Literatura światowa

Celem zajęć jest zapoznanie studentów z wybranymi utworami literatury światowej ze szczególnym uwzględnieniem: (1) wybranych literatur pozaeuropejskich; (2) tekstów mających cechy wyróżnionego we współczesnej komparatystyce literacko-kulturowej paradygmatu „literatury światowej”.

Opracowania ogólne i teoretyczne dotyczące literatury światowej (literaturę obligatoryjną na dany semestr wskazują prowadzący zajęcia):

1997 Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, red. Halina Janaszek-Ivaničková, Warszawa: Instytut Kultury.

Apter Emily, 2006, The Translation Zone. A New Comparative Literature, Princeton: Princeton University Press.

Ashcroft B., Griffiths G., Tiffin H., 2002, The Empire Writes Back: Theory and Practice in Postcolonial Literatures, London.

1998 Badania porównawcze. Dyskusja o metodzie, red. Alina Nowicka-Jeżowa, Izabelin: Świat Literacki.

Bilczewski Tomasz, 2010, Komparatystyka i interpretacja. Nowoczesne badania porównawcze wobec translatologii, Kraków: Universitas.

Burszta Wojciech J., 2005, Nauki o kulturze wobec literatury. Przypadek antropologii, [w:] Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja, red. M. Czermińska i in., tom II, Kraków: Universitas, s. 85-98.

Burzyńska Anna, Markowski Michał Paweł, 2006, Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, Kraków: Znak.

Cai Zhong-qu, 2001, Configurations of Comparative Poetics. Three Perspective on Western and Chinese Literary Criticism, Honolulu.

Casanova Pascale, 2004, The World Republic of Letters, trans. M.B. DeBevoise, Cambridge-London: Harvard University Press.

Chakrabarty Dipesh, 2011, Prowincjonalizacja Europy. Myśl postkolonialna i różnica historyczna. Z nową przedmową autora, tłum. D. Kołodziejczyk, T. Dobrogoszcz, E. Domańska, Poznań.

Clifford James, 2000, Kłopoty z kulturą. Dwudziestowieczna etnografia, literatura i sztuka, tłum. różni, Warszawa: KR.

2006 Comparative Literature in an Age of Globalization, red. H. Saussy, Baltimore.

1995 Comparative Literature in the Age of Multiculturalism, red. Ch. Bernheimer, Baltimore-London.

Culler Jonathan, 1998, Teoria literatury. Bardzo krótkie wprowadzenie, przeł. M. Basaj, Warszawa.

Damrosch David, 2003, What is World Literature?, Princeton and Oxford: Princeton University Press.

2007 Scriptworlds: Writing Systems and the Formation of Word Literature, “Modern Language Quaterly”, 68:2, s. 195-219.

2009 How to Read World Literature, Chichester: Wiley-Blackwell 2009.

2010 Literatura światowa w dobie postkanonicznej i hiperkanonicznej, tłum. A. Tenczyńska, w: Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia, red. T. Bilczewski, Kraków, s. 367-380.

Dev Amiya, 2000, “Comparative Literature in India”, Comparative Literature and Culture, Vol. 2 (December 2000), Issue 2.4, http://docs.lib.purdue.edu/clcweb/vol2/iss4/10/).

Ďurišin Dionýz, 1971, Problemy integracji narodowego i międzynarodowego literackiego procesu rozwojowego, przeł. Jacek Baluch, „Ruch Literacki”, 4/1971.

1997 Koncepcja literatury światowej, przeł. Halina Janaszek-Ivaničková, [w:] Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej, /red./ Halina Janaszek-Ivaničková, Warszawa: Instytut Kultury 1997, s. 99-103.

Gandhi Leela, 2008, Teoria postkolonialna. Wprowadzenie krytyczne, przeł. J. Serwański, posł. E. Domańska, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

Janaszek-Ivaničková Halina, 1980, O współczesnej komparatystyce literackiej, Warszawa: PWN.

Johnson Barbara, 2010, Persons and Things, Cambridge-London: Harvard University Press.

Kola Adam F., 2010, Komparatystyka kulturoznawcza wobec wielokulturowego świata. W stronę metateorii krytycznej, w: Granice kultury, red. Andrzej Gwóźdź, Materiały I Zjazdu Polskiego Towarzystwa Kulturoznawczego, Katowice: Śląsk 2010, s. 213-224.

2012 Współczesne reinterpretacje ‘Weltliteratur’. ‘World Literature’ w poszukiwaniu teorii systemowo(-)światowej, „Tekstualia”, nr 4 (31), 2012.

2011 Komparatystyka dla humanistów, red. M. Dąbrowski, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.

2010 Komparatystyka dzisiaj, red. E. Kasperski, E. Szczęsna, t. 1, Kraków.

2006 Konstruktywizm w badaniach literackich. Antologia, red. E. Kuźma, A. Skrendo, J. Madejski, Kraków: Universitas.

2006 Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków: Universitas.

Liu Lydia H., 1999, red., Tokens of Exchange. The Problem of Translation in Global Circulations, Durham-London: Duke University Press.

Menocal María Rosa, 1994, Shards of Love. Exile and the Origins of the Lyric, Durham – London: Duke University Press.

2004 The Arabic Role in Medieval Literary History. A Forgotten Heritage, Philadelphia: University of Pennsylvania Press.

Moretti Franco, 1996, Modern Epic. The World System from Goethe to García Márquez, trans. Q. Hoare, London – New York: Verso.

2000 Conjectures on World Literature, “New Left Review” 1 (January/February), s. 54-68).

2011 World-System Analysis, Evolutionary Theory, ‘Weltliteratur’, w: Immanuel Wallerstein and The Problem of The World. System, Scale, Culture, red. David Palumbo-Liu, Bruce Robbins, Nirvana Tanoukhi, Durham-London: Duke University Press, s. 67-77.

2010, Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia, red. T. Bilczewski, Kraków: WUJ.

Pollock, Sheldon, 2003, red., Literary Cultures in History. Reconstructions from South Asia, Berkeley – Los Angeles – London: University of California Press.

2009 The Language of the Gods in the World of Men. Sanskrit, Culture, and Power in Premodern India, Berkeley – Los Angeles – London: University of California Press.

Prendergast Ch., 2004, red., Debating World Literature, London-New York: Verso.

Said Edward W., 1991, Orientalizm, przeł. W. Kalinowski, wstęp Z. Żygulski jun., Warszawa: PIW.

Saussy Haun, 2010, „Wyborny trup” pozszywany ze świeżych koszmarów. O memach, pszczelich rojach i samolubnych genach, tłum. E. Rajewska, w: Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia, red. T. Bilczewski, Kraków.

Spivak Gayatri Chakravorty, 2003, Death of Discipline, New York: Columbia University Press.

Szahaj Andrzej, 2004, E pluribus unum? Dylemat wielokulturowości i politycznej poprawności, Kraków: Universitas.

Teaching World Literature, red. D. Damrosch, New York: MLA 2009.

Thomsen Mads Rossendal, 2010, Mapping World Literature: International Canonization and Transnational Literatures, London-New York: Continuum.

Tötösy de Zepetnek Steven, Comparative Cultural Studies and the Study of Central European Culture – Theory and Application, http://www.kakanien.ac.at/beitr/theorie/STotosy1.pdf

Wallerstein Immanuel, 2001, Unthinking Social Science. The Limits of Nineteenth-Century Paradigms, 2nd ed. with a new preface, Philadelphia: Temple University Press.

2007 Analiza systemów-światów: wprowadzenie, przeł. K. Gawlicz, M. Starnawski, przedm. M. Starnawski, P. Wielgosz, Warszawa: Dialog.

-

Cykl zajęciowy będzie składał się z dwóch części.

W części pierwszej zostaną omówione głównie teoretyczne zagadnienia związane z literaturą światową z naciskiem na kwestię powieści ujmowanej przez Franco Morettiego i jego współpracowników. Zostaną również zaprezentowane problemy relacji między centrum i peryferiami na przykładzie projektów należących do humanistyki cyfrowej oraz na przykładzie relacji między zachodnioeuropejską i polską powieścią XVIII wieku.

Część druga zajęć poświęcona zostanie literackiej Nagrodzie Nobla w kontekście literatury światowej. Analizie utworów literackich wybranych noblistów, reprezentujących różne tradycje kulturowe, towarzyszyć będzie refleksja nad historyczno-politycznymi uwarunkowaniami zarówno przyznawania Nagrody Nobla, jak i recepcji twórczości nagrodzonych autorów.

Zajęcia składają się z dwóch części.

W części pierwszej omówiona zostanie Literacka Nagroda Nobla z perspektywy słownika literatury światowej.

Cz. I

Opracowania:

Kjell Espmark, „The Nobel Prize in Literature. A Study of the Criteria behind the Choices”, Boston, 1991 (wybrane fragmenty).

Nagroda Nobla a kontrowersje związane z wyborem jej laureatów”, red. E. Stadtmüller, J. Sadłocha, M. Różycki, M. Głowacka, Wrocław 2015 (wybrane teksty).

Maria Głowacka, Marcin Różycki, Jarosław Sadłocha, Elżbieta Stadtmüller, „Nagroda Nobla jako symbol globalnych norm i idei społecznych”, Wrocław 2016 (wybrane fragmenty).

Laureaci literackich nagród Nobla i ich twórczość w przekładach polskich. Cz. 1, 1901-1944, Cz. 2, 1945-1983, oprac. Hanna Bergander, Wrocław 1983 (przegląd).

Analizowane utwory literackie:

Borys Pasternak, „Doktor Żywago”, przeł. W. Rojewska-Olejarczuk, Warszawa 1990.

John Maxwell Coetzee, „Hańba”, przeł. M/ Kłobukowski, Kraków 2001,

Mario Vargas Llosa, „Rozmowa w katedrze”, przeł. Z. Wasitowa, Kraków 2008.

Mo Yan, „Obfite piersi, pełne biodra”, przeł. K Kulpa, Warszawa 2016.

Alice Munro „Zbyt wiele szczęścia”, przeł. A. Kuc, Kraków 2009.

Wybrane teksy Boba Dylana w przekładzie Filipa Łobodzinskiego.

Olga Tokarczuk, "Bieguni", Kraków 2020.