Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Gramatyka funkcjonalna języka polskiego

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2502-s1LPC1Z-GFJP
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0232) Literatura i językoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Gramatyka funkcjonalna języka polskiego
Jednostka: Wydział Humanistyczny
Grupy: Przedmioty obowiązkowe - 11 - lingwistyka praktyczna i copywriting s1
Strona przedmiotu: https://moodle.umk.pl/WHUM/course/view.php?id=1815
Punkty ECTS i inne: 3.00 Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Brak

Rodzaj przedmiotu:

kanon

Całkowity nakład pracy studenta:

Podczas realizacji przedmiotu student uzyskuje 3 punkty ECTS w następującym układzie:


1) uczestnictwo w zajęciach - 30 godzin (1,2 ECTS);

2) bezpośredni kontakt z prowadzącym w ramach konsultacji (osobiście lub za pomocą platformy MOODLE) - 5 godzin (0,2 ECTS);

3) samodzielne przygotowanie się do poszczególnych zajęć, opracowanie prac domowych oraz powtórzenie materiału przed sprawdzianami - 40 godzin (1,6 ECTS).


ŁĄCZNIE 75 godzin = 3 ECTS


Efekty uczenia się - wiedza:

Po zakończeniu kursu student/ka:


W1: ma usystematyzowaną wiedzę na temat funkcji elementów z fonetycznego i morfologicznego poziomu języka w zakresie omawianych zagadnień – K_W01;

W2: charakteryzuje różnice między mową a pismem oraz funkcje morfemów, ze szczególnym uwzględnieniem morfemów słowotwórczych – K_W03;

W3: rozumie rolę odmiany mówionej i pisanej języka w kulturze; rozumie hierarchiczną budowę jezyka – K_W03.


Efekty uczenia się - umiejętności:

Po zakończeniu kursu student/ka:


U1: analizuje zróżnicowane stylistycznie wypowiedzi mówione i pisane pod kątem zastosowanych w nich środków językowych i ich funkcji – K_U02;

U2: objaśnia mechanizm błędów fonetycznych oraz błędów wynikających z naruszenia zasad łączliwości morfologicznej wyrażeń językowych; objaśnia uwarunkowane pragmatycznie modyfikacje pisowni oraz zjawiska fonetyczne, prozodyczne i morfologiczne w kontekście kreatywności językowej – K_U02;

U3: dobiera środki językowe do funkcji wypowiedzi i jej intencji komunikacyjnej – K_U13.


Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Po zakończeniu kursu student/ka:

K1: dokonuje samooceny własnych kompetencji i doskonali umiejętności – K_K01

K2: potrafi pracować w zespole – K_K02


Metody dydaktyczne:

Metody podające: wykład konwersatoryjny


Metody eksponujące: pokaz, opis, pogadanka.


Metody poszukujące: - ćwiczeniowa, doświadczeń, klasyczna metoda problemowa, analizy przypadku, projektu.


Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- opis
- pogadanka
- wykład konwersatoryjny

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa
- giełda pomysłów
- klasyczna metoda problemowa
- obserwacji
- projektu
- studium przypadku

Metody dydaktyczne w kształceniu online:

- metody ewaluacyjne
- metody rozwijające refleksyjne myślenie
- metody służące prezentacji treści
- metody wymiany i dyskusji

Skrócony opis:

Podczas zajęć są przedstawiane wybrane zagadnienia polskiej gramatyki w ujęciu funkcjonalnym. Takie ujęcie zagadnień językowych ma na celu dostarczenie studentom narzędzi do analiz rozmaitych typów tekstów oraz tworzenia tekstów własnych. Pierwsza część warsztatów jest skoncentrowana wokół zjawisk fonetycznych i morfologicznych.

Pełny opis:

Przedmiot jest prowadzony w formie 30-godzinnych zajęć, których celem jest omówienie wybranych zjawisk fonetycznych i słowotwórczych współczesnej polszczyzny.

Problematyka zajęć:

1. Pojęcie funkcji w lingwistyce. Gramatyka funkcjonalna jako „montażownia” komunikacyjnych jednostek mowy.

2. Odmiana mówiona a odmiana pisana języka.

3. Substancja foniczna i subkod prozodyczny.

4. Zjawiska fonetyczne. Podstawowe typy asymilacji głoskowych i ich związek z rejestrem polszczyzny. Charakterystyka zjawisk prozodycznych znamiennych dla współczesnej polszczyzny.

5. Typy i style wymowy. Praktyczne zastosowania fonetyki.

6. Pojęcie morfemu. Typy morfemów ze względu na dystrybucję. Funkcjonalna klasyfikacja morfemów.

7. Słowotwórstwo a fleksja. Kategorialność, regularność znaczeniowa, produktywność.

8. Typy i funkcje formantów słowotwórczych.

9. Reguły tworzenia derywatów.

10. Słowotwórstwo w kontekście opozycji system - tekst. Derywaty potencjalne a okazjonalizmy. Problematyka kreatywności leksykalnej w komunikacji językowej.

Literatura:

Literatura podstawowa

1. Wiśniewski M., 1997, „Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego”, Toruń.

2. Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1999, „Problemy ogólne słowotwórstwa”, "Rzeczownik", w: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, "Gramatyka współczesnego języka polskiego", t. 2: Morfologia, Warszawa, s. 361-388, 389-468.

3. Nagórko A., 1998, „Zarys gramatyki polskiej (rozdział „Słowotwórstwo”)”, Warszawa, s.157-237.

4. M. Bańko, 2002, „Wykłady z fleksji polskiej”, Warszawa.

Metody i kryteria oceniania:

Przedmiot kończy się zaliczeniem na ocenę. Warunkiem uzyskania zaliczenia jest aktywne uczestnictwo w zajęciach (obecność na zajęciach w wymiarze minimum 80% wszystkich zajęć), przygotowanie do zajęć, zaliczenie sprawdzianów i zaplanowanych zadań (K1, K2).

Praktyki zawodowe:

Brak

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/22" (zakończony)

Okres: 2021-10-01 - 2022-02-20
Wybrany podział planu:


powiększ
zobacz plan zajęć
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Kaproń-Charzyńska
Prowadzący grup: Iwona Kaproń-Charzyńska
Strona przedmiotu: https://moodle.umk.pl/WHUM/course/view.php?id=1815
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Podczas zajęć są przedstawiane wybrane zagadnienia polskiej gramatyki w ujęciu funkcjonalnym. Takie ujęcie zagadnień językowych ma na celu dostarczenie studentom narzędzi do analiz rozmaitych typów tekstów oraz tworzenia tekstów własnych. Pierwsza część warsztatów jest skoncentrowana wokół zjawisk fonetycznych i morfologicznych.

Pełny opis:

Przedmiot jest prowadzony w formie 30-godzinnych zajęć, których celem jest omówienie wybranych zjawisk fonetycznych i słowotwórczych współczesnej polszczyzny.

Problematyka zajęć:

1. Pojęcie funkcji w lingwistyce. Gramatyka funkcjonalna jako „montażownia” komunikacyjnych jednostek mowy.

2. Praktyczne zastosowania fonetyki.

3. Substancja foniczna i subkod prozodyczny.

4. Zjawiska fonetyczne. Podstawowe typy asymilacji głoskowych i ich związek z rejestrem polszczyzny. Charakterystyka zjawisk prozodycznych znamiennych dla współczesnej polszczyzny.

5. Zależności pomiędzy wymową a pisownią. Modyfikacje pisowni uwarunkowane pragmatycznie.

6. Pojęcie morfemu. Typy morfemów ze względu na dystrybucję. Funkcjonalna klasyfikacja morfemów.

7. Słowotwórstwo a fleksja. Kategorialność, regularność znaczeniowa, produktywność.

8. Typy i funkcje formantów słowotwórczych.

9. Reguły tworzenia derywatów. Derywaty proste i złożone.

10. Słowotwórstwo w kontekście opozycji system - tekst. Derywaty potencjalne a okazjonalizmy. Problematyka kreatywności leksykalnej w komunikacji językowej.

Literatura:

Literatura podstawowa

1. Wiśniewski M., 1997, „Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego”, Toruń.

2. Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1999, „Problemy ogólne słowotwórstwa”, "Rzeczownik", w: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, "Gramatyka współczesnego języka polskiego", t. 2: Morfologia, Warszawa, s. 361-388, 389-468.

3. Nagórko A., 1998, „Zarys gramatyki polskiej (rozdział „Słowotwórstwo”)”, Warszawa, s.157-237.

Uwagi:

Zajęcia prowadzone w trybie stacjonarnym, wspierane kursem na platformie Moodle.

Na wypadek konieczności przejścia na tryb zdalny zajęcia będą realizowane online w sposób synchroniczny za pośrednictwem platformy Microsoft Teams oraz kursu na platformie Moodle.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/23" (zakończony)

Okres: 2022-10-01 - 2023-02-19
Wybrany podział planu:


powiększ
zobacz plan zajęć
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Kaproń-Charzyńska
Prowadzący grup: Iwona Kaproń-Charzyńska
Strona przedmiotu: https://moodle.umk.pl/course/view.php?id=3847
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Podczas zajęć są przedstawiane wybrane zagadnienia polskiej gramatyki w ujęciu funkcjonalnym. Takie ujęcie zagadnień językowych ma na celu dostarczenie studentom narzędzi do analiz rozmaitych typów tekstów oraz tworzenia tekstów własnych. Pierwsza część warsztatów jest skoncentrowana wokół zjawisk fonetycznych i morfologicznych.

Pełny opis:

Przedmiot jest prowadzony w formie 30-godzinnych zajęć, których celem jest omówienie wybranych zjawisk fonetycznych i słowotwórczych współczesnej polszczyzny.

Problematyka zajęć:

1. Pojęcie funkcji w lingwistyce. Gramatyka funkcjonalna jako „montażownia” komunikacyjnych jednostek mowy.

2. Odmiana mówiona a odmiana pisana języka.

3. Substancja foniczna i subkod prozodyczny.

4. Zjawiska fonetyczne. Podstawowe typy asymilacji głoskowych i ich związek z rejestrem polszczyzny. Charakterystyka zjawisk prozodycznych znamiennych dla współczesnej polszczyzny.

5. Typy i style wymowy. Praktyczne zastosowania fonetyki.

6. Pojęcie morfemu. Typy morfemów ze względu na dystrybucję. Funkcjonalna klasyfikacja morfemów.

7. Słowotwórstwo a fleksja. Kategorialność, regularność znaczeniowa, produktywność.

8. Typy i funkcje formantów słowotwórczych.

9. Reguły tworzenia derywatów.

10. Słowotwórstwo w kontekście opozycji system - tekst. Derywaty potencjalne a okazjonalizmy. Problematyka kreatywności leksykalnej w komunikacji językowej.

Literatura:

Literatura podstawowa

1. Wiśniewski M., 1997, „Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego”, Toruń.

2. Grzegorczykowa R., Puzynina J., 1999, „Problemy ogólne słowotwórstwa”, "Rzeczownik", w: R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, "Gramatyka współczesnego języka polskiego", t. 2: Morfologia, Warszawa, s. 361-388, 389-468.

3. Nagórko A., 1998, „Zarys gramatyki polskiej (rozdział „Słowotwórstwo”)”, Warszawa, s.157-237.

Uwagi:

Zajęcia prowadzone w trybie stacjonarnym, wspierane kursem na platformie Moodle.

Na wypadek konieczności przejścia na tryb zdalny zajęcia będą realizowane online w sposób synchroniczny za pośrednictwem platformy Microsoft Teams oraz kursu na platformie Moodle.

Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/24" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2023-10-01 - 2024-02-19
Wybrany podział planu:


powiększ
zobacz plan zajęć
Typ zajęć:
Ćwiczenia, 30 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Iwona Kaproń-Charzyńska
Prowadzący grup: Iwona Kaproń-Charzyńska
Strona przedmiotu: https://moodle.umk.pl/course/view.php?id=5518
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia - Zaliczenie na ocenę
Skrócony opis:

Podczas zajęć są przedstawiane wybrane zagadnienia polskiej gramatyki w ujęciu funkcjonalnym. Takie ujęcie zagadnień językowych ma na celu dostarczenie studentom narzędzi do analiz rozmaitych typów tekstów oraz tworzenia tekstów własnych. Pierwsza część warsztatów jest skoncentrowana wokół zjawisk fonetycznych i morfologicznych.

Pełny opis:

Przedmiot jest prowadzony w formie 30-godzinnych zajęć, których celem jest omówienie wybranych zjawisk fonetycznych i słowotwórczych współczesnej polszczyzny.

Problematyka zajęć:

1. Pojęcie funkcji w lingwistyce. Gramatyka funkcjonalna jako „montażownia” komunikacyjnych jednostek mowy.

2. Odmiana mówiona a odmiana pisana języka.

3. Substancja foniczna i subkod prozodyczny.

4. Zjawiska fonetyczne. Podstawowe typy asymilacji głoskowych i ich związek z rejestrem polszczyzny. Charakterystyka zjawisk prozodycznych znamiennych dla współczesnej polszczyzny.

5. Praktyczne zastosowania fonetyki.

6. Pojęcie morfemu. Typy morfemów ze względu na dystrybucję. Funkcjonalna klasyfikacja morfemów.

7. Słowotwórstwo a fleksja. Kategorialność, regularność znaczeniowa, produktywność.

8. Typy i funkcje formantów słowotwórczych.

9. Reguły tworzenia derywatów.

10. Słowotwórstwo w kontekście opozycji system - tekst. Derywaty potencjalne a okazjonalizmy. Problematyka kreatywności leksykalnej w komunikacji językowej.

Literatura:

Literatura podstawowa

1. M. Bańko, 2002, Wykłady z fleksji polskiej, Warszawa.

2. R. Grzegorczykowa, 1996, Wykłady z polskiej składni, Warszawa.

3. Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, 1998, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, Warszawa.

4. Język polski. Kompendium, 2005, red. M. Derwojedowa, H. Karaś, D. Kopcińska, Warszawa .

5. Wiśniewski M., 2003, Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń.

Uwagi:

Zajęcia prowadzone w trybie stacjonarnym, wspierane kursem na platformie Moodle.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.0.0-1 (2023-09-06)