczych i twórczych, w tym:

- prowadzenia badań w sposób niezależny, z uwzględnieniem istniejących ograniczeń wynikających np. ze względów finansowych lub infrastrukturalnych

- respektowania zasady publicznej własności wyników badań naukowych z uwzględnieniem zasad ochrony własności intelektualnej

- seminaryjna

Na zajęciach zajmiemy się omówieniem problematyki dotyczącej metod stosowanych w trakcie badań terenowych. Przedmiotem rozważań będą nie tylko analizy obejmujące tradycyjne metody stosowane podczas badań archeologicznych, ale przede wszystkim skupimy się na omówieniu nowoczesnych metod i narzędzi stosowanych w trakcie prac wykopaliskowych: nieinwazyjnych, dokumentacji prowadzonej w terenie, metodyki opracowywania materiału źródłowego itp.

Zajęcia mają charakter pogłebionej dyskusji na temat metod i technik stosowanych w terenowych badaniach archeologicznych, dokumentacji źródeł archeologicznych, charakterystyki i analizy stratygrafii kulturowej, nowoczesnych metod badań terenowych: nieinwazyjnych (geofizycznych i magnetometrycznych), inwazyjnych i innych metod stosowanych podczas badań terenowych oraz metod datowania w archeologii.

Barker P.

1994 Techniki wykopalisk archeologicznych, Warszawa.

Brzeziński W.

2000 Metody badań wykopaliskowych, [w:] Metodyka badań archeologicznych, tom 3, Warszawa.

Brzeziński W., Kobyliński Z.

1999 Wykrywacze metali a archeologia, Warszawa.

Czajkowski K., Gładki M.,

2004 Zastosowanie cyfrowej fotogrametrii naziemnej w dokumentacji architektonicznej i archeologicznej, „Monument. Studia i Materiały KOBiDz”, t. 1, red. J. Gąssowski, Warszawa, s. 37-56

Gołębnik A.

2001 Organizacja badań i podstawowe założenia metodyczne, [w:] Badania archeologiczne terenu przyszłego Centrum Dominikańskiego w Gdańsku, A. Gołębnik (red. ), „Światowit”, Suplement Series P: Prehistoryk and Middle Ages, vol. 6, s. 37-90.

Harris E.

1989 Zasady stratygrafii archeologicznej, Warszawa.

Hodder I.

1995 Czytanie przeszłości, Poznań.

Kobyliński Z. (red.)

1999 Metodyka ratowniczych badań archeologicznych, [w:] Metodyka badań archeologicznych, tom 1, Warszawa.

1999 Metodyka badań archeologiczno - architektonicznych, [w:] Metodyka badań archeologicznych, tom 2, Warszawa.

Krąpiec M, Ważny T.,

1994 Dendrochronologia: podstawy metodyczne i stan zaawansowania badań w Polsce, „Światowit”, t. 39, s. 19-214

Miałdun J., Mirkowska I.

2002 Cyfrowa ortofotomapa narzędziem badawczym archeologa. Przykłady zastosowań na wybranych stanowiskach archeologicznych Polski północno-wschodniej, [w:] Badania archeoloiczne w Polsce północno-wschodniej i na zachodniej Białorusi w latach 2000-2001, Białystok, s. 17-30.

Misiewicz K.

1998 Metody geofizyczne w planowaniu badań wykopaliskowych, Warszawa.

2006 Geofizyka archeologiczna, Warszawa.

Śmigielski W. (red.)

1998 Nauki przyrodnicze i fotografia lotnicza w archeologii, Bibliotheca Fontem Archaeologici Posnanienses, vol. 9, Poznań.

Walanus A., Goslar T.

2004 Wyznaczenie wieku metodą 14C dla archeologów, Rzeszów.

Zielski A., Krąpiec M.

2004 Dendrochronologia, Warszawa.

becność na zajęciach; aktywne uczestnictwo w zajęciach; dyskusja;