Biochemia kliniczna
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 1704-A3-BIOCHKL-SJ | Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0914) Diagnostyka medyczna i techniki terapeutyczne
![]() |
Nazwa przedmiotu: | Biochemia kliniczna | ||
Jednostka: | Katedra Biochemii Klinicznej | ||
Grupy: | |||
Strona przedmiotu: | http://edukacja.cm.umk.pl/ | ||
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
10.00
(w zależności od programu) ![]() ![]() |
||
Język prowadzenia: | polski | ||
Wymagania wstępne: | Do realizacji opisywanego przedmiotu niezbędne jest posiadanie wiadomości z zakresu chemii, biologii, fizjologii, genetyki oraz biochemii ogólnej. Ponadto student powinien posiadać podstawową wiedzę z zakresu patofizjologii, chemii klinicznej i diagnostyki laboratoryjnej. |
||
Rodzaj przedmiotu: | przedmiot obowiązkowy |
||
Całkowity nakład pracy studenta: | Całkowity nakład pracy studenta/słuchacza studiów podyplomowych/uczestnika kursów dokształcających 1. Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi: - udział w wykładach: 50 godzin - udział w laboratoriach: 60 godzin - udział w seminariach: 30 godzin - udział w konsultacjach naukowo-badawczych: 20 godzin - egzamin praktyczny i teoretyczny: 2 godziny Nakład pracy związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich wynosi 162 godziny, co odpowiada 6,48 punktu ECTS 2. Bilans nakładu pracy studenta: - udział w wykładach, przygotowanie notatek: 50 godzin - udział w laboratoriach: 60 godzin - udział w seminariach: 30 godzin - udział w konsultacjach naukowo-badawczych: 15 godzin - czytanie wybranego piśmiennictwa naukowego: 5 godzin - przygotowanie do laboratoriów: 25 godzin - przygotowanie do seminariów: 25 godzin - przygotowanie do kolokwiów: 20 godzin - przygotowanie do egzaminu i egzamin: 20 godzin Łączny nakład pracy studenta związany z realizacją przedmiotu wynosi 250 godzin, co odpowiada 10 punktom ECTS 3. Nakład pracy związany z prowadzonymi badaniami naukowymi: - czytanie wybranego piśmiennictwa naukowego: 5 godzin Łączny nakład pracy studenta związany z prowadzonymi badaniami naukowymi wynosi 5 godzin, co odpowiada 0,20 punktu ECTS 4. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania: - przygotowanie do kolokwiów: 15 godzin - przygotowanie do egzaminu i egzamin: 20 godzin Łączny nakład pracy studenta związany z przygotowaniem do uczestnictwa w procesie oceniania wynosi 35 godzin, co odpowiada 1,40 punktu ECTS 5. Bilans nakładu pracy studenta o charakterze praktycznym: - udział w laboratoriach: 60 godzin - udział w seminariach: 30 godzin - przygotowanie do egzaminu praktycznego: 10 godzin - przygotowanie do laboratoriów (w zakresie praktycznym): 15 godzin - przygotowanie do seminariów (w zakresie praktycznym): 15 godzin - przygotowanie do kolokwiów (w zakresie praktycznym): 6 godzin Łączny nakład pracy studenta o charakterze praktycznym wynosi 136 godzin, co odpowiada 5,44 punktu ECTS 6. Bilans nakładu pracy studenta poświęcony zdobywaniu kompetencji społecznych w zakresie seminariów oraz ćwiczeń. Kształcenie w dziedzinie afektywnej poprzez proces samokształcenia: − przygotowanie do laboratoriów: 5 godzin − przygotowanie do seminariów: 5 godzin − udział w konsultacjach naukowo-badawczych: 5 godzin Łączny nakład pracy studenta poświęcony zdobywaniu kompetencji społecznych w zakresie seminariów oraz ćwiczeń wynosi 15 godzin, co odpowiada 0,60 punktu ECTS 7. Czas wymagany do odbycia obowiązkowej praktyki: - nie dotyczy |
||
Efekty uczenia się - wiedza: | W1: wymienia zaburzenia ustrojowych przemian metabolicznych, charakteryzujących przebieg różnych chorób (K_E.W1.) W2: wymienia czynniki chorobotwórcze zewnętrzne i wewnętrzne, modyfikowalne i niemodyfikowalne (K_E.W2.) W3: opisuje patogenezę oraz symptomatologię chorób układów: sercowo-naczyniowego, moczowego, pokarmowego i ruchu, a także chorób metabolicznych, endokrynnych, nowotworowych, neurodegeneracyjnych oraz zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej (K_E.W3.) W4: opisuje procesy regeneracji oraz naprawy tkanek i narządów (K_E.W4.) W5: wymienia metody oceny procesów biochemicznych w warunkach fizjologicznych i patologicznych (K_E.W5.) W6: definiuje funkcje genomu, transkryptomu i proteomu człowieka oraz opisuje procesy replikacji, naprawy i rekombinacji kwasu deoksyrybonukleinowego (DNA), transkrypcji i translacji oraz degradacji DNA, kwasu rybonukleinowego (RNA) i białek (K_E.W6.) W7: opisuje mechanizmy regulacji ekspresji genów, aspekty transdukcji sygnału, aspekty regulacji procesów wewnątrzkomórkowych oraz problematykę rekombinacji i klonowania DNA (K_E.W7.) W8: wymienia mechanizmy zaburzeń genetycznych u człowieka (K_E.W11.) W9: opisuje rolę badań laboratoryjnych w rozpoznaniu, monitorowaniu, rokowaniu i profilaktyce zaburzeń narządowych i układowych (K_E.W23.) W10: opisuje profile badań laboratoryjnych oraz schematy i algorytmy diagnostyczne w różnych stanach klinicznych, w tym w chorobach układów: krążenia, moczowo-płciowego, oddechowego, pokarmowego i ruchu, a także w chorobach metabolicznych, endokrynologicznych i neurologicznych (K_E.W25.) W11: wymienia wskazania do poszerzenia diagnostyki laboratoryjnej w wybranych stanach chorobowych oraz zalecane testy specjalistyczne (K_E.W26.) W12: opisuje zasady interpretacji wyników badań laboratoryjnych w celu zróżnicowania stanów fizjologicznych i patologicznych (K_E.W27.) |
||
Efekty uczenia się - umiejętności: | U1: wskazuje zależności pomiędzy zaburzeniami przemian metabolicznych, jednostką chorobową, stylem życia, płcią i wiekiem pacjenta, a wynikami laboratoryjnych badań diagnostycznych (K_E.U7.) U2: dobiera testy biochemiczne odpowiednie do rozpoznania, diagnostyki różnicowej i monitorowania przebiegu wybranych chorób (K_E.U8.) U3: wykonuje jakościowe i ilościowe badania biochemiczne niezbędne do oceny zaburzeń szlaków metabolicznych w różnych stanach klinicznych (K_E.U9.) U4: proponuje optymalny, ułatwiający postawienie właściwej diagnozy, dobór badań w oparciu o elementy diagnostycznej charakterystyki testów oraz zgodnie z zasadami medycyny laboratoryjnej opartej na dowodach naukowych (K_E.U20.) U5: interpretuje wyniki badań laboratoryjnych celem wykluczenia bądź rozpoznania schorzenia, diagnostyki różnicowej chorób, monitorowania przebiegu schorzenia i oceny efektów leczenia w różnych stanach klinicznych (K_E.U21.) |
||
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | K1: wykazuje kreatywność w działaniu związanym z realizacją zadań diagnosty laboratoryjnego (K_E.K1.) K2: charakteryzuje ważność działań zespołowych i definiuje odpowiedzialność za wyniki wspólnych działań (K_E.K2.) K3: definiuje odpowiedzialność związaną z decyzjami podejmowanymi w ramach działalności zawodowej, w szczególności w kategoriach bezpieczeństwa własnego i innych osób (K_E.K3.) K4: formułuje opinie dotyczące różnych aspektów działalności zawodowej (K_E.K4.) |
||
Metody dydaktyczne: | Wykład: wykład informacyjny (konwencjonalny) z prezentacją multimedialną wykład problemowy wykład konwersatoryjny Laboratoria: metoda obserwacji ćwiczenia praktyczne studium przypadku analiza wyników badań mikrobiologicznych metody eksponujące: film, pokaz metoda klasyczna problemowa dyskusja Seminaria: uczenie wspomagane z prezentacją multimedialną metoda dyskusji dydaktycznej analiza przypadków |
||
Metody dydaktyczne eksponujące: | - pokaz |
||
Metody dydaktyczne podające: | - pogadanka |
||
Metody dydaktyczne poszukujące: | - biograficzna |
||
Metody dydaktyczne w kształceniu online: | - metody służące prezentacji treści |
||
Skrócony opis: |
Podstawową dla nauk medycznych jest znajomość zjawisk molekularnych zachodzących w żywym organizmie. Zadaniem biochemii klinicznej jest wyjaśnianie mechanizmów prawidłowego funkcjonowania organizmu, jak i przyczyn, zmian patologicznych leżących u podłoża chorób człowieka. Biochemia kliniczna daje studentowi możliwość zrozumienia prawidłowych procesów biologicznych zachodzących w organizmie, jak i odchyleń od normy w patologii, a także możliwość śledzenia procesów naprawczych w organizmie. Zgłębienie zagadnień biochemii klinicznej ułatwia absolwentowi aktywną współpracę w zespole badawczym, bądź terapeutycznym, aktywny udział w promocji zdrowia, aktywny udział w programach profilaktyki. |
||
Pełny opis: |
Biochemia kliniczna jest ściśle powiązana z innymi naukami biomedycznymi (biologia molekularna, biologia komórki, fizjologia, farmakologia). Jej studiowanie umożliwia zrozumienie prawidłowych mechanizmów funkcjonowania organizmu, jak i przyczyn zmian patologicznych leżących u podłoża chorób człowieka. Przedmiot integruje wiedzę z zakresu biochemii oraz biologii molekularnej i nauk klinicznych. Daje możliwość wykorzystania wiedzy o zaburzeniach metabolizmu na poziomie komórkowym, w przebiegu chorób, w biochemicznej diagnostyce laboratoryjnej. Wykłady z Biochemii klinicznej obejmują swym zakresem: problemy metodyczne w diagnostyce chorób człowieka, molekularne podłoże chorób metabolicznych oraz możliwości diagnostyczne i terapeutyczne, zaburzenia przemian wewnątrznaczyniowych lipoprotein w odniesieniu do chorób cywilizacyjnych, aktualną wiedzę na temat. zjawiska transformacji nowotworowej komórki, oksydacyjnych uszkodzeń biomolekuł (DNA, lipidów, białek) i ich znaczenia w patogenezie chorób człowieka, mechanizmów naprawy DNA, implikacji biomedycznych, podłoża molekularne chorób neurodegeneracyjnych (Alzheimera, Parkinsona, Huntingtona, chorób prionowych). Dodatkowo wykłady mają poszerzyć wiedzę na temat antyoksydantów endo- i egzogennych oraz biochemicznych. mechanizmów regulacji apoptozy i molekularnych mechanizmów starzenia. Przedmiot obejmuje ponadto zagadnienia dotyczące: transdukcji sygnałów w komórce, nieprawidłowego działania receptorów komórkowych prowadzących do powstania chorób człowiek, zmian aktywności enzymów w aspekcie markerów chorób. Student zdobywa wiedzę na temat: lipoprotein osocza i ich metabolizmu, mechanizmu działania hormonów na przemiany narządowe, zaburzeń czynności wybranych gruczołów dokrewnych (tarczycy, kory nadnerczy), losów białek w organizmie oraz znaczenia diagnostycznego białek surowicy, zaburzeń gospodarki węglowodanowej, zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej oraz kwasowo zasadowej, zaburzeń przemian hemu i bilirubiny, metabolizm i wydalanie bilirubiny, roli wątroby w regulacji gospodarki energetycznej oraz jej udziału w przemianach związków słabo polarnych i detoksykacji. Znajomość zagadnień realizowanych w ramach przedmiotu Biochemia kliniczna ułatwia absolwentowi świadomą analizę oznaczanych parametrów diagnostycznych przez pryzmat zaburzeń biochemicznych na poziomie molekularnym występującym w konkretnych jednostkach chorobowych. |
||
Literatura: |
Literatura podstawowa: 1. Angielski S (red.). Biochemia Kliniczna. PZWL, Warszawa 1991 2. Angielski S (red.). Biochemia Kliniczna. Perseusz, Gdańsk 1996 (i nowsze wydania) 3. Epstein RJ: Biologia molekularna człowieka. Czelej, Lublin 2005 4. Bal J (red.): Genetyka medyczna i molekularna. PWN Warszawa 2017 Literatura uzupełniająca: 1. Biochemia ‒ Lippincott Illustrated Reviews. Ferrier D.R. Wydanie: 7, EDRA URBAN & PARTNER 2018 2. Textbook of Biochemistry with Clinical Correlations. Willey-Lis NY 2010 3. Rodwell VW, Bender DA, Botham KM, Kennelly PJ, Weil AP: Biochemia Harpera - ilustrowana. PZWL, Warszawa 2018 (wyd. VI) 4. Kłyszejko-Stefanowicz L. Cytobiochemia. PWN, Warszawa 2017 5. Bartosz G. Druga twarz tlenu – wolne rodniki w przyrodzie. PWN, Warszawa 2013 (dodruk) 6. Berg JM, Tymoczko JL, Stryer L. Biochemia. PWN, Warszawa 2009 Dodatkowo: zalecane studentom aktualne publikacje w czasopismach naukowych i popularyzujących wiedzę wpisujące się w tematykę zajęć (np. www.phmd.pl |
||
Metody i kryteria oceniania: |
Podstawą do zaliczenia przedmiotu Biochemia kliniczna jest przestrzeganie zasad ujętych w Regulaminie Dydaktycznym Katedry i Zakładu Biochemii Klinicznej. Warunkiem zaliczenia przedmiotu Biochemia kliniczna jest: aktywny udział w zajęciach dydaktycznych, obecność oraz przygotowanie merytoryczne do realizacji tematu laboratoriów, zaliczenie kolokwiów obejmujących treści zrealizowanych zagadnień. Po spełnieniu powyższych wymogów następuje zaliczenie laboratoriów i dopuszczenie studenta do egzaminu. Zaliczenie przedmiotu wraz z wpisem oceny następuje po uzyskaniu pozytywnej oceny z egzaminu końcowego przeprowadzanego w formie odpowiedzi ustnej. Ocena pozytywna uzyskiwana podczas egzaminu ustnego wynika z udzielenia przez egzaminowanego, co najmniej 60% poprawnych odpowiedzi na pytania egzaminacyjne. Z wyprzedzeniem miesięcznym przed terminem egzaminu udostępnione zostają zagadnienia, które w sposób szczegółowy nawiązują do pytań, które będą przedmiotem egzaminu końcowego. W przypadku kolokwiów i egzaminu stosuje się oceny przeliczane według następującej skali: Procent poprawności odpowiedzi Ocena 92-100% Bardzo dobry 84-91% Dobry plus 76-83% Dobry 68-75% Dostateczny plus 60-67% Dostateczny 0-59% Niedostateczny Egzamin końcowy: ≥ 60% (W1, W2, W3, W4, W5, W6, W7, W8, W9, W10, W11, W12, U1, U2, U3, U4, U5) Kolokwia: ≥ 60% (W1, W2, W3, W4, W5, W6, W7, W8, W9, U1, U4, U5) Przedłużona obserwacja/Aktywność (≥ 50% lub 1-3 punkty; 3 punkty = ocena bardzo dobry) (K1, K2, K3, K4) Prezentacje multimedialne (na seminarium): ≥ 60% (W1, W4, W5, W6, W7, W8, W9) |
||
Praktyki zawodowe: |
Program kształcenia nie przewiduje odbycia praktyk zawodowych |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2019/20" (zakończony)
Okres: | 2020-02-29 - 2020-09-20 |
![]() |
Typ zajęć: |
Laboratorium, 60 godzin ![]() Seminarium, 30 godzin ![]() Wykład, 50 godzin ![]() |
|
Koordynatorzy: | Marek Foksiński | |
Prowadzący grup: | Marek Foksiński, Jolanta Guz, Marek Jurgowiak | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Laboratorium - Zaliczenie Seminarium - Zaliczenie Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2020/21" (w trakcie)
Okres: | 2021-02-22 - 2021-09-20 |
![]() |
Typ zajęć: |
Laboratorium, 60 godzin ![]() Seminarium, 30 godzin ![]() Wykład, 50 godzin ![]() |
|
Koordynatorzy: | Marek Foksiński | |
Prowadzący grup: | Marek Foksiński, Jolanta Guz, Marek Jurgowiak | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Laboratorium - Zaliczenie Seminarium - Zaliczenie Wykład - Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.