Problematyka konserwatorska zabytkowej stolarki architektonicznej i meblarskiego wyposażenia wnętrz
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1402-PKZSA-3L-N1 | Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0228) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane z naukami humanistycznymi
![]() |
Nazwa przedmiotu: | Problematyka konserwatorska zabytkowej stolarki architektonicznej i meblarskiego wyposażenia wnętrz | ||
Jednostka: | Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa | ||
Grupy: |
Przedmioty obowiązkowe - 3 rok, sem. letni - Ochrona dóbr kultury, konserwatorstwo (n1) |
||
Punkty ECTS i inne: |
3.00 ![]() |
||
Język prowadzenia: | polski | ||
Wymagania wstępne: | brak |
||
Rodzaj przedmiotu: | przedmiot obowiązkowy |
||
Całkowity nakład pracy studenta: | Godziny realizowane z udziałem nauczycieli ( godz.): - udział w wykładach – 30 - konsultacje z nauczycielem akademickim – 5 Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta ( godz.): np. - czytanie literatury- 10 - przygotowanie do zaliczenia - 15 Łącznie: 60 godz. (2 ECTS) |
||
Metody dydaktyczne podające: | - wykład informacyjny (konwencjonalny) |
||
Metody dydaktyczne poszukujące: | - ćwiczeniowa |
||
Skrócony opis: |
Wykład i ćwiczenia zapoznają studentów z całokształtem zagadnień dotyczących ochrony, konserwacji i restauracji mebli zabytkowych. Omawiane są najważniejsze etapy procesu konserwatorskiego: identyfikacja mebli, analiza stanu zachowania i przyczyn zniszczeń, zabytkoznawcza analiza wartościująca, ustalenie celu i założeń prac konserwatorskich, realizacja ustalonego programu prac, dokumentacja prac konserwatorskich. |
||
Pełny opis: |
Wykład Metody identyfikacji mebli zabytkowych; identyfikacja w aspekcie historycznym, formalnym, funkcjonalnym (cechy użytkowe, funkcje symboliczne); identyfikacja w aspekcie materiałowym - drewno, elementy metalowe, materiały organiczne wykorzystywane w technikach zdobniczych; identyfikacja w aspekcie konstrukcyjnym (typy konstrukcji mebli skrzyniowych i szkieletowych, historyczne złącza meblarskie, historia tapicerki meblowej), identyfikacja w aspekcie technicznym; dawne metody obróbki drewna, rodzaje technik zdobniczych (snycerka, intarsja, pozłotnictwo). Ewolucja stanu zachowania mebli: typologia zniszczeń, przyczyny zniszczeń. Zabytkoznawcza analiza wartościująca mebli: historyczne i współczesne kryteria oceny mebli zabytkowych. Interpretacja mebli zabytkowych w procesie konserwatorskim - cele i założenia prac konserwatorskich. Wykonawcze aspekty procesu konserwatorskiego. Ćwiczenia: Studenci zapoznają się z podstawowymi gatunkami drewna stosowanymi w meblarstwie historycznym, poznają dawne narzędzia stolarskie i identyfikują ślady obróbki na drewnie zabytkowym. W trakcie zajęć prowadzonych w muzeum doskonalą umiejętności identyfikacji konstrukcji meblarskich i technik zdobniczych ze szczególnym uwzględnieniem ich stanu zachowania i przyczyn powstałych zniszczeń. Na podstawie analizy wartości historycznych, artystycznych i użytkowych wybranych mebli zabytkowych studenci zgłaszają propozycję celu i zakresu przyszłych prac konserwatorskich. Studenci zwiedzają pracownię konserwacji mebli zabytkowych, zapoznają się z metodami i technikami wykorzystywanymi w trakcie takich zabiegów, jak: demontaż konstrukcji, sklejanie spękań, uzupełnianie ubytków w węzłach konstrukcyjnych, elementach nośnych i wypełniających oraz w warstwie dekoracyjnej, wykańczanie powierzchni mebli zabytkowych |
||
Literatura: |
Literatura podstawowa : 1. Alcouffe Daniel, Restauration du Mobilier, Fribourg 1977 ; 2. Adam Hans, Tische aus vier Jahrhunderten. Form und Konstruktion, Stuttgart 1988 3. Germond François, L’Ébéniste restaurateur, Paris, Armand Colin, 1992; 4. Grzeluk Izydor, Słownik terminologiczny mebli, Warszawa 2000; 5. Klatt Erich, Die Konstruction alter Möbel. Form und Technik im Wandel der Stilarten, Stuttgart 1961; 6. Krawczyk Janusz, Meble jako przedmioty użytkowe i zabytki. U podstaw problematyki konserwatorskiej mebli zabytkowych, Toruń 2006; 7. Krawczyk Janusz (red.) Zabytkowa stolarka we wnętrzach sakralnych i jej problematyka konserwatorska, Toruń 2010; 8. Krawczyk Janusz, Charakterystyczne cechy zabytkowej stolarki drzwiowej i jej problematyka konserwatorska, [w:] Zabytkowe budowle drewniane i stolarka architektoniczna wobec współczesnych zagrożeń, red. E. Okoń, Toruń 2005, s. 251-270; Literatura uzupełniająca: 1. Brachert Thomas (red.), Beiträge zur Konstruktion und Restaurierung alter Möbel, München 1986; 2. Krawczyk Janusz, Zasady projektowania stall w traktacie A.–J. Roubo z 1770 r. [w:] Janusz Krawczyk (red.), Consevatio est aeterna creatio, Toruń 1999, s. 371-391; 3. Krawczyk Janusz, Od tradycji rzemieślniczej do naukowych podstaw konserwacji mebli zabytkowych, Ochrona Zabytków, 1993, nr 1, s. 57-61; 4. Krawczyk Janusz, Cysterskie stalle w Koronowie. Ich budowa i funkcje użytkowe, Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce, nr 96, 2001, s. 299-319 5. Krawczyk Janusz, Etyka i estetyka w konserwacji mebli [w:] Marek Rubnikowicz (red.) Etyka i Estetyka. I Forum Konserwatorów, Toruń 1998, s. 123-129; 6. Krawczyk Janusz, Badania naukowe w analizie i konserwacji mebli zabytkowych, Ochrona Zabytków, 1992, nr 1-2, s. 37-41; 7. Rouba Bogumiła J., Pielęgnacja świątyni, Toruń 2009; 8. Roubo André - Jacob, L’Art du menuisier, Paris 1769-1770 ; 9. Roubo André – Jacob, L’Art du menuisier en meuble. Paris 1772; 10. Sękowski Janusz, Konserwacja mebli zabytkowych, (wydanie II), Warszawa 2009 11.Swaczyna Irena, Wybrane cechy konstrukcji jako kryterium identyfikacji mebli zabytkowych, Warszawa 1992 12.Swaczyna Irena, Charakterystyka konstrukcji komód pochodzących z końca XVIII w., [w:] Janusz Krawczyk (red.), Consevatio est aeterna creatio, Toruń 1999, s. 393-415; |
||
Metody i kryteria oceniania: |
Ocena z wykładu jest określona na podstawie wyników kolokwium zaliczeniowego. Zaliczenie z ćwiczeń na podstawie obecności oraz prezentacji wyników analizy problematyki konstrukcyjnej wybranego mebla zabytkowego. |
||
Praktyki zawodowe: |
nie dotyczy |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2017/18" (zakończony)
Okres: | 2018-02-26 - 2018-09-30 |
![]() |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia, 10 godzin ![]() Wykład, 20 godzin ![]() |
|
Koordynatorzy: | Janusz Krawczyk | |
Prowadzący grup: | Janusz Krawczyk, Piotr Trybuszewski | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę Wykład - Zaliczenie na ocenę |
|
Skrócony opis: |
Wykład zapoznają studentów z całokształtem zagadnień dotyczących ochrony, konserwacji i restauracji mebli zabytkowych. Omawiane są najważniejsze etapy procesu konserwatorskiego: identyfikacja mebli, analiza stanu zachowania i przyczyn zniszczeń, zabytkoznawcza analiza wartościująca, ustalenie celu i założeń prac konserwatorskich, realizacja ustalonego programu prac, dokumentacja prac konserwatorskich. Ćwiczenia związane bezpośrednio z wykładami, służą utrwalaniu wiadomości z ww. zakresu. | |
Pełny opis: |
Wykład Metody identyfikacji mebli zabytkowych; identyfikacja w aspekcie historycznym, formalnym, funkcjonalnym (cechy użytkowe, funkcje symboliczne); identyfikacja w aspekcie materiałowym - drewno, elementy metalowe, materiały organiczne wykorzystywane w technikach zdobniczych; identyfikacja w aspekcie konstrukcyjnym (typy konstrukcji mebli skrzyniowych i szkieletowych, historyczne złącza meblarskie, historia tapicerki meblowej), identyfikacja w aspekcie technicznym; dawne metody obróbki drewna, rodzaje technik zdobniczych (snycerka, intarsja, pozłotnictwo). Ewolucja stanu zachowania mebli: typologia zniszczeń, przyczyny zniszczeń. Zabytkoznawcza analiza wartościująca mebli: historyczne i współczesne kryteria oceny mebli zabytkowych. Interpretacja mebli zabytkowych w procesie konserwatorskim - cele i założenia prac konserwatorskich. Wykonawcze aspekty procesu konserwatorskiego. Ćwiczenia Zajęcia warsztatowe i terenowe (muzeum) związane bezpośrednio z wykładami. Utrwalanie wiadomości z zakresu identyfikacji formalnej, historycznej, funkcjonalnej, konstrukcyjnej zabytkowych mebli; rozpoznawania typów i przyczyn zniszczeń. | |
Literatura: |
Alcouffe Daniel, Restauration du Mobilier, Fribourg 1977 ; -Adam Hans, Tische aus vier Jahrhunderten. Form und Konstruktion, Stuttgart 1988 -Brachert Thomas (red.), Beiträge zur Konstruktion und Restaurierung alter Möbel, München 1986; -Germond François, L’Ébéniste restaurateur, Paris, Armand Colin, 1992; -Grzeluk Izydor, Słownik terminologiczny mebli, Warszawa 2000; -Klatt Erich, Die Konstruction alter Möbel. Form und Technik im Wandel der Stilarten, Stuttgart 1961; -Krawczyk Janusz, Meble jako przedmioty użytkowe i zabytki. U podstaw problematyki konserwatorskiej mebli zabytkowych, Toruń 2006; -Krawczyk Janusz (red.) Zabytkowa stolarka we wnętrzach sakralnych i jej problematyka konserwatorska, Toruń 2010; -Krawczyk Janusz, Charakterystyczne cechy zabytkowej stolarki drzwiowej i jej problematyka konserwatorska, [w:] Zabytkowe budowle drewniane i stolarka architektoniczna wobec współczesnych zagrożeń, red. E. Okoń, Toruń 2005, s. 251-270; -Krawczyk Janusz, Zasady projektowania stall w traktacie A.–J. Roubo z 1770 r. [w:] Janusz Krawczyk (red.), Consevatio est aeterna creatio, Toruń 1999, s. 371-391; -Krawczyk Janusz, Od tradycji rzemieślniczej do naukowych podstaw konserwacji mebli zabytkowych, Ochrona Zabytków, 1993, nr 1, s. 57-61; -Krawczyk Janusz, Cysterskie stalle w Koronowie. Ich budowa i funkcje użytkowe, Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce, nr 96, 2001, s. 299-319 -Krawczyk Janusz, Etyka i estetyka w konserwacji mebli [w:] Marek Rubnikowicz (red.) Etyka i Estetyka. I Forum Konserwatorów, Toruń 1998, s. 123-129; -Krawczyk Janusz, Badania naukowe w analizie i konserwacji mebli zabytkowych, Ochrona Zabytków, 1992, nr 1-2, s. 37-41; -Ramond Pierre, La Marqueterie, Dourdan, Editions H. Vial, 1988 -Rouba Bogumiła J., Pielęgnacja świątyni, Toruń 2009; -Roubo André - Jacob, L’Art du menuisier, Paris 1769-1770 ; -Roubo André – Jacob, L’Art du menuisier en meuble. Paris 1772; -Section Française de l’Institut International de Conservation, Préserver les objets de son patrimoine. Précis de conservation préventive, Sprimont, Mardaga 2001; -Sękowski Janusz, Konserwacja mebli zabytkowych, (wydanie II), Warszawa 2009 -Szczepkowska – Naliwajek Kinga, Bibliografia hisorii rzemisł artystycznych w Polsce w czasach średniowiecza i w epoce nowożytnej do połowy XIX w., Warszawa 2000; -Swaczyna Irena, Ergonomia w meblach zabytkowych, Przemysł Drzewny, nr 6, 1998, s. 13-15 -Swaczyna Irena, Wybrane cechy konstrukcji jako kryterium identyfikacji mebli zabytkowych, Warszawa 1992 -Swaczyna Irena, Charakterystyka konstrukcji komód pochodzących z końca XVIII w., [w:] Janusz Krawczyk (red.), Consevatio est aeterna creatio, Toruń 1999, s. 393-415; -Viaux Jacqueline, Bibliographie du meuble (Mobilier civil français). Mayenne, Société des Amis de la Bibliotheque Forney 1966 ; -Viaux Jacqueline, Bibliographie du meuble (Mobilier civil français). Supplement 1965-1985, Paris, Agence Culturelle de Paris 1988 ; | |
Uwagi: |
Ocena z przedmiotu jest określona na podstawie obecności, średniej ocen z przeprowadzonych sprawdzianów i kolokwium. Ćwiczenia: ocena określona na podstawie obecności, opanowania metody identyfikacji formalnej, historycznej i funkcjonalnej (dokumentacja) zabytkowego mebla. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.