8.2. Pediatria

Student przystępujący do zajęć powinien posiadać pełną wiedzę z zakresu nauk podstawowych (przedklinicznych) (w szczególności: anatomia, fizjologia i patofizjologia, genetyka, farmakologia, diagnostyka laboratoryjna, immunologia, patomorfologia, mikrobiologia) oraz wiedzę i umiejętności z zakresu propedeutyki pediatrii: rozwój zdrowego dziecka, badanie podmiotowe i przedmiotowe zdrowego dziecka, żywienie dziecka, opieka medyczna nad zdrowymi dziećmi (bilanse zdrowia, szczepienia ochronne)

przedmiot obligatoryjny

Bilans nakładu pracy studenta:

- - udział w wykładach: 22 godziny

- - udział w seminariach: 30 godzin

- - udział w ćwiczeniach: 48 godzin (w tym 4 godziny w Centrum Symulacji Medycznych)

- - przygotowanie do seminariów (w tym czytanie wskazanej literatury): 10 godzin

- - przygotowanie do ćwiczeń: 18 godzin

- - konsultacje: 4 godziny

- - przygotowanie do zaliczenia praktycznego i zaliczenie: 18+2 = 20 godzin

- - przygotowanie do egzaminu końcowego i egzamin końcowy: 20 + 3 = 23

Łączny nakład pracy studenta wynosi 175 godzin, co odpowiada 6,2 punktu ECTS

W1: wymienia uwarunkowania i przyczyny najczęstszych chorób wieku dziecięcego (E K_W01)

W2: zna postaci kliniczne najczęstszych chorób poszczególnych układów i narządów, chorób metabolicznych oraz zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej, hormonalnej i kwasowo-zasadowej występujących w wieku rozwojowym (C K_W33)

W3: przedstawia znaczenie opieki specjalistycznej w rozpoznawaniu i leczeniu chorób dzieci (ze szczególnym uwzględnieniem schorzeń uwarunkowanych genetycznie, metabolicznych i immunologicznych) (E K_W02)

W4: analizuje dietę dziecka zdrowego w oparciu o najnowsze wytyczne (E K_W02)

W5: wyjaśnia zasady żywienia dziecka w wybranych chorobach układu pokarmowego, niedoborach pokarmowych, zespołach metabolicznych, cukrzycy (E K_W02)

W6: Uzasadnia celowość diet eliminacyjnych u dzieci z alergią pokarmową (E K_W02)

W7: podaje przyczyny, objawy, zasady diagnostyki i leczenia najczęstszych chorób dzieci z zakresu gastroenterologii dziecięcej, alergologii dziecięcej, zaburzeń metabolicznych, kardiologii dziecięcej, nefrologii dziecięcej, endokrynologii dziecięcej, pulmonologii dziecięcej, immunologii i reumatologii wieku rozwojowego, onkologii i hematologii dziecięcej, neurologii dziecięcej (E K_W03)

W8: opisuje zagadnienia zaburzeń zachowania, nauki i snu oraz zaburzenia odżywiania u dzieci (E K_W04)

W9: wymienia najczęściej występujące stany zagrożenia życia u dzieci w zakresie alergologii, gastroenterologii, pulmonologii, hematologii i onkologii dziecięcej, kardiologii dziecięcej, nefrologii dziecięcej i neurologii dziecięcej, endokrynologii i chorób metabolicznych oraz zasady postępowania w tych sytuacjach (E K_W06)

W10: zna przyczyny, objawy, zasady diagnozowania i postępowania terapeutycznego w najczęstszych chorobach dziedzicznych (E K_W35)

U1: potrafi przeprowadzić wywiad lekarski z dzieckiem i jego rodziną, w szczególności przewlekle i ciężko chorym (E K_U02)

U2: wyciąga wnioski z uzyskanego wywiadu od pacjenta i jego rodziny (E K_U02).

U3: przeprowadza badanie fizykalne chorego i przewlekle chorego dziecka w każdym wieku (E K_U04)

U4: umie ocenić stan ogólny pacjenta oraz stan przytomności i świadomości (E K_U07)

U5: potrafi oceniać zaburzenia podstawowych parametrów życiowych za pomocą przyrządów z użyciem różnych systemów norm i skal (E K_U09)

U6: potrafi ocenić nieprawidłowości rozwoju dziecka z użyciem różnych systemów norm i skal (E K_U10)

U7: potrafi przeprowadzić diagnostykę różnicową najczęstszych chorób dzieci z zakresu alergologii, gastroenterologii, pulmonologii, kardiologii, nefrologii, endokrynologii z diabetologią, immunologii, onkologii, hematologii, neurologii, chorób metabolicznych (E K_U12)

U8: potrafi prawidłowo opisać stan somatyczny i psychiczny dziecka (E K_U13)

U9: wskazuje oznaki zagrożenia życia i rozpoznaje stany zagrożenia życia (E K_U14)

U10: potrafi wskazać podstawowe badania diagnostyczne i zaplanować dalszą diagnostykę w różnych schorzeniach dzieci oraz wdrożyć wstępne leczenie (E K_U16)

U11: potrafi podać wskazania do hospitalizacji dziecka (E K_U20)

U12: potrafi interpretować wyniki badań laboratoryjnych w najczęstszych schorzeniach dzieci (alergologia, gastroenterologia, hematologia, immunologia, onkologia, reumatologia, nefrologia, endokrynologia z diabetologią, choroby metaboliczne) (E K_U24)

U13: identyfikuje odchylenia od normy w prezentowanych badaniach spirometrycznych i wyciąga z nich wnioski (E K_U24)

U14: rozpoznaje wskazania do żywienia pozajelitowego pacjentów przewlekle chorych i opracowuje plan leczenia żywieniowego w zależności od choroby (z uwzględnieniem żywienia dojelitowego i pozajelitowego) (E K_U25)

U15: wykonuje podstawowe procedury i zabiegi (pomiar parametrów antropometrycznych, życiowych) u dzieci (E K_U29)

U16: asystuje przy przetaczaniu krwi i preparatów krwiopochodnych (E K_U30)

U17: interpretuje wyniki testów naskórkowych i asystuje przy ich wykonaniu (E K_U30)

U18: wyciąga wnioski terapeutyczne na podstawie wyniku biopsji błony śluzowej przewodu pokarmowego pobranej podczas badania endoskopowego (E K_U30)

U19: planuje konieczne konsultacje specjalistyczne np. chirurga dziecięcego (E K_U32)

U20: potrafi prawidłowo dokumentować obserwacje medyczne i leczenie pacjenta (E K_U38)

U21: wyciąga wnioski z nieprawidłowo sporządzonej dokumentacji celem unikania błędu medycznego (G K_U06)

K1: nawiązuje kontakt z chorym dzieckiem oraz jego rodzicami (K_K03)

K2: okazuje szacunek dla dziecka i takt wobec jego rodziców (K_K03)

K3: odnosi się z szacunkiem do stanowiska i światopoglądu rodziców pacjenta i samego pacjenta (K_K05)

K4: akceptuje priorytet dobra dziecka w postępowaniu leczniczym (K_K04)

K5: zachowuje tajemnicę lekarską (K_K06)

K6: szanuje intymność pacjenta małoletniego (K_K06)

K7: potrafi przedstawić prawa chorego dziecka (K_K06)

K8: akceptuje konieczność stałego dokształcania się (K_K08)

Wykłady:

- wykład konwencjonalny

- wykład problemowy

Seminaria:

- dyskusja dydaktyczna

- analiza studium przypadków

- problem-based learning

Ćwiczenia:

- ćwiczenia kliniczne

- analiza przypadków

- metody symulacyjne (studium przypadku, pacjent symulowany)

Przedmiot dotyczy głównych schorzeń i patologii wieku rozwojowego.

Podczas ćwiczeń studenci poznają podłoże, epidemiologię i patofizjologię wybranych stanów i schorzeń, kształtują umiejętności diagnostyki, różnicowania i leczenia chorób dzieci, doskonalą umiejętności zbierania wywiadu i badania przedmiotowego dzieci oraz komunikacji z pacjentem pediatrycznym i rodzicem.

Podczas zajęć i na seminariach omawiane są najczęstsze problemy zdrowotne i schorzenia dzieci i młodzieży z zakresu:

- gastroenterologii dziecięcej

- alergologii dziecięcej

- pulmonologii dziecięcej

- immunologii klinicznej i reumatologii dziecięcej

- kardiologii dziecięcej

- endokrynologii i diabetologii dziecięcej

- hematologii i onkologii dziecięcej

- nefrologii dziecięcej

- neurologii dziecięcej

- podstawowej wiedzy z zakresu chorób metabolicznych.

Podczas ćwiczeń studenci mają bezpośredni kontakt z pacjentami pediatrycznymi i ich rodzicami i doskonalą umiejętności zbierania wywiadu i badania przedmiotowego dzieci. Jednocześnie trenują komunikację z pacjentem pediatrycznym i jego rodzicem. W trakcie omówień pacjentów ćwiczą umiejętności diagnostyki, różnicowania i leczenia chorób dziecięcych.

Podczas zajęć studenci mają też okazję obserwować i uczestniczyć w pracy lekarza pediatry w poradni specjalistycznej i pediatrycznej izbie przyjęć, a także zapoznają się z praktycznym zastosowaniem diagnostyki laboratoryjnej, mikrobiologicznej, genetycznej, immunologicznej i obrazowej u konkretnych pacjentów oraz w zakresie poznawanych schorzeń.

• W. Kawalec, R. Grenda: Pediatria, tom 1-2, PZWL 2018

• A. Dobrzańska, J. Ryżko: Pediatria do LEK i PES., Elsevier Urban & Partner 2014

• H. Szajewska, J. Pietrzyk: ABC zabiegów w pediatrii, Medycyna Praktyczna 2010

• A. Obuchowicz: Badanie podmiotowe i przedmiotowe w pediatrii, PZWL 2016

• A. Oblacińska: ABC bilansów zdrowia dziecka, Medycyna Praktyczna 2017

Zaliczenie praktyczne (system 0-20 pkt, > 60%): W2, W4-W7, W9, U1-U20, K1-K3, K6:

- Student może przystąpić do zaliczenia praktycznego po zakończeniu zajęć z przedmiotu na V roku studiów.

- Termin zaliczenia uzgadniany jest indywidualnie z egzaminatorem, wybranym w drodze losowania przeprowadzanego z udziałem Starosty roku z uwzględnieniem równego podziału liczby studentów na egzaminatora. Zaliczenie przeprowadzają nauczyciele akademiccy zatrudnieni w Katedrze Pediatrii, Hematologii i Onkologii oraz w Katedrze i Klinice Pediatrii, Alergologii i Gastroenterologii.

- Zaliczenie oceniane jest w skali punktowej od 0 do 20 punktów. Ocena dokonywana jest w następującym zakresie:

◦ nawiązanie kontaktu z pacjentem i postawa wobec pacjenta i rodziców (0-2 pkt.)

◦ badanie podmiotowe (0-4 pkt.)

◦ badanie przedmiotowe (0-4 pkt.)

◦ propozycja i uzasadnienie badań dodatkowych oraz wstępnego postępowania u pacjenta lub przygotowanie zlecenia zadanego przez egzaminatora (z listy B [poniżej]) (0-3 pkt.)

◦ interpretacja wyniku dwóch wybranych badań dodatkowych (0-4 pkt.)

◦ opis i zasady przeprowadzania wybranej procedury medycznej (z listy A [poniżej]) (0-3 pkt.)

- Warunkiem zaliczenia praktycznego jest uzyskanie – zgodnie z kryteriami określonymi zarządzeniem Dziekana – min. 60% maksymalnej liczby punktów (12 punktów).

- Punktacja uzyskana z zaliczenia praktycznego jest składową oceny ostatecznej z modułu „Medycyna wieku rozwojowego”, przy czym ocena z zaliczenia praktycznego stanowi 30% oceny z przedmiotu “Pediatria”.

Zaliczenie teoretyczne (system 0-80 punktów, >60%); W1-W10, U1-U14, U17-U18, K7):

- Zaliczenie teoretyczne ma postać egzaminu testowego przeprowadzanego dwa razy w roku w sesji egzaminacyjnej w ramach egzaminu z modułu “Medycyna wieku rozwojowego” zgodnie z regulaminem przeprowadzania egzaminów, zawierającego 80 pytań wielokrotnego wyboru.

- Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie wyniku min. 60%.

- Wynik zaliczenia praktycznego i wynik zaliczenia teoretycznego są składowymi oceny z modułu “Medycyna wieku rozwojowego”, przy czym ocena z zaliczenia teoretycznego stanowi 70% oceny z przedmiotu “Pediatria”.

Lista A: procedury medyczne, których znajomość jest wymagana w trakcie egzaminu praktycznego:

• pomiar temperatury ciała;

• nieinwazyjny pomiar ciśnienia tętniczego;

• wykonywanie badań antropometrycznych u dzieci;

• pobieranie wymazów z nosa, gardła i spod nagłośni;

• pobieranie moczu do badania mikrobiologicznego i testów biochemicznych;

• cewnikowanie pęcherza moczowego;

• przeprowadzenie szczepienia ochronnego;

• badanie odruchów noworodkowych;

• testy przesiewowe do wykrywania zaburzeń narządu ruchu;

• testy przesiewowe do wykrywania zaburzeń słuchu;

• testy przesiewowe do wykrywania zaburzeń narządu wzroku;

• wykonanie testów naskórkowych, prób śródskórnych i skaryfikacyjnych;

• zakładanie zgłębnika nosowo-żołądkowego;

• punkcja lędźwiowa;

• biopsja aspiracyjna szpiku;

• płukanie żołądka;

• technika pomiaru szczytowego przepływu wydechowego;

• pobranie badań w kierunku gruźlicy u dzieci;

• tlenoterapia bierna;

• technika zabiegów inhalacyjnych u dzieci oraz stosowania leków w nebulizacji;

• próba ortostatyczna.

Lista B: wymagane umiejętności zlecenia leczenia w następujących stanach/sytuacjach:

• wyrównywanie zaburzeń wodno-elektrolitowych:

• kwasica metaboliczna,

• hiperglikemia,

• odwodnienie hipertoniczne,

• odwodnienie izotoniczne,

• hipokaliemia,

• hipokalcemia,

• hiponatremia,

• zlecenie antybiotyku u dziecka

• doustnie (leczenie domowe)

• dożylnie (leczenie szpitalne)

• zlecenie przetoczenia składnika krwi u dziecka

• koncentrat krwinek czerwonych

• koncentrat krwinek płytkowych

• osocze świeżo mrożone

• zlecenie leku przeciwgorączkowego lub przeciwbólowego u dziecka

• zlecenie leku stosowanego wziewnie

• zlecenie podania adrenaliny w warunkach domowych i szpitalnych

• zlecenie podania leku przeciwdrgawkowego w warunkach domowych i szpitalnych

• zlecenie preparatu żelaza w niedokrwistości z niedoboru żelaza

nie dotyczy