Podstawy medycyny sportu

Podstawowa wiedza z zakresu nauk o zdrowiu i kultury fizycznej, a w szczególności antropomotoryki.

Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (35 godz.):

- udział w wykładach - 30

- konsultacje z nauczycielem akademickim - 5

Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (25 godz.):

- przygotowanie do wykładu - 10

- pisanie prac, projektów – 5

- czytanie literatury – 5

- przygotowanie do kolokwium – 5

Łącznie: 60 godz. (2 pkt. ECTS)

W1: ma wiedzę w zakresie podstawowych kategorii pojęciowych oraz terminologii turystyki i sportu, interdyscyplinarnego charakteru zjawiska turystyki, miejsca i znaczenia turystyki i sportu w systemie nauk i ich powiązania z innymi dyscyplinami naukowymi z obszaru nauk przyrodniczych, społecznych oraz obszaru nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej.

K_W09 Rozumie znaczenie odnowy biologicznej i psychicznej w profilaktyce zdrowotnej oraz w sporcie, zna podstawowe zabiegi i zasady stosowane w odnowie biologicznej i psychopedagogicznej.

W2: posiada wiedzę w zakresie fizykochemicznych i biologicznych podstaw nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej, w tym znajomość budowy i funkcji organizmu człowieka.

K_W10 Zna metody diagnozowania stanów przeciążenia organizmu ćwiczeniami fizycznymi i ich wpływu na organizm. Zna i rozumie prawne, etyczne i inne uwarunkowania różnych rodzajów działalności zawodowej nauczyciela, wychowawcy, trenera.

W3: ma elementarną wiedzę dotyczącą procesów komunikowania interpersonalnego i społecznego, ich prawidłowości i zakłóceń.

K_W11 Jest świadomy zagrożeń dla zdrowia wynikających z niedoboru lub nadmiaru aktywności ruchowej, zna przeciwwskazania do wysiłków fizycznych i wykonywania ćwiczeń fizycznych w niektórych schorzeniach i zaburzeniach statyki ciała.

W4: ma podstawową wiedzę z zakresu ekonomii, marketingu i zarządzania w turystyce i sporcie oraz funkcjonowania przedsiębiorstw sektora usług turystycznych i rekreacyjnych.

K_W15 Zna terminologię i posiada wiedzę z zakresu zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego oraz sprawności fizycznej i motoryczności człowieka.

W5: zna zasady promocji zdrowia i zdrowego stylu życia, w tym teorie zabaw i gier ruchowych, ich znaczenie w turystyce i rekreacji oraz w procesie społecznego, psychicznego i fizycznego rozwoju człowieka, zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości i działalności gospodarczej związanej z turystyką i sportem.

K_W16 Posiada zasób pojęć i ma wiedzę na temat teorii i metodyki wychowania fizycznego i sportu, z uwzględnieniem specyfiki sportu dzieci i młodzieży, aktywności rekreacyjnej, aktywności fizycznej osób z niepełnosprawnością intelektualną.

U1: potrafi wykorzystywać różne źródła informacji dotyczące branży turystycznej i sportowo -rekreacyjnej, w tym literaturę przedmiotu.

K_U01 Potrafi dokonywać pomiaru podstawowych wskaźników strukturalnej i morfologicznej budowy ciała oraz wskaźników fizjologicznych człowieka.

U2: posiada specjalistyczne umiejętności ruchowe z zakresu wybranych form aktywności fizycznej (rekreacyjnych, zdrowotnych, sportowych i estetycznych) uwzględniając elementy środowiska przyrodniczego, uwarunkowania zdrowotne, poznawcze, dydaktyczne oraz wychowawcze.

K_U10 Potrafi interpretować wyniki podstawowych wskaźników: fizjologicznych, biofizycznych i morfologicznych, pozwalających diagnozować stan organizmu. Potrafi łączyć działania projektujące z realizacją wychowawczych i edukacyjnych form komunikacyjno–informacyjnych oraz stosować media i technologie informacyjno-komunikacyjne (ICT) w edukacji i szkoleniu sportowym.

U3: potrafi projektować i realizować działania oraz rozwiązywać problemy z zakresu turystyki, sportu i rekreacji.

K_U16 Potrafi samodzielnie planować, projektować i prowadzić skuteczne działania zapobiegające powstawaniu urazów i kontuzji w procesie treningowym i procesie wychowania fizycznego. Dba o bezpieczeństwo i higienę zajęć edukacyjnych i sportowych.

U4: doskonali umiejętności zawodowe w sposób ukierunkowany, m.in. w zakresie zasobów i walorów środowiska przyrodniczego, obsługi ruchu turystycznego i organizacji przestrzeni turystycznej, zarządzania obiektami i przedsiębiorstwami turystycznymi, rekreacyjnymi i sportowymi, animacji czasu wolnego, posiada sprawność fizyczną w zakresie wychowania fizycznego, sportu i rekreacji ruchowej.

K_U19 Potrafi formułować i rozwiązywać problemy badawcze w ramach nauk pedagogicznych i nauk o kulturze fizycznej. Umie posługiwać się podstawowymi metodami badań oraz korzystać z dostępnych narzędzi badań, a także oceniać przyjęte procedury badania i interpretować uzyskane wyniki. Potrafi formułować wnioski merytoryczne na podstawie wyników statystycznych. Umie posługiwać się podstawowymi metodami statystycznymi w pracy naukowej. Potrafi wykorzystać analizę statystyczną w badaniu naukowym.

K1: rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie oraz potrzebę ustawicznego uzupełniania wiedzy i uczestnictwa w różnych formach doskonalenia z zakresu turystyki, rekreacji i sportu.

K_K08 Dba o swój poziom sprawności fizycznej, niezbędnej do prawidłowego demonstrowania ćwiczeń fizycznych, modelowania zachowań związanych z prowadzeniem aktywnego stylu życia, kształtowania postaw prosomatycznych i prozdrowotnych. Przestrzega zasad higieny aparatu głosowego, ujawnia prawidłowe nawyki posługiwania się narządem mowy w działalności zawodowej.

K2: potrafi identyfikować i rozstrzygać dylematy zawodowe, współdziałając i pracując w grupie, pełniąc w niej różne funkcje (np. przewodnika, pilota, organizatora turystycznego, hotelarza, animatora czasu wolnego i sportu), potrafi myśleć i działać w sposób przedsiębiorczy, poprzez świadomość pozytywnej roli aktywności ruchowej w życiu człowieka dba o poziom sprawności fizycznej niezbędnej dla wykonywania zadań właściwych dla działalności zawodowej

K_K09 Ma przekonanie o sensie, wartości i potrzebie podejmowania działań edukacyjnych, zachowywania się w sposób profesjonalny. Odpowiedzialnie przygotowuje się do zajęć, jest gotowy do podejmowania wyzwań zawodowych. Jest wrażliwy na problemy edukacyjne, gotowy do komunikowania się i współpracy z otoczeniem, w tym z osobami niebędącymi specjalistami w danej dziedzinie oraz do aktywnego uczestnictwa w grupach i organizacjach realizujących działania pedagogiczne, edukacyjne i organizacyjne. Jest gotów do myślenia i działania w sposób przedsiębiorczy.

Wykład konwersatoryjny i z prezentacją multimedialną, dyskusja.

W zakres medycyny sportu wchodzą dyscypliny medyczne wiążące się ze sportem lub innymi formami aktywności fizycznej. Ponadto, niezwykle ważne są w medycynie sportowej aspekty profilaktyczne. Tak więc dyscyplina ta dotyczy różnorodnych problemów.

Metody kształcenia obejmują: wykład, dyskusję, pracę w zespołach, metaplan, filmy szkoleniowo-metodyczne, materiały multimedialne, pogadankę, dyskusję, obserwację, korzystanie z materiałów źródłowych, nabywanie umiejętności praktycznych metodami reproduktywnymi, proaktywnymi i kreatywnymi.

W zakres medycyny sportu wchodzą dyscypliny medyczne wiążące się ze sportem lub innymi formami aktywności fizycznej. Ponadto, niezwykle ważne są w medycynie sportowej aspekty profilaktyczne. Tak więc dyscyplina ta dotyczy różnorodnych problemów.

Wykłady.

Wstęp

Rozdział 1. FIZJOLOGICZNE PODSTAWY WYSIŁKÓW FIZYCZNYCH. ZMIANY TRENINGOWE W ORGANIZMIE CZŁOWIEKA

Zdolność organizmu człowieka do wysiłku fizycznego

Reakcje organizmu człowieka na wysiłek fizyczny

Zmiany treningowe w organizmie człowieka

Repetytorium

Rozdział 2. WYDOLNOŚĆ FIZYCZNA PODSTAWĄ PROGRAMOWANIA OBCIĄŻEŃ TRENINGOWYCH

Ocena wydolności fizycznej

Ogólne zasady stosowania testów wysiłkowych określających zdolność do wysiłków

Repetytorium

Rozdział 3. MEDYCZNE ASPEKTY SPORTU DZIECI I MŁODZIEŻY

Formalno-prawne aspekty opieki nad dziećmi uprawiającymi sport

Elementy fizjologii rozwojowej

Kwalifikacja do sportu a wiek dziecka

Periodyzacja treningu sportowego w wieku rozwojowym

Badanie lekarskie w aspekcie kwalifikacji dzieci i młodzieży do sportu

Zasady żywienia w sporcie dzieci i młodzieży

Problemy i zagrożenia współczesnego sportu

Sport dzieci i młodzieży z chorobami przewlekłymi

Zadania lekarza rodzinnego w opiece nad młodym sportowcem

Repetytorium

Rozdział 4. REGULARNA AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA JAKO WAŻNY ELEMENT PROMOCJI ZDROWIA I PREWENCJI CHORÓB PRZEWLEKŁYCH

Aktywność fizyczna w promocji zdrowia i prewencji chorób przewlekłych

Fizjologiczne efekty regularnej aktywności fizycznej

Zalecenia aktywności fizycznej w promocji zdrowia i prewencji pierwotnej chorób przewlekłych

Kwalifikacja do treningu fizycznego osób klinicznie zdrowych

Tolerancja wysiłku fizycznego oraz możliwość wystąpienia powikłań

Wysiłek fizyczny w wybranych chorobach przewlekłych

Repetytorium

Rozdział 5. WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU ORTOPEDII I TRAUMATOLOGII SPORTOWEJ

Zasady badania ortopedycznego i kwalifikacja do uprawiania sportu

Urazowe sportowe uszkodzenia narządu ruchu oraz zasady postępowania leczniczego

Repetytorium

Rozdział 6. ZASADY OCENY I MONITOROWANIA MOBILNOŚCI NARZĄDU RUCHU

Metody pomiarowe

Zasady przeprowadzania i interpretacji pomiarów zakresu ruchomości (ROM)

Hipermobilność

Diagnostyka czynnościowa stawów po urazach sportowych (monitorowanie procesu rehabilitacji)

Złożone (trójwymiarowe) formy rejestracji ruchu

Znaczenie ćwiczeń rozciągających (stretching)

Repetytorium

Rozdział 7. DOZWOLONE I ZABRONIONE WSPOMAGANIE ZDOLNOŚCI WYSIŁKOWYCH CZŁOWIEKA

Dozwolone wspomaganie zdolności wysiłkowych człowieka

Zabronione wspomaganie zdolności wysiłkowych człowieka

Repetytorium

Rozdział 8. PODSTAWY ORZEKANIA O ZDOLNOŚCI DO UPRAWIANIA SPORTU

Formalno-prawne podstawy orzekania o zdolności do uprawiania sportu

Medyczne podstawy orzekania o zdolności do uprawiania sportu

Repetytorium

Zaliczenie przedmiotu.

Literatura obowiązkowa:

1. Jegier A., Krawczyk J. Wybrane zagadnienia medycyny sportowej. PZWL. 2012.

2. Mendraś M. Medycyna sportowa. Medsportpres. 2004.

3. Jegier A., Nazar K., Dziak A. Medycyna sportowa. PTMS. Warszawa. 2013.

4. Dziak A., Tayara S. Urazy i uszkodzenia w sporcie. Kasper. Kraków. 1999.

5. Garlicki J., Kuś M.W. Traumatologia sportowa. PZWL. Warszawa. 1978.

6. Kozłowski S., Rewerski R. Doping. PZWL. Warszawa. 1977.

7. Kurzbauer R., Kalinowska-Waniek D. Wybrane zagadnienia z zakresu medycyny sportowej. AWF. Katowice. 1996.

8. Dziak A., Nazar K. Medycyna sportowa. Wybrane zagadnienia. Prespol Warszawa. 1991.

9. Żuk T., Dziak A. Propedeutyka ortopedii. Wyd. II. PZWL. Warszawa. 1973.

Literatura uzupełniająca:

1. Dobrzański T.: Medycyna wychowania fizycznego i sportu. Wybrane zagadnienia. AWF Kraków 1984.

2. Driscołl P., Skinner D., Earlam R.: ABC postępowania w urazach. Wyd. I polskie pod redakcją Juliusza Jakubaszki. Górnicki Wydawnictwo Medyczne. Wrocław 2003.

3. Dziak A. (red.): Zamknięte uszkodzenia tkanek miękkich narządu ruchu. PZWL Warszawa 1985.

4. Gawroński W., Szyguła Z.: ABC medycyny sportowej. Medicina Sportiva 2002. Vol.6, Suppl.1.

5. Kozłowski S.: Granica przystosowań. Wiedza Powszechna, Warszawa 1986.

6. Kozłowski S., Nazar K.: Wprowadzenie do fizjologii klinicznej. PZWL Warszawa 1984.

7. Kubacki J.: Zarys ortopedii i traumatologii. AWF Katowice 1996.

8. Kuński H., Janiszewki M.: Medycyna aktywności ruchowej dla pedagogów. Łódź 1999. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.

9. Zajączkowski Z., (red.): Medycyna sportowa w praktyce.

Wiedza

W1: K_W09, W2: K_W10, W3: K_W11, W4: K_W15, W5: K_W16 - Sprawdziany ustne.

Umiejętności

U1: K_U01, U2: K_U10, U3: K_U16, U4: K_U19 - Sprawdziany ustne i praktyczne w formie sprawozdań pisemnych, prezentacje opracowanego i przyswojonego materiału.

Kompetencje społeczne

K1: K_K08, K2: K_K09 - Sprawdziany ustne i praktyczne w formie sprawozdań pisemnych, prezentacje opracowanego i przyswojonego materiału, praktyczna realizacja testów sprawnościowych, obserwacja rozwoju naukowego studenta, obserwacja umiejętności ruchowych studenta i interpretacji wyników testów sprawności fizycznej.

Podstawą zaliczenia przedmiotu jest:

- teoretyczne przygotowanie i uczestnictwo w wykładach;

- wykazanie opanowania wiedzy teoretycznej i praktycznej.

Egzamin końcowy z oceną obejmuje treści z wykładów.

- egzamin końcowy z oceną w formie kolokwium pisemnego (0-20 punktów, pytania zamknięte) lub na platformie edukacyjnej Moodle W1-W3 ; U1-U3, K1-K3

- przedłużona obserwacja (0-2 punktów; >50%)

Suma uzyskanych punktów : Ocena:

- 92,1-100% 5.0

- 84,1-92% 4.5

- 76,1-84% 4.0

- 68,1-76% 3.5

- 60-68% 3.0

- <60% 2.0