Podstawy fizjoterapii. Sport osób z niepełnosprawnościami

Student rozpoczynający kształcenie z przedmiotu Sport osób niepełnosprawnych powinien posiadać wiadomości , umiejętności i kompetencje społeczne wynikające z zaliczenia przedmiotu adaptowana aktywność fizyczna.

przedmiot obligatoryjny

Godziny obowiązkowe realizowane z udziałem nauczyciela:

- udział w wykładach - 10 h

- udział w ćwiczeniach – 30 h

40 h = 1,6 ECTS

2. Czas poświęcony przez studenta na pracę indywidualną:

- czytanie literatury - 20 h = 0,8 ECTS

3. Czas wymagany do przygotowania się w procesie oceniania – 15 h = 0,6 ECTS

Łączny nakład pracy: 75 h = 3 ECTS

Czas wymagany do odbycia obowiązkowej praktyki: nie dotyczy

Zna i rozumie:

W1. Pojęcia z zakresu rehabilitacji medycznej, fizjoterapii oraz niepełnosprawności (C.W1 )

W2. Zasady doboru różnych form adaptowanej aktywności fizycznej, sportu, turystyki oraz rekreacji terapeutycznej w procesie leczenia i podtrzymywania sprawności osób ze specjalnymi potrzebami, w tym osób

z niepełnosprawnościami (C.W11 )

W3. Regulacje prawne dotyczące udziału osób

z niepełnosprawnościami w sporcie osób z niepełnosprawnościami, w tym paraolimpiadach

i olimpiadach specjalnych, oraz organizacji działających

w sferze aktywności fizycznej osób z niepełnosprawnościami (C.W12).

W4. Zagrożenia i ograniczenia treningowe związane

z niepełnosprawnością (C.W13 ).

Potrafi:

U1. Dobierać i prowadzić kinezyterapię ukierunkowaną na kształtowanie poszczególnych zdolności motorycznych

u osób zdrowych oraz osób z różnymi dysfunkcjami, przeprowadzić zajęcia ruchowe o określonym celu, prowadzić reedukację chodu i ćwiczenia z zakresu edukacji

i reedukacji posturalnej oraz reedukacji funkcji kończyn górnych (C.U3 )

U2. Instruować pacjenta w zakresie wykonywania ćwiczeń ruchowych w domu, sposobu posługiwania się wyrobami medycznymi oraz wykorzystywania przedmiotów użytku codziennego w celach terapeutycznych, instruować opiekuna w zakresie sprawowania opieki nad osobą ze specjalnymi potrzebami oraz nad dzieckiem – w celu stymulowania prawidłowego rozwoju ( C.U4 )

U3. Konstruować trening medyczny, w tym różnorodne ćwiczenia, dostosowywać poszczególne ćwiczenia do potrzeb ćwiczących, dobrać odpowiednie przyrządy i przybory do ćwiczeń ruchowych oraz stopniować trudność wykonywanych ćwiczeń ( C.U5 )

U4. Dobrać poszczególne ćwiczenia dla osób z różnymi zaburzeniami i możliwościami funkcjonalnymi oraz metodycznie uczyć ich wykonywania, stopniując natężenie trudności oraz wysiłku fizycznego ( C.U6 )

U5. Wykazać umiejętności ruchowe konieczne do demonstracji i zapewnienia bezpieczeństwa podczas wykonywania poszczególnych ćwiczeń ( C.U7 )

U6. Poinstruować osoby ze specjalnymi potrzebami, w tym osoby z niepełnosprawnościami, w zakresie różnych form adaptowanej aktywności fizycznej, sportu, turystyki oraz rekreacji terapeutycznej ( C.U13 )

U7. Poinstruować osoby z niepełnosprawnościami w zakresie samoobsługi i lokomocji, w tym w zakresie samodzielnego przemieszczania się i pokonywania przeszkód terenowych na wózku aktywnym ( C.U14 );

U8. Prowadzić zajęcia z wybranych dyscyplin sportowych dla osób z niepełnosprawnościami, w tym zademonstrować elementy techniki i taktyki w wybranych dyscyplinach sportowych dla osób z niepełnosprawnościami ( C.U15 )

U9. Podejmować działania promujące zdrowy styl życia na różnych poziomach oraz zaprojektować program profilaktyczny w zależności od wieku, płci, stanu zdrowia oraz warunków życia pacjenta, ze szczególnym uwzględnieniem aktywności fizycznej ( C.U17 )

Jest gotów do

K1. Prezentowania postawy promującej zdrowy styl życia, propagowania i aktywnego kreowania zdrowego stylu życia

i promocji zdrowia w trakcie działań związanych z wykonywaniem zawodu i określania poziomu sprawności niezbędnego do wykonywania zawodu fizjoterapeuty K3

K2. Przyjęcia odpowiedzialności związanej z decyzjami podejmowanymi w ramach działalności zawodowej, w tym

w kategoriach bezpieczeństwa własnego i innych osób K9

Wykłady: informacyjny, problemowy, konwersatoryjny.

Ćwiczenia: ćwiczeniowa, klasyczna metoda problemowa, pokaz, referat, studium przypadku, film.

Metody dydaktyczne eksponujące: pokaz.

Metody dydaktyczne podające: opis, wykład: informacyjny, problemowy, konwersatoryjny.

Metody dydaktyczne poszukujące: ćwiczeniowa, klasyczna metoda problemowa, referat, studium przypadku.

- pokaz

- opis
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

- ćwiczeniowa
- klasyczna metoda problemowa
- referatu
- studium przypadku

- metody ewaluacyjne
- metody odnoszące się do autentycznych lub fikcyjnych sytuacji
- metody oparte na współpracy
- metody służące prezentacji treści
- metody wymiany i dyskusji

Przedmiot jest realizowany w formie wykładów i ćwiczeń, w ramach których przybliżone zostają cele i zadania sportu osób z niepełnosprawnością.

Podczas zajęć jest wykorzystywana wiedza z zakresu nauk o

kulturze fizycznej, anatomii człowieka, fizjologii oraz fizjoterapii. Przedmiot ma bezpośredni związek z kinezyterapią i zawartym w niej obszarem adaptowanej aktywności ruchowej. W realizacji przedmiotu niezbędne są umiejętności ruchowe określone programem przedmiotu adaptowana aktywność fizyczna.

Tematyka zajęć będzie dotyczyła klasyfikacji medycznej i funkcjonalnej w sporcie niepełnosprawnych. Studenci poznają wybrane dyscypliny sportu dla osób z różnymi dysfunkcjami (sport dla osób niewidomych, głuchych, niepełnosprawnych intelektualnie i z dysfunkcją narządu ruchu), Specyfikę dyscyplin indywidualnych i gier zespołowych uprawianych przez osoby niepełnosprawne, konkurencje letnie i zimowe. Igrzysk Paraolimpijskich. W ramach zajęć zostanie przybliżona tematyka treningu sportowego i organizacji zawodów osób niepełnosprawnych.

Literatura obowiązkowa:

Kosmol A. red.: Sport niepełnosprawnych dla fizjoterapeutów i terapeutów zajęciowych. Teoria, praktyka, metodyka.

Warszawa 2021

Kosmol A. red.: Teoria i praktyka sportu niepełnosprawnych. Warszawa 2008

Kowalik S. : Kultura fizyczna osób z niepełnosprawnością. Dostosowana aktywność ruchowa. Gdańsk 2009

Literatura uzupełniająca :

Morgulec – Adamowicz N., Kosmol A.: Sportowe formy aktywności osób niepełnosprawnych i starszych. Adoptowana aktywność fizyczna. Wyd. PTN – AAF. Warszawa 2011

Osiński W.: Gerokinezjologia. Nauka i praktyka aktywności fizycznej w wieku starszym. Warszawa 2013

Rutkowska I., Kosmol A.: Sprawność i aktywność fizyczna osób niewidomych. Wyniki badań i zastosowania praktyczne. AWF. Warszawa 2010

Tasiemski T.: Usprawnianie osób po urazie rdzenia kręgowego. Nauczanie techniki jazdy wózkiem inwalidzkim. Katowice 2013

Napierała M.: Zabawy i gry ruchowe. WSP Bydgoszcz 1997.

Nowotny J. i wsp.: Edukacja i reedukacja ruchowa. Kasper, Kraków 2003.

Sydor M.: Wybór i eksploatacja wózka inwalidzkiego. Poznań 2003 Śmiglewska M., A. Lewandowski; O procesie nauczania ruchu. OW MW, Bydgoszcz 2009.

Tasiemki T.: Urazy rdzenia kręgowego. Warszawa 2003

Winczewski P.: Zabawy i gry ruchowe dla dzieci poruszających się na wózkach inwalidzkich. Jedność. Kielce 2013

Inni autorzy oraz artykuły w czasopismach specjalistycznych.

Student uzyskuje ocenę na podstawie sumy punktów za aktywności wykonywane w trakcie realizacji ćwiczeń:

1. Poprowadzenie zabawy lub gry dla osób z niepełnosprawnością ruchową poruszających się na wózkach inwalidzkich lub dla osób z niepełnosprawnością wzrokową 0-10 punktów ale nie mniej niż 6 punktów

2. Przygotowanie prezentacji dotyczącej wybranej dyscypliny sportowej 0-15 punktów, ale nie mniej niż 12 punktów

3. Z obserwacji zaangażowania 0-5 punktów

4. Praca pisemna z zagadnień w obrębie przedmiotu 0 - 30 ale nie mniej niż 16 punktów.

Student otrzymuje zaliczenie z przedmiotu uzyskując pozytywne wyniki z powyższych aktywności.

nie dotyczy