Traseologia
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1201-MAA-T-S2 |
Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0222) Historia i archeologia
|
Nazwa przedmiotu: | Traseologia |
Jednostka: | Instytut Archeologii |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Wymagania wstępne: | Podstawowa wiedza na temat prehistorii. |
Rodzaj przedmiotu: | przedmiot fakultatywny |
Całkowity nakład pracy studenta: | Kontakt z wykładowcą: – uczestnictwo w labolatoriach – 30 godzin. Samodzielna praca studenta: – samodzielnie wykonane doświadczenie z użyciem narzędzia krzemiennego - 10 godzin; – samodzielna edukacja w celu zdobycia wiedzy do zaliczenia ćwiczenia praktycznego z użyciem mikroskopu - 15 godzin; – napisanie eseju na temat rezultatów wybranych analiz traseologicznych materiałów krzemiennych – 35 hrs; Altogether: 90 godzin (3 ECTS) |
Efekty uczenia się - wiedza: | – zna pojęcia i terminologię stosowane w archeologii oraz innych naukach humanistycznych, w tym szczególnie historii i antropologii kulturowej (K_W02); – ma zaawansowaną wiedzę metodologiczną oraz z zakresu teorii stosowanych w archeologii i w różnych kierunkach badań archeologicznych (K_W03); – ma zaawansowaną wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla archeologii (K_W06); – zna i rozumie metody analizy różnych wytworów kultury i ich interpretacji prowadzonych na gruncie wybranych tradycji, teorii lub szkół badawczych rozwijanych w archeologii (K_W07); – posiada zaawansowaną wiedzę pozwalającą na analizę i interpretację źródeł archeologicznych oraz innych wytworów cywilizacji, przydatnych dla poznania danej epoki w dziejach ludzkości (K_W12). |
Efekty uczenia się - umiejętności: | – posiada umiejętności badawcze obejmujące krytyczną analizę prac innych autorów, syntezę różnych idei i poglądów, dobór metod i narzędzi badawczych, opracowanie i prezentację wyników, pozwalające na rozwią-zywanie złożonych problemów w zakresie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych właściwych dla studiowanego kierunku (K_U02); – umie korzystać z technologii informacyjnych, multimediów i zasobów Internetu oraz przetwarzać dane i zasoby wiedzy archeologicznej poprzez wykorzystanie programów komputerowych oraz urządzeń i technik multimedialnych (K_U13). |
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | – potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zadania (K_K01); – ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego i propaguje ją w społeczeństwie (K_K03); – wykazuje niezależność i samodzielność w formułowaniu poglądów, szanując jednocześnie prawo innych osób do wykazywania tych samych cech (K_K05). |
Metody dydaktyczne: | praca na mikroskopach różnych typów, samodzielne prace do świadczalne |
Metody dydaktyczne eksponujące: | - pokaz |
Metody dydaktyczne podające: | - opis |
Metody dydaktyczne poszukujące: | - ćwiczeniowa |
Skrócony opis: |
Podstawowym celem zajęć jest zapoznanie ich uczestników z głównymi założeniami metody traseologicznej, stosowanymi procedurami, aparaturą itp. Studenci będą mieli także możliwość nauczenia się rozpoznawania podstawowych typów śladów użytkowych, technologicznych oraz podepozycyjnych rejestrowanych na narzędziach krzemiennych oraz wykonanych z innych surowców. Poruszone będą także kwestie wynikające z rezultatów analiz mikroskopowych narzędzi pradziejowych. Zajęcia oparte będą w dużej mierze o prace z narzędziami doświadczalnymi, ale wykorzystane będą również zabytki. Połowę zajęć stanowić będą ćwiczenia z mikroskopem. |
Pełny opis: |
Podstawowym celem zajęć jest zapoznanie ich uczestników z głównymi założeniami metody traseologicznej, stosowanymi procedurami, aparaturą itp. Studenci będą mieli także możliwość nauczenia się rozpoznawania podstawowych typów śladów użytkowych, technologicznych oraz podepozycyjnych rejestrowanych na narzędziach krzemiennych oraz wykonanych z innych surowców. Poruszone będą także kwestie wynikające z rezultatów analiz mikroskopowych narzędzi pradziejowych. Zajęcia oparte będą w dużej mierze o prace z narzędziami doświadczalnymi, ale wykorzystane będą również zabytki. Połowę zajęć stanowić będą ćwiczenia z mikroskopem. |
Literatura: |
Andrewsky Jr. W. Lithic, Macroscopic Approaches to Analysis, Cambridge, 2005 van Gijn A. L. The Wear and Tear of Flint Principles of Functional Analysis Applied to Dutch Neolithic Assemblages, Analecta Praehistorica Leidensia, Leiden, 1989 van Gijn A. L. 2010, Flint in focus. Lithic Biographies in the Neolithis and Bronze age, Leiden. Juel Jensen H. Flint Tools and Plant Working, Hidden Traces of Stone Age Technology, A use wear study of some Danish Mesolithic and TRB implements, Aarhus, 1994, Hayden B. (ed.) Lithic use-wear analysis, New York, 1979 Keeley L. H. Experimental Determination of Stone Tool Uses, Londyn, 1980 Korobkowa G. F. Narzędzia w pradziejach. Podstawy badania funkcji metodą traseologiczną, Toruń, 1999; Małecka-Kukawka J. Między formą a funkcją, traseologia neolitycznych zabytków krzemiennych z ziemi chełmińskiej, Toruń, 2001, Odell G. H. Lithic Analysis, Tulsa, 2003, Osipowicz G. 2010. Narzędzia krzemienne w epoce kamienia na ziemi chełmińskiej. Studium traseologiczne. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Vaughan P. C. Use-wear Analysis of Flaked Stone Tools, Tuscon, 1985 |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: - zna historię metody traseologicznej; - zna aparaturę, procedury, podstawowe założenia metody, szkoły traseologiczne; - zna typy śladów użytkowych – definicje i klasyfikacje; - zna charakterystykę zniszczeń rejestrowanych na narzędziach używanych do obróbki różnych surowców, - ma wiedzę na temat wyników analiz traseologicznych narzędzi krzemiennych z terenu Polski (sposoby użytkowania różnych form morfologicznych, zróżnicowanie funkcjonalne zbiorów z różnych okresów, strefy użytkowe na terenie osad, itp.); Umiejętności: -potrafi w zakresie podstawowym posługiwać się mikroskopem stereoskopowym i metalograficznym, a także odpowiednio operować obserwowanymi przez nie zabytkami, - potrafi rozróżniać pod mikroskopem różne typy śladów z jakimi można spotkać się w trakcie badań traseologicznych (zabrudzenia, ślady podepozycyjne, użytkowe, itp.); - potrafi rozróżniać podstawowe typy śladów użytkowych, - potrafi odpowiednio przygotować wytwór pradziejowy do analizy mikroskopowej; Kompetencje społeczne: - rozumie potrzebę dalszego zgłębiania wiedzy; - potrafi prawidłowo określić priorytety prowadzące do poprawnego zrozumienia zagadnień związanych z badaniami traseologicznymi, - ma świadomość unikatowości źródeł z epoki kamienia i konieczności zachowania dziedzictwa kulturowego; |
Metody i kryteria oceniania: |
ćwiczenie praktyczne z mikroskopem, samodzielne doświadczenie z użyciem narzędzia krzemiennego |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.