12.4. Duchowość w medycynie
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1600-LekM22PAZDUC-J |
Kod Erasmus / ISCED: |
12.1
|
Nazwa przedmiotu: | 12.4. Duchowość w medycynie |
Jednostka: | Katedra Opieki Paliatywnej |
Grupy: |
Przedmioty obowiązkowe dla 2 semestru 2 roku SJ kierunku lekarskiego |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Wymagania wstępne: | Znajomość elementów nowego podejścia do holistycznej opieki medycznej nad chorym. Poznanie potrzeb duchowych. Wiedza o współczuciu i praktykowanie tej umiejętności w opiece nad osobą cierpiącą. |
Rodzaj przedmiotu: | przedmiot obowiązkowy |
Całkowity nakład pracy studenta: | 1.Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi: - udział w wykładach: 4 godziny - udział w ćwiczeniach: 6 godzin - konsultacje: 0,5 godziny - przeprowadzenie zaliczenia: 0,5 godziny Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 17 godzin 2. Bilans nakładu pracy studenta: - udział w wykładach: 4 godziny - udział w ćwiczeniach: 6 godzin - konsultacje: 0,5 godziny -przygotowanie do wykładów i ćwiczeń: 5 godzin - przygotowanie do zaliczenia i zaliczenie: 0,5+0,5=1 godzina Łączny nakład pracy studenta wynosi 16,5 godziny 3. Nakład pracy związany z prowadzonymi badaniami naukowymi: - nie dotyczy 4. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania: - przygotowanie do zaliczenia i zaliczenie: 0,5+0,5=1godzina 5. Bilans nakładu pracy studenta o charakterze praktycznym: - udział w ćwiczeniach 6 godzin 6. Czas wymagany do odbycia obowiązkowej praktyki: nie dotyczy |
Efekty uczenia się - wiedza: | W1: Omawia społeczny wymiar zdrowia i choroby, wpływ środowiska społecznego (rodziny, sieci relacji społecznych) i nierówności społecznych oraz społeczno-kulturowych różnic na stan zdrowia, a także rolę stresu społecznego w zachowaniach zdrowotnych i autodestrukcyjnych (D.W1.) W2: Określa społeczne czynniki wpływające na zachowania w zdrowiu i w chorobie, szczególnie w chorobie przewlekłej (D.W2.) W3: Charakteryzuje formy przemocy, modele wyjaśniające przemoc w rodzinie i przemoc w wybranych instytucjach, społeczne uwarunkowania różnych form przemocy oraz rolę lekarza w jej rozpoznawaniu (D.W3.) W4: Opisuje postawy społeczne wobec znaczenia zdrowia, choroby, niepełnosprawności i starości, konsekwencje społeczne choroby i niepełnosprawności oraz bariery społeczno-kulturowe, a także koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia (D.W4.) W5: Wyjaśnia zasady i metody komunikacji z pacjentem i jego rodziną, które służą budowaniu empatycznej, opartej na zaufaniu relacji (D.W5.) W6: Omawia znaczenie komunikacji werbalnej i niewerbalnej w procesie komunikowania się z pacjentem oraz pojęcie zaufania w interakcji z pacjentem (D.W6.) W7: Określa psychospołeczne konsekwencje hospitalizacji i choroby przewlekłej (D.W7.) W8: Opisuje funkcjonowanie podmiotów systemu ochrony zdrowia i społeczną rolę lekarza (D.W8.) W9: Rozpoznaje podstawowe psychologiczne mechanizmy funkcjonowania człowieka w zdrowiu i w chorobie (D.W9.) W10: Określa rolę rodziny pacjenta w procesie leczenia (D.W10.) W11: Podejmuje problematykę adaptacji pacjenta i jego rodziny do choroby jako sytuacji trudnej oraz do związanych z nią wydarzeń, w tym umierania i procesu żałoby rodziny (D.W11.) W12: Stosuje zasady motywowania pacjenta do prozdrowotnych zachowań i informowania o niepomyślnym rokowaniu (D.W15.) W13: Odtwarza główne pojęcia, teorie, zasady etyczne służące jako ogólne ramy właściwego interpretowania i analizowania zagadnień moralno-medycznych (D.W16.) W14: Opisuje prawa pacjenta (D.W17.) W15: Wyjaśnia zasady pracy w zespole (D.W18.) W16: Określa kulturowe, etniczne i narodowe uwarunkowania zachowań ludzkich (D.W19.) |
Efekty uczenia się - umiejętności: | U1: Prawidłowo ocenia i opisuje stan somatyczny oraz psychiczny pacjenta (E.U13.) U2: Rozpoznaje stany, w których czas dalszego trwania życia, stan funkcjonalny lub preferencje pacjenta ograniczają postępowanie zgodne z wytycznymi określonymi dla danej choroby (E.U21.) U3: Stosuje komunikowanie się ze współpracownikami oraz udzielanie informacji zwrotnej i wsparcia (D.U12.) U4: Zaleca przestrzeganie wzorców etycznych w działaniach zawodowych (D.U13.) |
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | K1: Wykazuje świadomość własnych ograniczeń i umiejętności stałego dokształcania się (K.K1.) K2: Wykazuje umiejętność działania w warunkach niepewności, a czasem i stresu (K.K2.) K3. Stosuje umiejętności nawiązania i utrzymania głębokiego i pełnego szacunku kontaktu z chorym (K.K3.) K4. Wykorzystuje umiejętność kierowania się dobrem chorego, stawiając je na pierwszym miejscu (K.K4.) K5. Posiada zdolność do okazania szacunku wobec Pacjenta i zrozumienia dla różnic światopoglądowych oraz kulturowych (K.K5.) K6. Wykazuje umiejętność przestrzegania tajemnicy lekarskiej i wszelkich praw pacjenta (m.in. prawa do informacji, do intymności, do świadomej decyzji i do godnej śmierci) (K.K6.) K7. Nabywa umiejętność współpracy z przedstawicielami innych zawodów w zakresie ochrony zdrowia (K.K7.) K8. Posiada nawyk i umiejętności stałego dokształcania się (K.K8.) |
Metody dydaktyczne: | Wykłady: • Wykład informacyjny • Wykład problemowy • Wykład konwersatoryjny • Analiza przypadków Ćwiczenia: • Dyskusja dydaktyczna • Ćwiczenia kliniczne • Analiza przypadków • Uczenie wspomagane komputerem • Metody eksponujące: film, pokaz |
Metody dydaktyczne eksponujące: | - pokaz |
Metody dydaktyczne podające: | - opowiadanie |
Metody dydaktyczne poszukujące: | - ćwiczeniowa |
Skrócony opis: |
Definicja duchowości. Duchowość jako element nowego podejścia do holistycznej opieki medycznej nad chorym. Duchowe poglądy pacjentów na zdrowie i leczenie. Poznanie potrzeb duchowych pacjenta i ich uwzględnienie w procesie terapeutycznym. Współczująca opieka nad pacjentem cierpiącym jako główny cel relacji lekarz-pacjent. |
Pełny opis: |
Definicje i historia duchowości. Duchowość a religijność. Duchowość jako element nowego podejścia do holistycznej opieki medycznej nad chorym - podstawowe zagadnienia i definicje. Sfera duchowa chorego i lekarza. Duchowe poglądy pacjentów na zdrowie i leczenie. Współczująca opieka nad pacjentem cierpiącym jako główny cel relacji lekarz-pacjent. Wzmacnianie chorego, jego poczucia, że jest „niepowtarzalny”. Otwartość lekarza na pomoc w poszukiwaniu sensu cierpienia. Potrzeby duchowe i ból duchowy pacjenta – rozpoznanie, zrozumienie i uwzględnienie ich w procesie terapeutycznym. Prowadzenie dialogu nastawionego na znalezienie niezaspokojonych potrzeb duchowych chorego. Umiejętność stosowania narzędzi metod oceniających potrzeby duchowe pacjenta. Rozpoznawanie kryzysu duchowego pacjenta. „Wewnętrzne uzdrawianie” w procesie umierania w aspekcie duchowym - rola przebaczenia, dziękowania, ujawniania miłości, pożegnania. Zgoda pacjenta na utratę niezależności i całkowitą zależność od innych. Godność, szacunek i autonomia - elementy jestestwa chorego cierpiącego. Korzystanie z metod „Porozumienia bez przemocy” podczas poznawania potrzeb duchowych chorego. Uznanie konieczności oraz umiejętność współpracy ze specjalistą opieki duchowej, włączając praktyki religijne chorego do strategii świadczenia opieki zdrowotnej. Dbałość lekarza o siebie, o swój rozwój osobisty i profesjonalny. |
Literatura: |
Literatura podstawowa: • M. Krajnik, Holistyczna opieka nad chorym – nadzieja dla współczesnej medycyny? Med. Prakt. 2017 • M.B.Rosenberg, Porozumienie bez przemocy, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2017 • E.J. Taylor, Co powiedzieć? Jak rozmawiać z chorymi o duchowości, Wydawnictwo WAM, Kraków 2008 Literatura uzupełniająca: • Krajnik M.: Komentarz. W: Puchalski Ch.M.: Uwzględnienie duchowości w opiece nad chorym – niezbędny element opieki zorientowanej na pacjenta. Med. Prakt., 2016; 5: 122–124 |
Metody i kryteria oceniania: |
Zaliczenie pisemne obejmujące treści prezentowane podczas wykładów i ćwiczeń. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.