Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Teoria poznania

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2402-F-S1-2-TEPO
Kod Erasmus / ISCED: 08.1 Kod klasyfikacyjny przedmiotu składa się z trzech do pięciu cyfr, przy czym trzy pierwsze oznaczają klasyfikację dziedziny wg. Listy kodów dziedzin obowiązującej w programie Socrates/Erasmus, czwarta (dotąd na ogół 0) – ewentualne uszczegółowienie informacji o dyscyplinie, piąta – stopień zaawansowania przedmiotu ustalony na podstawie roku studiów, dla którego przedmiot jest przeznaczony. / (0223) Filozofia i etyka Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Teoria poznania
Jednostka: Instytut Filozofii
Grupy: Filozofia II rok s1 - przedmioty obowiązkowe
Punkty ECTS i inne: 5.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Aleksandra Derra
Prowadzący grup: Aleksandra Derra, Jakub Krzeski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem wykładu i uzupełniających go ćwiczeń jest autorskie przedstawienie i krytyczna interpretacja najważniejszych pojęć i problemów, dominujących teorii oraz palących kontrowersji współczesnej teorii poznania.

Tematyka wykładu zamyka się przede wszystkim w teoriach rozwijanych w wieku dwudziestym i obecnie, ale obejmuje także wybrane elementy historycznej spuścizny, która ukształtowała ten obszar badań filozoficznych.

Pełny opis:

Podstawowe bloki problemowe wykładu będą następujące:

Dr hab. Aleksandra Derra, prof. UMK

• Znaczenie pojęcia „epistemologia”. Podstawowe istniejące w tradycji filozoficznej nurty odpowiedzi na pytania: Czym jest wiedza”?, „Czy możemy zdobyć wiedzę”?, „Jak uzyskać wiedzę”?

• Spór o prawdę. Klasyczne i nieklasyczne teorie prawdy

• Epistemologia znaturalizowana Willarda van Ormana Quine’a.

• Realizm wewnętrzny Hilarego Putnama

• Założenia niedualizującego sposobu myślenia w ujęciu Josefa Mitterera

Dr Jakub Krzeski

• Psychosocjologia poznania naukowego Ludwika Flecka.

• Szkoła edynburska i mocny program socjologii wiedzy Barry'ego Barnesa i Davida Bloora.

• Teoria aktora-sieci Bruno Latoura.

• Społeczne uwarunkowania poznania i jego uwikłanie w stosunki władzy na przykładzie dyskursu orientalistycznego (wiedza-władza; orientalizm; epistemologie południa; epistemobójstwo; dekolonizacja wiedzy).

• Wiedza usytuowana i idea podmiotu w teorii Donny Haraway.

• Koncepcja nomadycznego podmiotu Rosi Braidotti.

• Nowy materializm i koncepcja etyko-onto-epistemologii Karen Barad.

Literatura:

Wybrana literatura pomocnicza do wykładu:

Przewodnik po epistemologii, red. Renata Ziemińska, Kraków: Wydawnictwo WAM 2013.

Panorama współczesnej filozofii, red. J. Hołówka, Bogdan Dzióbkowski, Warszawa: PWN 2016.

Horyzonty konstruktywizmu, red. Ewa Bińczyk, Aleksandra Derra, Janusz Grygieńć, Toruń: Wydawnictwo UMK 2015.

Rick Dolphijn i Iris van der Tuin, Nowy materializm. Wywiady i kartografie, Gdańsk-Poznań-Warszawa: Fundacja Machina Myśli 2018.

Jan Woleński, Epistemologia: poznanie, prawda, wiedza, realizm, Warszawa: PWN 2014

Uwagi:

Tryb i warunki egzaminu oraz zaliczenia ćwiczeń zostaną przedstawione na pierwszych organizacyjnych zajęciach, uzgodnione z osobami studiującymi a następnie wpisane do usosa.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Jakub Krzeski
Prowadzący grup: Jakub Krzeski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem wykładu i uzupełniających go ćwiczeń jest autorskie przedstawienie i krytyczna interpretacja najważniejszych pojęć i problemów, dominujących teorii oraz palących kontrowersji współczesnej teorii poznania.

Tematyka wykładu zamyka się przede wszystkim w teoriach rozwijanych w wieku dwudziestym i obecnie, ale obejmuje także wybrane elementy historycznej spuścizny, która ukształtowała ten obszar badań filozoficznych.

Pełny opis:

Podstawowe bloki problemowe wykładu będą następujące:

• Znaczenie pojęcia „epistemologia”. Podstawowe istniejące w tradycji filozoficznej nurty odpowiedzi na pytania: Czym jest wiedza”?, „Czy możemy zdobyć wiedzę”?, „Jak uzyskać wiedzę”?

• Spór o prawdę. Klasyczne i nieklasyczne teorie prawdy

• Epistemologia znaturalizowana Willarda van Ormana Quine’a.

• Realizm wewnętrzny Hilarego Putnama

• Antyrealizm i antyreprezentacjonizm neopragmatystów - Nelson Goodman i Richard Rorty

• 4e cognition - poznanie ucieleśnione, enaktywne, rozszerzone i osadzone

• Epistemologia społeczna i socjologia wiedzy

• Podmiot i poznanie w nowym materializmie

• Sprawiedliwość epistemiczna - epistemologie feministyczne i epistemologie południa

Literatura:

Wybrana literatura pomocnicza do wykładu:

Przewodnik po epistemologii, red. Renata Ziemińska, Kraków: Wydawnictwo WAM 2013.

Panorama współczesnej filozofii, red. J. Hołówka, Bogdan Dzióbkowski, Warszawa: PWN 2016.

Horyzonty konstruktywizmu, red. Ewa Bińczyk, Aleksandra Derra, Janusz Grygieńć, Toruń: Wydawnictwo UMK 2015.

Rick Dolphijn i Iris van der Tuin, Nowy materializm. Wywiady i kartografie, Gdańsk-Poznań-Warszawa: Fundacja Machina Myśli 2018.

Jan Woleński, Epistemologia: poznanie, prawda, wiedza, realizm, Warszawa: PWN 2014

Uwagi:

Tryb i warunki egzaminu oraz zaliczenia ćwiczeń zostaną przedstawione na pierwszych organizacyjnych zajęciach, uzgodnione z osobami studiującymi a następnie wpisane do usosa.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (zakończony)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Wykład, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Jakub Krzeski
Prowadzący grup: Jakub Krzeski
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Celem wykładu i uzupełniających go ćwiczeń jest autorskie przedstawienie i krytyczna interpretacja najważniejszych pojęć i problemów, dominujących teorii oraz palących kontrowersji współczesnej teorii poznania.

Tematyka wykładu zamyka się przede wszystkim w teoriach rozwijanych w wieku dwudziestym i obecnie, ale obejmuje także wybrane elementy historycznej spuścizny, która ukształtowała ten obszar badań filozoficznych.

Pełny opis:

Podstawowe bloki problemowe wykładu będą następujące:

• Znaczenie pojęcia „epistemologia”. Podstawowe istniejące w tradycji filozoficznej nurty odpowiedzi na pytania: Czym jest wiedza”?, „Czy możemy zdobyć wiedzę”?, „Jak uzyskać wiedzę”?

• Spór o prawdę. Klasyczne i nieklasyczne teorie prawdy

• Epistemologia znaturalizowana Willarda van Ormana Quine’a.

• Realizm wewnętrzny Hilarego Putnama

• Antyrealizm i antyreprezentacjonizm neopragmatystów - Nelson Goodman i Richard Rorty

• 4e cognition - poznanie ucieleśnione, enaktywne, rozszerzone i osadzone

• Epistemologia społeczna i socjologia wiedzy

• Podmiot i poznanie w nowym materializmie

• Sprawiedliwość epistemiczna - epistemologie feministyczne i epistemologie południa

Literatura:

Wybrana literatura pomocnicza do wykładu:

Przewodnik po epistemologii, red. Renata Ziemińska, Kraków: Wydawnictwo WAM 2013.

Panorama współczesnej filozofii, red. J. Hołówka, Bogdan Dzióbkowski, Warszawa: PWN 2016.

Horyzonty konstruktywizmu, red. Ewa Bińczyk, Aleksandra Derra, Janusz Grygieńć, Toruń: Wydawnictwo UMK 2015.

Rick Dolphijn i Iris van der Tuin, Nowy materializm. Wywiady i kartografie, Gdańsk-Poznań-Warszawa: Fundacja Machina Myśli 2018.

Jan Woleński, Epistemologia: poznanie, prawda, wiedza, realizm, Warszawa: PWN 2014

Uwagi:

Tryb i warunki egzaminu oraz zaliczenia ćwiczeń zostaną przedstawione na pierwszych organizacyjnych zajęciach, uzgodnione z osobami studiującymi a następnie wpisane do usosa.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)