Wprowadzenie ogólne do Pisma Świętego

1. Podstawowa wiedza biblijna na poziomie lekcji religii szkoły średniej.

2. Podstawowa wiedza z zakresu historii starożytności na poziomie szkoły średniej (Starożytny Egipt; Mezopotamia; Babilonia; Persja; Grecja: Rzym).

3. Znajomość podstawowych pojęć biblijnych na poziomie lekcji religii szkoły średniej.

przedmiot obowiązkowy

Łączny nakład pracy studenta wynosi ok. 80 do 90 godzin co odpowiada 3 punktom ECTS (przy założeniu, że 1 punkt = od 25 do 30 godzin). - udział w wykładach - 30 godzin.

Szczegółowy nakład pracy studenta w ramach wykładu jest następujący:

- udział w wykładach - 30 godzin;

- przeczytanie lektur obowiązkowych oraz przygotowanie się do pisemnego testu kontrolnego z ich znajomości - 30 godzin;

- powtórzenie i utrwalenie materiału przed końcowym egzaminem pisemnym z materiału wykładowego - 20 godzin;

W1: Student zna genezę, naturę, okoliczności i etapy powstawania Pisma św. (K_W01; K_W04);

W2: Student ma wiedzę na temat środowiska Starego i Nowego Testamentu (tło historyczne, kulturowe i religijne) - (K_W 04);

W3: Student ma wiedzę na temat terminologii oraz podziału Pisma św. na poszczególne części i księgi (K_W01).

W4: Student posiada wiedzę na temat charyzmatu natchnienia biblijnego (pojecie, istota, natura, zakres i skutki natchnienia) (K_W01);

W5: Student zna podstawowe przekłady Biblii oraz potrafi wyjaśnić dzieje powstawania tekstu biblijnego (K_W01);

W6: Student posiada zarys wiedzy na temat literatury apokryficznej (K_W01; K_W04);

W7: Student rozpoznaje podstawowe metody interpretacji tekstu biblijnego (potrafi stosować zarówno diachroniczną, jak i synchroniczną analizę tekstu biblijnego) - (K_W 01);

W8: Student zna podstawowe założenia proforystyki biblijnej (rożnych sposobów przekazywania Słowa Bożego we współczesnym świecie) - (K_W13).

U1: Student potrafi samodzielnie wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i integrować informacje na temat Pisma św. z wykorzystaniem różnych źródeł oraz formułować na tej podstawie krytyczne sądy z wykorzystaniem wiedzy teologicznej, zwłaszcza teologii biblijnej (K_U01; K_U02: K_U03).

U2: Student uwzględnia w badaniach teologicznych teksty biblijne (K_U01);

U3. Student wykorzystuje praktycznie teksty biblijne do rozwiązywania problemów teologicznych i egzystencjalnych (K_U01).

K1: Student rozwija zainteresowania dotyczące współczesnych osiągnięć egzegezy, teologii biblijnej i tłumaczeń Pisma św. (K_K01; K_K02).

K2: Student posiada umiejętność integrowania wiedzy z różnych dyscyplin w zakresie nauk humanistycznych oraz jej zastosowania w nietypowych sytuacjach profesjonalnych (K_K01).

- pokaz

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Pismo św. jest przede wszystkim zbiorem ksiąg natchnionych. Z natury rzeczy jest więc dziełem teologicznym. Zostało jednak spisane przez ludzi, którzy reprezentowali określony system wartości i którzy wrośli w konkretnych realiach kulturowo – historycznych. Biblia, która powstawała na przełomie blisko tysiąca lat, jest również dziełem literackim. Są w niej obecne różne środki literackiego wyrazu, które należy uwzględnić przy interpretacji.

Wykład ma za zadanie przekazanie podstawowej wiedzy o Biblii, która jest niezbędna dla właściwej interpretacji tekstów biblijnych, jak i samego studium teologii. W programie zajęć zostaną ujęte następujące tematy:

1: Ogólne informacje o Piśmie Świętym: nazwy, podział: 2 godziny;

2: Jak powstało Pismo Święte? 2 godziny;

3: Charyzmat natchnienia biblijnego (pojęcie, istota, natura, zakres i skutki natchnienia biblijnego): 6 godzin;

4. Kanon biblijny: 4 godziny;

5. Dzieje tekstu biblijnego (tekst hebrajski Starego Testamentu, tekst grecki Nowego Testamentu): 2 godziny;

6. Starożytne przekłady Biblii: 2 godziny;

7. Literatura apokryficzna: 2 godziny;

8. Podejście diachroniczne do Biblii - metody historyczno-krytyczne (krytyka tekstu, krytyka literacka, krytyka tradycji, krytyka historii form, krytyka redakcji, krytyka historyczna): 4 godziny;

9. Podejście synchroniczne do Biblii (analiza retoryczna, analiza narratywna, analiza lingwistyczna: syntaktyczna, semantyczna, pragmatyczna): 2 godziny;

10. Hermeneutyka biblijna (hermeneutyka filozoficzna; znaczenie Pisma natchnionego: sens wyrazowy, sens duchowy, sens pełniejszy): 2 godziny;

11. Proforystyka pastoralna: 2 godziny.

Dokumenty Kościoła:

- Sobór Watykański II, Konstytucja Dogmatyczna o Objawieniu Bożym "Dei Verbum";

- Interpretacja Biblii w Kościele. Dokument Papieskiej Komisji Biblijnej z komentarzem biblistów polskich, przekład i redakcja R. Rubinkiewicz, RSB 4, Warszawa 1999;

- Papieska Komisja Biblijna, Naród żydowski i jego Święte Pisma w Biblii

chrześcijańskiej, Kielce 2002;

- Benedykt XVI, Adhortacja apostolska "Verbum Domini". O Słowie Bożym w życiu i misji Kościoła, wyd. polskie, Kraków 2010.

Literatura przedmiotu:

- Wstęp ogólny do Pisma Świętego, red. J. Szlaga, Poznań - Warszawa 1986;

- Artola, A.M. - Sanchez Caro J.M.,Biblia z Palabra de Dios, Estella 1989;

- Czerski, J., Metody interpretacji Nowego Testamentu, Opolska Biblioteka Teologiczna 21, Opole 1997;

- Egger, W., Metodologia del Nuovo Testamento. Introduzione allo studio scentifico del Nuovo Testamento, Bologna 1989;

- Fitzmeyer, Pismo duszą teologii, Kraków 1997;

- Metodologia Nowego Testamentu, red. H. Langkammer, Pelplin 1994;

- Metodologia dell'Antico Testamento, red. H. Simian-Yofre, Bologna 1994;

Metzger, B.M., The Canon of the New Testament. Its Origin Development, and Significance, Oxford 1989;

- Metzger, B.M., The Text of the New Testament. Its Transmission, Corruption, and Restoration, Oxford 1992;

- Mędala, S., Wprowadzenie do literatury międzystestamentalnej, Kraków 1994;

- Perez, G.A. - Martinez, F.G. - Fernandez, M.P., Literatura judia

intertestamentaria, Estella 1996.

- Śródsemestralne pisemne testy kontrolne ze znajomości treści dokumentów:

Konstytucji Dogmatycznej o Objawieniu Bożym "Dei Verbum" i adhortacji apostolskiej Benedykta XVI "Verbum Domini";

- Egzamin pisemny weryfikujący wiedzę syntetyzującą nauczanie Kościoła o podstawowych zasadach interpretacji Pisma św., procesie jego powstawania i współczesnego przekazu, zdobytą w oparciu o treść wykładów oraz literaturę uzupełniającą: W1, W2, W4, W5, W6.

1. Egzamin końcowy z wykładu:

- Warunkiem przystąpienia do egzaminu końcowego z wykładu jest zaliczenie testu ze znajomości lektur obowiązkowych, który będzie oceniany w skali punktowej od 0 do 100. Warunkiem uzyskania zaliczenia jest zdobycie 60 punktów

(60-68 - dostateczny; 69-77 - dostateczny plus; 78-86 - dobry; 87-94 dobry plus; 95-100 - bardzo dobry).

- Egzamin będzie miał charakter testu otwartego składającego się z 30 pytań dotyczących zagadnień poruszanych w efektach kształcenia wiedzy. Test będzie oceniany w skali punktowej od 0 do 100. Warunkiem uzyskania zaliczenia jest zdobycie 60 punktów (60-68 - dostateczny; 69-77 - dostateczny plus; 78-86 - dobry; 87-94 dobry plus; 95-100 - bardzo dobry).