Lingwistyka kognitywna
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | 2401-K-S1-1-LK |
Kod Erasmus / ISCED: |
(brak danych)
/
(0228) Interdyscyplinarne programy i kwalifikacje związane z naukami humanistycznymi
|
Nazwa przedmiotu: | Lingwistyka kognitywna |
Jednostka: | Katedra Kognitywistyki |
Grupy: |
Kognitywistyka -s1 - 1 rok Modułk MK_8 - przedmioty uzupełniające z I stopnia |
Punkty ECTS i inne: |
3.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Wymagania wstępne: | ogólna orientacja w wiedzy o języku na poziomie szkoły średniej znajomość języka angielskiego (wykład w dużej części jest prowadzony w języku angielskim - rekapitulacja w języku polskim) |
Rodzaj przedmiotu: | kanon (atrybut wycofany) |
Całkowity nakład pracy studenta: | Contact hours with teacher: - participation in lectures - 30 hrs. Self-study hours: - preparation for lectures - 10 hrs. - preparation for assignments - 10 hrs. - preparation for the final test - 20 hrs. Altogether: 50 hrs. (3 ECTS) |
Efekty uczenia się - wiedza: | K_W04 Zna podstawową terminologię z zakresu kognitywistyki (językoznawstwa kognitywnego i ogólnego) w języku angielskim |
Efekty uczenia się - umiejętności: | K_U13 Pisze proste rozprawki z samodzielnym doborem literatury |
Efekty uczenia się - kompetencje społeczne: | K_K01 Zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i posiadanych umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się i rozwoju zawodowego |
Metody dydaktyczne: | wykład K_W04, K_U13, K_K01 |
Metody dydaktyczne podające: | - wykład problemowy |
Skrócony opis: |
Celem wykładu z lingwistyki kognitywnej jest przybliżenie problematyki procesowania języka w umyśle użytkownika oraz w przestrzeni intersubiektywnej na poziomie składniowym i semantycznym/pragmatycznym oraz wykształcenie u słuchaczy wrażliwości analitycznej w zakresie związków języka naturalnego z procesami poznawczymi. Wykład pt. Lingwistyka kognitywna zakreśla obszar najważniejszych informacji nauki o języku wraz z konstelacja pojęć i założeń teoretycznych w obszarze językoznawstwa tekstowego, semantyki kognitywnej i gramatyki kognitywnej. Nacisk zostanie położony na interfejs pomiędzy formą językową i znaczeniem konceptualnym w przestrzeni semantycznej oraz w wymiarze intersubiektywnym (pragmatycznym). Wykład będzie wygłaszany w języku angielskim. Rekapitulacja wykładu zostanie wygłoszona w języku polskim. |
Pełny opis: |
Wykład 1: nauka o języku: zagadnienia wstępne: struktura i funkcja, poziomy organizacji języka, teoria znaczenia (semantyka/pragmatyka) Wykład 2: cechy języka naturalnego, teorie pochodzenia języka, język w ujęciach ontologicznych i epistemologicznych, typologie funkcji języka, cybernetyczny model łańcucha komunikacyjnego Wykład 3: podstawowe pojęcia z zakresu fonologii, morfologii i składni Wykład 4: przegląd teorii lingwistycznych XX wieku (stukturalizm, generatywizm, funkcjonalizm, kognitywnizm) oraz pojęć z zakresu semiotyki (m. in. relacje pomiędzy formą i treścią: indeksy, ikony, symbole) Wykład 5: role i relacje składniowe i semantyczne, modele procesowania struktur składniowych w ujęciu teorii generatywnej (m. in. parsery, garden-path theory, transformacje, operacje przemieszczania, puste kategorie itp.) Wykład 5: zagadnienia językoznawstwa tekstowego: zachowanie językowe jako rozwiązywanie problemów, zasady regulujące i konstytuujące zachowanie tekstowe, struktura wiedzy (wzorce globalne/ramy pojęciowe, scenariusze i skrypty wiedzy) Wykład 6: gramatyka kognitywna: relacja figura-tło, akt porównywania i procesy skanowania; akt percepcji i konceptualizacji jako akt konstrukcji; procesowania na poziomie peryferyjnym i autonomicznym; domeny doświadczenia i struktury wiedzy (pojęcie jako hierarchiczna matryca domen, dynamiczna i encyklopedyczna struktura wiedzy), byty konceptualne, relacje atemporalne i procesy Wykład 7: wymiary wyobraźni (obrazowanie i konstrukcje mentalne w języku): schematyczność, figura-tło, zakres predykacji, perspektywa (punkt dostępu, kierunek skanowania, wizualizacja obiektywna i subiektywna), abstrakcja - selekcja, transformacja (rotacja, wirtualna granica, wirtualny ruch i konsekwencje dla kodowania w języku); struktury składniowe jako obrazowanie rzeczywistości (gramatyka jako obraz) Wykład 8: semantyka kognitywna: teoria kategoryzacji przez prototyp i schemat oraz struktura modelu kognitywnego (ICM) Wykład 9: semantyka kognitywna: modele propozycjonalne (ramy pojęciowe, skrypty, scenariusze prototypowe) Wykład 10: semantyka kognitywna: modele motorycznych schematów analogowych, ich transformacje i rozszerzenia metaforyczne Wykład 11: semantyka kognitywna: teoria metafory konceptualnej (koherencja pomiędzy odwzorowaniami, alternacyjne struktury dualne) Wykład 12: semantyka kognitywna: metonimia konceptualna (na poziomie leksykalnym i na poziomie struktur wyższego rzędu, np. skryptu/scenariusza wiedzy); motywacja znaczenia, polisemia, modalność, aksjologia w semantyce języka naturalnego Wykład 13: semantyka kognitywna: Zasada Topologicznej Inwariancji oraz Teoria Przestrzeni Mentalnych |
Literatura: |
Beaugrande de, Robert, Wolfgang Dressler, 1980. Introduction to text Linguistics. Longman. London and new York Cruse, Alan. 2006. A Glossary of Linguistics and Pragmatics. Edinburgh University Press. Edinburgh. Fauconnier, Gilles. 2001. “Conceptual Blending and Analogy”, in: D. Gentner, K. J. Holyoak, B. N. Kokinov (eds.), The Analogical Mind, Cambridge Mass./London, England, A Bradford Book MIT, 255-286. Lakoff, George and M. Johnson. 1980. Metaphors We Live By. (Afterword 2003). University of Chicago Press. Chicago. Langacker, Ronald W. 2000. Grammar and Conceptualization. Mouton de Gruyter. Berlin/New York. Skrzypczak, Waldemar. 2006. Analog-Based Modelling of Meaning Representations in English. Nicolaus University Press. Toruń. Skrzypczak, Waldemar. 2006. “On Text Linguistics: some terminological distinctions.” Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Toruniu, Silva Rerum. Nr 6/7, 63-71. Skrzypczak, Waldemar. 2006. “Alternate Construals, Duals and Selective Projections.” Worlds in the Making: Constructivism and Postmodern Knowledge, red. Edyta Lorek-Jezińska, Teresa Siek-Piskozub i Katarzyna Więckowska. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 67-85. Skrzypczak, Waldemar. 2007. “Cognitive Stylistics: Towards Dimensions of Uniqueness and Novelty in Textual Imagery.” Multiculturalism, at the Start of 21st Century, red. Krystyna Kujawińska-Courtney i Maria A. Łukowska. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 371-383. Skrzypczak, Waldemar. 2008. „Metaphor as a dynamic asymmetry.” Philologica Wratislaviensa: From Grammar to Discourse. Metaphor and Cognition, red. Zdzisław Wąsik and Tomasz Komendziński. Frankfut am Main: Peter Lang, 53-62. Tarsk. R. L. 1999. (edited by Peter Stockwell 2007). Language and Linguistics: The Key Concepts. Routledge. |
Efekty uczenia się: |
Efekty: student wykształca świadomość i wrażliwość analityczną, potrafi zastosowac wiedzę deklaratywna w obszarze proceduralnym |
Metody i kryteria oceniania: |
krótki esej oraz wypełnienie arkusza odpowiedzi K_W04, K_U13, K_K01 |
Praktyki zawodowe: |
n/a |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-02-19 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Waldemar Skrzypczak | |
Prowadzący grup: | Waldemar Skrzypczak | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
|
Skrócony opis: |
As in A On-line teaching sessions will be carried out with the support of the following distance learning tools: MICROSOFT TEAMS (is the basic tool for interactive sessions), USOS will provide the students with extra instructions, mini-lectures, comments and feedback, by means of e-mails and attachments sent to particular groups. |
|
Pełny opis: |
As in A |
|
Literatura: |
As in A |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-02-19 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Anna Karczmarczyk, Waldemar Skrzypczak | |
Prowadzący grup: | Waldemar Skrzypczak | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
|
Skrócony opis: |
As in A On-line teaching sessions will be carried out with the support of the following distance learning tools: MICROSOFT TEAMS (is the basic tool for interactive sessions), USOS will provide the students with extra instructions, mini-lectures, comments and feedback, by means of e-mails and attachments sent to particular groups. |
|
Pełny opis: |
As in A |
|
Literatura: |
As in A |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2024/25" (w trakcie)
Okres: | 2024-10-01 - 2025-02-23 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Waldemar Skrzypczak | |
Prowadzący grup: | Waldemar Skrzypczak | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.