Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Profilaktyka konserwacji zabytków zbiorów bibliotecznych i archiwalnych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 1402-PKZ-2Z-SJ
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0218) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane ze sztuką Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Profilaktyka konserwacji zabytków zbiorów bibliotecznych i archiwalnych
Jednostka: Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa
Grupy: Przedmioty obowiązkowe - 2 rok, sem. zimowy - Konserwacja i restauracja papieru i skóry (sj)
Punkty ECTS i inne: 0 LUB 2.00 (w zależności od programu) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Zaliczenie I roku studiów i wybór specjalizacji Konserwacja Restauracja Papieru i Skóry

Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

Godziny kontaktowe:

15 godz. zajęcia z udziałem prowadzącego

20 godz. czas poświęcony na pracę indywidualną studenta celem pozytywnego zaliczenia przedmiotu

35 godz 2 pkt. ECTS

Efekty uczenia się - wiedza:

K_W02 wykazuje głębokie zrozumienie wzajemnych relacji pomiędzy teoretycznymi i praktycznymi aspektami studiów, a także potrafi wykorzystać wiedzę dla dalszego rozwoju

K_W04 zna mechanizmy oddziaływania fizycznych, chemicznych czynników środowiskowych na materię dzieła sztuki i zabytku

K_W03 ma szczegółowa wiedzę teoretyczną z zagadnień profilaktyki konserwatorskiej i współczesnych zasad i standardów konserwacji zapobiegawczej.

Efekty uczenia się - umiejętności:

K_U01 umie przeprowadzić rozpoznanie stanu zachowania zabytku i określić przyczyny zniszczeń

K_U02 potrafi określić zasady profilaktyki i minimalizacji niszczącego oddziaływania fizycznych, chemicznych czynników środowiskowych na materię dzieła sztuki i zabytku


Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

K_K03 ma świadomość i rozumie aspekty i skutki działań konserwatorskich w zakresie profilaktyki, ich wpływu na działo sztuki lub zabytek i środowisko naturalne oraz świadomość związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje


Metody dydaktyczne:

Wykłady informacyjne i wykłady problemowe z prezentacja multimedialną. Pokazy rodzajów zniszczeń na zabytkowych obiektach. Wycieczki dydaktyczne do pracowni konserwatorskich i magazynów Biblioteki Uniwersyteckiej lub, Archiwum Państwowego. Prezentacja katalogów i prospektów firm zajmujących się ofertami z dziedziny profilaktyki konserwatorskiej.


Metody dydaktyczne podające:

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

Skrócony opis:

Czynniki niszczące zbiory archiwalne, biblioteczne i muzealne na podłożu papierowym, skórzanym rodzaje zniszczeń przez nie powodowane. Pojęcie i zasady profilaktyki konserwatorskiej. Prawidłowe warunki przechowywania zbiorów. Ocena ryzyka.

Pełny opis:

Zajęcia przeznaczone są dla studentów specjalizacji konserwacja obiektów papierowych i skórzanych. Obejmują zagadnienia zagrożeń zbiorów i czynników ich niszczących. Omawiane są czynniki wewnętrzne (min. procesy starzeniowe, "kwaśny papier" korozja atramentowa, i zewnętrzne ( zanieczyszczenia atmosferyczne, szkodliwy wpływ światła naturalnego i sztucznego,czynniki biologiczne) katastrofy i awarie, człowiek jako sprawca działań niszczących zbiory). Przedstawiane są potrzeby i zasady oceny warunków przechowywania i oceny zniszczeń zbiorów, ocena ryzyka.

Wprowadzeniem do współczesnych standardów i zasad profilaktyki konserwatorskiej jest przedstawienie przykładów XIX wiecznej profilaktyki konserwatorskiej zbiorów bibliotecznych. Zasady profilaktyki konserwatorskiej obejmują zagadnienia: prawidłowych warunków klimatycznych, oświetleniowych, przechowywania (meble, opakowania ochronne) w magazynach; prawidłowej ekspozycji, przewozu dzieł sztuki, monitoringu warunków, przygotowania na wypadek katastrof, metod ratowania zbiorów w przypadku katastrof. Zagadnienia te są rozwijane na kolejnych latach studiów. min.pogłębiane są w trakcie wykonywania projektów konserwatorskich w pracowniach konserwatorskich - dokumentacja prac konserwatorskich - zalecenia dla użytkownika.

Literatura:

1.M.Bogacz-Walska, Przyczyny zniszczeń materiałów archiwalnych i metody zapobiegania s.96-109, [w] Ochrona zasobu Archiwów Kościelnych. Warszawa 2012.

2.M.Bochenek,A.Michaś-Bailey, Transformacje w zawodzie konserwatora materiałów archiwalnych-zabezpieczanie i profilaktyka, s.7-17, Notes Konserwatorski 16. Warszawa 2014.

2.A.Czajka, Nowe budynki archiwalne koncepcje, technologie, inspiracje s.18-28; Podstawy przygotowania na wypadek katastrofy s.135-143. [w] Ochrona zasobu Archiwów Kościelnych. Warszawa 2012.

A.Czajka, Przygotowanie konserwatorskie oraz ochrona archiwaliów w procesie digitalizacji, s.210-219, [w] Zabezpieczanie i udostępnianie archiwalnych zasobów kościelnych Warszawa 2016 r.

3.Jabłońska E., Biblioteka Kórnicka skarbnicą zbiorów Działyńskich i Zamoyskich, Ocena stanu zachowania starodruków i rękopisów z XIX/XX wieku, Problemy konserwacji i restauracji, Toruń 2005.

4. Jabłońska E., Jak to Tytus i Jan Działyńscy o zbiory Kórnickie dbali ? XIX - wieczna konserwacja zapobiegawcza a współczesne tendencje [w] Konserwacja zapobiegawcza w muzeach, Warszawa 2007 s. 27-40.

5. Jabłońska E., Ocena stanu zachowania rękopisów z XIX i XX w. ze zbiorów Biblioteki Kórnickiej PAN, Notes Konserwatorski 11, 2007, s. 181 - 195.

6. Jabłońska E., Strzelczyk A.B., Czynniki niszczące zbiory biblioteczne i archiwalne. Notes Konserwatorski 11, 2007 s. 46-71.

7. Potrzebnicka E., Typowe zniszczenia zbiorów bibliotecznych spowodowane przez niewłaściwe przechowywanie, Notes Konserwatorski 2, s. 9 – 15.

8. Rams D., Wpływ niektórych zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego na zbiory biblioteczne, Notes Konserwatorski 7, s. 131 - 162.

9. Rams D., Woźniak M., Wymogi i zalecenia konserwatorskie dotyczące prawidłowego przechowywania i eksponowania zbiorów bibliotecznych i archiwalnych, Notes Konserwatorski 8, 2004, s. 121 - 137.

10. Rams. D., Woźniak M., Wpływ światła na zbiory biblioteczne, Notes Konserwatorski 6, 2002, s. 125-135.

11. Rosa H., Strzelczyk A., Ocena obecnych możliwości ratowania zbiorów zalanych wodą lub zawilgoconych podczas powodzi-metody suszenia i dezynfekcji, prace konserwatorskie, 2 Notes Konserwatorski, s. 115 – 121.

12. Rouba B., Najważniejsze, rady dla opiekunów i pracowników muzeum, Konserwacja zapobiegawcza w muzeach, Warszawa 2007, 128-154.

13. Stachowska –Musiał E., Przeprowadzka zbiorów a problem ich ochrony, Z doświadczeń Biblioteki Uniwersyteckiej, Notes Konserwatorski 4, s. 69 – 74.

14. Wojdyła B., Winiarczyk M., Konserwacja zapobiegawcza – warsztaty toruńskie (Toruń, 25-28 maja 2004 r.), Notes Konserwatorski 9, 2005, s. 219 - 224.

15. Woźniak M., Rams M., Aktualne tendencje ochrony i konserwacji zbiorów bibliotecznych, Notes Konserwatorski 7, 2003, s.53-64.

16.Polska Norma PN-ISO-11799 czerwiec 2006. Informacja i dokumentacja. Wymagania dotyczące warunków przechowywania materiałów archiwalnych i bibliotecznych.

17.Świecka .E. Konserwacja zapobiegawcza czyli strategia skutecznej ochrony zabytków, Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, vol. 12, nr 4 2001.

18. Zasady postępowania z materiałami archiwalnymi. Ochrona zasobu archiwalnego. Przygotowanie na wypadek katastrof. Wyd. Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych. Warszawa 2006.

19. Zyska B., Ochrona zbiorów bibliotecznych przed zniszczeniem, Czynniki niszczące materiały w zbiorach bibliotecznych, t. 2, Katowice 1993.

20. Zyska B., Ochrona zbiorów bibliotecznych przed zniszczeniem Działania profilaktyczne w bibliotece, t. 3, Katowice 1994.

21. Zyska B., Ochrona zbiorów bibliotecznych przed zniszczeniem, Katastrofy w bibliotekach – przyczyny, zapobieganie i akcje ratunkowe, t. 4, Katowice 1998.

22. Zasady eksponowania obiektów archiwalnych, Wytyczne International Council on Archives, Biblioteka Narodowa, Warszawa 2008

23. Ochrona zbiorów, Seria wydawnicza Narodowego Instytutu Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów oraz Muzeum Narodowego w Krakowie

-Zasady postępowania z obiektami zabytkowymi na podłożu papierowym, 01

-Zarządzanie klimatem w muzeach ochrona zbiorów i energooszczędność, 02

-ABC profilaktyki konserwatorskiej w muzeach, 03

- Skóra w obiektach muzealnych, 04.

https://www.archiwa.gov.pl/images/docs/postepowanie_z_zalanymi_archiwaliami.pdf

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin ustny. Na egzaminie obowiązuje znajomość wszystkich wiadomości podanych na wykładach oraz podana literatura przedmiotu. Na egzaminie oceniana jest wiedza z zakresu terminologii, czynników niszczących oraz zasad profilaktyki konserwatorskiej. Student na podstawie przedstawionego mu obiektu analizuje stan jego zachowania z podaniem przyczyn zniszczeń.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ivona Jablonskaja, Agnieszka Zięba
Prowadzący grup: Ivona Jablonskaja, Agnieszka Zięba
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Konwersatorium - Egzamin
Skrócony opis:

jak wyżej

Pełny opis:

patrz podstawowe informacje o przedmiocie

Literatura:

patrz podstawowe informacje o przedmiocie

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ivona Jablonskaja
Prowadzący grup: Ivona Jablonskaja
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Konwersatorium - Egzamin
Skrócony opis:

jak wyżej

Pełny opis:

patrz podstawowe informacje o przedmiocie

Literatura:

patrz podstawowe informacje o przedmiocie

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Konwersatorium, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Ivona Jablonskaja
Prowadzący grup: Ivona Jablonskaja
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Konwersatorium - Egzamin
Skrócony opis:

jak wyżej

Pełny opis:

patrz podstawowe informacje o przedmiocie

Literatura:

patrz podstawowe informacje o przedmiocie

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)