Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu - Centralny punkt logowania
Strona główna

Język rosyjski w ujęciu funkcjonalnym

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: 2514-s1ROS2L-JRWUF-W
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (0231) Języki obce Kod ISCED - Międzynarodowa Standardowa Klasyfikacja Kształcenia (International Standard Classification of Education) została opracowana przez UNESCO.
Nazwa przedmiotu: Język rosyjski w ujęciu funkcjonalnym
Jednostka: Wydział Humanistyczny
Grupy: Przedmioty obowiązkowe, II rok 2 semestr, filologia rosyjska (s1)
Punkty ECTS i inne: 3.00 LUB 2.00 (zmienne w czasie) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: rosyjski
Wymagania wstępne:

1. Student posiada podstawową wiedzę z zakresu gramatyki języka polskiego (poziom szkoły średniej) i identyfikuje podstawowe terminy gramatyczne.


2. Student przejawia aktywną postawę w procesie dydaktycznym.

Całkowity nakład pracy studenta:

Przedmiot obejmuje trzy semestry nauki (letni na 1 roku oraz zimowy i letni na 2 roku) i w każdym z nich zakłada następujący nakład pracy studenta:


Semestr II:

Wykład (3 punkty ECTS): godziny realizowane z udziałem nauczyciela (udział w wykładach) - 30, przygotowanie do wykładów (analiza materiału pod względem zrozumienia przekazywanych na wykładzie treści, lektura wskazanej przez prowadzącego literatury przedmiotu) - 12, przygotowanie do egzaminu - 24, konsultacje i praca z nauczycielem akademickim - 7.


Ćwiczenia (2 punkty ECTS): godziny z udziałem nauczyciela (udział w ćwiczeniach) - 30, przygotowanie do ćwiczeń - 9, przygotowanie do kolokwiów - 7, konsultacje i praca z nauczycielem akademickim - 4.


Semestr III:

Wykład (3 punkty ECTS): godziny realizowane z udziałem nauczyciela (udział w wykładach) - 15, przygotowanie do wykładów (analiza materiału pod względem zrozumienia przekazywanych na wykładzie treści, lektura wskazanej przez prowadzącego literatury przedmiotu) - 25, przygotowanie do egzaminu - 30, konsultacje i praca z nauczycielem akademickim - 5.


Ćwiczenia (2 punkty ECTS): godziny z udziałem nauczyciela (udział w ćwiczeniach) - 30, przygotowanie do ćwiczeń - 9, przygotowanie do kolokwiów - 7, konsultacje i praca z nauczycielem akademickim - 4.


Semestr IV:

Wykład (3 punkty ECTS): godziny realizowane z udziałem nauczyciela (udział w wykładach) - 15, przygotowanie do wykładów (analiza materiału pod względem zrozumienia przekazywanych na wykładzie treści, lektura wskazanej przez prowadzącego literatury przedmiotu) - 30, przygotowanie do egzaminu - 25, konsultacje i praca z nauczycielem akademickim - 5.


Ćwiczenia (2 punkty ECTS): godziny z udziałem nauczyciela (udział w ćwiczeniach) - 30, przygotowanie do ćwiczeń - 9, przygotowanie do kolokwiów - 7, konsultacje i praca z nauczycielem akademickim - 4.


Efekty uczenia się - wiedza:

K_W01: ma zaawansowaną wiedzę o języku rosyjskim

K_W07: ma wiedzę o terminologii i metodologii badań w dziedzinie filologii w stopniu zaawansowanym





Efekty uczenia się - umiejętności:

K_U01: potrafi wyszukiwać, analizować, oceniać, selekcjonować i użytkować informacje przy użyciu różnych źródeł i sposobów

Metody dydaktyczne eksponujące:

- pokaz

Metody dydaktyczne podające:

- pogadanka
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące:

- ćwiczeniowa
- klasyczna metoda problemowa

Skrócony opis:

Przedmiot ma na celu zapoznanie z głównymi zagadnieniami fonetyki i fonologii, słowotwórstwa, morfologii oraz składni języka rosyjskiego w ujęciu funkcjonalnym. W ciągu całego okresu trwania przedmiotu (3 semestry, począwszy od II semestru nauki) Student stopniowo zdobywa informacje o funkcjonowaniu całego systemu gramatycznego języka rosyjskiego, co ma swoje późniejsze zastosowanie komunikacyjne: Student poszerza swoją wiedzę o języku rosyjskim, zwiększając tym samym poziom jego praktycznej znajomości oraz umiejętności posługiwania się nim i poprawnego budowania wypowiedzi w tym języku.

Pełny opis:

Przedmiot Język rosyjski w ujęciu funkcjonalnym w ciągu trzech semestrów nauki obejmuje:

1. Omówienie przedmiotu i zadań fonetyki i fonologii języka rosyjskiego z uwzględnieniem takich głównych pojęć jak: dźwięk, fonem, transkrypcja, transliteracja. Charakterystykę rosyjskiego systemu wokalicznego i konsonantycznego. Omówienie relacji między fonetyką a pismem. Podstawowe zasady ortografii rosyjskiej.

2. Podstawowe informacje o słowotwórstwie rosyjskim oraz kluczowych pojęciach tego działu gramatyki, takich jak: morfem, morf, analiza słowotwórcza i morfemowa, motywacja słowotwórcza, derywaty, łańcuch słowotwórczy, gniazdo słowotwórcze, paradygmat słowotwórczy, typ słowotwórczy. Omówienie zasad analizy morfemowej i słowotwórczej wyrazu rosyjskiego.

3. Charakterystykę kategorii morfologicznych rosyjskiego rzeczownika oraz jego systemu deklinacyjnego. Kategorie morfologiczne rosyjskiego zaimka rzeczownego, jego typologia oraz porównanie potencjału morfologicznego tej części mowy z rzeczownikiem. Leksykalno-gramatyczne klasy przymiotnika i jego kategorie gramatyczne oraz system deklinacyjny. Pełną i krótką formę rosyjskiego przymiotnika - zasady ich wykorzystania w praktyce językowej (wstępne informacje). Kategorię aspektu i strony rosyjskiego czasownika. Kategorię czasu, trybu, osoby, liczby i rodzaju Imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe - zasady tworzenia i wykorzystania w tekście (podstawowe informacje). Charakterystykę przysłówka jako części mowy. Pomocnicze części mowy: przyimki, spójniki, partykuły i wykrzyknienia oraz wyrazy dźwiękonaśladowcze - tworzenie i wykorzystanie w tekście.

4. Omówienie przedmiotu i zadań składni języka rosyjskiego. Relacje między związkiem wyrazowym a zdaniem. Charakterystykę rosyjskich związków wyrazowych oraz zdania prostego: główne i drugorzędne człony zdania. Analizę syntaktyczną zdania prostego. Omówienie poszczególnych typów zdań złożonych: spójnikowe (relacje współrzędności i podrzędności) oraz bezspójnikowe. Analizę zdania złożonego wielokrotnie. Pełną analizę syntaktyczną zdania rosyjskiego.

Literatura:

Dostosowana do zajęć w poszczególnych cyklach. Zob. Informacje o zajęciach w cyklu.

Metody i kryteria oceniania:

Zob. Informacje o zajęciach w cyklu.

Praktyki zawodowe:

Nie dotyczy.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/23" (zakończony)

Okres: 2023-02-20 - 2023-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Paśko-Koneczniak
Prowadzący grup: Dorota Paśko-Koneczniak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Przedmiot w tym cyklu ma na celu dostarczenie wiedzy, umiejętności i kompetencji związanych z zagadnieniami składni języka rosyjskiego i omówienie zadań składni języka rosyjskiego. Charakteryzuje relacje między związkiem wyrazowym a zdaniem, rosyjskie związki wyrazowe oraz zdanie proste: główne i drugorzędne człony zdania. Omawia sposób analizy syntaktycznej zdania prostego oraz poszczególne typy zdań złożonych: spójnikowych (relacje współrzędności i podrzędności) oraz bezspójnikowych. Podaje zasady analizy zdania złożonego wielokrotnie oraz pełnej analizy syntaktycznej zdania rosyjskiego.

Целью предмета является обсуждение главных синтаксических терминов с особенным учётом возможностей практического употребления правил русского синтаксиса, а также характеристика синтаксических единиц (словосочетание; простое предложение: членимое и нечленимое; сложное предложение: союзное (сложносочинённое и сложноподчинённое: расчленённой и нерасчленённой структуры) и бессоюзное; многочленные предложения - структурные схемы и отношения между их компонентами. Обсуждаются типы членов предложения: главных (подлежащее и сказуемое) и второстепенных (определение, дополнение, обстоятельство), а также новейшие синтаксические процессы русского языка постперестроечного периода.

Pełny opis:

W ramach przedmiotu omawiane są następujące zagadnienia:

1. System jednostek składniowych, ich znaczenia gramatyczne, relacje między nimi oraz związek składni z innymi działami gramatyki.

2. Związek wyrazowy: typy relacji składniowych między komponentami związku wyrazowego, rodzaje związku podrzędności (zgody, rządu, przynależności), leksykalno-gramatyczne i strukturalne typy związków wyrazowych.

3. Główne atrybuty zdania jako jednostki syntaktycznej oraz główne człony zdania: podmiot i orzeczenie i ich wzajemne relacje.

4. Drugorzędne człony zdania (przydawka, dopełnienie, okolicznik) i ich typy. Konstrukcje pozostające poza strukturą zdania (wtrącenia i zwroty).

5. Klasyfikacja zdań w języku rosyjskim według ich funkcji komunikacyjnej i stopnia ekspresji.

6. Zdanie dwuczłonowe (zawierajace podmiot i orzeczenie), jednoczłonowe - czasownikowe i nominatywne oraz ich typy i tzw. zdania niepełne.

7. Konstrukcje wydzielone i szeregowe człony zdania oraz zwroty i wtrącenia w strukturze zdania i poza nią.

8. Schematy strukturalne zdań dwu- i jednoczłonowych.

9. Zdanie złożone spójnikowe (współrzędne oraz podrzędne) i bezspójnikowe.

10. Konstrukcje wieloczłonowe (zdania wielokrotnie złożone).

В рамках предмета рассматриваются следующие вопросы:

• Предмет и общие понятия синтаксиса; система синтаксических единиц; синтаксические связи и отношения; средства синтаксической связи и построения синтаксических единиц; грамматические значения синтаксических единиц; связь синтаксиса с другими разделами грамматики.

• Словосочетание. Типы синтаксических отношений между компонентами словосочетания (атрибутивные, объектные, обстоятельственные, восполняющие). Виды подчинительной связи между компонентами словосочетания (согласование, управление, примыкание). Лексико-грамматические и количественно-структурные типы словосочетаний.

• Предложение - предикативность и интонация как его главные признаки. Главные члены предложения (подлежащее, сказуемое) и их виды. Грамматическая связь сказуемого с подлежащим.

• Второстепенные члены предложения (определение, приложение, дополнение, обстоятельство) и их виды. Конструкции, не входящие в структуру предложения (обращение, «именительный темы», вводные и вставные конструкции).

• Классификация предложений в русском языке по коммуникативной функции (повествовательные, вопросительные, побудительные) и по эмоциональной окраске (восклицательные и невосклицательные).

• Двусоставные предложения. Односоставные предложения и их типы (определённо-личные, неопределённо-личные, обобщённо-личные, безличные, инфинитивные, номинативные, вокативные). Понятие распространённости предложений.

• Неполные предложения и их разновидности (диалогическая, контекстуальная и структурная неполнота

• Осложнённое простое предложение: предложения с однородными и обособлёнными членами, вводные и вставные слова и конструкции, обращения.

• Простое предложение – структурный аспект изучения предложения (структурные схемы двусоставных и односоставных предложений).

• Сложное союзное и бессоюзное предложение. Сложносочинённое предложение с соединительными, противительными, разделительными, присоединительными и пояснительными союзами.

• Сложноподчинённое предложения расчленённой структуры (с придаточными: времени, причины, цели, следствия, условия, уступки, сравнения, подчинительно-присоединительным и сопоставительным). Сложноподчинённые предложения нерасчленённой структуры (присубстантивно-атрибутивные, изъяснительно-объектные, сравнительно-объектные, местоименно-соотносительные).

• Бессоюзные сложные предложения. Средства связи предикативных частей в бессоюзном сложном предложении. Бессоюзные предложения однородного и неоднородного состава. Основные типы бессоюзных сложных предложений.

• Многочленные сложные предложения.

Literatura:

Н. Ю. Шведова ред., Русская грамматика, т. 2, Москва 1980.

В. А. Белошапкова, Современный русский язык. Синтаксис, Москва 1977.

П. А. Лекант, Синтаксис простого предложения в современном русском языке, Москва 1974.

J. Lukszyn, Składnia [w:] A. Bartoszewicz, J. Wawrzyńczyk red., Gramatyka opisowa współczesnego języka rosyjskiego, cz. 4, Warszawa 1987.

A. Bielanin, Z. Czapiga, Современный русский язык. Синтаксис. Ćwiczenia z komentarzem cz. III, Rzeszów 2003.

Cz. Lachur, Współczesny język rosyjski. System gramatyczny (z ćwiczeniami), Opole 1998.

Uwagi:

Przedmiot jest prowadzony w języku rosyjskim.

Zajęcia stacjonarne.

Materiały będą zamieszczane na platformie Teams.

W razie konieczności przejścia na nauczanie online spotkania również będą się odbywały w zespole Teams.

Kody dostępu do zespołu Teams USOS-mail.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/24" (zakończony)

Okres: 2024-02-20 - 2024-09-30
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Paśko-Koneczniak
Prowadzący grup: Dorota Paśko-Koneczniak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Przedmiot w tym cyklu ma na celu dostarczenie wiedzy, umiejętności i kompetencji związanych z zagadnieniami składni języka rosyjskiego i omówienie zadań składni języka rosyjskiego. Charakteryzuje relacje między związkiem wyrazowym a zdaniem, rosyjskie związki wyrazowe oraz zdanie proste: główne i drugorzędne człony zdania. Omawia sposób analizy syntaktycznej zdania prostego oraz poszczególne typy zdań złożonych: spójnikowych (relacje współrzędności i podrzędności) oraz bezspójnikowych. Podaje zasady analizy zdania złożonego wielokrotnie oraz pełnej analizy syntaktycznej zdania rosyjskiego.

Целью предмета является обсуждение главных синтаксических терминов с особенным учётом возможностей практического употребления правил русского синтаксиса, а также характеристика синтаксических единиц (словосочетание; простое предложение: членимое и нечленимое; сложное предложение: союзное (сложносочинённое и сложноподчинённое: расчленённой и нерасчленённой структуры) и бессоюзное; многочленные предложения - структурные схемы и отношения между их компонентами. Обсуждаются типы членов предложения: главных (подлежащее и сказуемое) и второстепенных (определение, дополнение, обстоятельство), а также новейшие синтаксические процессы русского языка постперестроечного периода.

Pełny opis:

W ramach przedmiotu omawiane są następujące zagadnienia:

1. System jednostek składniowych, ich znaczenia gramatyczne, relacje między nimi oraz związek składni z innymi działami gramatyki.

2. Związek wyrazowy: typy relacji składniowych między komponentami związku wyrazowego, rodzaje związku podrzędności (zgody, rządu, przynależności), leksykalno-gramatyczne i strukturalne typy związków wyrazowych.

3. Główne atrybuty zdania jako jednostki syntaktycznej oraz główne człony zdania: podmiot i orzeczenie i ich wzajemne relacje.

4. Drugorzędne człony zdania (przydawka, dopełnienie, okolicznik) i ich typy. Konstrukcje pozostające poza strukturą zdania (wtrącenia i zwroty).

5. Klasyfikacja zdań w języku rosyjskim według ich funkcji komunikacyjnej i stopnia ekspresji.

6. Zdanie dwuczłonowe (zawierajace podmiot i orzeczenie), jednoczłonowe - czasownikowe i nominatywne oraz ich typy i tzw. zdania niepełne.

7. Konstrukcje wydzielone i szeregowe człony zdania oraz zwroty i wtrącenia w strukturze zdania i poza nią.

8. Schematy strukturalne zdań dwu- i jednoczłonowych.

9. Zdanie złożone spójnikowe (współrzędne oraz podrzędne) i bezspójnikowe.

10. Konstrukcje wieloczłonowe (zdania wielokrotnie złożone).

В рамках предмета рассматриваются следующие вопросы:

• Предмет и общие понятия синтаксиса; система синтаксических единиц; синтаксические связи и отношения; средства синтаксической связи и построения синтаксических единиц; грамматические значения синтаксических единиц; связь синтаксиса с другими разделами грамматики.

• Словосочетание. Типы синтаксических отношений между компонентами словосочетания (атрибутивные, объектные, обстоятельственные, восполняющие). Виды подчинительной связи между компонентами словосочетания (согласование, управление, примыкание). Лексико-грамматические и количественно-структурные типы словосочетаний.

• Предложение - предикативность и интонация как его главные признаки. Главные члены предложения (подлежащее, сказуемое) и их виды. Грамматическая связь сказуемого с подлежащим.

• Второстепенные члены предложения (определение, приложение, дополнение, обстоятельство) и их виды. Конструкции, не входящие в структуру предложения (обращение, «именительный темы», вводные и вставные конструкции).

• Классификация предложений в русском языке по коммуникативной функции (повествовательные, вопросительные, побудительные) и по эмоциональной окраске (восклицательные и невосклицательные).

• Двусоставные предложения. Односоставные предложения и их типы (определённо-личные, неопределённо-личные, обобщённо-личные, безличные, инфинитивные, номинативные, вокативные). Понятие распространённости предложений.

• Неполные предложения и их разновидности (диалогическая, контекстуальная и структурная неполнота

• Осложнённое простое предложение: предложения с однородными и обособлёнными членами, вводные и вставные слова и конструкции, обращения.

• Простое предложение – структурный аспект изучения предложения (структурные схемы двусоставных и односоставных предложений).

• Сложное союзное и бессоюзное предложение. Сложносочинённое предложение с соединительными, противительными, разделительными, присоединительными и пояснительными союзами.

• Сложноподчинённое предложения расчленённой структуры (с придаточными: времени, причины, цели, следствия, условия, уступки, сравнения, подчинительно-присоединительным и сопоставительным). Сложноподчинённые предложения нерасчленённой структуры (присубстантивно-атрибутивные, изъяснительно-объектные, сравнительно-объектные, местоименно-соотносительные).

• Бессоюзные сложные предложения. Средства связи предикативных частей в бессоюзном сложном предложении. Бессоюзные предложения однородного и неоднородного состава. Основные типы бессоюзных сложных предложений.

• Многочленные сложные предложения.

Literatura:

Н. Ю. Шведова ред., Русская грамматика, т. 2, Москва 1980.

В. А. Белошапкова, Современный русский язык. Синтаксис, Москва 1977.

П. А. Лекант, Синтаксис простого предложения в современном русском языке, Москва 1974.

J. Lukszyn, Składnia [w:] A. Bartoszewicz, J. Wawrzyńczyk red., Gramatyka opisowa współczesnego języka rosyjskiego, cz. 4, Warszawa 1987.

A. Bielanin, Z. Czapiga, Современный русский язык. Синтаксис. Ćwiczenia z komentarzem cz. III, Rzeszów 2003.

Cz. Lachur, Współczesny język rosyjski. System gramatyczny (z ćwiczeniami), Opole 1998.

Uwagi:

Przedmiot jest prowadzony w języku rosyjskim.

Zajęcia stacjonarne.

Materiały będą zamieszczane na platformie Teams.

W razie konieczności przejścia na nauczanie online spotkania również będą się odbywały w zespole Teams.

Kody dostępu do zespołu Teams USOS-mail.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2024/25" (w trakcie)

Okres: 2025-02-24 - 2025-09-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Magdalena Grupa-Dolińska
Prowadzący grup: Magdalena Grupa-Dolińska
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Przedmiot w tym cyklu ma na celu dostarczenie wiedzy, umiejętności i kompetencji związanych z zagadnieniami składni języka rosyjskiego i omówienie zadań składni języka rosyjskiego. Charakteryzuje relacje między związkiem wyrazowym a zdaniem, rosyjskie związki wyrazowe oraz zdanie proste: główne i drugorzędne człony zdania. Omawia sposób analizy syntaktycznej zdania prostego oraz poszczególne typy zdań złożonych: spójnikowych (relacje współrzędności i podrzędności) oraz bezspójnikowych. Podaje zasady analizy zdania złożonego wielokrotnie oraz pełnej analizy syntaktycznej zdania rosyjskiego.

Целью предмета является обсуждение главных синтаксических терминов с особенным учётом возможностей практического употребления правил русского синтаксиса, а также характеристика синтаксических единиц (словосочетание; простое предложение: членимое и нечленимое; сложное предложение: союзное (сложносочинённое и сложноподчинённое: расчленённой и нерасчленённой структуры) и бессоюзное; многочленные предложения - структурные схемы и отношения между их компонентами. Обсуждаются типы членов предложения: главных (подлежащее и сказуемое) и второстепенных (определение, дополнение, обстоятельство), а также новейшие синтаксические процессы русского языка постперестроечного периода.

Pełny opis:

W ramach przedmiotu omawiane są następujące zagadnienia:

1. System jednostek składniowych, ich znaczenia gramatyczne, relacje między nimi oraz związek składni z innymi działami gramatyki.

2. Związek wyrazowy: typy relacji składniowych między komponentami związku wyrazowego, rodzaje związku podrzędności (zgody, rządu, przynależności), leksykalno-gramatyczne i strukturalne typy związków wyrazowych.

3. Główne atrybuty zdania jako jednostki syntaktycznej oraz główne człony zdania: podmiot i orzeczenie i ich wzajemne relacje.

4. Drugorzędne człony zdania (przydawka, dopełnienie, okolicznik) i ich typy. Konstrukcje pozostające poza strukturą zdania (wtrącenia i zwroty).

5. Klasyfikacja zdań w języku rosyjskim według ich funkcji komunikacyjnej i stopnia ekspresji.

6. Zdanie dwuczłonowe (zawierajace podmiot i orzeczenie), jednoczłonowe - czasownikowe i nominatywne oraz ich typy i tzw. zdania niepełne.

7. Konstrukcje wydzielone i szeregowe człony zdania oraz zwroty i wtrącenia w strukturze zdania i poza nią.

8. Schematy strukturalne zdań dwu- i jednoczłonowych.

9. Zdanie złożone spójnikowe (współrzędne oraz podrzędne) i bezspójnikowe.

10. Konstrukcje wieloczłonowe (zdania wielokrotnie złożone).

В рамках предмета рассматриваются следующие вопросы:

• Предмет и общие понятия синтаксиса; система синтаксических единиц; синтаксические связи и отношения; средства синтаксической связи и построения синтаксических единиц; грамматические значения синтаксических единиц; связь синтаксиса с другими разделами грамматики.

• Словосочетание. Типы синтаксических отношений между компонентами словосочетания (атрибутивные, объектные, обстоятельственные, восполняющие). Виды подчинительной связи между компонентами словосочетания (согласование, управление, примыкание). Лексико-грамматические и количественно-структурные типы словосочетаний.

• Предложение - предикативность и интонация как его главные признаки. Главные члены предложения (подлежащее, сказуемое) и их виды. Грамматическая связь сказуемого с подлежащим.

• Второстепенные члены предложения (определение, приложение, дополнение, обстоятельство) и их виды. Конструкции, не входящие в структуру предложения (обращение, «именительный темы», вводные и вставные конструкции).

• Классификация предложений в русском языке по коммуникативной функции (повествовательные, вопросительные, побудительные) и по эмоциональной окраске (восклицательные и невосклицательные).

• Двусоставные предложения. Односоставные предложения и их типы (определённо-личные, неопределённо-личные, обобщённо-личные, безличные, инфинитивные, номинативные, вокативные). Понятие распространённости предложений.

• Неполные предложения и их разновидности (диалогическая, контекстуальная и структурная неполнота

• Осложнённое простое предложение: предложения с однородными и обособлёнными членами, вводные и вставные слова и конструкции, обращения.

• Простое предложение – структурный аспект изучения предложения (структурные схемы двусоставных и односоставных предложений).

• Сложное союзное и бессоюзное предложение. Сложносочинённое предложение с соединительными, противительными, разделительными, присоединительными и пояснительными союзами.

• Сложноподчинённое предложения расчленённой структуры (с придаточными: времени, причины, цели, следствия, условия, уступки, сравнения, подчинительно-присоединительным и сопоставительным). Сложноподчинённые предложения нерасчленённой структуры (присубстантивно-атрибутивные, изъяснительно-объектные, сравнительно-объектные, местоименно-соотносительные).

• Бессоюзные сложные предложения. Средства связи предикативных частей в бессоюзном сложном предложении. Бессоюзные предложения однородного и неоднородного состава. Основные типы бессоюзных сложных предложений.

• Многочленные сложные предложения.

Literatura:

Н. Ю. Шведова ред., Русская грамматика, т. 2, Москва 1980.

В. А. Белошапкова, Современный русский язык. Синтаксис, Москва 1977.

П. А. Лекант, Синтаксис простого предложения в современном русском языке, Москва 1974.

J. Lukszyn, Składnia [w:] A. Bartoszewicz, J. Wawrzyńczyk red., Gramatyka opisowa współczesnego języka rosyjskiego, cz. 4, Warszawa 1987.

A. Bielanin, Z. Czapiga, Современный русский язык. Синтаксис. Ćwiczenia z komentarzem cz. III, Rzeszów 2003.

Cz. Lachur, Współczesny język rosyjski. System gramatyczny (z ćwiczeniami), Opole 1998.

Uwagi:

Przedmiot jest prowadzony w języku rosyjskim.

Zajęcia stacjonarne.

Materiały będą zamieszczane na platformie Teams.

W razie konieczności przejścia na nauczanie online spotkania również będą się odbywały w zespole Teams.

Kody dostępu do zespołu Teams USOS-mail.

Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2025/26" (jeszcze nie rozpoczęty)

Okres: 2026-02-23 - 2026-09-20
Wybrany podział planu:
Przejdź do planu
Typ zajęć:
Wykład, 15 godzin więcej informacji
Koordynatorzy: Dorota Paśko-Koneczniak
Prowadzący grup: Dorota Paśko-Koneczniak
Lista studentów: (nie masz dostępu)
Zaliczenie: Przedmiot - Egzamin
Wykład - Egzamin
Skrócony opis:

Przedmiot w tym cyklu ma na celu dostarczenie wiedzy, umiejętności i kompetencji związanych z zagadnieniami składni języka rosyjskiego i omówienie zadań składni języka rosyjskiego. Charakteryzuje relacje między związkiem wyrazowym a zdaniem, rosyjskie związki wyrazowe oraz zdanie proste: główne i drugorzędne człony zdania. Omawia sposób analizy syntaktycznej zdania prostego oraz poszczególne typy zdań złożonych: spójnikowych (relacje współrzędności i podrzędności) oraz bezspójnikowych. Podaje zasady analizy zdania złożonego wielokrotnie oraz pełnej analizy syntaktycznej zdania rosyjskiego.

Целью предмета является обсуждение главных синтаксических терминов с особенным учётом возможностей практического употребления правил русского синтаксиса, а также характеристика синтаксических единиц (словосочетание; простое предложение: членимое и нечленимое; сложное предложение: союзное (сложносочинённое и сложноподчинённое: расчленённой и нерасчленённой структуры) и бессоюзное; многочленные предложения - структурные схемы и отношения между их компонентами. Обсуждаются типы членов предложения: главных (подлежащее и сказуемое) и второстепенных (определение, дополнение, обстоятельство), а также новейшие синтаксические процессы русского языка постперестроечного периода.

Pełny opis:

W ramach przedmiotu omawiane są następujące zagadnienia:

1. System jednostek składniowych, ich znaczenia gramatyczne, relacje między nimi oraz związek składni z innymi działami gramatyki.

2. Związek wyrazowy: typy relacji składniowych między komponentami związku wyrazowego, rodzaje związku podrzędności (zgody, rządu, przynależności), leksykalno-gramatyczne i strukturalne typy związków wyrazowych.

3. Główne atrybuty zdania jako jednostki syntaktycznej oraz główne człony zdania: podmiot i orzeczenie i ich wzajemne relacje.

4. Drugorzędne człony zdania (przydawka, dopełnienie, okolicznik) i ich typy. Konstrukcje pozostające poza strukturą zdania (wtrącenia i zwroty).

5. Klasyfikacja zdań w języku rosyjskim według ich funkcji komunikacyjnej i stopnia ekspresji.

6. Zdanie dwuczłonowe (zawierajace podmiot i orzeczenie), jednoczłonowe - czasownikowe i nominatywne oraz ich typy i tzw. zdania niepełne.

7. Konstrukcje wydzielone i szeregowe człony zdania oraz zwroty i wtrącenia w strukturze zdania i poza nią.

8. Schematy strukturalne zdań dwu- i jednoczłonowych.

9. Zdanie złożone spójnikowe (współrzędne oraz podrzędne) i bezspójnikowe.

10. Konstrukcje wieloczłonowe (zdania wielokrotnie złożone).

В рамках предмета рассматриваются следующие вопросы:

• Предмет и общие понятия синтаксиса; система синтаксических единиц; синтаксические связи и отношения; средства синтаксической связи и построения синтаксических единиц; грамматические значения синтаксических единиц; связь синтаксиса с другими разделами грамматики.

• Словосочетание. Типы синтаксических отношений между компонентами словосочетания (атрибутивные, объектные, обстоятельственные, восполняющие). Виды подчинительной связи между компонентами словосочетания (согласование, управление, примыкание). Лексико-грамматические и количественно-структурные типы словосочетаний.

• Предложение - предикативность и интонация как его главные признаки. Главные члены предложения (подлежащее, сказуемое) и их виды. Грамматическая связь сказуемого с подлежащим.

• Второстепенные члены предложения (определение, приложение, дополнение, обстоятельство) и их виды. Конструкции, не входящие в структуру предложения (обращение, «именительный темы», вводные и вставные конструкции).

• Классификация предложений в русском языке по коммуникативной функции (повествовательные, вопросительные, побудительные) и по эмоциональной окраске (восклицательные и невосклицательные).

• Двусоставные предложения. Односоставные предложения и их типы (определённо-личные, неопределённо-личные, обобщённо-личные, безличные, инфинитивные, номинативные, вокативные). Понятие распространённости предложений.

• Неполные предложения и их разновидности (диалогическая, контекстуальная и структурная неполнота

• Осложнённое простое предложение: предложения с однородными и обособлёнными членами, вводные и вставные слова и конструкции, обращения.

• Простое предложение – структурный аспект изучения предложения (структурные схемы двусоставных и односоставных предложений).

• Сложное союзное и бессоюзное предложение. Сложносочинённое предложение с соединительными, противительными, разделительными, присоединительными и пояснительными союзами.

• Сложноподчинённое предложения расчленённой структуры (с придаточными: времени, причины, цели, следствия, условия, уступки, сравнения, подчинительно-присоединительным и сопоставительным). Сложноподчинённые предложения нерасчленённой структуры (присубстантивно-атрибутивные, изъяснительно-объектные, сравнительно-объектные, местоименно-соотносительные).

• Бессоюзные сложные предложения. Средства связи предикативных частей в бессоюзном сложном предложении. Бессоюзные предложения однородного и неоднородного состава. Основные типы бессоюзных сложных предложений.

• Многочленные сложные предложения.

Literatura:

Н. Ю. Шведова ред., Русская грамматика, т. 2, Москва 1980.

В. А. Белошапкова, Современный русский язык. Синтаксис, Москва 1977.

П. А. Лекант, Синтаксис простого предложения в современном русском языке, Москва 1974.

J. Lukszyn, Składnia [w:] A. Bartoszewicz, J. Wawrzyńczyk red., Gramatyka opisowa współczesnego języka rosyjskiego, cz. 4, Warszawa 1987.

A. Bielanin, Z. Czapiga, Современный русский язык. Синтаксис. Ćwiczenia z komentarzem cz. III, Rzeszów 2003.

Cz. Lachur, Współczesny język rosyjski. System gramatyczny (z ćwiczeniami), Opole 1998.

Uwagi:

Przedmiot jest prowadzony w języku rosyjskim.

Zajęcia stacjonarne.

Materiały będą zamieszczane na platformie Teams.

W razie konieczności przejścia na nauczanie online spotkania również będą się odbywały w zespole Teams.

Kody dostępu do zespołu Teams USOS-mail.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
ul. Jurija Gagarina 11, 87-100 Toruń tel: +48 56 611-40-10 https://usosweb.umk.pl/ kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0-7 (2025-03-24)