Podstawy morfoskładni języka polskiego

Proponowany przedmiot służy uwidocznieniu relacji istniejącej pomiędzy dwoma poziomami opisu języka - morfologią i składnią. Pierwsza z nich generuje komponenty proste stanowiące budulec złożonych struktur składniowych, druga natomiast ogranicza swobodę form morfologicznych przez wybór określonego morfemu.

1. Bańko M., 2002, Wykłady z polskiej fleksji, Warszawa.

2. Bobrowski I., 2005, Składniowy model polszczyzny, Kraków.

3. Bogusławski A., 1976, O Zasadach rejestracji jednostek języka, Poradnik Językowy, z. 8, s. 356-364.

4. Gramatyka opisowa. Materiały do ćwiczeń. Seria druga. Opracowania, skrypt UW, pod red. D. Kopcińskiej, wyd. 3. rozszerzone, Warszawa 1996.

5. Grzegorczykowa R. 1996, Wykłady z polskiej składni, Warszawa (lub następne).

6. Klebanowska B., 1987, Kategorie gramatyczne w GWJP, [w:] Studia gramatyczne VIII, Wrocław.

7. Nagórko A., 1998, Zarys gramatyki polskiej, Warszawa (rozdział Składnia).

8. Saloni Z., 1974, Klasyfikacja gramatyczna leksemów polskich, [w:] „Język Polski” LIV, Kraków, z. 1. i 2.

9. Saloni Z., 1976, Kategoria rodzaju we współczesnym języku polskim, [w:] Kategorie gramatyczne grup imiennych w języku polskim, Wrocław, s. 52-64.

10. Saloni Z., 1992, Co istnieje, a co nie istnieje we fleksji polskiej, „Prace Filologiczne” XXXVII, Warszawa, s. 75-87.

11. Saloni Z., 2000, Wstęp do koniugacji, Olsztyn.

12. Saloni Z., Świdziński M., 1997, Składnia współczesnego języka polskiego, wyd. IV, Warszawa.

13. Wróbel H., 2001, Gramatyka języka polskiego, Kraków.

Brak

Rozważania z zakresu morfoskładni zmierzają do ukazania zależności pomiędzy dwoma podejściami do opisu relacji wewnątrz systemu językowego - porządkiem paradygmatycznym i syntagmatycznym. Ogół poruszanych zagadnień służy tym samym pokazaniu uzgodnień realizowanych na przecięciu obu porządków. W sposób szczególny uwaga słuchaczy koncentruje się na kilku zagadnieniach:

1) Rozważa się podstawowe jednostki podsystemu morfologicznego - morfemy i morfy; omawia się procedury ich wyodrębniania oraz klasyfikowania; charakteryzuje się reguły łączenia morfemów różnych klas; zarysowuje się klasyfikację kategorii fleksyjnych i buduje się opozycje w poszczególnych klasach;

2) Ustala się procedury wyodrębniania jednostek leksykalnych służących do budowania złożonych struktur składniowych; omawia się pojęcie wielosegmentowej jednostki języka; dąży się do ukazania zależności pomiędzy odmiennością leksemu a jego złożonością morfologiczną;

3) Wprowadza się podstawowe pojęcia składniowego opisu polszczyzny; ustala się granice zdania; dąży się do ukazania zależności pomiędzy strukturyzacją składników zdania a motywacją wyboru morfemów gramatycznych; ukazuje się granice pomiędzy dopuszczającymi podzielność składniową składnikami bezpośrednimi a niepodzielnymi składniowo (choć bardzo często morfologicznie) składnikami terminalnymi;

4) Wprowadza się pojęcie akomodacji i jej wpływu na tworzenie grup składniowych; ukazuje się złożoność relacji akomodacyjnych pomiędzy komponentami grup składniowych oraz pomiędzy wyrażeniami należącymi do różnych grup składniowych; ukazuje się przykłady akomodacji wzajemnej oraz determinację wartości kategorii morfologicznych niezależnych składniowo;

5) Rozważa się problem konotacji i jej roli w tworzeniu zdań; podejmuje się wątek relacji pomiędzy grupą a zdaniem; pokazuje się zależność między grupą, frazą a zdaniem; kulminacyjnym elementem zajęć jest pojęcie schematu zdaniowego; pokazuje się m.in. sposób łączenia składników oraz uzgodnienia morfologiczne pomiędzy frazami konotowanymi.

Podstawą zaliczenia jest ocena pozytywna z egzaminu pisemnego.

Rozważania z zakresu morfoskładni zmierzają do ukazania zależności pomiędzy dwoma podejściami do opisu relacji wewnątrz systemu językowego - porządkiem paradygmatycznym i syntagmatycznym. Ogół poruszanych zagadnień służy tym samym pokazaniu uzgodnień realizowanych na przecięciu obu porządków. W sposób szczególny uwaga słuchaczy koncentruje się na kilku zagadnieniach:

1) Rozważa się podstawowe jednostki podsystemu morfologicznego - morfemy i morfy; omawia się procedury ich wyodrębniania oraz klasyfikowania; charakteryzuje się reguły łączenia morfemów różnych klas; zarysowuje się klasyfikację kategorii fleksyjnych i buduje się opozycje w poszczególnych klasach;

2) Ustala się procedury wyodrębniania jednostek leksykalnych służących do budowania złożonych struktur składniowych; omawia się pojęcie wielosegmentowej jednostki języka; dąży się do ukazania zależności pomiędzy odmiennością leksemu a jego złożonością morfologiczną;

3) Wprowadza się podstawowe pojęcia składniowego opisu polszczyzny; ustala się granice zdania; dąży się do ukazania zależności pomiędzy strukturyzacją składników zdania a motywacją wyboru morfemów gramatycznych; ukazuje się granice pomiędzy dopuszczającymi podzielność składniową składnikami bezpośrednimi a niepodzielnymi składniowo (choć bardzo często morfologicznie) składnikami terminalnymi;

4) Wprowadza się pojęcie akomodacji i jej wpływu na tworzenie grup składniowych; ukazuje się złożoność relacji akomodacyjnych pomiędzy komponentami grup składniowych oraz pomiędzy wyrażeniami należącymi do różnych grup składniowych; ukazuje się przykłady akomodacji wzajemnej oraz determinację wartości kategorii morfologicznych niezależnych składniowo;

5) Rozważa się problem konotacji i jej roli w tworzeniu zdań; podejmuje się wątek relacji pomiędzy grupą a zdaniem; pokazuje się zależność między grupą, frazą a zdaniem; kulminacyjnym elementem zajęć jest pojęcie schematu zdaniowego; pokazuje się m.in. sposób łączenia składników oraz uzgodnienia morfologiczne pomiędzy frazami konotowanymi.

Podstawą zaliczenia jest ocena pozytywna z egzaminu pisemnego.

Rozważania z zakresu morfoskładni zmierzają do ukazania zależności pomiędzy dwoma podejściami do opisu relacji wewnątrz systemu językowego - porządkiem paradygmatycznym i syntagmatycznym. Ogół poruszanych zagadnień służy tym samym pokazaniu uzgodnień realizowanych na przecięciu obu porządków. W sposób szczególny uwaga słuchaczy koncentruje się na kilku zagadnieniach:

1) Rozważa się podstawowe jednostki podsystemu morfologicznego - morfemy i morfy; omawia się procedury ich wyodrębniania oraz klasyfikowania; charakteryzuje się reguły łączenia morfemów różnych klas; zarysowuje się klasyfikację kategorii fleksyjnych i buduje się opozycje w poszczególnych klasach;

2) Ustala się procedury wyodrębniania jednostek leksykalnych służących do budowania złożonych struktur składniowych; omawia się pojęcie wielosegmentowej jednostki języka; dąży się do ukazania zależności pomiędzy odmiennością leksemu a jego złożonością morfologiczną;

3) Wprowadza się podstawowe pojęcia składniowego opisu polszczyzny; ustala się granice zdania; dąży się do ukazania zależności pomiędzy strukturyzacją składników zdania a motywacją wyboru morfemów gramatycznych; ukazuje się granice pomiędzy dopuszczającymi podzielność składniową składnikami bezpośrednimi a niepodzielnymi składniowo (choć bardzo często morfologicznie) składnikami terminalnymi;

4) Wprowadza się pojęcie akomodacji i jej wpływu na tworzenie grup składniowych; ukazuje się złożoność relacji akomodacyjnych pomiędzy komponentami grup składniowych oraz pomiędzy wyrażeniami należącymi do różnych grup składniowych; ukazuje się przykłady akomodacji wzajemnej oraz determinację wartości kategorii morfologicznych niezależnych składniowo;

5) Rozważa się problem konotacji i jej roli w tworzeniu zdań; podejmuje się wątek relacji pomiędzy grupą a zdaniem; pokazuje się zależność między grupą, frazą a zdaniem; kulminacyjnym elementem zajęć jest pojęcie schematu zdaniowego; pokazuje się m.in. sposób łączenia składników oraz uzgodnienia morfologiczne pomiędzy frazami konotowanymi.

Podstawą zaliczenia jest ocena pozytywna z egzaminu pisemnego.