Historia administracji

Brak.

przedmiot obowiązkowy

Godziny realizowane z udziałem nauczyciela akademickiego;

- wykład - 30 h,

- konsultacje z pracownikiem - 15 h,

Praca własna studenta: -

- przygotowanie do egzaminu, w tym studiowanie zalecanej

literatury - 50 h

- egzaminy - 5 h

Liczba godzin pracy studenta ogółem: 100 h

W1- student ma zaawansowaną wiedzę o procesach zmian dotyczących struktur,

organizacji i funkcjonowania instytucji administracyjnych w Europie i

na ziemiach polskich oraz o przyczynach, przebiegu i konsekwencjach

tych zmian w przeszłości i współcześnie (K_W09);

W2- student ma zaawansowaną wiedzę o teoriach dotyczących organizacji

i funkcjonowania instytucji administracyjnych w europejskim kręgu

cywilizacyjnym i o ich historycznej ewolucji (K_W10).

U1 - student potrafi prawidłowo interpretować i wyjaśniać zjawiska

społeczno-prawne w zakresie nauk prawno-administracyjnych, zna

ich genezę i historyczną ewolucję (K_U01);

U2 - dzięki nabytej wiedzy w dziedzinie historii administracji posiada

umiejętność rozumienia i analizowania zjawisk społeczno-prawnego

oddziaływania instytucji administracyjnych, innych instytucji

publicznych i społeczno-politycznych na funkcjonowanie

społeczeństwa (K_U08)

U3 - student potrafi samodzielnie doskonalić nabytą wiedzę i

umiejętności oraz rozszerzać ja zgodnie z potrzebami rynku,

aby w sposób profesjonalny wykonywać swoja prace

zawodową (K_U13)

K1 - student ma świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności

i doskonale rozumie potrzebę jej ciągłego pogłębiania i

aktualizowania na podstawie wiadomości o ciągłej zmienności

sytuacji w toku rozwoju dziejowego cywilizacji europejskiej

(K_K01);

- wykład problemowy metodą tradycyjną

- wykład problemowy

Celem przedmiotu jest wprowadzenie studentów do szeroko pojętych nauk administracyjnych. W ramach prowadzonego wykładu jest przedstawiona ogólna charakterystyka nauki administracji, jako dyscypliny naukowej wraz z jej genezą (tzn. dyscypliny). Następnie omówiona jest ogólna charakterystyka administracji publicznej, czynników ja kształtujących, struktur, miejscu i roli urzędnika w administracji publicznej a także mechanizmy i rodzaje kontroli w administracji. W części drugiej pokazany jest praktyczny aspekt roli nauki administracji. Obejmuje on opis budowy indywidualnego stanowiska pracy, charakterystykę rozpiętości kierowania, grupowanie pracy w zespole, zasady budowy i przebudowy struktur administracyjnych, wewnętrzną organizację pracy organy administracyjnego i podział zadań między poszczególne szczeblami administracji

CZĘŚĆ I

Zagadnienia ogólne

• Zagadnienia wstępne – chronologiczny i terytorialny

zakres przedmiotu.

• Podstawowe cechy administracji (zasady: terytorializmu i

resortowości, centralizacji i decentralizacji, koncentracji i

dekoncentracji, hierarchicznego podporządkowania,

kolegialności i jednoosobowego kierownictwa,

biurokratyzmu; granice działalności administracyjnej).

Charakterystyka ewolucji form państwa XVIII-XX w.

• Monarchia absolutna (absolutyzm renesansowy, klasyczny,

oświecony, neoabsolutyzm).

• Prawne podstawy funkcjonowania państw epoki

kapitalizmu; konstytucjonalizm i jego charakterystyka;

głowa państwa; monarchia konstytucyjna i jej odmiany,

republika i jej odmiany; organy administracji centralnej;

relacje między władzą ustawodawczą a wykonawczą;

administracja terytorialna i samorząd; ewolucja państwa i

jej przebieg; kryzys państwa liberalnego; państwo dobrobytu; autorytaryzm; faszyzm; komunizm;

charakterystyka współczesnych form systemu rządów

demokratycznych).

Administracja wieku Oświecenia.

• Systemy biurokratyczne państw europejskich (Anglia,

Francja, Prusy, Austria, Rosja) i ich cechy

charakterystyczne.

Klasyczna administracja XIX w.

• Organizacja i tryb działania administracji centralnej (Anglia,

Francja, Prusy, Austria, Rosja).

• Organizacja i tryb działania rządowej administracji

terytorialnej.

• Samorząd terytorialny – koncepcja, geneza i organizacja

(Anglia, Francja, Prusy, Austria, Rosja).

• Geneza i typy sądownictwa administracyjnego w Europie.

Administracja XX w.

• Przeobrażenia administracji centralnej i terytorialnej

(rządowej i samorządowej).

CZĘŚĆ II

Administracja w czasach stanisławowskich.

Administracja w czasach II Rzeczypospolitej.

• Dzielnicowe organy władzy państwowej na ziemiach

polskich w latach 1916-1922.

• Konstytucyjne regulacje statusu administracji.

• Administracja centralna, rządowa administracja

terytorialna; samorząd terytorialny.

Administracja na ziemiach polskich w latach II wojny światowej.

• Administracja pod okupacją: niemiecka i radziecka.

• Administracja Polskiego Państwa Podziemnego.

• Alternatywne wobec PPP struktury władzy (prawica i

komuniści)

Administracja w Polsce Ludowej.

• Administracja centralna, terytorialna oraz samorząd w

latach 1944- 1947. Administracja w Małej Konstytucji z

1947 r. – teoria i praktyka.

• Administracja w Konstytucji PRL z 1952 r.

• Ewolucja administracji w latach 1952-1972.

• Reformy administracyjne 1972-1975.

Literatura podstawowa:

• J. Malec, D. Malec, Historia administracji i myśli administracyjnej, Kraków 2000 i wyd. nast.

• W. Witkowski, Historia administracji w Polsce 1764 – 1989, Warszawa 2007

Literatura uzupełniająca:

• D. Janicka, Ustrój administracji w nowożytnej Europie, Toruń 2002

• T. Maciejewski, Historia administracji, Warszawa 2002

• M. Żukowski, Dzieje administracji w Polsce w XX wieku, War-szawa 2011

Sposób zaliczenia:

• egzamin na ocenę; – wiedza udokumentowana na egzaminie pisemnym; 60 min., 3 pytania problemowe (15 min.), 3 – szczegółowe (5 min.); za pytania problemowe 15 pktów za każde, za szczegółowe - 5 pktów za każde; ocena pozytywna po uzyskaniu min. 30 pktów; ocena dst plus 40 pkt.., ocena db 45- 50 pkt, ocena db plus 50-55 pktów; ocena bdb 55-60 pktów

Formy zaliczenia:

• końcowy egzamin pisemny na ocenę z całości materiału zaprezentowanego na wykładach i opanowanego na podstawie zalecanej literatury.

• w przypadku przeprowadzenia egzaminów w formie zdalnej dopuszcza się możliwość zaliczenia przedmiotu na podstawie esejów;

kryteria:

• wykład - wiedza udokumentowana na podstawie egzaminu.

Nie dotyczy.

Wykaz zagadnień egzaminacyjnych z Historii administracji

I. Zagadnienia ogólne – administracja europejska

1. Pojęcie i cechy nowożytnej biurokracji

2. Cechy charakterystyczne XIX-wiecznej administracji

3. Zasada terytorializmu i resortowości w administracji.

4. Zasada centralizacji i decentralizacji w administracji.

5. Zasada, koncentracji i dekoncentracji w administracji.

6. Zasada hierarchicznego podporządkowania w administracji.

7. Zasada kolegialności i jednoosobowego kierownictwa w administracji.

8. Granice działalności administracyjnej.

9. Monarchia absolutna (absolutyzm renesansowy, klasyczny, oświecony, neoabsolutyzm).

10. Monarchia konstytucyjna i jej rodzaje.

11. Konstytucyjna monarchia ograniczona a monarchia parlamentarna – różnice i podobieństwa.

12. Republika i jej rodzaje

13. Republika prezydencjalna a parlamentarna – różnice i podobieństwa.

14. System rządów autorytarnych – charakterystyka.

15. System rządów parlamentarno-gabinetowych – charakterystyka.

16. Charakterystyka państw totalitarnych (faszyzm, komunizm).

17. Administracja centralna i terytorialna przełomu XVIII i XIX w. na przykładzie Francji, Prus, Austrii i Rosji.

18. Geneza i istota samorządu terytorialnego i jego pierwsze instytucje na przykładzie Anglii, Francji i Prus.

19. Reformy administracji centralnej i lokalnej w XIX w. na przykładzie Prus, Rosji i Austrii i Francji.

20. Geneza i typy sądownictwa administracyjnego w Europie.

II. Historia administracji na ziemiach polskich.

1. Administracja w czasach stanisławowskich.

2. Dzielnicowe organy władzy państwowej na ziemiach polskich w latach 1916-1922.

3. Administracja centralna w II Rzeczypospolitej.

4. Klasyfikacja i rodzaje administracji terytorialnej w II Rzeczypospolitej.

5. Rządowa administracja terytorialna zespolona (ogólna) w II Rzeczypospolitej.

6. Rządowa administracja terytorialna niezespolona (specjalna) w II rzeczypospolitej.

7. Samorząd terytorialny w II Rzeczypospolitej.

8. Administracja ziem polskich pod okupacją niemiecka i radziecka w latach II wojny św.

9. Polskie Państwo Podziemne.

10. Cywilne i polityczne organy Polskiego Państwa Podziemnego.

11. Pion wojskowy Polskiego Państwa Podziemnego.

12. Komunistyczne organy władzy i administracji w latach II wojny św.

13. Administracja centralna w latach 1944-1947.

14. Administracja centralna w latach 1947-1952

15. Administracja terenowa i samorząd w latach 1944-1950.

16.Administracja terenowa w latach 1950-1972.

17. Reformy administracyjne w latach 1972-1975

Wykaz zagadnień egzaminacyjnych z Historii administracji

I. Zagadnienia ogólne – administracja europejska

1. Pojęcie i cechy nowożytnej biurokracji

2. Cechy charakterystyczne XIX-wiecznej administracji

3. Zasada terytorializmu i resortowości w administracji.

4. Zasada centralizacji i decentralizacji w administracji.

5. Zasada, koncentracji i dekoncentracji w administracji.

6. Zasada hierarchicznego podporządkowania w administracji.

7. Zasada kolegialności i jednoosobowego kierownictwa w administracji.

8. Granice działalności administracyjnej.

9. Monarchia absolutna (absolutyzm renesansowy, klasyczny, oświecony, neoabsolutyzm).

10. Monarchia konstytucyjna i jej rodzaje.

11. Konstytucyjna monarchia ograniczona a monarchia parlamentarna – różnice i podobieństwa.

12. Republika i jej rodzaje

13. Republika prezydencjalna a parlamentarna – różnice i podobieństwa.

14. System rządów autorytarnych – charakterystyka.

15. System rządów parlamentarno-gabinetowych – charakterystyka.

16. Charakterystyka państw totalitarnych (faszyzm, komunizm).

17. Administracja centralna i terytorialna przełomu XVIII i XIX w. na przykładzie Francji, Prus, Austrii i Rosji.

18. Geneza i istota samorządu terytorialnego i jego pierwsze instytucje na przykładzie Anglii, Francji i Prus.

19. Reformy administracji centralnej i lokalnej w XIX w. na przykładzie Prus, Rosji i Austrii i Francji.

20. Geneza i typy sądownictwa administracyjnego w Europie.

II. Historia administracji na ziemiach polskich.

1. Administracja w czasach stanisławowskich.

2. Dzielnicowe organy władzy państwowej na ziemiach polskich w latach 1916-1922.

3. Administracja centralna w II Rzeczypospolitej.

4. Klasyfikacja i rodzaje administracji terytorialnej w II Rzeczypospolitej.

5. Rządowa administracja terytorialna zespolona (ogólna) w II Rzeczypospolitej.

6. Rządowa administracja terytorialna niezespolona (specjalna) w II rzeczypospolitej.

7. Samorząd terytorialny w II Rzeczypospolitej.

8. Administracja ziem polskich pod okupacją niemiecka i radziecka w latach II wojny św.

9. Polskie Państwo Podziemne.

10. Cywilne i polityczne organy Polskiego Państwa Podziemnego.

11. Pion wojskowy Polskiego Państwa Podziemnego.

12. Komunistyczne organy władzy i administracji w latach II wojny św.

13. Administracja centralna w latach 1944-1947.

14. Administracja centralna w latach 1947-1952

15. Administracja terenowa i samorząd w latach 1944-1950.

16.Administracja terenowa w latach 1950-1972.

17. Reformy administracyjne w latach 1972-1975

Wykaz zagadnień egzaminacyjnych z Historii administracji

I. Zagadnienia ogólne – administracja europejska

1. Pojęcie i cechy nowożytnej biurokracji

2. Cechy charakterystyczne XIX-wiecznej administracji

3. Zasada terytorializmu i resortowości w administracji.

4. Zasada centralizacji i decentralizacji w administracji.

5. Zasada, koncentracji i dekoncentracji w administracji.

6. Zasada hierarchicznego podporządkowania w administracji.

7. Zasada kolegialności i jednoosobowego kierownictwa w administracji.

8. Granice działalności administracyjnej.

9. Monarchia absolutna (absolutyzm renesansowy, klasyczny, oświecony, neoabsolutyzm).

10. Monarchia konstytucyjna i jej rodzaje.

11. Konstytucyjna monarchia ograniczona a monarchia parlamentarna – różnice i podobieństwa.

12. Republika i jej rodzaje

13. Republika prezydencjalna a parlamentarna – różnice i podobieństwa.

14. System rządów autorytarnych – charakterystyka.

15. System rządów parlamentarno-gabinetowych – charakterystyka.

16. Charakterystyka państw totalitarnych (faszyzm, komunizm).

17. Administracja centralna i terytorialna przełomu XVIII i XIX w. na przykładzie Francji, Prus, Austrii i Rosji.

18. Geneza i istota samorządu terytorialnego i jego pierwsze instytucje na przykładzie Anglii, Francji i Prus.

19. Reformy administracji centralnej i lokalnej w XIX w. na przykładzie Prus, Rosji i Austrii i Francji.

20. Geneza i typy sądownictwa administracyjnego w Europie.

II. Historia administracji na ziemiach polskich.

1. Administracja w czasach stanisławowskich.

2. Dzielnicowe organy władzy państwowej na ziemiach polskich w latach 1916-1922.

3. Administracja centralna w II Rzeczypospolitej.

4. Klasyfikacja i rodzaje administracji terytorialnej w II Rzeczypospolitej.

5. Rządowa administracja terytorialna zespolona (ogólna) w II Rzeczypospolitej.

6. Rządowa administracja terytorialna niezespolona (specjalna) w II rzeczypospolitej.

7. Samorząd terytorialny w II Rzeczypospolitej.

8. Administracja ziem polskich pod okupacją niemiecka i radziecka w latach II wojny św.

9. Polskie Państwo Podziemne.

10. Cywilne i polityczne organy Polskiego Państwa Podziemnego.

11. Pion wojskowy Polskiego Państwa Podziemnego.

12. Komunistyczne organy władzy i administracji w latach II wojny św.

13. Administracja centralna w latach 1944-1947.

14. Administracja centralna w latach 1947-1952

15. Administracja terenowa i samorząd w latach 1944-1950.

16.Administracja terenowa w latach 1950-1972.

17. Reformy administracyjne w latach 1972-1975