Historia nowoczesnego konstytucjonalizmu

Brak

przedmiot fakultatywny

1. Wykład tradycyjny - godziny kontaktowe - 20 godz. - 0,8 pkt. ECTS

2. Zapoznawanie się ze źródłami udostępnianymi przez wykładowcę, tworzenie notatek, lektura samodzielna - 20 godzin - 0,8 pkt ECTS

3. Przygotowanie do testu zaliczeniowego, powtarzanie materiału - 10 godz. - 0,4 pkt. ECTS

Łącznie 2 punkty ECTS

WIEDZA:

W01: 1. Student ma podstawową wiedzę z zakresu historii konstytucjonalizmu końca XVIII i XIX w., w tym w szczególności o procesach zmian regulacji konstytucyjnych, dotyczących ustroju politycznego i społecznego wybranych państw (USA, Francja, kraje niemieckie,Rzeczpospolita szlachecka) na przestrzeni od końca XVIII w. do początków XX w. i rozumie wpływ tych zjawisk na kształt dzisiejszej Europy (S1A_W01)

W09: 2. Student ma uporządkowaną wiedzę o elementach teorii nowoczesnego konstytucjonalizmu, np. koncepcjach podziału władzy, suwerenności narodu, i ich historycznej ewolucji (S1A_W09)

UMIEJĘTNOŚCI:

U01: 1. Student potrafi samodzielnie wyjaśniać zjawiska natury konstytucyjnej poprzez interpretację tekstu źródłowego na wybranych przykładach. Student potrafi, wykorzystując wiedzę teoretyczną, wskazać kluczowe cechy ustrojowe i podstawowe zasady konstytucyjne w akcie konstytucyjnym. (S1A_U01)

U02: 2. Student zdobywa umiejętność przestrzennej orientacji w ustrojach konstytucyjnych krajów europejskich i USA między końcem XVIII a XX wiekiem, umiejętność ich niepogłębionej analizy oraz rozpoznawania współzależności między nimi. (S1A_U08)

KOMPETENCJE SPOŁECZNE:

K01: 1. Student ma świadomość poziomu swojej wiedzy, rozumie konieczność doskonalenia swojej wiedzy teoretycznej i umiejętności. (S1A_K01)

K06: 2. Student wie, w jaki sposób doskonalić własną wiedzę poprzez samokształcenie - zna stosowne źródła wiedzy teoretycznej i praktycznej (S1A_K06)

Wykład z prezentacją multimedialną, wspierany pracą z tekstem źródłowym i elementami dyskusji.

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny

Jest to wykład fakultatywny kierowany do studentów zainteresowanych historią prawa publicznego, w szczególności studentów z I i II roku studiów. Dotyczy ewolucji nowoczesnego konstytucjonalizmu w Europie i USA - od amerykańsko-francuskiej genezy, poprzez porażki w XIX-wiecznej epoce europejskiej reakcji, po bezsprzeczne zwycięstwo w okresie XX-lecia międzywojennego, na tle historii polityczno-społecznej. Analizie prawnoporównawczej poddane zostają kluczowe fragmenty tekstów wybranych konstytucji. Wykład obejmuje też zagadnienie koncepcji państwa prawa oraz katalogów praw wolnościowych w konstytucjach.

Przedmiot przeznaczony dla studentów studiów stacjonarnych (od I roku, w sem. letnim) - kierunek prawo, europeistyka i administracja I stopnia.

Wykład ma na celu przybliżyć pojęcie nowoczesnego konstytucjonalizmu i charakterystykę jego elementów, na podstawie uwag wprowadzających (1 godz.), analizy regulacji przełomowych aktów nowoczesnego konstytucjonalizmu: Virginia Bill of Rights 1776, Deklaracji Niepodległości 1776, konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki 1787 (4 godz.), francuskiej Deklaracji Praw Człowieka i Obywatela 1789, konstytucji francuskiej 1791, konstytucji jakobińskiej 1793 i dyrektorialnej 1795, w opozycji do restauracyjnych aktów konstytucyjnych XIX w. (Karta Konstytucyjna 1814, nowelizacja 1830, konstytucja Belgii 1831) (4 godz.). W dalszej części wykładu omówiony zostaje powrót do założeń nowoczesnego konstytucjonalizmu w Konstytucji II Republiki Francuskiej i jej przedwczesny upadek w chwili utworzenia II Cesarstwa i przywrócenia modelu bonapartystycznego (1 godz.). Na tle porównawczym analizie poddane zostają także regulacje polskiej Konstytucji 3 Maja w świetle założeń nowoczesnego konstytucjonalizmu (2 godz.). Wykład obejmuje też charakterystykę konstytucjonalizmu krajów niemieckich w XIX w. i prymat zasady monarchicznej aż do Konstytucji Republiki Weimarskiej (2 godz.). Ta część wykładu zostaje podsumowana zajęciami, na których wykładowca bada ewolucję redakcji zasad nowoczesnego konstytucjonalizmu, tj. zwierzchnictwa narodu, koncepcji podziału władz, odpowiedzialnego rządu, praw obywatelskich na tle historycznym (2 godz.). Ostatnie zagadnienia omówione w trakcie wykładu obejmują koncepcję państwa prawa i jej rozwój w XIX i XX w. oraz zagadnienie karty praw obywatelskich w konstytucjach (4 godz.).

LITERATURA ZASADNICZA:

1. Banaszak, B., Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych, Kraków 2007

2. Dippel, H., Modern Constitutionalism. An introduction to a history in need of writing, [w :] Tijdschrift voor Rechtsgeschiedenis/ Revue d`Histoire du Droit, LXXIII, 2005, s. 153 – 169

3. Justyński, J. (red.), Konstytucja Stanów Zjednoczonych Ameryki w perspektywie nauk historycznych i prawnych, Toruń 1998

4. Sarnecki, P. (red.), Konstytucjonalizacja zasad i instytucji ustrojowych, Warszawa 2007 (wybrane rozprawy)

5. Wąsowicz, M. Historia ustroju państw zachodu. Zarys wykładu,

Warszawa 2007

6. Witkowski, W., Pierwsze konstytucje nowożytne, Lublin 1996

LITERATURA POMOCNICZA:

1. Dubel, L., Idee jako źródło instytucji politycznych i prawnych, Lublin 2003

2. Fenske, H., Der moderne Verfassungsstaat. Eine vergleichende Geschichte von der Entstehung bis zum 20. Jahrhundert, Paderborn 2001

3. Fiszman, S., (ed.), Constitution and Reform in Eighteenth Century Poland, Indiana University Press 1997

4. Frotscher, W., Verfassungsgeschichte, München 2005

5. Ludwikowski, R., Prawo konstytucyjne porównawcze, Toruń 2000

6. Małajny, R., Trzy teorie podzielonej władzy, Warszawa 2001

7. Reinhard, W., Geschichte der Staatsgewalt. Eine vergleichende Verfassungsgeschichte Europas von den Anfaengen bis zur Gegenwart, np. 3 Aufl. Muenchen 2002

Forma zaliczenia ma charakter pisemny.

Jest to zaliczenie w postaci testu, składającego się z pytań o mieszanym charakterze (pytania jednokrotnego wyboru, pytania półotwarte typu: podaj przykład, wskaż, uzupełnij, pytanie otwarte - spróbuj uzasadnić). Uzyskanie 50% poprawnych odpowiedzi oznacza realizację efektów kształcenia w wystarczającym stopniu (ocena dostateczna). 50-60% - ocena dst; 61-70% ocena dst+, 71-80% ocena db, 81-90 % ocena db+, 91-100% - ocena bdb.

Jedynie w zupełnie wyjątkowych przypadkach losowych (np. długotrwała choroba i związany z nią pobyt w szpitalu, szczególne okoliczności rodzinne) zaliczenie można uzyskać poprzez uzyskanie oceny pozytywnej np. z egzaminu ustnego lub przekrojowego eseju.

Nie dotyczy.