Archeologia jaskiń

Brak.

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli:

– udział w ćwiczeniach – 15 godz.

– konsultacje z nauczycielem akademickim – 5 godz.

Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta:

– przygotowanie do ćwiczeń – 10 godz.

– pisanie prac, projektów – 10 godz.

– czytanie literatury – 10 godz.

– przygotowanie do kolokwium – 10 godz.

Łącznie: 60 godz. (2 punkty ECTS)

Student:

– W1: ma pogłębioną wiedzę o terminologii dotyczącej jaskiń i zlokalizowanych na ich obszarze obozowisk (K_W03);

– W2: ma pogłębioną wiedzę z zakresu ochrony jaskiń (K_W09);

– W3: posiada pogłębioną wiedzę pozwalającą na analizę i in-terpretację źródeł archeologicznych występujących na archeo-logicznych stanowiskach jaskiniowych i rozumie ich znaczenie w kontekście plejstoceńskich i holoceńskich uwarunkowań środowiskowych (K_W12);

– W4: ma pogłębioną wiedzę dotyczącą prac technicznych w trakcie badań archeologicznych na stanowiskach jaskiniowych (K_W16).

Student:

– U1: posiada umiejętności badawcze obejmujące krytyczną analizę prac innych autorów, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwiązywanie złożonych problemów w zakresie badań archeologicznych stanowisk jaskiniowych (K_U02);

– U2: umie samodzielnie zdobywać wiedzę i poszerzać umiejętności badawcze z zakresu szeroko pojętej speleologii (K_U03);

– U3: potrafi przeprowadzić krytyczną analizę różnych materiałów źródłowych pod kątem funkcji oraz potrafi omówić różne rodzaje stanowisk archeologicznych z zakresu tematu (K_U05);

– U4: posiada umiejętność formułowania opinii krytycznych o wytworach kultury na najważniejszych stanowiska jaskiniowe z terenów Europy na podstawie wiedzy naukowej (K_U07).

Student:

– K1: ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i propaguje ją w społeczeństwie, w tym związanego z jaskiniami (K_K03);

– K2: wykazuje niezależność i samodzielność w formułowaniu poglądów, szanując jednocześnie prawo innych osób do wyka-zywania tych samych cech (K_K05);

– K3: wykazuje kompetentną odpowiedzialność i odwagę cywilną w przedstawianiu historii badań i metod badawczych stanowisk jaskiniowych, zgodnego z aktualnym stanem wiedzy archeologicznej (K_K07).

– podająca: pogadanka z prezentacją multimedialną

– poszukująca: referatu, obserwacji

- pogadanka

- obserwacji
- referatu

Celem zajęć jest omówienie zagadnień związanych z jaskiniami w szerokim interdyscyplinarnym ujęciu, związanym m.in. z historią badań, metodyką prac na archeologicznym stanowisku jaskiniowym, ale przede wszystkim przedstawieniem relacji pomiędzy człowiekiem a jaskiniami w różnych okresach, na przykładzie wybranych stanowisk.

Na wstępnych zajęciach omówione zostaną zagadnienia zwią-zane z terminologią przedmiotu i źródłami. Zaprezentowana zostanie historia badań archeologicznych stanowisk jaskinio-wych w Polsce i najbliższym sąsiedztwie. Omówione zostaną kwestie związane z występowaniem jaskiń w Polsce i na świe-cie, takie jak: rejony krasowe, zjawiska krasowe, formy krasu węglanowego (formy po-wierzchniowe i podziemne, szata na-ciekowa). Scharakteryzowana zostanie flora i fauna jaskiń oraz osady jaskiniowe powstałe w wyniku procesów fizycznych, chemicznych oraz organicznych. Ważną częścią będzie omó-wienie najważniejszych, wybranych stanowisk jaskiniowych z terenów Jury Polskiej oraz innych jurajskich regionów Europy Środkowej oraz spotykanych na nich najważniejszych rodzajów źródeł przyrodniczych i kulturowych. Ostatnia część zajęć mo-że być opcjonalnie zrealizowana w formie wycieczki dydak-tycznej do Ojcowskiego Parku Narodowego.

Chmielewski W., 1988, Ogólna charakterystyka jaskiń doliny Sąspowskiej pod względem występowania w nich źródeł ar-cheologicznych, /w:/ Jaskinie Doliny Sąspowskiej, Tło przyrod-nicze osadnictwa pradziejowego, W. Chmielewski /red./, s. 5-16Cyrek K., Madeyska T., 2002, „Cave fillings – a chronicle of the past. An outline of the Youger Pleistocene cave sediments study in Poland”, Acta Geologica Polonica, vol. 52, Warszaw, s. 75 – 95.

Cyrek K., i in., 2009, „Palaeolithic of Biśnik Cave (Southern Poland) within the environment al backround”, Quaternary International, XXX, s. 1-26.

Gradziński M., 2001, “Kras i jaskinie jury Krakowskiej – zarys problematyki”, [w:] Badania naukowe w południowej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Ojców, s. 40 – 47.

Partyka J. (red.), 2004, “Zróżnicowanie i przemiany środowiska przyrodniczo-kulturowego Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, tom 1, Przyroda, Ojców.

Kozłowski S.K., Sachse-Kozłowska i in., 1993: Maszycka Cave: a Magdalenian Site in Southern Poland. Jahrbuch des Romisch – Germanishen Zentralmuseums Mainz, t. 40, Mainz: 117 – 252.

Lech J., Partyka J., (red.)., 2006, „Jura Ojcowska w pradziejach i w początkach państwa polskiego”, Ojców.

Nadachowski i in., 2009, “Late Pleistocene Environment of the Częstochowa Upland (Poland). Reconstructed on the Basis of Faunistic Evidence from Archeological Cave Sites”, Kraków.

Pulina M., 1999, „Kras. Formy i procesy”, Katowice.

Stefaniak K., Tyc. A, Socha P. (ed.), 2009, „Karst of the Częstochowa Upland and of the Eastern Sudetes, paleoenvi-ronments and protection”, Wrocław.

Valde-Nowak i in. (red.), 2003: Obłazowa Cave: human activi-ty, stragraphy and palaeoenvironment. IAiE PAN, Kraków.

Literatura uzupełniająca będzie podawana na bieżąco w trakcie trwania zajęć.

Metody oceniania:

– kolokwium.

Kryteria oceniania:

– obecność na zajęciach;

– pozytywna ocena ze sprawdzianu pisemnego; wymagany próg: ocena dostateczna (3) – 26–30 pkt (52–60%); ocena do-stateczna plus (3,5) – 31–55 pkt (62–70%); ocena dobra (4) – 36–40 pkt (71–80%); ocena dobra plus (4,5) – 41–45 pkt (82–90%); ocena bardzo dobra (5) – 46–50 (92–100%).

nie dotyczy