Warsztaty kulturoznawcze

Student/ka musi posiadać pewien zasób wiedzy o najważniejszych procesach politycznych, gospodarczych i społecznych zachodzących współcześnie na Bałkanach.

Łącznie 6 pkt ECTS (3 semestry po 2 punkty ECTS) = ok. 150 godz.

Godziny kontaktowe: 90 godz. + konsultacje: 15 godz. = ok. 105 godz.

Praca własna studenta: przygotowanie do zajęć oraz rozwiązywanie zadanych zadań i ćwiczeń i przygotowanie projektów - 30 godz.

Przygotowanie do zaliczenia po I, II i III semestrze ok. 15 godz.

Dla 1 semestru: 2 pkt ECTS ok. 50 godz. pracy studenta.

Godziny kontaktowe: obecność na zajęciach 30 godz. + konsultacje: 5 godz.

Praca własna studenta: zdobywanie informacji we własnym zakresie na podstawie samodzielnie wybranych źródeł (biblioteka, Internet): 10 godz.

Przygotowanie do zaliczenia końcowego zajęć: 5 godz.

K_W08, 09, 12

K_U01, 13, 20

K_K01, 05, 06, 08

-elementy wykładu

-dyskusja

-samodzielnie przygotowany referat, prezentacja bądź projekt przez studenta

- opis
- pogadanka

- panelowa
- projektu
- referatu

Celem tych zajęć jest przedstawianie sylwetek najważniejszych artystów i dzieł, tendencji rozwojowych i przemian w kulturze krajów bałkańskich w okresie postkomunistycznym. Z uwzględnieniem 6 podstawowych kategorii: literatura, muzyka, sztuka (malarstwo i rzeźba), film, teatr, a na koniec kultura materialna i sfera codziennej obyczajowości.

1) Kultura bałkańska – co to znaczy „kultura bałkańska”? Czym jest ona uwarunkowana? Jakie procesy dziejowe, polityczne i społeczne miały wpływ na jej ukształtowanie się?

2) Ogólny ogląd tendencji rozwojowych w kulturze krajów bałkańskich w okresie postkomunistycznym.

3) Stosunek wobec przeszłości komunistycznej – Jak się zmieniła kultura materialna i jaki wpływ na życie codzienne mają te zmiany na Bałkanach?

4) Tradycja i nowoczesność – stosunek do przeszłości komunistycznej jest częścią szerszego procesu odnoszenia się do tradycji. Odbywa się to, zarówno poprzez działania o charakterze rewolucyjnym, których dążeniem jest odejście od tradycji, jak i poprzez bezpośrednie nawiązanie do treści tradycyjnych i rewizje dotychczasowego stosunku do tejże tradycji.

5) Wobec wojen, konfliktów etnicznych i procesu transformacji – Co artyści czynią w obliczu chaosu? Jak starają się go uporządkować?

6) Własne miejsce na Bałkanach i wobec Europy – pytanie o tożsamość, które się pojawiło we wszystkich krajach bałkańskich wraz z upadkiem reżymów komunistycznych, i które wciąż pojawia się w wielu dyskusjach, to w dużej mierze pytanie o miejsce na Bałkanach i w Europie. Czym są Bałkany i czym jest Europa w ich oczach?

7) Wobec przeszłości – w jakim kierunku zmierzają Bałkany? Jak artyści projektują tę przyszłość? Na co zwracają uwagę? Czy starają się wpłynąć na jej charakter i jeśli tak, to jakimi narzędziami?

- L. Boia, Rumuni: świadomość, mity, historia, przeł. K. Jurczak, Wydaw. Uniwersytetu Jagiellońskiego 2003.

- I. Čolović, Polityka symboli. Eseje o antropologii politycznej, przeł. M. Petryńska, Kraków 2001.

- I. Čolović, Bałkany: terror kultury, przeł. M. Petryńska, Wołowiec 2006.

- M. Dąbrowska-Partyka, Przemiany w kulturze i świadomości duchowej narodów Jugosławii po 1991 roku, Kraków 1999.

- M. Dąbrowska-Partyka, Świadectwa i mistyfikacje: przed i po Jugosławii, Kraków 2003.

- M. Eliade, Religia, literatura i komunizm. Dziennik emigranta, przeł. A. Zagajewski, Londyn 1990.

- W. Gałązka (oprac. i red.), Naród i kultura: antologia esejów i artykułów o narodzie i kulturze bułgarskiej, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 1985.

- G. Kapllani, Krótki podręcznik do przekraczania granic, przeł. E. T. Szyler, Wydaw. Czarne, Wołowiec 2009.

- M. Koch, „My” i „Oni”, „Swój” i „Obcy”. Bałkany XX w. z perspektywy kolonialnej i postkolonialnej, Porównania 6, 2009 (tekst także w wersji on-line).

- J. Kristeva, Ta niewiarygodna potrzeba wiary, przeł. A. Turczyn, Warszawa 2010.F. Lubonja, Wolność zagrożona, przeł. D. Horodyska, Podranicze, Sejny 2005.

- N. Manea, O klownach: dyktator i artysta, przeł. H. Mirska-Lasota, Pogranicze, Sejny 2001.

- A. Paleologu, Między Bałkanami a Europą, Dekada Literacka 2000, Nr. 11 (tekst także w wersji on-line).

- N. Popov, Serbski dramat. Od faszystowskiego populizmu do Miloševicia, przeł. Maria Książek, Niezależna Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1994.

- J. Rapacka, Godzina Herdera: o Serbach, Chorwatach i idei jugosłowiańskiej, Energeia, Warszawa 1995.

- M. Sznajderman i F. Modrzejweski (red.), Nostalgia: eseje o tęsknocie za komunizmem, Wydaw. Czarne, Wołowiec 2002.

- M. Todorova, Bałkany wyobrażone, przeł. P. Szymor, M. Budzińska, Wydaw. Czarne, Wołowiec 2008.

- V. Tismaneanu, Wizje zbawienia, przeł. H. Jankowska, MUZA SA, Warszawa 2000

Obecność na zajęciach oraz aktywny udział. Dozwolona jest jedna nieobecność, natomiast więcej nieobecności wiąże się z koniecznością zaliczenia materiału na dyżurze. Ponadto, każdy/a student/ka musi przygotować prezentacje na zadany temat do przedstawienia podczas zajęć związany z problematyką omawianą na zajęciach.

nie