Konwersatorium z okresów historii sztuki (sztuka starożytna)

Wiedza z historii i kultury na poziomie szkoły średniej.

W1 15 bloków tematycznych (wraz z wykładem wprowadzającym w obszar kultury grecko-rzymskiej) zrealizowanych poprzez zajęcia w trybie online z wykorzystaniem platformy Microsoft Office 365 (Microsoft Teams), a także poprzez przekazanie niezbędnych materiałów (w tym teksty i odnośniki do zbiorów i opracowań naukowych /muzealnych, materiał ilustracyjny, proponowaną literaturę uzupełniającą). Studenci poznają aspekty historyczne i artystyczne kultury grecko-rzymskiej.

W2 Student/ka rozpoznaje różnice w dziejach i kulturze artystycznej greckiej i rzymskiej; zna i rozumie metody analizy i interpretacji dzieł sztuki z czasów antycznych z uwzględnieniem kontekstów (kulturowych, religijnych, historycznych, artystycznych) typowych dla kultury rzymskiej; potrafi wskazać i opisać motywy ikonograficzne, rozpoznaje ich znaczenia symboliczne; zna kontekst powstania i trwania poszczególnych figur mitologicznych i ich sposoby przetwarzania w następnych epokach .

W3 Po zakończeniu ćwiczeń student/ka ma poszerzoną wiedzę z zakresu sztuki i kultury grecko-rzymskiej i jej oddziaływania na następne epoki.

Weryfikacja opanowanej przez studenta/kę wiedzy w oparciu o cyklicznie nadsyłane zadania pisemne (często w formie eseju) i końcową pracę zaliczeniową – prezentację multimedialną; analiza i komentarz do otrzymanych esejów przez prowadzącą ćwiczenia online; kontakt mailowy ze studentami przez pocztę USOS.

U1 W oparciu o treści i materiały udostępnione przez prowadzącą ćwiczenia student/ka potrafi zidentyfikować dzieła sztuki reprezentujące poszczególne okresy i kultury w dziejach sztuki antycznej; zna sposoby opisu i interpretacji z zastosowaniem odpowiedniej metodologii;

U2 Omówione i udostępnione materiały pozwalają studentom poprowadzić logiczną, osadzoną w wielowymiarowym kontekście analizę dzieła reprezentującego czasy antyczne, a także odnieść je do czasów współczesnych. Student/ka zna i rozpoznaje symbolikę dzieł, tematy i motywy ikonograficzne wywodzące się z religii i mitologii grecko-rzymskiej;

U3 Na podstawie przeprowadzonych zajęć online i udostępnionych materiałów student /ka potrafi samodzielnie wykorzystywać i poszerzać wiedzę z zakresu historii sztuki i kultury antycznej; wyszukuje bibliografię; analizuje źródła i opracowania właściwe dla wybranego tematu; czyta literaturę przedmiotu; prezentuje wyniki swojej pracy; posiada umiejętność logicznego budowania wypowiedzi i merytorycznego argumentowania postawionej tezy;

Weryfikacja opanowanej przez studenta/kę wiedzy w oparciu o cyklicznie nadsyłane zadania pisemne i końcową pracę zaliczeniową – prezentację multimedialną; analiza i komentarz do otrzymanych esejów przez prowadzącą ćwiczenia; kontakt mailowy ze studentami przez pocztę USOS.

K1 Przekazana wiedza oraz lektura zadanych tekstów pozwala studentom interpretować zjawiska i artefakty z historii sztuki antycznej we współczesnym ujęciu i kontekście; student/ka rozumie znaczenie dyscypliny historii sztuki jako nauki ułatwiającej analizę zjawisk społecznych, religijnych, politycznych zarówno w czasach antycznych jak i w późniejszych epokach;

K2 Dzięki przyswojonym materiałom student/ka rozumie uniwersalny język symboli i motywów (często wywodzących się z wczesnej kultury greckiej – jak maska; motywy dionizyjskie; kobiece figury mitologiczne), które od czasów starożytnych kreowały obraz kultury i sztuki europejskiej i miały ogromny wpływ dla późniejszych epok;

K3 Poprzez zdobytą wiedzę dotyczącą różnych kultur i religii starożytnych student/ka potrafi opisać i zinterpretować obiekty wywodzące się z czasów antycznych;

Regularnie opracowywane i nadsyłane zadania pisemne w formie definicji oraz esejów na zadany temat; oraz końcowa praca zaliczeniowa – prezentacja multimedialna zaprezentowana i omówiona przez studenta na zajęciach końcowych online; analiza i komentarz do otrzymanych prac i prezentacji przez prowadzącą ćwiczenia; kontakt mailowy ze studentami przez pocztę USOS.

15 bloków tematycznych (wraz z wykładem wprowadzającym) zrealizowanych poprzez zajęcia w trybie online z wykorzystaniem platformy Microsoft Office 365 (Microsoft Teams), a także przekazanie studentom niezbędnych materiałów (w tym teksty i odnośniki do zbiorów i opracowań naukowych /muzealnych, skrypt do wykładu, materiał ilustracyjny, zagadnienia do samodzielnego opracowania, proponowaną literaturę uzupełniającą) drogą mejlową (poczta USOS);

Student/ka zobowiązany/a jest do regularnego opracowywania i nadsyłania zadań pisemnych w formie definicji oraz esejów na zadany temat; końcowa praca zaliczeniowa – prezentacja multimedialna zaprezentowana i omówiona przez studenta na zajęciach online; analiza i komentarz do otrzymanych prac i prezentacji przez prowadzącą ćwiczenia; kontakt mailowy ze studentami przez pocztę USOS.

Przedmiotem zajęć będzie omówienie i analiza najważniejszych zjawisk artystycznych związanych z rozwojem sztuki rzymskiej i jej percepcji w antyku. Tematy poruszane na zajęciach dotyczyć będą zarówno kwestii reprezentacji władzy cesarskiej w architekturze i jej dekoracji, jak i fundamentalnych sfer życia prywatnego (wierzenia i mitologia; sztuka sepulkralna; portret; malarstwo dekoracyjne). Szczególny nacisk zostanie położony na problem miasta antycznego. W tym celu zostaną opracowane najciekawsze założenia urbanistyczne prowincji rzymskich, których plan i struktura prezentują odmienne wpływy i funkcje. Konwersatorium zakończy cykl zajęć dotyczący genezy ikonografii żydowskiej i wczesnochrześcijańskiej (w tym koptyjskiej).

Tak zarysowana problematyka pozwoli na próbę sformułowania definicji sztuki rzymskiej, jednocześnie wskazując na jej różnorodny kulturowo i geograficznie charakter, a także zapozna uczestników konwersatorium ze zjawiskiem hellenizacji, orientalizacji i akulturacji.

1. Wprowadzenie do sztuki rzymskiej. Co rzymskiego jest w sztuce rzymskiej? Próba definicji.

2. Rzymska sztuka portretowa - portret republikański.

3. Rzymska sztuka portretowa - portret cesarski.

4. Malarstwo pompejańskie.

5. Rytuały cesarskie a przestrzeń miejska.

6. Apoteoza cesarska w ikonografii.

7. Język obrazowy i kultura Imperium Romanum.

8. Ara Pacis i kolumna Trajana - narracja i symbolika.

9. Rzymska sztuka triumfalna.

10. Petra - stolica Nabatejczyków.

11. Palmyra - miasto pustyni.

12. Leptis Magna - miasto rzymskie Afryki.

13. Dura Europos - na skrzyżowaniu kultur.

14. Ikonografia rzymska a sztuka judeo-chrześcijańska i koptyjska.

15. Sztuka rzymska i jej recepcja w czasach nowożytnych.

Alfoldy G., Historia społeczna starożytnego Rzymu, Poznań 1998

M. Beard, SPQR, Poznań 2016

M. Beard, Pompeje, Poznań 2010

Cohen A., The Alexander Mosaic. Stories of Victory and Defeat, Cambridge 1997

Deichmann F.W., Archeologia chrześcijańska, Warszawa 1994

Dobrowolski W., Sztuka Etrusków, Warszawa 1977

Elsner J., Imperial Rome and Christian Triumph. The Art of the Roman Empire AD 100 – 450, Oxford University Press 1998

Gawlikowski M., Sztuka Syrii, Warszawa 1976

T. Holscher, Sztuka rzymska: język obrazowy jako język semantyczny, Poznań 2011

Jensen R.M., Understanding Early Christian Art, London – New York 2000

Kolb F., Ideał późnoantycznego władcy. Ideologia i autoprezentacja, Poznań 2008

Kubiak Z., Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 2003

Kumaniecki K., Historia kultury starożytnej Grecji i Rzymu, Warszawa 1977

Makowiecka E., Sztuka Rzymu. Od Augusta do Konstantyna, Warszawa 2010

Nowicka, Twarze antyku, Warszawa 2000

Ostrowski J.A., Starożytny Rzym. Polityka i sztuka, Warszawa-Kraków 1999

Sadurska A., Archeologia starożytnego Rzymu, t. I i II, Warszawa 1975/1980

Sartre M., Wschód rzymski, Prowincje i społeczeństwo prowincjonalne we wschodniej części basenu Morza Śródziemnego w okresie od Augusta do Sewerów, Wrocław 1997

Strzelczyk J., Waldalowie i ich afrykańskie państwo, Warszawa 1992

Świderkówna A., Hellenika. Wizerunek epoki od Aleksandra do Augusta, Warszawa 1995

Veyne P.(red.), Historia życia prywatnego, t. I, Wrocław 2005

Zanker P., August i potęga obrazów, Poznań 1999

Zanker P., Apoteoza cesarzy rzymskich. Rytuał i przestrzeń miejska, Poznań 2005.

Warunkiem zaliczenia konwersatorium jest aktywne uczestnictwo w zajęciach online; student/ka zobowiązany/a jest do regularnego opracowywania i nadsyłania zadań pisemnych w formie definicji oraz esejów na zadany temat; końcowa praca zaliczeniowa – prezentacja multimedialna zaprezentowana i omówiona przez studenta na zajęciach online; analiza i komentarz do otrzymanych prac i prezentacji przez prowadzącą ćwiczenia; kontakt mailowy ze studentami przez pocztę USOS.