Seminarium dyplomowe konserwatorskie z zakresu sztuki nowoczesnej i współczesnej

Zaliczenie 9 semestru. Wiedza na temat budowy obrazów, techniki i technologii. Malarstwo na desce, płótnie, metalu oraz współczesnych podobraziach. Praktyczna wiedza konserwatorska nabyta podczas zajęć z metodyki konserwatorskiej oraz ćwiczeń z konserwacji malarstwa i rzeźby polichromowanej.

Godziny realizowane z udziałem nauczyciela - 15godziny kontaktowe.

Godziny pracy indywidualnej studenta15 (opracowywanie dokumentacji, zapoznanie się z literaturą przedmiotu, inne prace przygotowujące do realizacji zadań).

K_W01 ma gruntowną wiedzę w zakresie ogólnym i szczegółowym dotyczącą obszarów sztuki i nauki przydatną do formułowania i rozwiązywania złożonych zagadnień związanych z reprezentowaną dyscypliną

K_W02

wykazuje głębokie zrozumienie wzajemnych relacji pomiędzy teoretycznymi i praktycznymi aspektami studiów, a także potrafi wykorzystywać tę wiedzę dla dalszego rozwoju

K_W03 ma szczegółową wiedzę teoretyczną i praktyczną z metodyki działań

konserwatorskich w wybranej specjalności

K_W04

zna mechanizmy oddziaływania fizycznych, chemicznych i biologicznych czynników środowiskowych na materię dzieł sztuki i zabytków

K_W05

posiada wiedzę w zakresie materiałoznawstwa substancji zabytkowej oraz historycznych i współczesnych materiałów konserwatorskich

K_W06

zna podstawowe metody fizyczne i chemiczne badania dzieł sztuki i zabytków

K_W07

zna podstawy historii sztuki, z uwzględnieniem interpretacji i podstawowego wartościowania dzieł sztuki

K_W08

zna podstawy historii i teorii ochrony i konserwacji-restauracji dzieł sztuki i zabytków

K_W09

posiada wiedzę dotyczącą dawnych technologii i technik artystycznych

K_W10

posiada wiedzę w dziedzinie sztuk plastycznych w zakresie warsztatu artystycznego

K_W11

zna podstawy kształtowania się form artystycznych w ujęciu historycznych

K_W12

zna podstawy fotografii i technik dokumentacji dzieł sztuki, badań i procesów konserwatorsko-restauratorskich

K_W13

ma elementarną wiedzę o bezpieczeństwie i higienie pracy

K_U01

umie przeprowadzić rozpoznanie stanu zachowania zabytku, określić przyczyny zniszczeń i sformułować program prac badawczych oraz konserwatorskich i restauratorskich

K_U02

potrafi określić, rozpoznać i opisać budowę techniczną dzieła sztuki i zabytku z uwzględnieniem oryginału i warstw wtórnych

K_U03

potrafi określać główne i szczegółowe cele służące realizacji zadania konserwatorskiego z uwzględnieniem kontekstu kulturowego dzieła sztuki/zabytku

K_U04

posiada umiejętność wykorzystania wiedzy konserwatorskiej, technologicznej oraz wiedzy z zakresu nauk humanistycznych i przyrodniczych dla przygotowania projektu konserwatorskiego

K_U05

posiada umiejętność wykonywania wszystkich zabiegów konserwatorskich i restauratorskich

K_U06

potrafi określić zasady profilaktyki i minimalizacji niszczącego oddziaływania fizycznych, chemicznych i biologicznych czynników środowiskowych na materię dzieł sztuki i zabytków

K_U07

posiada umiejętność wykonania dokumentacji badań dzieł sztuki i zabytków

K_U08

potrafi zaplanować, zinterpretować i powiązać wyniki badań chemicznych, fizycznych, biologicznych z konserwatorskimi i technologicznymi z wykorzystaniem wiedzy na temat dawnych i współczesnych technik oraz tradycji warsztatowych

K_U09

posiada umiejętność opracowania kompleksowej dokumentacji konserwatorskiej

K_U10

rozpoznaje rodzaje technik sztuk plastycznych

K_U11

posiada umiejętności warsztatowe i potrafi zrealizować swoją wizję artystyczną w wybranej formie

K_U12

potrafi wykonać dzieło artystyczne w różnych konwencjach (dawnych i współczesnych)

K_U13

potrafi wykorzystać umiejętności i wiedzę na temat dawnych i współczesnych technologii i technik sztuk plastycznych w pracach konserwatorsko-restauratorskich i artystycznych

K_U14

potrafi wykorzystać umiejętności plastyczne i zastosować wiedzę z obszaru sztuk plastycznych w pracach konserwatorskich i restauratorskich

K_U15

potrafi wykorzystać wiedzę o warsztacie dawnych mistrzów w celu wykonania kopii technologiczno-konserwatorskiej zabytku

K_U16

umie podejmować samodzielnie decyzje odnośnie projektowania i realizacji prac konserwatorskich

K_U17

jest przygotowany do współdziałania z innymi osobami w ramach prac zespołowych i jest zdolny do podjęcia wiodącej roli w takich zespołach

K_U18

posiada umiejętność przygotowania rozbudowanych prac pisemnych i wystąpień ustnych, dotyczących zagadnień szczegółowych związanych ze studiowanym kierunkiem studiów i specjalnością, z wykorzystaniem podstawowych ujęć teoretycznych, a także różnych źródeł

K_U19

ma umiejętności językowe w zakresie sztuki oraz specjalistycznego słownictwa konserwatorskiego, właściwego dla studiowanego kierunku studiów, zgodne z wymaganiami określonymi dla poziomu B2 Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego

K_U20

w sposób odpowiedzialny podchodzi do publicznych wystąpień związanych z prezentowaniem zagadnień konserwatorskich

K_U21

posiada umiejętność przygotowania klarownych i spójnych wystąpień ustnych, dotyczących szczegółowych zagadnień konserwacji-restauracji i ochrony zabytków

K_U22

potrafi przedstawić wyniki swojej pracy w postaci prezentacji multimedialnej

K_K01

ma świadomość znaczenia wartości (artystycznej, historycznej, emocjonalnej itd.) dzieł sztuki i zabytków, ich nieodtwarzalności i obowiązku ich respektowania w procesie konserwacji-restauracji

K_K02

ma świadomość znaczenia profesjonalizmu i konieczności przestrzegania zasad etyki zawodowej

K_K03

ma świadomość i rozumie aspekty i skutki (także dalekosiężne) działań konserwatorskich, ich wpływ na dzieło sztuki lub zabytek i środowisko naturalne oraz świadomość związanej z tym odpowiedzialności za podejmowane decyzje

K_K04

ma świadomość i rozumie konieczność uwzględniania kontekstu kulturowego dzieła sztuki lub zabytku w decyzjach konserwatorskich

K_K05

zna ograniczenia własnej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę dalszego kształcenia oraz potrzebę włączania specjalistów z innych dziedzin do rozwiązywania szczególnie złożonych zagadnień konserwatorskich

K_K06

potrafi pracować samodzielnie i w zespole, ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania

K_K07

rozumie potrzebę popularyzacji wiedzy, idei i zasad ochrony dziedzictwa kulturowego

K_K08

rozumie znaczenie kształtowania estetyki dzieła jako wyniku prac konserwatorsko-restauratorskich

Prace konserwatorskie na wybranym obiekcie.

Badania historyczne, technologiczne i konserwatorskie.

- pogadanka
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

- doświadczeń
- obserwacji
- seminaryjna

- metody ewaluacyjne
- metody służące prezentacji treści
- metody wymiany i dyskusji

W trakcie zajęć student realizuje etapy prac konserwatorsko-restauratorskich na obiekcie dyplomowym. Weryfikuje założenia projektu konserwatorskiego stworzonego w ramach seminarium, wykonuje badania konserwatorskie obiektu oraz opracowuje dokumentację.

Student realizuje prace konserwatorskie i restauratorskie przy obiekcie zabytkowym – dziele sztuki nowoczesnej, współczesnej lub zabytku techniki. Wykorzystując wiedzę uzyskaną w trakcie seminarium dyplomowego konserwatorskiego, seminarium z historii sztuki i pracowni dokumentacji technologiczno-konserwatorskiej. Wiedza ta jest jednocześnie uzupełniana i pogłębiana w trakcie niezbędnych badań konserwatorskich. W oparciu o nie uzupełnia program oraz harmonogram prac. Weryfikuje zaproponowane zabiegi i materiały na podstawie przeprowadzonych analiz i testów. Wykonuje kolejne etapy prac konserwatorskich przy obiekcie zabytkowym będącym przedmiotem jego pracy dyplomowej i współuczestniczy w działaniach wykonywanych przez innych uczestników zajęć. Opisuje swoje działania oceniając i dokumentując ich efekty. Prezentuje efekty swoich prac na forum grupy. W uzasadnionych przypadkach zagadnienia badawcze mogą być przedmiotem pracy dyplomowej teoretyczno-badawczej.

1. Berger G. A., Russell W. H., Conservation of paintings – Research and Innovations, Archetype Publicatons, London 2000

2. Ciabach J., Żywice i tworzywa sztuczne stosowane w konserwacji zabytków, Toruń 1998;

3. Ciabach J., Właściwości żywic sztucznych stosowanych w konserwacji zabytków. Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Skrypt i teksty pomocnicze. Wydanie drugie poprawione i uzupełnione. Toruń 1997;

4. Konserwacja malowideł na tkaninach bez krosien: materiały z konferencji zorganizowanej przez Akademię Sztuk Pięknych i Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie dnia 9 kwietnia 1984, red. Zofia Demkowska [et al.], ASP, Warszawa 1985;

5. Lempart–Geratowska M., Rozwarstwianie malowideł sztalugowych na podłożu drewnianym, Studia i Materiały Wydz. Konserw. Dzieł Sztuki ASP w Krakowie, t. XI, 2002;

6. Kisielewska J., Markowski D., Atawistyczne zamiłowanie do materii - o malarstwie Bronisława Kierzkowskiego i problematyce konserwatorskiej jego dzieł, AUNC, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, T. XLIV, z. 414, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2013, s. 439-460

7. Markowski D., Czy konserwować sztukę współczesną? Problemy edukacji, [w:] Problemy muzeów związane z zachowaniem i konserwacją zbiorów, V Międzynarodowa Konferencja Konserwatorska, Szreniawa, 5-6 październik 2012, Szreniawa 2013, s. 330-339

8. Markowski D., Konserwacja dwustronnego obrazu Andrzeja Wróblewskiego - pokora i wyzwanie, AUNC, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, T. XLVI, z. 425, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2015, s. 421-438.

9. Markowski D., Ochrona impastowej warstwy malarskiej obrazów olejnych na płótnie podczas zabiegów konserwatorskich, wyd. UMK, Toruń 2002;

10. Markowski D., „Nowe, bezpieczne sposoby ochrony impastowej warstwy malarskiej obrazów olejnych na płótnie podczas zabiegów konsolidacji i dublażu na stole próżniowym”, w: Problemy dublowania obrazów na płótnie, wydawnictwo UMK, Toruń 2005, s. 9-53

11. Markowski D., Zastosowanie warstw amortyzujących zabezpieczających warstwę malarską na czas trwania niektórych zabiegów konserwatorskich, AUNC, XXII, s. 53-80;

12. Markowski D., „Zastosowanie folii poliamidowej w konserwacji impastowego obrazu XX-wiecznego A. Bodre „Przechodząca przez rzekę”, BIKDzSz, Vol. 8, No. 2(29), 1997, s. 18-23,

13. Markowski D., Kamiński S.A., Wachowiak M., Wybrane zagadnienia konserwacji i restauracji sztuki nowoczesnej, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2010, ISBN 978-83-231-2534-1

14. Masschelein-Kleiner L., Les solvants, Cours de conservation, Institut royal du Patrimoine artistique, Bruxelles 1981;

15. Mirowska E., Poksińska M., Rouba B., Wiśniewska I., Identyfikacja podobrazi i spoiw malarskich w zabytkowych dziełach sztuki, Skrypty i materiały pomocnicze UMK, Toruń 1992;

16. Problemy dublowania obrazów na płótnie, praca zbiorowa pod red. M. Roznerskiej i J. Arszyńskiej, Wydawnictwo UMK, Toruń 2005

17. Rouba B. J., Płótna jako podobrazia malarskie, Ochrona Zabytków, z. 3 – 4, 1985, s. 222 – 244;

18. Rouba B. J., Zagadnienie bezpieczeństwa obrazów XIX i XX-wiecznych w procesie ich konserwacji, [w:] Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, Materiały ze zjazdu absolwentów UMK w Toruniu, Toruń 14 – 15. XI 1985, BMiOZ seria B, Tom LXXXI, Warszawa 1987, s. 127 – 134;

19. Rouba B. J., Podobrazia płócienne w procesie konserwacji, Wydawnictwo UMK, Toruń 2000;

20. Rouba B. J., Badanie wrażliwości warstw malarskich obrazów na działanie ciepła, Ochrona Zabytków, z. 4, 1991, s. 278 – 284;

21. Ruhemann H., The cleaning of paintings, problems and potentialities, Londyn 1968;

22. Wyszyńska J., Metody dublowania w procesie konserwacji malowideł sztalugowych na płótnie, Kraków : Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych, 2003;

23. Szmelter I., Metody i środki konserwacji rozdarć i ubytków podobrazia płóciennego obrazów, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, T. LXXXI (1986), s.134-146;

24. Szmelter I., Problemy dublowania obrazów na podłożu płóciennym, Zeszyty Naukowe ASP w Warszawie, z..1/32/1992, Warszawa 1992

25. Szmit-Naud E., Przyczyny i mechanizmy zmian wyglądu uzupełnień warstw malarskich w obrazach sztalugowych, Ochrona Zabytków, 2003, nº 1-2, s. 73-87.

26. Szmit-Naud E., Uzupełnienia ubytków warstwy malarskiej obrazów. Zmiany optyczne a stabilność stosowanych materiałów, UMK, Toruń, 2006

27. Wolbers R., Cleaning Painted Surfaces: Aqueous Methods, Archetype Publications Ltd, 2003;

28. Wyszyńska J., Metody dublowania w procesie konserwacji malowideł sztalugowych na płótnie, Kraków : Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych, 200

29. Wojciech Kurpik, Konserwator wobec dzieła sztuki. Pięć tekstów o praktyce i teorii konserwatorskiej, Warszawa 2015.

Zbiory artykułów w czasopismach o tematyce konserwatorskiej i materiały pokonferencyjne: Acta Universitatis Nicolai Copernici, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo - Toruń, Ochrona Zabytków - Warszawa, Biuletyn Informacyjny Konserwatorów-Restauratorów Dzieł Sztuki - Łódź, Studies in Conservation (Anglia), Restauro (Niemcy), akta konferencji IIC (triennial meetings), dokumentacje prac wykonanych w ramach zajęć dydaktycznych i dyplomowych oraz prac magisterskich wykonanych przez studentów Zakładu Konserwacji Malarstwa i Rzeźby Polichromowanej oraz Zakładu Konserwacji i Restauracji Sztuki Nowoczesnej UMK.

Ocena po 10 semestrze. Ocena przebiegu i jakości prac konserwatorsko-restauratorskich wykonanych przy obiekcie dyplomowym. Ocena wiedzy praktycznej i teoretycznej zdobytej na wykładach oraz w trakcie zajęć z metodyki konserwatorskiej oraz pochodzącej z literatury przedmiotu. Szczególnie ocena umiejętności praktycznych i postępu prac oraz poprawności ich wykonania. Ocena zaproponowanych metod i środków konserwatorskich dla obiektu dyplomowego.

W trakcie zajęć student wykonuje kolejne etapy prac konserwatorsko-restauratorskich obiektu zabytkowego, dokonuje weryfikacji i uzupełnia projekt konserwatorski stworzony w ramach seminarium, uzupełnia badania i opracowuje dokumentację.

Student realizuje prace konserwatorskie i restauratorskie przy obiekcie dyplomowym. Wykorzystując wiedzę uzyskaną w trakcie seminarium dyplomowego konserwatorskiego, seminarium z historii sztuki i pracowni dokumentacji technologiczno-konserwatorskiej. Wiedza ta jest jednocześnie uzupełniana i pogłębiana w trakcie prac konserwatorskich. Wykonuje kolejne etapy prac konserwatorskich przy obiekcie zabytkowym będącym przedmiotem jego pracy dyplomowej i współuczestniczy w działaniach wykonywanych przez innych uczestników zajęć. Opisuje swoje działania oceniając i dokumentując ich efekty. Prezentuje efekty swoich prac na forum grupy. W uzasadnionych przypadkach zagadnienia badawcze mogą być przedmiotem pracy dyplomowej teoretyczno-badawczej.

1. Berger G. A., Russell W. H., Conservation of paintings – Research and Innovations, Archetype Publicatons, London 2000

2. Ciabach J., Żywice i tworzywa sztuczne stosowane w konserwacji zabytków, Toruń 1998;

3. Ciabach J., Właściwości żywic sztucznych stosowanych w konserwacji zabytków. Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Skrypt i teksty pomocnicze. Wydanie drugie poprawione i uzupełnione. Toruń 1997;

4. Konserwacja malowideł na tkaninach bez krosien: materiały z konferencji zorganizowanej przez Akademię Sztuk Pięknych i Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie dnia 9 kwietnia 1984, red. Zofia Demkowska [et al.], ASP, Warszawa 1985;

5. Lempart–Geratowska M., Rozwarstwianie malowideł sztalugowych na podłożu drewnianym, Studia i Materiały Wydz. Konserw. Dzieł Sztuki ASP w Krakowie, t. XI, 2002;

6. Kisielewska J., Markowski D., Atawistyczne zamiłowanie do materii - o malarstwie Bronisława Kierzkowskiego i problematyce konserwatorskiej jego dzieł, AUNC, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, T. XLIV, z. 414, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2013, s. 439-460

7. Markowski D., Czy konserwować sztukę współczesną? Problemy edukacji, [w:] Problemy muzeów związane z zachowaniem i konserwacją zbiorów, V Międzynarodowa Konferencja Konserwatorska, Szreniawa, 5-6 październik 2012, Szreniawa 2013, s. 330-339

8. Markowski D., Konserwacja dwustronnego obrazu Andrzeja Wróblewskiego - pokora i wyzwanie, AUNC, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, T. XLVI, z. 425, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2015, s. 421-438.

9. Markowski D., Ochrona impastowej warstwy malarskiej obrazów olejnych na płótnie podczas zabiegów konserwatorskich, wyd. UMK, Toruń 2002;

10. Markowski D., „Nowe, bezpieczne sposoby ochrony impastowej warstwy malarskiej obrazów olejnych na płótnie podczas zabiegów konsolidacji i dublażu na stole próżniowym”, w: Problemy dublowania obrazów na płótnie, wydawnictwo UMK, Toruń 2005, s. 9-53

11. Markowski D., Zastosowanie warstw amortyzujących zabezpieczających warstwę malarską na czas trwania niektórych zabiegów konserwatorskich, AUNC, XXII, s. 53-80;

12. Markowski D., „Zastosowanie folii poliamidowej w konserwacji impastowego obrazu XX-wiecznego A. Bodre „Przechodząca przez rzekę”, BIKDzSz, Vol. 8, No. 2(29), 1997, s. 18-23,

13. Markowski D., Kamiński S.A., Wachowiak M., Wybrane zagadnienia konserwacji i restauracji sztuki nowoczesnej, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2010, ISBN 978-83-231-2534-1

14. Masschelein-Kleiner L., Les solvants, Cours de conservation, Institut royal du Patrimoine artistique, Bruxelles 1981;

15. Mirowska E., Poksińska M., Rouba B., Wiśniewska I., Identyfikacja podobrazi i spoiw malarskich w zabytkowych dziełach sztuki, Skrypty i materiały pomocnicze UMK, Toruń 1992;

16. Problemy dublowania obrazów na płótnie, praca zbiorowa pod red. M. Roznerskiej i J. Arszyńskiej, Wydawnictwo UMK, Toruń 2005

17. Rouba B. J., Płótna jako podobrazia malarskie, Ochrona Zabytków, z. 3 – 4, 1985, s. 222 – 244;

18. Rouba B. J., Zagadnienie bezpieczeństwa obrazów XIX i XX-wiecznych w procesie ich konserwacji, [w:] Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, Materiały ze zjazdu absolwentów UMK w Toruniu, Toruń 14 – 15. XI 1985, BMiOZ seria B, Tom LXXXI, Warszawa 1987, s. 127 – 134;

19. Rouba B. J., Podobrazia płócienne w procesie konserwacji, Wydawnictwo UMK, Toruń 2000;

20. Rouba B. J., Badanie wrażliwości warstw malarskich obrazów na działanie ciepła, Ochrona Zabytków, z. 4, 1991, s. 278 – 284;

21. Ruhemann H., The cleaning of paintings, problems and potentialities, Londyn 1968;

22. Wyszyńska J., Metody dublowania w procesie konserwacji malowideł sztalugowych na płótnie, Kraków : Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych, 2003;

23. Szmelter I., Metody i środki konserwacji rozdarć i ubytków podobrazia płóciennego obrazów, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, T. LXXXI (1986), s.134-146;

24. Szmelter I., Problemy dublowania obrazów na podłożu płóciennym, Zeszyty Naukowe ASP w Warszawie, z..1/32/1992, Warszawa 1992

25. Szmit-Naud E., Przyczyny i mechanizmy zmian wyglądu uzupełnień warstw malarskich w obrazach sztalugowych, Ochrona Zabytków, 2003, nº 1-2, s. 73-87.

26. Szmit-Naud E., Uzupełnienia ubytków warstwy malarskiej obrazów. Zmiany optyczne a stabilność stosowanych materiałów, UMK, Toruń, 2006

27. Wolbers R., Cleaning Painted Surfaces: Aqueous Methods, Archetype Publications Ltd, 2003;

28. Wyszyńska J., Metody dublowania w procesie konserwacji malowideł sztalugowych na płótnie, Kraków : Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych, 200

29. Wojciech Kurpik, Konserwator wobec dzieła sztuki. Pięć tekstów o praktyce i teorii konserwatorskiej, Warszawa 2015.

W trakcie zajęć student wykonuje kolejne etapy prac konserwatorsko-restauratorskich obiektu zabytkowego, dokonuje weryfikacji i uzupełnia projekt konserwatorski stworzony w ramach seminarium, uzupełnia badania i opracowuje dokumentację.

Student realizuje prace konserwatorskie i restauratorskie przy obiekcie dyplomowym. Wykorzystując wiedzę uzyskaną w trakcie seminarium dyplomowego konserwatorskiego, seminarium z historii sztuki i pracowni dokumentacji technologiczno-konserwatorskiej. Wiedza ta jest jednocześnie uzupełniana i pogłębiana w trakcie prac konserwatorskich. Wykonuje kolejne etapy prac konserwatorskich przy obiekcie zabytkowym będącym przedmiotem jego pracy dyplomowej i współuczestniczy w działaniach wykonywanych przez innych uczestników zajęć. Opisuje swoje działania oceniając i dokumentując ich efekty. Prezentuje efekty swoich prac na forum grupy. W uzasadnionych przypadkach zagadnienia badawcze mogą być przedmiotem pracy dyplomowej teoretyczno-badawczej.

1. Berger G. A., Russell W. H., Conservation of paintings – Research and Innovations, Archetype Publicatons, London 2000

2. Ciabach J., Żywice i tworzywa sztuczne stosowane w konserwacji zabytków, Toruń 1998;

3. Ciabach J., Właściwości żywic sztucznych stosowanych w konserwacji zabytków. Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Skrypt i teksty pomocnicze. Wydanie drugie poprawione i uzupełnione. Toruń 1997;

4. Konserwacja malowideł na tkaninach bez krosien: materiały z konferencji zorganizowanej przez Akademię Sztuk Pięknych i Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie dnia 9 kwietnia 1984, red. Zofia Demkowska [et al.], ASP, Warszawa 1985;

5. Lempart–Geratowska M., Rozwarstwianie malowideł sztalugowych na podłożu drewnianym, Studia i Materiały Wydz. Konserw. Dzieł Sztuki ASP w Krakowie, t. XI, 2002;

6. Kisielewska J., Markowski D., Atawistyczne zamiłowanie do materii - o malarstwie Bronisława Kierzkowskiego i problematyce konserwatorskiej jego dzieł, AUNC, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, T. XLIV, z. 414, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2013, s. 439-460

7. Markowski D., Czy konserwować sztukę współczesną? Problemy edukacji, [w:] Problemy muzeów związane z zachowaniem i konserwacją zbiorów, V Międzynarodowa Konferencja Konserwatorska, Szreniawa, 5-6 październik 2012, Szreniawa 2013, s. 330-339

8. Markowski D., Konserwacja dwustronnego obrazu Andrzeja Wróblewskiego - pokora i wyzwanie, AUNC, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, T. XLVI, z. 425, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2015, s. 421-438.

9. Markowski D., Ochrona impastowej warstwy malarskiej obrazów olejnych na płótnie podczas zabiegów konserwatorskich, wyd. UMK, Toruń 2002;

10. Markowski D., „Nowe, bezpieczne sposoby ochrony impastowej warstwy malarskiej obrazów olejnych na płótnie podczas zabiegów konsolidacji i dublażu na stole próżniowym”, w: Problemy dublowania obrazów na płótnie, wydawnictwo UMK, Toruń 2005, s. 9-53

11. Markowski D., Zastosowanie warstw amortyzujących zabezpieczających warstwę malarską na czas trwania niektórych zabiegów konserwatorskich, AUNC, XXII, s. 53-80;

12. Markowski D., „Zastosowanie folii poliamidowej w konserwacji impastowego obrazu XX-wiecznego A. Bodre „Przechodząca przez rzekę”, BIKDzSz, Vol. 8, No. 2(29), 1997, s. 18-23,

13. Markowski D., Kamiński S.A., Wachowiak M., Wybrane zagadnienia konserwacji i restauracji sztuki nowoczesnej, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2010, ISBN 978-83-231-2534-1

14. Masschelein-Kleiner L., Les solvants, Cours de conservation, Institut royal du Patrimoine artistique, Bruxelles 1981;

15. Mirowska E., Poksińska M., Rouba B., Wiśniewska I., Identyfikacja podobrazi i spoiw malarskich w zabytkowych dziełach sztuki, Skrypty i materiały pomocnicze UMK, Toruń 1992;

16. Problemy dublowania obrazów na płótnie, praca zbiorowa pod red. M. Roznerskiej i J. Arszyńskiej, Wydawnictwo UMK, Toruń 2005

17. Rouba B. J., Płótna jako podobrazia malarskie, Ochrona Zabytków, z. 3 – 4, 1985, s. 222 – 244;

18. Rouba B. J., Zagadnienie bezpieczeństwa obrazów XIX i XX-wiecznych w procesie ich konserwacji, [w:] Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, Materiały ze zjazdu absolwentów UMK w Toruniu, Toruń 14 – 15. XI 1985, BMiOZ seria B, Tom LXXXI, Warszawa 1987, s. 127 – 134;

19. Rouba B. J., Podobrazia płócienne w procesie konserwacji, Wydawnictwo UMK, Toruń 2000;

20. Rouba B. J., Badanie wrażliwości warstw malarskich obrazów na działanie ciepła, Ochrona Zabytków, z. 4, 1991, s. 278 – 284;

21. Ruhemann H., The cleaning of paintings, problems and potentialities, Londyn 1968;

22. Wyszyńska J., Metody dublowania w procesie konserwacji malowideł sztalugowych na płótnie, Kraków : Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych, 2003;

23. Szmelter I., Metody i środki konserwacji rozdarć i ubytków podobrazia płóciennego obrazów, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, T. LXXXI (1986), s.134-146;

24. Szmelter I., Problemy dublowania obrazów na podłożu płóciennym, Zeszyty Naukowe ASP w Warszawie, z..1/32/1992, Warszawa 1992

25. Szmit-Naud E., Przyczyny i mechanizmy zmian wyglądu uzupełnień warstw malarskich w obrazach sztalugowych, Ochrona Zabytków, 2003, nº 1-2, s. 73-87.

26. Szmit-Naud E., Uzupełnienia ubytków warstwy malarskiej obrazów. Zmiany optyczne a stabilność stosowanych materiałów, UMK, Toruń, 2006

27. Wolbers R., Cleaning Painted Surfaces: Aqueous Methods, Archetype Publications Ltd, 2003;

28. Wyszyńska J., Metody dublowania w procesie konserwacji malowideł sztalugowych na płótnie, Kraków : Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych, 200

29. Wojciech Kurpik, Konserwator wobec dzieła sztuki. Pięć tekstów o praktyce i teorii konserwatorskiej, Warszawa 2015.

W trakcie zajęć student wykonuje kolejne etapy prac konserwatorsko-restauratorskich obiektu zabytkowego, dokonuje weryfikacji i uzupełnia projekt konserwatorski stworzony w ramach seminarium, uzupełnia badania i opracowuje dokumentację.

Student realizuje prace konserwatorskie i restauratorskie przy obiekcie dyplomowym. Wykorzystując wiedzę uzyskaną w trakcie seminarium dyplomowego konserwatorskiego, seminarium z historii sztuki i pracowni dokumentacji technologiczno-konserwatorskiej. Wiedza ta jest jednocześnie uzupełniana i pogłębiana w trakcie prac konserwatorskich. Wykonuje kolejne etapy prac konserwatorskich przy obiekcie zabytkowym będącym przedmiotem jego pracy dyplomowej i współuczestniczy w działaniach wykonywanych przez innych uczestników zajęć. Opisuje swoje działania oceniając i dokumentując ich efekty. Prezentuje efekty swoich prac na forum grupy. W uzasadnionych przypadkach zagadnienia badawcze mogą być przedmiotem pracy dyplomowej teoretyczno-badawczej.

1. Berger G. A., Russell W. H., Conservation of paintings – Research and Innovations, Archetype Publicatons, London 2000

2. Ciabach J., Żywice i tworzywa sztuczne stosowane w konserwacji zabytków, Toruń 1998;

3. Ciabach J., Właściwości żywic sztucznych stosowanych w konserwacji zabytków. Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Skrypt i teksty pomocnicze. Wydanie drugie poprawione i uzupełnione. Toruń 1997;

4. Konserwacja malowideł na tkaninach bez krosien: materiały z konferencji zorganizowanej przez Akademię Sztuk Pięknych i Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie dnia 9 kwietnia 1984, red. Zofia Demkowska [et al.], ASP, Warszawa 1985;

5. Lempart–Geratowska M., Rozwarstwianie malowideł sztalugowych na podłożu drewnianym, Studia i Materiały Wydz. Konserw. Dzieł Sztuki ASP w Krakowie, t. XI, 2002;

6. Kisielewska J., Markowski D., Atawistyczne zamiłowanie do materii - o malarstwie Bronisława Kierzkowskiego i problematyce konserwatorskiej jego dzieł, AUNC, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, T. XLIV, z. 414, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2013, s. 439-460

7. Markowski D., Czy konserwować sztukę współczesną? Problemy edukacji, [w:] Problemy muzeów związane z zachowaniem i konserwacją zbiorów, V Międzynarodowa Konferencja Konserwatorska, Szreniawa, 5-6 październik 2012, Szreniawa 2013, s. 330-339

8. Markowski D., Konserwacja dwustronnego obrazu Andrzeja Wróblewskiego - pokora i wyzwanie, AUNC, Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, T. XLVI, z. 425, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2015, s. 421-438.

9. Markowski D., Ochrona impastowej warstwy malarskiej obrazów olejnych na płótnie podczas zabiegów konserwatorskich, wyd. UMK, Toruń 2002;

10. Markowski D., „Nowe, bezpieczne sposoby ochrony impastowej warstwy malarskiej obrazów olejnych na płótnie podczas zabiegów konsolidacji i dublażu na stole próżniowym”, w: Problemy dublowania obrazów na płótnie, wydawnictwo UMK, Toruń 2005, s. 9-53

11. Markowski D., Zastosowanie warstw amortyzujących zabezpieczających warstwę malarską na czas trwania niektórych zabiegów konserwatorskich, AUNC, XXII, s. 53-80;

12. Markowski D., „Zastosowanie folii poliamidowej w konserwacji impastowego obrazu XX-wiecznego A. Bodre „Przechodząca przez rzekę”, BIKDzSz, Vol. 8, No. 2(29), 1997, s. 18-23,

13. Markowski D., Kamiński S.A., Wachowiak M., Wybrane zagadnienia konserwacji i restauracji sztuki nowoczesnej, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2010, ISBN 978-83-231-2534-1

14. Masschelein-Kleiner L., Les solvants, Cours de conservation, Institut royal du Patrimoine artistique, Bruxelles 1981;

15. Mirowska E., Poksińska M., Rouba B., Wiśniewska I., Identyfikacja podobrazi i spoiw malarskich w zabytkowych dziełach sztuki, Skrypty i materiały pomocnicze UMK, Toruń 1992;

16. Problemy dublowania obrazów na płótnie, praca zbiorowa pod red. M. Roznerskiej i J. Arszyńskiej, Wydawnictwo UMK, Toruń 2005

17. Rouba B. J., Płótna jako podobrazia malarskie, Ochrona Zabytków, z. 3 – 4, 1985, s. 222 – 244;

18. Rouba B. J., Zagadnienie bezpieczeństwa obrazów XIX i XX-wiecznych w procesie ich konserwacji, [w:] Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, Materiały ze zjazdu absolwentów UMK w Toruniu, Toruń 14 – 15. XI 1985, BMiOZ seria B, Tom LXXXI, Warszawa 1987, s. 127 – 134;

19. Rouba B. J., Podobrazia płócienne w procesie konserwacji, Wydawnictwo UMK, Toruń 2000;

20. Rouba B. J., Badanie wrażliwości warstw malarskich obrazów na działanie ciepła, Ochrona Zabytków, z. 4, 1991, s. 278 – 284;

21. Ruhemann H., The cleaning of paintings, problems and potentialities, Londyn 1968;

22. Wyszyńska J., Metody dublowania w procesie konserwacji malowideł sztalugowych na płótnie, Kraków : Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych, 2003;

23. Szmelter I., Metody i środki konserwacji rozdarć i ubytków podobrazia płóciennego obrazów, Biblioteka Muzealnictwa i Ochrony Zabytków, seria B, T. LXXXI (1986), s.134-146;

24. Szmelter I., Problemy dublowania obrazów na podłożu płóciennym, Zeszyty Naukowe ASP w Warszawie, z..1/32/1992, Warszawa 1992

25. Szmit-Naud E., Przyczyny i mechanizmy zmian wyglądu uzupełnień warstw malarskich w obrazach sztalugowych, Ochrona Zabytków, 2003, nº 1-2, s. 73-87.

26. Szmit-Naud E., Uzupełnienia ubytków warstwy malarskiej obrazów. Zmiany optyczne a stabilność stosowanych materiałów, UMK, Toruń, 2006

27. Wolbers R., Cleaning Painted Surfaces: Aqueous Methods, Archetype Publications Ltd, 2003;

28. Wyszyńska J., Metody dublowania w procesie konserwacji malowideł sztalugowych na płótnie, Kraków : Wydział Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych, 200

29. Wojciech Kurpik, Konserwator wobec dzieła sztuki. Pięć tekstów o praktyce i teorii konserwatorskiej, Warszawa 2015.