Rękopisy biblioteczne i muzealne

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta wynosi 90 godzin, co odpowiada 3 punktom ETCS. Z tego:

Udział w zajęciach - 30 godzin (1 pkt.)

Konsultacje, w tym konsultacje via Internet - 15 godzin (0,5 pkt.)

Przygotowanie do zajeć, w tym przygotowanie prezentacji multimedialnej - 30 godzin (1 pkt.)

Przygotowanie do sprawdzianu pisemnego - 15 godz. (0,5 pkt.)

Ma wiedzę na temat gromadzenia, przechowywania, opracowywania i udostępniania zasobu rękopiśmiennego w bibliotekach i muzeach.

Ma wiedzę o instytucjach kultury w Polsce, zna ich specyfikę i różnice w zarządzaniu nimi.

Ma wiedzę na temat zasad i metod gromadzenia rękopisów przez biblioteki i muzea.

Ma wiedzę o miejscu i znaczeniu bibliotek i muzeów w ramach dziedziny archiwalnej.

Ma wiedzę na temat rozmieszczenia zasobu rękopiśmiennego bibliotek i muzeów.

Ma wiedzę natemat podobieństw i różnic w organizacji, funkcjach, działalności archiwów, bibliotek i muzeów.

Potrafi zastosować metody opracowywania rękopisów bibliotecznych i muzealnych.

Potrafi organizować współpracę pomiędzy archiwami, bibliotekami i muzeami w zakresie zasobu rękopiśmiennego.

Potrafi współdziałać i pracować w grupie i w zespole, przyjmując różne role, podejmuje się realizacji wyznaczonych zadań, jak również potrafi samodzielnie je przydzielać innym.Ma elementarne umiejętności organizacyjne pozwalające na realizację celów związanych z projektowaniem i podejmowaniem zadań.Potrafi odpowiednio określić priorytety służące realizacji określonego przez siebie lub innych zdania.Prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy związane z wykonywaniem zawodu.Potrafi dokonać analizy własnych działań i wskazać ewentualne obszary wymagające modyfikacji w przyszłości.Ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego (zwłaszcza archiwalnego) regionu, kraju i świata; rozumie i dostrzega potrzebę jego promowania.Jest otwarty na bezkonfliktową współpracę archiwów, bibliotek i muzeów.przejawia postawę otwartości i wzajemnej pomocy wszystkich podmiotów prowadzących działalność dokumentacyjną.

- pokaz

- opowiadanie
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

- ćwiczeniowa
- klasyczna metoda problemowa
- okrągłego stołu
- referatu

[2] Czy da się rozgraniczyć archiwa, biblioteki i muzea i czy warto to robić?

[3] Organizacja bibliotek w Polsce

[4] Organizacja muzeów w Polsce

[5] Archiwa i archiwalia w bibliotekach i muzeach

[6] Obiekty biblioteczne i muzealne w archiwach

[7] Rys historyczny polskich zbiorów rękopiśmiennych

[8] Przegląd polskich zbiorów rękopiśmiennych

[9] Nauki pomocnicze rękopiśmiennika: kodykologia, tegumentologia, filigranistyka

[10] Sprawdzian pisemny

[11] Wizyta w Oddziale Zbiorów Specjalnych BUMK – rękopisy

[12] Wizyta w Oddziale Zbiorów Specjalnych BUMK - dżs

[13-15] Inwentaryzacja i katalogowanie rękopisów (ćwiczenia)

Zajęcia mają na celu przybliżenie adeptom archiwistyki metod pracy i specyfiki zasobu rękopiśmiennego instytucji pokrewnych archiwom czyli bibliotek i muzeów. Szczególna uwaga zostanie poświęcona pograniczu archiwów, bibliotek i muzeów, pożytkom, jakie przynosi współpraca tych instytucji. Uczestnicy zajęć zyskają znajomość najważniejszych zbiorów rękopiśmiennych polskich bibliotek i muzeów ze szczególnym uwzględnieniem zbiorów toruńskich,

Literatura obowiązkowa:

• Chorążyczewski Waldemar, O zbliżeniu bibliotek i archiwów w związku z pełnieniem przez nie funkcji naukowej, [w:] oblicza archiwów i współczesne wyzwania archiwistyki. Studia archiwistyczne, red. Piotr A. Czyż, Dariusz Magier, Siedlce 2019.

• Chwalewik Edward, Zbiory polskie. Archiwa, biblioteki, gabinety, galerie, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w porządku alfabetycznym według miejscowości ułożone, Warszawa 1926-1927.

• Wiśniewski Jarosław, Archiwalia w bibliotekach i muzeach, Poznań, UAM, 2000, ss. 136.

• Wytyczne opracowania rękopisów w bibliotekach polskich, oprac. Bogdan Horodyski, Halina Więckowska, Wrocław 1955.

• Zbiory rękopisów w bibliotekach i muzeach w Polsce, oprac. Danuta Kamolowa, współudział Krystyna Muszyńska (zbiory kościelne), BN, Warszawa, 1988, ss. 492. (też późniejsze wydania)

Literatura uzupełniająca:

• Altman Henryk, Archiwa. Ośrodki dokumentacyjne. Biblioteki. Muzea. Stosunki wzajemne. Próby rozgraniczenia, Archeion, t. 38, 1962.

• Bańkowski Piotr, Archiwalia i biblioteczne zbiory rękopiśmienne, Archeion, t. 19-20, 1951.

• Chorążyczewski Waldemar, Myśl archiwalna Ryszarda Przelaskowskiego, [w:] Ryszard Przelaskowski: dyrektor, bibliotekarz, archiwista, Warszawa 2010.

• Chorążyczewski Waldemar, Prywatne archiwa polityczne w Polsce XVI wieku, Archiwa - Kancelarie - Zbiory, nr 1 (3), 2010, s. 13-68.

• Czaja Stefan, Aspekty biblioteczne w starych i nowych przepisach archiwalnych, [w:] Studia o bibliotekach i zbiorach polskich, t. 1, red. B. Ryszewski, Toruń 1991.

• Groniowski Stanisław A., O wspólny związek archiwistów i bibliotekarzy polskich, Archeion, t. 15, 1937-1938.

• Hejnosz Wojciech, Jeszcze o archiwach, bibliotekach i ich publicznej użyteczności naukowej, Archeion, t. 16, 1938-1939.

• Hejnosz Wojciech, Kilka uwag o archiwistach i bibliotekarzach, Archeion, t. 15, 1937-1938.

• Horodyski Bogdan, Z pogranicza bibliotekarstwa i archiwistyki, Przegląd Biblioteczny, r. 24, 1956.

• Kolankowski Zygmunt, Granice spuścizny archiwalnej, Archeion, t. 57, 1972.

• Kutrzeba Stanisław, Inwentarze a katalogi rękopisów, [w:] Pamiętnik IV Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich w Poznaniu, 6-8 grudnia 1925, cz. 1, Referaty, Lwów 1925.

• Łodyński Marian, Archiwiści i bibliotekarze, Przegląd Biblioteczny, 1937, z. 4.

• Łodyński Marian, Czy archiwa są instytucjami „publicznej użyteczności naukowej”?, Przegląd Biblioteczny, r. 12, 1938.

• Marciniak Ryszard, Acta Tomiciana w kulturze politycznej Polski okresu odrodzenia, PTPN, PWN, Warszawa – Poznań, 1983, ss. 261.

• Potkowski Edward, Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej, LSW, Warszawa, 1984, ss. 301.

• Roszak Stanisław, Archiwa sarmackiej pamięci. Funkcje i znaczenie rękopiśmiennych ksiąg silva rerum w kulturze Rzeczypospolitej XVIII wieku, Wyd. UMK, Toruń, 2004, ss. 285.

• Ryszewski Bohdan, Archiwa i biblioteki. Uwagi o zakresie gromadzenia rękopisów i metodach ich opracowania, [w:] Studia o bibliotekach i zbiorach polskich, t. 3, red. B. Ryszewski, Toruń 1992;

• Siemieński Józef, Katalogowanie archiwów po bibliotekarsku, Archeion, t. 1, 1927.

• Stebelski Adam, Rękopis archiwalny i biblioteczny, Archeion, t. 19-20, 1951.

• Wiesiołowski Jacek, Archiwalia w zasobach bibliotecznych, [w:] Archiwa warsztatem pracy historyka, cz. 2, Toruń 1972.

• Więckowska Halina, Archiwum a biblioteka. Odmienność materiału i metod pracy, Przegląd Biblioteczny, r. 3, 1929, z. 1.

Ocena końcowa będzie wypadkową ocen jednostkowych:

1) aktywności na zajęciach

2) sprawdzianu pisemnego

3) opisu informacyjnego wybranych rękopisów przy zastosowaniu bibliotecznych zasad opracowania rękopisów