Antropologia widowisk

1. Zajęcia organizacyjne

Przydział referatów

2. Antropologia widowisk

Pojęcia: widowisko, spektakl, rytuał, performance

Leszek Kolankiewicz, „Wstęp: ku antropologii widowisk”, w: „Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów”, red. Leszek Kolankiewicz, Warszawa 2005, s. 9-31.

Victor Turner, “Antropologia widowiska” , Warszawa 2008, s. 111-131.

3. Teatr chiński – opera pekińska

Referat: opera pekińska

„Żegnaj moja konkubino” (Bawang bie ji), reż. Kaige Chena, 1993.

Marta Steiner, „Oblicza teatru masowego w Chinach”, w: „Teatr masowy – teatr dla mas”, red. M. Leyko, Łódź 2011, s. 275–299.

4. Teatr polityczny – ulica jest sceną

Referat: chiński teatr huaju

„Balzac i mała Chinka”, reż. Dai Sijie, 2002.

Richard Schechner, „Ulica jest sceną”, w: tegoż, „Przyszłość rytuału”, przeł. Tomasz Kubikowski, Warszawa 2000, s. 51-96.

5. Mei Lanfang – ciało w sztukach performatywnych

Referat o Mei Lanfangu na podstawie: Zbigniew Osiński, „Mei Lanfang, legenda opery pekińskiej”, w: tegoż, „Polskie kontakty teatralne z Orientem w XX wieku. Studia”, Gdańsk 2008, s. 49-89.

Yao-Kun Liu, “Peking Opera and Grotowski's Concept of Poor Theatre”, w: “Comparative Literature and Culture”, 12(2), 2010.

6. Japoński teatr no

Referat: teatr no

Victor Turner, “Zazdrość Rokujo”, w: tegoż, “Antropologia widowiska” , Warszawa 2008, s. 155-195.

7. Teatr japoński bunraku

Referat: teatr bunraku

Henryk Jurkowski, „Lalka w rytuale”, w: „Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów”, red. Leszek Kolankiewicz, Warszawa 2005, s. 628-638.

8. Maska i makijaż. Japoński teatr kabuki i koreański teatr talchum

Referat: teatr kabuki

Referat: teatr talchum

Karl Kerenyi, „Człowiek i maska”, w: „Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów”, red. Leszek Kolankiewicz, Warszawa 2005, s. 647-657.

Jean-Thierry Maertens, „Maska i lustro. Esej z antropologii okrycia twarzy”, w: „Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów”, red. Leszek Kolankiewicz, Warszawa 2005, s. 668-682.

9. Koncert jako widowisko: Eurowizja

Susan Sontag, „Notatki o kampie”, w: „Kamp. Antologia przekładów”, red. P. Czapliński, A. Mizerka, Kraków 2012, s. 49-67.

Dobrochna Ratajczakowa, „Koncert/widowisko rock’n’rolla”, w: tejże, „Galeria gatunków widowiskowych, teatralnych i dramatycznych”, Poznań 2015, s. 62-69.

Referat: estetyka Eurowizji

10. Współczesne musicale japońskie. Zjawisko teatru 2.5 D

Referat: musicale w Japonii.

11. Sporty walki jako widowisko. Wrestling

Dobrochna Ratajczakowa, „Ludyczny teatr śmierci. Pojedynki i turnieje”, w: tejże, „Galeria gatunków widowiskowych, teatralnych i dramatycznych”, Poznań 2015, s. 70-75.

Henry Jenkins, „Never trust a Snake. WWF wrestling as Musculine Melodrama”, w: tegoż, “The wow climax. Tracing the emotional impact of popular culture”, Nowy Jork 2007, s. 75-101.

12. Sport jako widowisko

Dobrochna Ratajczakowa, „Mecz piłki nożnej”, w: tejże, „Galeria gatunków widowiskowych, teatralnych i dramatycznych”, Poznań 2015, s. 76-83.

13. E-sport jako widowisko

Referat: e-sport.

14. Karnawał

Victor Turner, „Karnawał w Rio. Dramat dionizyjski w społeczeństwie modernizującym się”, w: “Antropologia widowiska” , Warszawa 2008, s. 197-222.

Michaił Bachtin, „Ludowe formy świąt karnawałowych”, w: „Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów”, red. Leszek Kolankiewicz, Warszawa 2005, s. 373-384.

Roberto DaMatta, „Karnawał równości i karnawał hierarchii”, w: „Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów”, red. Leszek Kolankiewicz, Warszawa 2005, s. 404-414.

15. Podsumowanie zajęć

zob. wyżej

Ocena wystawiona jest na podstawie:

- aktywności na zajęciach

- przedstawienia referatu

zob. wyżej

Ocena wystawiona jest na podstawie:

- obecności na zajęciach

- aktywności na zajęciach (znajomości lektur)

- przedstawienia referatu

- kolokwium zaliczeniowego

1. Prezentacja tematyki zajęć i lektur obowiązkowych. Przydział referatów.

2. Ku antropologii widowisk – spojrzenie teoretyczne

- L. Kolankiewicz, Wstęp: ku antropologii widowisk, [w:] Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, red. Leszek Kolankiewicz, Warszawa 2005, s. 9-31.

3. Film Żegnaj moja konkubino (Bawang bie ji) w reżyserii Kaige Chena (1993) jako opowieść o chińskim teatrze muzycznym xiqu oraz jingju

- Karl Kerenyi, Człowiek i maska, [w:] Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, s. 647-657.

- referat: Jingxi, [w:] Słownik wiedzy o teatrze. Od tragedii do happeningu, red. Dariusz Kosiński i inni, Bielsko-Biała 2008, s. 389-393 oraz materiały własne

4. Film Żegnaj moja konkubino (Bawang bie ji) jako opowieść o Wielkiej Rewolucji Kulturalnej w Chinach (wenge)

- referat: Richard Schechner, Ulica jest sceną (fragment), [w:] tenże, Przyszłość rytuału, przeł. Tomasz Kubikowski, Warszawa 2000, s. 51-96.

5. Lalki, fetysze, „pozaorganizmowe narzędzia materialne” a japoński teatr nō

- Andrzej Falkiewicz, Człowiek teatralny, [w:] Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, s. 601-609.

- Słownik wiedzy o teatrze. Od tragedii do happeningu, red. Dariusz Kosiński i inni, Bielsko-Biała 2008 [tu: Nō, s. 382-385, kabuki, s. 386-389, bunraku, s. 350-351.

- referat o nō – https://www2.ntj.jac.go.jp/unesco/noh/en/

- polecam: Jan Kott, Nō albo O znakach, [w:] tenże, Kamienny Potok. Eseje o teatrze i pamięci, Kraków 1991, s. 186-198.

6. Lalki, fetysze, „pozaorganizmowe narzędzia materialne” a japoński teatr kabuki i bunraku

- referat o kabuki – https://www2.ntj.jac.go.jp/dglib/modules/kabuki_dic_en/letter.php?init=01

- referat o bunraku – https://www2.ntj.jac.go.jp/unesco/bunraku/en/introduction/index.html

- polecam: Jan Kott, Bunraku i kabuki albo O naśladownictwie, [w:] tenże, Kamienny Potok. Eseje o teatrze i pamięci, Kraków 1991, s. 199-214.

7. Elementy gry i zabawy według Rogera Caillois

- R. Caillois, Gry i ludzie, [w:] Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, s. 163-174.

8. i 9. Prezentacje multimedialne wybranych gier i zabaw

- źródło podstawowe: Wojciech Lipoński, Krzysztof Sawala, Encyklopedia sportów świata, Warszawa 2008, Biblioteka „Gazety Wyborczej”

a) reality show Survivor (w Polsce: Rozbitkowie, Wyprawa Robinson)

b) sepak takraw

c) voladores

d) piłka Tłustego Wtorku (Shrovetide Football)

e) capoeira

f) castells (torres humanas)

g) krykiet

h) kemari

i) sumo

j) haka taparahi

10. Wojciech Dudzik, Teatr karnawału: zabawa – widowisko – święto, [w:] tenże, Karnawały w kulturze, Warszawa 2005, s. 66-92.

11. Piłka nożna jako gra tradycyjna, performans ludyczny i karnawał

- w grupach: co to było

a) sphairomachia/ harpaston/ harpastum,

b) cuju, kemari, baida

c) la soule, mob/ folk football, Association football

d) calcio storico

- Artur Duda, Sphairomachia, harpastum, football, czyli o kulturowych korzeniach piłki nożnej, [w:] tenże, Performans na żywo jako medium i obiekt mediatyzacji, Toruń 2011, s. 63-114

12. Błazen/ trickster

- Monika Sznajderman, Błazen – narodziny i struktura mitu, [w:] Antropologia widowisk. Zagadnienia i wybór tekstów, red. Leszek Kolankiewicz, Warszawa 2005, s. 783-793.

13. Kolokwium zaliczeniowe

14. Podsumowanie zajęć. Wystawienie zaliczeń.

zob. wyżej

Ocena wystawiona jest na podstawie:

- obecności na zajęciach

- aktywności na zajęciach (znajomości lektur)

- przedstawienia referatu

- kolokwium zaliczeniowego