Żywienie w sporcie: Żywienie dzieci i młodzieży o zwiększonej aktywności fizycznej

przedmiot obowiązkowy

1. Godziny obowiązkowe realizowane z udziałem nauczyciela akademickiego:

- udział w wykładach: 15 godzin (0,6 ECTS)

- udział w ćwiczeniach: 10 godzin (0,4 ECTS)

25 h = 1 ECTS

2. Czas poświęcony przez studenta na pracę indywidualną:

- czytanie literatury - 5 h = 0,2 ECTS

3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa w procesie oceniania:

- przygotowanie do ćwiczeń - 5 h

- przygotowanie do zaliczenia - 15 h

20 h = 0,8 ECTS

Łączny nakład pracy: 50 h = 2 ECTS

W1: wykazuje rozszerzoną znajomość zmian metabolicznych zachodzących w organizmie dzieci i młodzieży pod wpływem wysiłku fizycznego K_W09

W:2 zna strategie żywieniowe dla dzieci i młodzieży o zwiększonej aktywności fizycznej, zapewniające prawidłową regenerację organizmu K_W18

U1: potrafi zaplanować właściwe żywienie okołotreningowe dla młodych sportowców. K_U01

U2: potrafi opracować jasne i zrozumiałe materiały edukacyjne oraz wytyczne żywieniowe dla młodych sportowców zagrożonych względnym niedoborem energii w sporcie K_U04

U3: potrafi zinterpretować wyniki podstawowych badań laboratoryjnych i wykorzystać je w planowaniu i monitorowaniu postępowania żywieniowego młodych sportowców, pod kątem profilaktyki niedoborów żelaza K_U08

U4: w pracy zawodowej wykorzystuje wiedzę z dziedziny towaroznawstwa K_U15

U5: potrafi określić wartość odżywczą pożywienia na podstawie tabel wartości odżywczej produktów spożywczych i typowych potraw, programów komputerowych i zalecanych wielkości spożycia (Recommende Dietary Allowances – RDA) K_U17

U6: potrafi zaplanować jadłospis dla pacjentów w różnych grupach wiekowych K_U18

U7: wykorzystuje wiedzę o żywność funkcjonalnej w poradnictwie żywieniowym K_U19

U8: posiada umiejętności przygotowania pisemnego opracowania oraz prezentowania w formie ustnej wyników własnych działań i przemyśleń K_U26

K1: jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy skorzystać z porady innego specjalisty K_K01

K2: potrafi kierować zespołem i współpracować z przedstawicielami innych zawodów medycznych i pracownikami administracji ochrony zdrowia w celu prowadzenia edukacji żywieniowej i profilaktyki chorób żywieniowo-zależnych w społeczności lokalnej K_K03

K3: demonstruje postawę promującą zdrowie i aktywność fizyczną K_K09

Wykłady:

wykład informacyjny

wykład problemowy

Ćwiczenia:

dyskusja dydaktyczna

analiza przypadków

opracowanie jadłospisów

obliczenia komputerowe

- metody wymiany i dyskusji

Celem przedmiotu jest zapoznanie studenta z zasadami prawidłowego żywienia dzieci i młodzieży o zwiększonej aktywności fizycznej, a szczególnie zapotrzebowaniem na energii, żelazo, wodę, antyoksydanty. Wykształcenie umiejętności planowania diety pod kątem doboru produktów i napojów w zależności od rodzaju wysiłku, długości wysiłku, czasu okołotreningowego i okresu regeneracji organizmu.

Przedmiot realizowany jest w formie wykładów, ćwiczeń i seminariów. Celem zaplanowanych w ramach przedmiotu zajęć jest przekazanie studentom wiedzy z zakresu::

1. Potrzeby żywieniowe dzieci i młodzieży o zwiększonej aktywności fizycznej – zalecenia żywieniowe. Zapotrzebowanie na płyny. Zagrożenia związane z odwodnieniem

2. Charakterystyka wybranych dyscyplin sportowych

3. Antyoksydanty w diecie sportowca i ich znaczenie w walce ze stresem oksydacyjnym oraz ich wpływ na zdrowie.

Antyoksydanty i ich rola w sporcie. Zjawisko stresu oksydacyjnego związanego z aktywnością fizyczną. Źródła antyoksydantów w diecie i ich rola w walce ze stresem oksydacyjnym Napoje energetyzujące i energetyczne: różnice, zalecenia i ich rola w sporcie.

4. Wpływ wysiłku fizycznego na ogólnoustrojową homeostazę żelaza

Sposoby określania stopnia wysycenia organizmu żelazem. Objawy kliniczne niedoboru żelaza u młodych sportowców. Profilaktyka niedoborów żelaza. Zalecenia żywieniowe dla dzieci i młodzieży o zwiększonej aktywności fizycznej, zagrożonych niedoborem żelaza. Następstwa kliniczne nadmiernej suplementacji żelazem.

5. Rola diety w procesie bioregeneracji:

Żywienie okołotreningowe młodych zawodników. Produkty wskazane i przeciwwskazane w procesie odnowy powysiłkowej. Stosowane strategie żywieniowe, przed treningiem, w trakcie i po treningu sportowym

Literatura obowiązkowa

1. Bean A., 2014, Żywienie w sporcie. Kompletny przewodnik. Wyd. Zysk i S-ka Poznań, str. 216-239.

2. Frączek B., Krzywański J., Krzysztofiak H., Dietetyka sportowa, PZWL, Warszawa 2019, str. 597-629

3. Zydek G., Michalczyk M., Zając A., Nowe trendy w żywieniu osób aktywnych fizycznie, Wyd. AWF, Katowice 2017, Str.227-234

Literatura uzupełniająca

1. Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny, Warszawa, 2020.

2. Celejowa I., 2014, Żywienie w sporcie. Wyd. PZWL, Warszawa

Aktywność podczas dyskusji omawianego zagadnienia: W1, W2, U1, U2, U3, K1, K2

Test pisemny: W1, W2, , U1, U4, U7

Sprawozdanie U1-U8

Obserwacja ciągła: K1-K3

Kryteria oceniania:

Obecność na wykładach i ćwiczeniach obowiązkowa, wykonanie sprawozdań. Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę. Ocenę z przedmiotu student uzyskuje na podstawie wyniku testu zaliczeniowego i obserwacji ciągłej na ćwiczeniach. Warunkiem zaliczenia testu jest uzyskanie minimum 60% poprawnych odpowiedzi.

< 60% - niedostateczny

60-69% - dostateczny

70-79% - dostateczny plus

80-89% - dobry

90-94% - dobry plus

95% - 100% - bardzo dobry

nie dotyczy