Fitocenotyczna waloryzacja wód śródlądowych

Podstawowe wiadomości z botaniki systematycznej, ekologii i hydrobiologii

przedmiot obowiązkowy

- uczestnictwo w wykładach - 15 spotkań x 1 godzina = 15 godzin

- udział w laboratorium - 7,5 spotkań x 2 godziny = 15 godzin.

- przygotowanie do ćwiczeń laboratoryjnych - 5 x 2 godziny = 10 godzin.

- praca własna nad opracowaniem projektu i sprawozdania - 4 x 5 godzin = 20 godzin

- udział w konsultacjach - 5 x 1 godzina = 5 godzin

- przygotowanie do zaliczenia i obecność na zaliczeniu

Razem = 65 godzin

Student zna podstawowe grupy systematyczne i gatunki roślin wodnych. Charakteryzuje wybrane metody jakościowe i ilościowe oceny stanu ekologicznego wód stojących i płynących w oparciu o aktualnie występujące fitocenozy. Charakteryzuje organizację i funkcjonowanie systemów ekologicznych oraz relacje organizm - środowisko.

K_W12, P1A_W01, P1A_W02

Student dokonuje samodzielnie poboru prób roślinności wodnej (makrofity i glony), wykonuje podstawowe badania właściwości fizyko-chemicznych wody, identyfikuje rodzaje roślinności i na tej podstawie dokonuje oceny możliwości regeneracyjnych przyrody.

K_U08, P1A_U06, P1A_U07

Student jest gotowy to pogłębiania wiedzy z zakresu nauk o środowisku.

K_K01, P1A_K01, P1A_K05, P1A_K07

Zbiór prób w terenie, badania laboratoryjne, oznaczanie materiału roślinnego z wykorzystaniem dostępnych kluczy oraz z zastosowaniem mikroskopu.

- wykład informacyjny (konwencjonalny)

- ćwiczeniowa
- laboratoryjna
- obserwacji
- pomiaru w terenie

Zajęcia mają na celu przekazanie i ułatwienie zrozumienia wiedzy na temat sposobów oceny stanu ekologicznego ekosystemów wodnych z wykorzystaniem metod biologicznych, opartych na identyfikacji fitoplanktonu i hydromakrofitów.

Celem zajęć jest teoretyczne i praktyczne zapoznanie studentów z biologicznymi metodami oceny stanu środowiska wodnego, opartymi na identyfikacji fitoplanktonu i hydromakrofitów.

Zajęcia składają się z:

- wykładów, na których zaprezentowane będą podstawy teoretyczne i historia klasyfikacji jakości wód powierzchniowych przed wprowadzeniem Ramowej Dyrektywy Wodnej oraz zmiany jakie związane są z jej wprowadzeniem. Omówione zostaną wskaźniki ilościowe i jakościowe, typologie wód płynących i stojących, program europejskiej interkalibracji metod i zintegrowana ocena stanu ekologicznego wód. Przedstawione zostaną podstawy teoretyczne metod oceny stanu ekologicznego jezior z wykorzystaniem fitoplanktonu, rzek i jezior z wykorzystaniem fitobentosu okrzemkowego, Makrofitowej Metody Oceny Rzek, Makrofitowej Metody Oceny Jezior oraz zasady waloryzacji i monitoringu stanu siedlisk Natura 2000 związanych z siedliskami wodnymi.

- ćwiczeń laboratoryjnych, których celem jest praktyczne zapoznanie studentów z wykonywaniem oceny stanu ekologicznego środowiska wodnego przy wykorzystaniu fitoplanktonu i hydromakrofitów. Ćwiczenia składają się krótkiej części terenowej oraz z zajęć w pracowni. W terenie studenci zbierają materiał niezbędny do realizacji projektu. Wykonują w grupach pobór prób roślin naczyniowych i glonów w cieku zgodnie z metodyką MMOR i zbiorniku wody stojącej zgodnie z metodyką ESMI oraz badanie podstawowych parametrów fizyko-chemicznych wody. Zajęcia laboratoryjne obejmują pracę indywidualną i w grupach - identyfikację gatunków makrofitów i glonów, szacowanie biomasy glonów, obliczanie wskaźników stanu ekologicznego rzek i jezior na podstawie gatunków wskaźnikowych. Na podstawie zebranych materiałów studenci wykonują opracowanie zawierające raport z badań terenowych, ocenę stanu ekologicznego badanych obiektów oraz dyskusję wyników.

Bernatowicz s., Wolny P., 1974, Botanika dla limnologów i rybaków. PWRiL, 518 pp.

Burchardt L. i in., 2010., Klucz do oznaczania gatunków fitoplanktonu jezior i rzek. Wyd. Naukowe Poznań, 187 pp.

Ciecierska H., Dynowska M. (red.) 2013. Biologiczne metody oceny stanu środowiska. Tom II Ekosystemy wodne. Podręcznik metodyczny. UWM Olsztyn

Kawecka B., Eloranta P. V., 1994., Zarys ekologii glonów wód słodkich i środowisk lądowych. PWN Warszawa, 251 pp.

Mróz W. (red) 2010-2012. Monitoring siedlisk przyrodniczych. Przewodnik metodyczny. Część I-III. GIOŚ, Warszawa

Szoszkiewicz K., Jusik Sz., Zgoła T. 2010. Klucz do oznaczania makrofitów dla potrzeb oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych. IOŚ. Biblioteka monitoringu środowiska. Warszawa

Starmach K., 1989., Plankton roślinny wód słodkich. PWN Warszawa-Kraków, 496 pp.

Obecność na wykładach oraz opracowanie końcowe z przedmiotu w postaci raportu terenowego, raportu z części laboratoryjnej i dyskusji wyników w oparciu o informacje prezentowane podczas wykładów.