Podstawowe wiadomości z gramatyki języka polskiego z elementami kultury języka: fonetyka, słowotwórstwo, fleksja

Znajomość podstawowych pojęć z zakresu fonetyki oraz morfologii omawianych w szkole podstawowej i średniej, a także umiejętność korzystania z narzędzi umożliwiających uczestnictwo w zdalnym procesie dydaktycznym, w szczególności z platformy Microsoft Teams.

przedmiot obowiązkowy

Godziny realizowane z udziałem nauczyciela – 40 godzin = 2 ECTS

- godziny kontaktowe przewidziane w planie studiów – 30 godzin

- konsultacje indywidualne – 10 godzin.

Czas poświęcony na pracę indywidualną – 35 godzin = 1 ECTS

(obejmuje wyszukiwanie materiałów, analizę dokumentów, czytanie literatury, uzupełnianie notatek, zapoznawanie się z materiałami dydaktycznymi zamieszczonymi na platformie Microsoft Teams, przygotowanie prac domowych i końcowej pracy zaliczeniowej).

Łączny nakład pracy: 75 godzin = 3 ECTS

W1: Zna miejsce zagadnień językowych w programach nauczania języka polskiego na poszczególnych etapach edukacji oraz widzi związki treści językowych z innymi treściami nauczania (EUS_W11, EUS_W12, EUS_W13);

W2: Ma zaawansowaną wiedzę o języku polskim z zakresu gramatyki, w szczególności z fonetyki, słowotwórstwa i fleksji, a także z dziedziny ortografii, interpunkcji, stylistyki i pragmatyki (EUS_W04);

W3: Zna słowniki języka polskiego i poradniki językowe (EUS_W05);

W4: Orientuje się w literaturze dotyczącej opisu zagadnień fonetycznych oraz morfologii współczesnego języka polskiego (EUS_W14, EUS_W16, EUS_W18).

U1: Potrafi przeanalizować programy nauczania pod kątem zawartych w nim treści z zakresu nauczania wiedzy o języku i kompetencji językowych i konstruować własne rozkłady i programy nauczania (EUS_U13, EUS_U14);

U2: Wiąże treści programowe z zakresu nauczania języka, literatury i kultury, dobierając odpowiednie metody i formy nauczania (EUS_U15, EUS_U19);

U3: Potrafi przekazywać informacje o treściach, procesie nauczania i jego efektach w sposób zrozumiały dla uczniów, ich rodziców lub opiekunów, a także innych pracowników szkoły (EUS_U16, EUS_U17, EUS_U18);

U4: Potrafi kontrolować poziom wiedzy uczniów z zakresu nauki o języku oraz diagnozuje poziom ich kompetencji językowych, w szczególności identyfikuje błędy językowe, potrafi im przeciwdziałać oraz je korygować poprzez dobór ćwiczeń i opracowywanie sprawdzianów (EUS_U20, EUS_U21, EUS_U22).

K1: Jest gotów do ciągłego doskonalenia swojej wiedzy merytorycznej (EUS_K01);

K2: Jest gotów do poszukiwania nowych zasobów wzbogacających treści nauczania i podnoszących efektywność kształcenia komunikacyjnych kompetencji uczniów (EUS_K02);

K3: Ma świadomość tego, że nie tylko naucza języka polskiego, ale także jest wzorem do naśladowania w zakresie posługiwania się piękną, poprawną polszczyzną w rozmaitych sytuacjach komunikacyjnych (ESU_K14).

wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny,

pokaz,

metoda ćwiczeniowa,

giełda pomysłów,

studium przypadku

Wszystkie wspomniane wyżej metody realizowane są w formie nauczania zdalnego (online)

- pokaz

- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny

- ćwiczeniowa
- giełda pomysłów
- studium przypadku

Zadaniem kursu jest pogłębienie i ugruntowanie wiedzy na temat fonetycznych i morfologicznych (słowotwórczych, a także fleksyjnych) zjawisk znamiennych dla współczesnej polszczyzny.

Zajęcia będą miały charakter teoretyczny i praktyczny. W ich trakcie uczestnicy kursu:

1) zapoznają się z literaturą dotyczącą charakterystyki fonetycznego i morfologicznego podsystemu współczesnej polszczyzny;

2) poznają podstawowe poradniki na temat poprawności w zakresie fonetyki, słowotwórstwa i fleksji;

3) podejmą próbę samodzielnych interpretacji rozmaitych zjawisk językowych;

4) przeanalizują podane przez wykładowcę sytuacje problemowe,

5) poznają wartości i ograniczenia klasycznych i nowszych metod opisu poznawanych subdyscyplin lingwistycznych;

6) pogłębią wiedzę na temat metod ortofonicznej oceny tekstów mówionych oraz poziomu normatywności komunikatów pisanych w zakresie słowotwórstwa i fleksji;

7) według podanych wskazówek przygotują zestawy zadań rozwijających własne i uczniowskie kompetencje językowe.

Literatura podstawowa

Wiśniewski M., 1997, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń;

Wiśniewski M., 1999, Zadania z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń;

Grzegorczykowa R., 1972, Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa;

Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1998, Zagadnienia ogólne słowotwórstwa [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H., s. 361-388;

Tokarski J., 1973 lub 2002, Fleksja polska, Warszawa;

Bańko M. 2005, Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa;

Saloni Z., 2000, Wstęp do koniugacji, Olsztyn.

Literatura uzupełniająca:

Encyklopedia języka polskiego (EJP), 1994, red. S. Urbańczyk, Wrocław (wybrane hasła z fonetyki i morfologii);

Jadacka H., 2005, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa;

R. Laskowski, 1998, Zagadnienia ogólne morfologii. Podstawowe pojęcia fleksji. Kategorie morfologiczne języka polskiego - charakterystyka funkcjonalna, [w:] GWJP. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, Warszawa , wyd. 2., s. 27-86 i 151-224;

Gramatyka opisowa. Materiały do ćwiczeń. Seria druga. Opracowania, skrypt UW 1996, pod red. D. Kopcińskiej, wyd. 3. rozszerzone, Warszawa, rozdz. Fleksja, s. 86-163 oraz Aneks, s. 217-226.

1. Aktywne uczestnictwo studenta w czasie zajęć i znajomość literatury przedmiotu - K1;

2. Oceny z dwóch prac domowych (a = z fonetyki; b) z morfologii, czyli słowotwórstwa i fleksji). Prace te składać się będą ze zbioru zadań , na podstawie których studenci powinni wykazać się znajomością siatki pojęć z omawianych dyscyplin, wiedzą dotyczącą procedur badawczych stosowanych na poziomie fonetyki i morfologii, a przede wszystkim umiejętnościami analizy oraz interpretacji rozmaitych zjawisk fonetycznych, słowotwórczych i fleksyjnych (W1, W2, W3, W4; U1, U2, U3, U4, K1, K2, K3, K4).

O ocenie końcowej na zaliczenie przedmiotu decydować będzie średnia ważona za wspomniane wyżej prace (dalej w skrócie X) - obliczona wg wzoru: X = 0,4a + 0,6b

Skala ocen:

X= 5,0 – 4,6 = bardzo dobry;

4,59 – 4,25 = dobry plus;

4,24 – 3,85 = dobry;

3,84 – 3,35 = dostateczny plus

3,34 – 2,8 = dostateczny

Poniżej 2,8 = niedostateczny

Zadaniem kursu jest pogłębienie i ugruntowanie wiedzy na temat fonetycznych i morfologicznych (słowotwórczych, a także fleksyjnych) zjawisk znamiennych dla współczesnej polszczyzny.

Zajęcia będą miały charakter teoretyczny i praktyczny. W ich trakcie uczestnicy kursu:

1) zapoznają się z literaturą dotyczącą charakterystyki fonetycznego i morfologicznego podsystemu współczesnej polszczyzny;

2) poznają podstawowe poradniki na temat poprawności w zakresie fonetyki, słowotwórstwa i fleksji;

3) podejmą próbę samodzielnych interpretacji rozmaitych zjawisk językowych;

4) przeanalizują podane przez wykładowcę sytuacje problemowe,

5) poznają wartości i ograniczenia klasycznych i nowszych metod opisu poznawanych subdyscyplin lingwistycznych;

6) pogłębią wiedzę na temat metod ortofonicznej oceny tekstów mówionych oraz poziomu normatywności komunikatów pisanych w zakresie słowotwórstwa i fleksji;

7) według podanych wskazówek przygotują zestawy zadań rozwijających własne i uczniowskie kompetencje językowe.

Literatura podstawowa

Wiśniewski M., 1997, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń;

Wiśniewski M., 1999, Zadania z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń;

Grzegorczykowa R., 1972, Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa;

Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1998, Zagadnienia ogólne słowotwórstwa [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H., s. 361-388;

Tokarski J., 1973 lub 2002, Fleksja polska, Warszawa;

Bańko M. 2005, Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa;

Saloni Z., 2000, Wstęp do koniugacji, Olsztyn.

Literatura uzupełniająca:

Encyklopedia języka polskiego (EJP), 1994, red. S. Urbańczyk, Wrocław (wybrane hasła z fonetyki i morfologii);

Jadacka H., 2005, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa;

R. Laskowski, 1998, Zagadnienia ogólne morfologii. Podstawowe pojęcia fleksji. Kategorie morfologiczne języka polskiego - charakterystyka funkcjonalna, [w:] GWJP. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, Warszawa , wyd. 2., s. 27-86 i 151-224;

Gramatyka opisowa. Materiały do ćwiczeń. Seria druga. Opracowania, skrypt UW 1996, pod red. D. Kopcińskiej, wyd. 3. rozszerzone, Warszawa, rozdz. Fleksja, s. 86-163 oraz Aneks, s. 217-226.

Zadaniem kursu jest pogłębienie i ugruntowanie wiedzy na temat fonetycznych i morfologicznych (słowotwórczych, a także fleksyjnych) zjawisk znamiennych dla współczesnej polszczyzny.

Zajęcia będą miały charakter teoretyczny i praktyczny. W ich trakcie uczestnicy kursu:

1) zapoznają się z literaturą dotyczącą charakterystyki fonetycznego i morfologicznego podsystemu współczesnej polszczyzny;

2) poznają podstawowe poradniki na temat poprawności w zakresie fonetyki, słowotwórstwa i fleksji;

3) podejmą próbę samodzielnych interpretacji rozmaitych zjawisk językowych;

4) przeanalizują podane przez wykładowcę sytuacje problemowe,

5) poznają wartości i ograniczenia klasycznych i nowszych metod opisu poznawanych subdyscyplin lingwistycznych;

6) pogłębią wiedzę na temat metod ortofonicznej oceny tekstów mówionych oraz poziomu normatywności komunikatów pisanych w zakresie słowotwórstwa i fleksji;

7) według podanych wskazówek przygotują zestawy zadań rozwijających własne i uczniowskie kompetencje językowe.

Literatura podstawowa

Wiśniewski M., 1997, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń;

Wiśniewski M., 1999, Zadania z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń;

Grzegorczykowa R., 1972, Zarys słowotwórstwa polskiego, Warszawa;

Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1998, Zagadnienia ogólne słowotwórstwa [w:] Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H., s. 361-388;

Tokarski J., 1973 lub 2002, Fleksja polska, Warszawa;

Bańko M. 2005, Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa;

Saloni Z., 2000, Wstęp do koniugacji, Olsztyn.

Literatura uzupełniająca:

Encyklopedia języka polskiego (EJP), 1994, red. S. Urbańczyk, Wrocław (wybrane hasła z fonetyki i morfologii);

Jadacka H., 2005, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa;

R. Laskowski, 1998, Zagadnienia ogólne morfologii. Podstawowe pojęcia fleksji. Kategorie morfologiczne języka polskiego - charakterystyka funkcjonalna, [w:] GWJP. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, Warszawa , wyd. 2., s. 27-86 i 151-224;

Gramatyka opisowa. Materiały do ćwiczeń. Seria druga. Opracowania, skrypt UW 1996, pod red. D. Kopcińskiej, wyd. 3. rozszerzone, Warszawa, rozdz. Fleksja, s. 86-163 oraz Aneks, s. 217-226.