Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Kultura języka polskiego

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2508-s1LOG3Z-KJP-W
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0232) Literatura i językoznawstwo Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Kultura języka polskiego
Jednostka: Wydział Humanistyczny
Grupy:
Strona przedmiotu: https://moodle.umk.pl/WHUM/course/view.php?id=1606
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Wymagania wstępne:

Zaliczenie następujących przedmiotów na wcześniejszych etapach studiów: fonetyka i fonologia języka polskiego, morfologia języka polskiego, składnia języka polskiego, semantyka i leksykologia.

Rodzaj przedmiotu:

przedmiot obowiązkowy

Całkowity nakład pracy studenta:

1) godziny realizowane przy bezpośrednim udziale nauczyciela akademickiego: 15 godzin (15 godzin wykładu)- 1 ECTS;

2) godziny przeznaczone na pracę własną studenta (przygotowanie do zajęć, czytanie lektur, opracowywanie poszczególnych zagadnień, indywidualne konsultacje z nauczycielem akademickim): 15/20 godzin – 1 ECTS.


Efekty uczenia się - wiedza:

Student/-ka:

W1: zna rodzaje błędów językowych – K_W02;

W2: rozpoznaje wyrażenia należące do normy wzorcowej i użytkowej oraz objaśnia przyczyny powstawiania innowacji językowych.


Efekty uczenia się - umiejętności:

Student/-ka:

U1: formułuje w mowie i na piśmie opinie na temat poprawności językowej wyrażeń językowych, korzystając z kompendiów poprawnościowych oraz opublikowanych wyników badań – K_U07;

U2: formułuje w mowie i na piśmie opinie na temat poprawności wyrażeń językowych i całych tekstów, ich celowości, przydatności i adekwatności, a także rozpoznaje błędy językowe – K_U06.


Efekty uczenia się - kompetencje społeczne:

Student/-ka:

K1: potrafi komunikować się w mowie i w piśmie, posługując się językiem polskim zgodnie z zasadami poprawności językowej;

K2: rozumie konieczność kierowania się zasadami i normami etycznymi w komunikacji językowej – K_K04.


Metody dydaktyczne:

Wykorzystywane są metody podające i eksponujące.



Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- opis
- opowiadanie
- pogadanka
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne w kształceniu online:

- gry i symulacje
- metody służące prezentacji treści

Skrócony opis:

Celem proponowanego kursu jest skłonienie uczestników zajęć do refleksji nad sposobem komunikowania się oraz poszerzenie ich wiedzy na temat zjawisk językowych.

Na zajęciach student zapoznaje się z wybranymi pojęciami z zakresu teorii kultury języka oraz z wybranymi zagadnieniami poprawności fonetycznej, ortograficznej, interpunkcyjnej, fleksyjnej, słowotwórczej, składniowej i semantycznej. Zajęcia służą kształtowaniu świadomości językowej studentów i wyrabiają w nich dbałość o język ojczysty. Przygotowują ponadto do samodzielnego rozstrzygania problemów językowych.

Pełny opis:

W ramach wykładu studenci poznają teoretyczne podstawy kultury języka.

1. Zagadnienia teoretyczne

1.1. Rozumienie kultury języka. Podstawowe podręczniki, słowniki, poradniki.

1.2. Odmiany polszczyzny, pojęcie normy językowej (wzorcowej i użytkowej), kodyfikacja normy.

1.3. Kryteria oceny poprawności językowej. Typy błędów językowych.

2. Wybrane problemy interpunkcyjne.

3. Ogólna charakterystyka polskiej ortografii. Pisownia łączna i rozdzielna, wielka i mała litera.

4. Zagadnienia poprawności gramatycznej:

4.1. Odmiana nazwisk i imion męskich. Tworzenie, odmiana i cechy składniowe nazw żeńskich (tytuły, zawody) i odmiana nazwisk żeńskich.

4.2. Odmiana nazw własnych, tworzenie i odmiana nazw własnych pochodzenia obcego.

4.3. Inne problemy fleksyjne (odstępowanie od użycia form wołacza, trudniejsze formy rzeczownikowe, czasownikowe i przymiotnikowe).

4.4. Tworzenie, odmiana i składnia skrótowców.

4.5. Trudności w odmianie i składni liczebników.

4.6. Problemy poprawnościowe dotyczące związków składniowych oraz uporządkowania linearnego składników zdania.

5. Zagadnienia poprawności leksykalnej:

5.1. Wyrażenia pleonastyczne.

5.2. Dobór synonimów.

5.3. Wyrazy mylone.

5.4. Użycie związków frazeologicznych.

Literatura:

LITERATURA PODSTAWOWA:

1. Formy i normy, czyli poprawna polszczyzna w praktyce, red. K. Mosiołek-Kłosińska, wyd. nowe, zmien., Warszawa 2014.

2. H. Jadacka, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.

3. T. Karpowicz, Kultura języka polskiego. Wymowa, ortografia, interpunkcja, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

4. M. Marcjanik, Mówimy uprzejmie. Poradnik językowego savoir-

-vivre’u, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

5. A. Markowski, Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.

6. Polszczyzna na co dzień, pod red. M. Bańki, Warszawa 2007 (szczególnie: A. Wolański, Siedem kanonów stylu komunikatywnego, czyli jak pisać, by czytano nas chętnie i powszechnie, s. 1-32).

7. Wielki słownik ortograficzny PWN z zasadami pisowni i interpunkcji, red. E. Polański, Warszawa 2006, wyd. 2 poprawione (szczególnie Pisownia polska, p. I-IX, s. 9-106 oraz Interpunkcja polska, p. XI-XII, s. 118-151; teksty te są również dostępne w Internecie na stronie www.so.pwn.pl/zasady).

8. Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa 2006 (hasła problemowe: akcent, błąd językowy, daty, estetyka słowa, etyka słowa, imiona, innowacja językowa, interpunkcja, kodyfikacja normy językowej, kontaminacja, kryteria poprawności językowej, kultura języka, nazwiska, nazwy mieszkańców, nazwy własne jako rzeczowniki pospolite, norma językowa, odmiana nazw miejscowych, ortografia, polityka językowa, poprawność językowa, poradnictwo językowe, postawy wobec języka, skrót, skrótowce, sprawność językowa, świadomość językowa, tytuły kobiet, uzus językowy, zdanie).

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

1. J. Bralczyk, Mówi się. Poradnik językowy profesora Bralczyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.

2. M. Kita, E. Polański, Słownik paronimów, czyli wyrazów mylonych, Warszawa 2004.

3. E. Kołodziejek, Walczymy z bykami: poradnik językowy PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

4. Piszemy poprawnie: poradnik językowy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008;

5. J. Podracki, A. Gałązka, Gdzie postawić przecinek? Poradnik ze słownikiem, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

6. Poprawnie po polsku: poradnik językowy PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.

Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie wykładu: obecność (co najmniej 80%) oraz egzamin pisemny – W1, W2, U1, U2.

Praktyki zawodowe:

BRAK

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.2.0-1 (2024-03-12)