Techniki reintegracji warstwy malarskiej w malarstwie sztalugowym

Ukończone 5 semestrów studiów jednolitych konserwacji i restauracji dzieł sztuki specjalności konserwacja malarstwa i rzeźby polichromowanej (tj. z 1 semestrem III roku włącznie). (Student powinien posiadać wiedzę i umiejętności wynikające z zaliczenia przedmiotów specjalnościowych oraz wykładów z technologii i technik malarskich, pigmentów i spoiw, żywic sztucznych stosowanych w konserwacji).

przedmiot obligatoryjny

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli:

- godziny kontaktowe 30 godz. pracowni

Łącznie godziny realizowane z udziałem nauczycieli 30 (1 ECTS)

Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta:

-realizacja zajęć wymaga od studenta przygotowania ćwiczeń polegających na poszukiwaniu wskazanych informacji, przypomnienia wybranych zagadnień poznanych w ramach wcześniejszych wykładów dotyczących konserwacji i restauracji malarstwa oraz zajęć z technologii i technik malarskich i zapoznawania się ze wskazaną literaturą.

Łącznie czas poświęcony na pracę indywidualną studenta 30 (1ECTS)

Całkowity nakład pracy studenta: 60godz. (2 ECTS)

W1: student ma szczegółową wiedzę praktyczną dotyczącą sposobu wyboru odpowiednich materiałów do reintegracji warstwy malarskiej (K_W03, K_W04);

W2: student ma ugruntowaną wiedzę materiałoznawczą dotyczącą współcześnie proponowanych materiałów do uzupełnień ubytków warstwy malarskiej(K_W05);

W3: student posiada praktyczną wiedzę dotyczącą metod reintegracji (K_W10)

U1: student potrafi dokonać właściwej selekcji materiałów proponowanych do uzupełnień ubytków(reintegracji) warstwy malarskiej (K_U06);

U2: student wykorzystuje dane wynikające z badań światłotrwałości i reologii składników farb do reintegracji warstwy malarskiej w celu praktycznego ich zastosowania(K_U08) ;

U3: student potrafi zastosować wybrane techniki reintegracji posługując się materiałami poznanymi w trakcie zajęć (K_U11).

K1: student dostrzega znaczenie profesjonalizmu w wykonaniu reintegracji warstwy malarskiej obiektów zabytkowych (K_K02)

K2: student dostrzega rolę właściwego doboru materiałów służących do reintegracji warstwy malarskiej i wynikającą z niej odpowiedzialność (K_K03)

K3:student dostrzega znaczenie wiedzy o stosowanych materiałach i metodach reintegracji w kształtowania estetyki dzieła poddawanego konserwacji i restauracji (K_K08)

Metody dydaktyczne eksponujące - pokaz, podające opis i pogadanka, oraz poszukujące - ćwiczeniowa, doświadczeń, obserwacji i studium przypadku.

- pokaz

- opis
- pogadanka

- ćwiczeniowa
- doświadczeń
- obserwacji
- studium przypadku

Zajęcia mają na celu zaznajomienie studentów z metodami reintegracji ubytków warstw malarskich w obrazach sztalugowych. Studenci poznają zasady prawidłowego wykonywania uzupełnień oraz poznają praktycznie różnorodne materiały współcześnie stosowane do tego celu.

Zapoznają się z ich właściwościami aplikacyjnymi, poznają sposoby ich stosowania, porównują cechy wyglądu uzyskiwanych z nich warstw oraz, na podstawie dostępnych danych, dokonują oszacowania ich trwałości. W oparciu o zebrany zbiór informacji uczą się dokonywać optymalnego wyboru materiałów i metod.

W ramach zajęć studenci realizując kolejne zadania poznają różne współcześnie stosowane materiały do uzupełnień i uczą się rozpoznawać cechy istotne z punktu widzenia praktyki i etyki konserwatorskiej, pozwalające na dokonywanie optymalnych wyborów. Współpracując w grupie przygotowują warsztat pracy i wykonują indywidualne ćwiczenia służące powyższym celom. Dokonują porównań właściwości aplikacyjnych stosowanych materiałów i cech warstw uzyskiwanych przy ich użyciu ucząc się samodzielnego doboru środków stosownie do oczekiwań wynikających z charakterystyki warstwy malarskiej dzieła poddawanego restauracji i jej zniszczeń.

Poznają metody uzupełnień ubytków warstwy malarskiej obrazów sztalugowych pozwalające na różnicowanie stopnia reintegracji zaznajamiając się z praktyczną stroną ich wykonania. Zaznajamiają się z zasadami wykonywania uzupełnień służącymi zagwarantowaniu ich trwałości. W tym celu dokonują poszukiwań niezbędnych informacji i uczą się je interpretować. W końcowym etapie elementy ćwiczeń mogą być prowadzone na pełnowartościowych obiektach zabytkowych.

1. Mixing and Matching. Approaches to retouching, London, Archetype Publications, 2010 (fragmenty)

2. E. Szmit-Naud, Zmiany wyglądu punktowań w malarstwie sztalugowym - bielenie powodowane przez niektóre białe pigmenty, Ochrona Zabytków, 2000, 1(208), s. 69-76

3. E. Szmit-Naud, Analiza przykładów zabieleń retuszy konserwowanych obrazów sztalugowych w polskich zbiorach, AUNC Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo, 32, z. 344, Toruń, 2002, s. 187-209

4. E. Szmit-Naud, Materiały do konserwacji i restauracji malarstwa: werniksy i spoiwa retuszerskie, Biuletyn Informacyjny Konserwatorów Dzieł Sztuki, vol.14, 3-4 (54-55), 2003, s. 142-143.

5. E. Szmit-Naud, Uzupełnienia ubytków warstwy malarskiej obrazów. Zmiany optyczne a stabilność stosowanych materiałów UMK, Toruń, 2006 (wskazane fragmenty)

6. E. Szmit-Naud, Rozpuszczalnikowe farby przeznaczone do uzupełnień ubytków warstwy malarskiej – właściwości aplikacyjne i stabilność w procesie starzenia,[w:] Badania technologii i technik malarskich, konserwacja dzieł sztuki, Wydawnictwo UMK, Toruń, 2007, s. 298-309.

6. aktualne strony www dotyczące pigmentów i farb używanych do uzupełnień ubytków warstwy malarskiej (instrukcje podawane w trakcie zajęć)

Część literatury bezpośrednio udostępniana przez prowadzącego w toku zajęć.

Zaliczenie na ocenę. Następuje na podstawie oceny bieżącego przygotowania do zajęć i wykonania kolejnych, różnorodnych zadań.

W ocenie ćwiczeń/zadań brane jest pod uwagę zaangażowanie studenta w ich wykonanie i jakość wykonania.

Ocena końcowa wynika ze średniej ważonej wszystkich składowych.

Do 50% maksymalnej punktacji - ndst

51-60% - dst

61-70 - dst +

71-80 - db

81-90 - db+

91-50 - bdb

Nie dotyczy.