Traseologia

Brak

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli:

– udział w konwersatorium – 15 godz.

– konsultacje z nauczycielem akademickim – 5 godz.

Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta:

– przygotowanie do zajęć – 5 godz.

– czytanie literatury – 5 godz.

Łącznie: 30 godz. (2 punkty ECTS)

Student:

K_W02: zna terminologię stosowaną na gruncie archeologii, w tym zwłaszcza nauk pokrewnych – historycznych i antropologii kulturowej;

K_W03: ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę obejmującą terminologię, teorię i metodologię z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla archeologii;

K_W04: ma uporządkowaną, pogłębioną wiedzę prowadzącą do specjalizacji, a także szczegółową wiedzę z zakresu archeologii prahistorycznej;

K_W07: posiada wiedzę na temat metod analizy i interpretacji różnych wytworów kultury właściwych dla wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz odpowiednich dla studiowanego kierunku;

K_W011: zna metody badawcze i narzędzia warsztatu archeologa oraz metody upowszechniania wiedzy archeologiczne;

K_W012: posiada wiedzę pozwalającą na analizę i interpretację źródeł archeologicznych oraz innych wytworów kulturowych człowieka, przydatnych dla poznania danej epoki w dziejach ludzkości.

Student:

K_U02: posiada umiejętności badawcze obejmujące krytyczną analizę prac innych autorów, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku;

K_U03: umie samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejęt-ności badawcze oraz podejmować samodzielnie działania zmierza-jące do rozwijania zdolności i kierowania własną karierą zawodo-wą;

K_U04: posiada umiejętności integrowania wiedzy z różnych dys-cyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz innych

(w szczególności przyrodniczych), z których dyscypliny są inte-gralną częścią archeologii bądź z nią współpracują;

K_U13: umie korzystać z technologii informacyjnych, multime-diów i zasobów Internetu oraz przetwarzać dane i zasoby

wiedzy archeologicznej poprzez wykorzystanie programów kompu-terowych oraz urządzeń i technik multimedialnych.

Student:

K_K01: potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania;

K_K03: ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i propaguje ją w społeczeństwie;

K_K05: wykazuje niezależność i samodzielność w formułowaniu poglądów, szanując jednocześnie prawo innych osób do wykazywania tych samych cech.

Metoda dydaktyczna podająca:

– wykład konwersatoryjny

Metoda dydaktyczna poszukująca:

- referat

- pokaz

- opis
- opowiadanie
- pogadanka
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

- ćwiczeniowa
- doświadczeń
- laboratoryjna
- obserwacji
- referatu

Podstawowym celem zajęć jest zapoznanie ich uczestników z głównymi założeniami metody traseologicznej, jej historią, stosowanymi procedurami, aparaturą itp. Studentom zostaną przedstawione podstawy rozpoznawania różnych typów śladów użytkowych, technologicznych, podepozycyjnych, a także rezyduów organicznych i nieorganicznych rejestrowanych na narzędziach krzemiennych, kamiennych, kościanych oraz metalowych. Problematyka ta zostanie zilustrowana przykładowymi rezultatami badań eksperymentalnych, a także wybranymi wynikami analiz źródeł prehistorycznych i historycznych.

Podstawowym celem zajęć jest zapoznanie ich uczestników z głównymi założeniami metody traseologicznej, jej historią, stoso-wanymi procedurami, aparaturą itp. Studentom zostaną przedsta-wione podstawy rozpoznawania różnych typów śladów użytko-wych, technologicznych, podepozycyjnych, a także rezyduów or-ganicznych i nieorganicznych rejestrowanych na narzędziach krzemiennych, kamiennych, kościanych oraz metalowych. Proble-matyka ta zostanie zilustrowana przykładowymi rezultatami badań eksperymentalnych, a także wybranymi wynikami analiz źródeł prehistorycznych i historycznych. Przedstawione zostanie znacze-nie badań traseologicznych dla interpretacji czynionych względem różnych aspektów wiedzy na temat pradziejów, np. relacji pomię-dzy funkcją a formą narzędzi, wartościowości interpretacji typolo-gicznych, funkcji i organizacji przestrzennej stanowisk itp. Pro-blematyka ta zostanie zilustrowana przykładowymi rezultatami badań eksperymentalnych, a także wybranymi wynikami analiz źródeł prehistorycznych i historycznych.

Andrewsky Jr. W. Lithic, Macroscopic Approaches to Analysis, Cambridge, 2005

Barnard, H., Eerkens J.W. (ed.), Theory and practice of archaeological residue analysis (BAR International series 1650). Oxford: Archaeopress, 2007

Christidou, R. An application of micro-wear analysis to bone experimentally worked using bronze tools. J. Archaeol. Sci. 35, 733–751, 2008

Cristiani E. and Zupancich A. Sandstone ground stone technology: a multi-level use wear and residue approach to investigate the function of pounding and grinding tools. Journal of Archaeological Method and Theory 28, 704–735, 2020.

Dubreuil L. and Savage D. Ground stones: a synthesis of the use-wear approach. Journal of Archaeological Science, 48, 139–153, 2014.

van Gijn A. L. The Wear and Tear of Flint Principles of Functional Analysis Applied to Dutch Neolithic Assemblages, Analecta Praehistorica Leidensia, Leiden, 1989

van Gijn A. L. Flint in focus. Lithic Biographies in the Neolithis and Bronze age, Leiden, 2010

Juel Jensen H. Flint Tools and Plant Working, Hidden Traces of Stone Age Technology, A use wear study of some Danish Mesolithic and TRB implements, Aarhus, 1994,

Hayden B. (ed.) Lithic use-wear analysis, New York, 1979

Keeley L. H. Experimental Determination of Stone Tool Uses, Londyn, 1980

Korobkowa G. F. Narzędzia w pradziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną, Toruń, 1999

Małecka-Kukawka J. Między formą a funkcją, traseologia neolitycznych zabytków krzemiennych z ziemi chełmińskiej, Toruń, 2001

Marreiros, J.M., Gibaja Bao, J.F., Ferreira Bicho, N. (Eds.), Use-Wear and Residue Analysis in Archaeology. Springer, New York, 2015

Legrand A. Fabrication et utilisation de l’outillage en matières osseuses du Néolithique de Chypre: Khirokitia et Cap Andreas-Kastros. Oxford: Archaeopress (BAR International Series, 1678), 2007.

Odell G. H. Lithic Analysis, Tulsa, 2003.

Olsen, S.L., Analytical Approaches to the Manufacture and Use of Bone Artifacts in Prehistory. PhD thesis. University of London, London, 1984

Osipowicz G. Narzędzia krzemienne w epoce kamienia na ziemi chełmińskiej. Studium traseologiczne. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2010.

Pecci A. Organic Residue Analysis in Archaeology. In: Smith C. (eds) Encyclopedia of Global Archaeology. Springer, New York, NY, 2014

Sidéra, I., Les assemblages osseux en bassins parisien et rhénan du VIe au IVe millénaire B.C. Histoire, techno-économie et culture. Thèse de doctorat. Université de Paris I, 1993

Vaughan P. C. Use-wear Analysis of Flaked Stone Tools, Tuscon, 1985

Metody oceniania:

Obecność i aktywność na zajęciach; ćwiczenie na mikroskopie

nie dotyczy