Podstawy żywienia klinicznego: Żywienie kliniczne

Znajomość podstawowych składników pokarmowych i odżywczych żywności, znajomość interakcji leków z żywnością.

1. Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim:

- udział w wykładach 15 h

- udział w ćw./zajęciach laboratoryjnych 22 h

samokształcenie 8h

- konsultacje 5 h

Razem 50 h

2. Samodzielna praca studenta (przykładowe formy pracy studenta)

- przygotowanie do ćwiczeń 8,5 h

- opracowanie sprawozdań z ćwiczeń 8,5 h

- przygotowanie do testu zaliczeniowego 25 h

Razem 42 h

1 punkt ECTS = 30 h pracy przeciętnego studenta

Wiedza

K_W03; Zna podstawy immunologii klinicznej oraz wzajemne związki występujące pomiędzy stanem odżywienia i stanem odporności ustroju.

K_W16; Potrafi zdefiniować problemy żywieniowe pacjenta.

K_W19; Zna zasady postępowania dietetycznego w danych jednostkach chorobowych w zależności od stopnia ich zaawansowania i wieku chorego

K_U08; Potrafi zinterpretować wyniki podstawowych badań laboratoryjnych i wykorzystać je w planowaniu i monitorowaniu postępowania żywieniowego

K_U17 Potrafi określić wartość odżywczą pożywienia na podstawie tabel wartości odżywczej produktów spożywczych i typowych potraw, programów komputerowych i zalecanych wielkości spożycia (Recommende Dietary Allowances – RDA).

K_U18; Potrafi zaplanować jadłospis w różnych jednostkach chorobowych i dla pacjentów w różnych grupach wiekowych.

Kompetencje społeczne

K_K01 Jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy skorzystać z porady innego specjalisty.

Wykłady: wykład z wykorzystaniem środków audiowizualnych oraz dyskusją omawianego tematu.

Ćwiczenia: praca z rozpiską (instrukcją wykonania ćwiczenia), praca z programem komputerowym przeznaczonym do układania diet szpitalnych, rozwiązywanie problemów, dyskusja

Inne: konsultacje

Program przedmiotu obejmuje wiadomości z zakresu leczenia żywieniowego (w tym z zakresu immunożywienia). Celem kształcenia jest: przygotowanie studenta do prawidłowego żywienia pacjentów z jednostkami chorobowymi wymagającymi specjalistycznej terapii żywieniowej, poznanie zasad planowania i stosowania diet w leczeniu wspomaganym dietą, zrozumienie niezbędności stosowania terapii żywieniowej w określonych jednostkach klinicznych, zapoznanie studentów z zasadami żywienia ludzi przewlekle chorych w kontekście wyrównywania zaburzeń odporności immunologicznej, wyjaśnianie mechanizmów powstawania niepożądanych reakcji na pokarm, poznanie i zrozumienie patofizjologii chorób alergicznych celem prawidłowego planowania diet eliminacyjnych.

Wymagania wstępne: znajomość podstawowych składników pokarmowych i odżywczych żywności, znajomość interakcji leków z żywnością.

Wykłady

1. Metody interwencji żywieniowej w stanach klinicznych wymagających żywienia sztucznego.

2. Immunożywienie w leczeniu żywieniowym.

3. Żywienie a rozwój układu immunologicznego w okresie prenatalnym i postnatalnym.

4. Oddziaływanie poszczególnych składników pokarmowych na sprawność układu immunologicznego.

5. Wpływ żywienia na odporność organizmu w wybranych stanach klinicznych.

Ćwiczenia

1. Żywienie a układ immunologiczny organizmu.

Zapoznanie się z wynikami badań klinicznych i eksperymentalnych dotyczących oddziaływanie poszczególnych składników pokarmowych na funkcje układu odpornościowego.

2. Niepożądane reakcje na pokarm.

Zapoznanie się z pojęciami: niepożądana (opaczna) reakcja na pokarm, alergia pokarmowa, nietolerancja pokarmowa, anafilaksja pokarmowa, zatrucie pokarmowe, farmakologiczna reakcja pokarmowa, pokarmowe reakcje pseudoalergiczne. Omówienie klasyfikacji niepożądanych reakcji pokarmowych.

3. Postępowanie żywieniowe w alergii i nietolerancji pokarmowej.

Charakterystyka alergenów, wybranych produktów żywnościowych: Niepożądane reakcje pokarmowe wywołane dodatkami do żywności.

Charakterystyka diet eliminacyjnych. Opracowanie indywidualnej diety eliminacyjnej dla pacjenta z alergia pokarmową (praca z pakietem DIETA 5.0)

4. Postępowanie żywieniowe w chorobach o podłożu autoimmunologicznym.

Epidemiologia i etiopatogeneza chorób autoimmunologicznych. Wpływ diety na rozwój chorób autoimmunologicznych. Zalecenia żywieniowe dla pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi. Lista produktów wskazanych i przeciwwskazanych, opracowanie indywidualnego jadłospisu dla pacjenta z reumatoidalnym zapaleniem stawów (praca z pakietem DIETA 5.0).

5. Postępowanie żywieniowe w okresie okołooperacyjnym.

Rola immunożywienia w chirurgii. Opracowanie indywidualnych założeń dietetycznych dla pacjenta hospitalizowanego na oddziale chirurgicznym.

Literatura obowiązkowa

1) Praktyczny podręcznik dietetyki. (red) Jarosz M., 2010, IŻŻ, Warszawa

2) Podstawy żywienia klinicznego. (red.) Sobotka L., 2007, PZWL, Warszawa

3) Podstawy żywienia i dietoterapia. Peckenpaugh N.J., (D.Gajewska, red. 1. wydania polskiego), 2011, Elsevier Urban & Partner, Wrocław.

4) Podstawy naukowe żywienia w szpitalach, (red.) Dzieniszewski J., Szpona L., Szczygieł B., Socha J., 2001, IŻŻ, Warszawa.

5) Żywienie człowieka zdrowego i chorego. (red.) Grzymisławski M., Gawęcki J. 2010, PWN, Warszawa.

Literatura uzupełniająca:

1. Manual of dietetic practice. Briony T., Jacki B. 2007, Blackwell Science.

2. Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych. (red.) Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B. 2008, PZWL, Warszawa.

Ćwiczenia: Obecność na zajęciach. Ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność). Poprawne wykonanie sprawozdań z ćwiczeń.

Zaliczenie przedmiotu: Egzamin pisemny, w formie testu obejmującego pytania dotyczące treści wykładowych i ćwiczeniowych (ostateczna ocena = 60% z oceny merytorycznej (test) + 25% z oceny umiejętności praktycznych (sprawozdania) + 15% z oceny kompetencji (systematyczność, udział w dyskusji)

Warunki odrobienia zajęć opuszczonych z przyczyn usprawiedliwionych lub zajęć niezaliczonych z innych powodów: odrobienie zajęć z inną grupą lub przystąpienie do ustnej lub pisemnej odpowiedzi, mającej na celu sprawdzenie teoretycznej znajomości zagadnienia, omawianego na opuszczonych przez studenta zajęciach.

Nie dotyczy