Problematyka konserwatorska zabytkowej stolarki architektonicznej i meblarskiego wyposażenia wnętrz

brak

przedmiot obligatoryjny

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli ( godz.):

- udział w wykładach – 30

- konsultacje z nauczycielem akademickim – 5

Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( godz.):

np.

- czytanie literatury- 10

- przygotowanie do zaliczenia - 15

Łącznie: 60 godz. (2 ECTS)

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

- ćwiczeniowa
- studium przypadku

Wykład i ćwiczenia zapoznają studentów z całokształtem zagadnień dotyczących ochrony, konserwacji i restauracji mebli zabytkowych. Omawiane są najważniejsze etapy procesu konserwatorskiego: identyfikacja mebli, analiza stanu zachowania i przyczyn zniszczeń, zabytkoznawcza analiza wartościująca, ustalenie celu i założeń prac konserwatorskich, realizacja ustalonego programu prac, dokumentacja prac konserwatorskich.

Wykład

Metody identyfikacji mebli zabytkowych; identyfikacja w aspekcie historycznym, formalnym, funkcjonalnym (cechy użytkowe, funkcje symboliczne); identyfikacja w aspekcie materiałowym - drewno, elementy metalowe, materiały organiczne wykorzystywane w technikach zdobniczych; identyfikacja w aspekcie konstrukcyjnym (typy konstrukcji mebli skrzyniowych i szkieletowych, historyczne złącza meblarskie, historia tapicerki meblowej), identyfikacja w aspekcie technicznym; dawne metody obróbki drewna, rodzaje technik zdobniczych (snycerka, intarsja, pozłotnictwo). Ewolucja stanu zachowania mebli: typologia zniszczeń, przyczyny zniszczeń. Zabytkoznawcza analiza wartościująca mebli: historyczne i współczesne kryteria oceny mebli zabytkowych. Interpretacja mebli zabytkowych w procesie konserwatorskim - cele i założenia prac konserwatorskich. Wykonawcze aspekty procesu konserwatorskiego.

Ćwiczenia:

Studenci zapoznają się z podstawowymi gatunkami drewna stosowanymi w meblarstwie historycznym, poznają dawne narzędzia stolarskie i identyfikują ślady obróbki na drewnie zabytkowym. W trakcie zajęć prowadzonych w muzeum doskonalą umiejętności identyfikacji konstrukcji meblarskich i technik zdobniczych ze szczególnym uwzględnieniem ich stanu zachowania i przyczyn powstałych zniszczeń. Na podstawie analizy wartości historycznych, artystycznych i użytkowych wybranych mebli zabytkowych studenci zgłaszają propozycję celu i zakresu przyszłych prac konserwatorskich. Studenci zwiedzają pracownię konserwacji mebli zabytkowych, zapoznają się z metodami i technikami wykorzystywanymi w trakcie takich zabiegów, jak: demontaż konstrukcji, sklejanie spękań, uzupełnianie ubytków w węzłach konstrukcyjnych, elementach nośnych i wypełniających oraz w warstwie dekoracyjnej, wykańczanie powierzchni mebli zabytkowych

Literatura podstawowa :

1. Alcouffe Daniel, Restauration du Mobilier, Fribourg 1977 ;

2. Adam Hans, Tische aus vier Jahrhunderten. Form und Konstruktion, Stuttgart 1988

3. Germond François, L’Ébéniste restaurateur, Paris, Armand Colin, 1992;

4. Grzeluk Izydor, Słownik terminologiczny mebli, Warszawa 2000;

5. Klatt Erich, Die Konstruction alter Möbel. Form und Technik im Wandel der Stilarten, Stuttgart 1961;

6. Krawczyk Janusz, Meble jako przedmioty użytkowe i zabytki. U podstaw problematyki konserwatorskiej mebli zabytkowych, Toruń 2006;

7. Krawczyk Janusz (red.) Zabytkowa stolarka we wnętrzach sakralnych i jej problematyka konserwatorska, Toruń 2010;

8. Krawczyk Janusz, Charakterystyczne cechy zabytkowej stolarki drzwiowej i jej problematyka konserwatorska, [w:] Zabytkowe budowle drewniane i stolarka architektoniczna wobec współczesnych zagrożeń, red. E. Okoń, Toruń 2005, s. 251-270;

Literatura uzupełniająca:

1. Brachert Thomas (red.), Beiträge zur Konstruktion und Restaurierung alter Möbel, München 1986;

2. Krawczyk Janusz, Zasady projektowania stall w traktacie A.–J. Roubo z 1770 r. [w:] Janusz Krawczyk (red.), Consevatio est aeterna creatio, Toruń 1999, s. 371-391;

3. Krawczyk Janusz, Od tradycji rzemieślniczej do naukowych podstaw konserwacji mebli zabytkowych, Ochrona Zabytków, 1993, nr 1, s. 57-61;

4. Krawczyk Janusz, Cysterskie stalle w Koronowie. Ich budowa i funkcje użytkowe, Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce, nr 96, 2001, s. 299-319

5. Krawczyk Janusz, Etyka i estetyka w konserwacji mebli [w:] Marek Rubnikowicz (red.) Etyka i Estetyka. I Forum Konserwatorów, Toruń 1998, s. 123-129;

6. Krawczyk Janusz, Badania naukowe w analizie i konserwacji mebli zabytkowych, Ochrona Zabytków, 1992, nr 1-2, s. 37-41;

7. Rouba Bogumiła J., Pielęgnacja świątyni, Toruń 2009;

8. Roubo André - Jacob, L’Art du menuisier, Paris 1769-1770 ;

9. Roubo André – Jacob, L’Art du menuisier en meuble. Paris 1772;

10. Sękowski Janusz, Konserwacja mebli zabytkowych, (wydanie II), Warszawa 2009

11.Swaczyna Irena, Wybrane cechy konstrukcji jako kryterium identyfikacji mebli zabytkowych, Warszawa 1992

12.Swaczyna Irena, Charakterystyka konstrukcji komód pochodzących z końca XVIII w., [w:] Janusz Krawczyk (red.), Consevatio est aeterna creatio, Toruń 1999, s. 393-415;

Ocena z wykładu jest określona na podstawie wyników kolokwium zaliczeniowego. Zaliczenie z ćwiczeń na podstawie obecności oraz prezentacji wyników analizy problematyki konstrukcyjnej wybranego mebla zabytkowego.

nie dotyczy