Rośliny użytkowe

Podstawowa wiedza z zakresu systematyki i fizjologii roślin oraz biochemii obejmująca treści prezentowane w ramach zajęć dla I i II roku 1 stopnia kierunku Biologia.

przedmiot fakultatywny

Godziny realizowane z udziałem wykładowcy (35 godz) :

- udział w ćwiczenia laboratoryjnych- 30 h

- konsultacje - 5 h

Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta (15 godz.):

- przygotowanie do zaliczenia - 10 h

-przygotowanie do ćwiczeń - 5 h

Łącznie: 50 godzin (2 ECTS)

W1- definiuje surowce roślinne wykorzystywane w farmacji, lecznictwie, przemyśle spożywczym, kosmetologicznym – K W03

W2- wymienia gatunki będące źródłem określonych substancji biologicznie czynnych - K W03

W3- wyjaśnia podstawowe procesy związane z pozyskiwaniem, izolacją, oczyszczaniem, identyfikacją i utrwalaniem surowców – K W02, K W15

W7- wyjaśnia wpływ wybranych substancji czynnych wyizolowanych z surowców roślinnych na człowieka – K W09

U1- wykorzystuje wiedzę z zakresu botaniki, biochemii i fizjologii roślin w celu analizy związków naturalnych pochodzenia roślinnego – K_U02

U2- potrafi określić gatunki i organy wykorzystywane do pozyskiwania substancji biologicznie czynnych - K_U05

U3- korzysta z informacji źródłowych w języku polskim, wykonuje analizę, podsumowanie i dokonuje krytycznej oceny, co umożliwia poprawne wnioskowanie - K_U14, K_U16

U4- wykazuje umiejętność czytania ze zrozumieniem literatury fachowej w języku polskim- K_U16

K1- pogłębia wiedzę poprzez szukanie dodatkowych informacji na omawiane tematy - K_K10

K2- racjonalnie i krytycznie podchodzi do informacji pozyskiwanych z różnych źródeł - K_K02

Metoda podająca: wykład problemowy

Metody dydaktyczne poszukujące: ćwiczeniowa, metoda projektu

- wykład problemowy

- ćwiczeniowa
- laboratoryjna
- projektu

Ćwiczenia mają na celu zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi występowania i wykorzystania gatunków roślin użytkowych. Pozyskiwania surowców roślinnych, izolacji substancji aktywnie czynnych ich działań niepożądanych, a także sposobów wykorzystania związków biologicznie czynnych w przemyśle farmaceutycznym, kosmetologicznym, spożywczym.

Ćwiczenia mają na celu zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi występowania i wykorzystania gatunków roślin użytkowych. Tematyka zajęć dotyczy charakterystyki poszczególnych gatunków roślin użytkowych, przedstawienia podstawowych pojęć (surowiec, substancja czynna, roślina użytkowa), metod pozyskiwania surowców (uprawa, stanowiska naturalne, zbiór, suszenie, izolacja). Na przykładach przedstawiona zostanie rola substancji roślinnych w lecznictwie, farmacji, przemyśle spożywczym oraz kosmetologii, stabilizacja i mianowanie surowców zielarskich. Studenci wykonają izolację wybranych substancji i związków czynnych występujących w surowcach roślinnych. Ponadto zapoznają się z zasadami klasyfikacji związków pochodzenia roślinnego.

„Naturalne związki organiczne” Aleksander Kołodziejczyk;

„Psychoaktywne rośliny i grzyby” A. Alberts, P. Mullen

”Fitoterapia i leki roślinne” Lamer - Zarawska Eliza, Kowal - Gierczak Barbara, Niedworok Jan (red.)

„Rośliny przyprawowe i używki roślinne” M. Rejewski

„Rośliny użytkowe” Z. Podbielkowski

Zaliczenie pisemne w formie pracy opisowej na podany temat. K W03, K W02, K W15, K W09, K_U02, K_U05, K_U14, K_U16, K_U16, K_K10,K_K02. Wymagany próg na ocenę dostateczną - 55-60%, dostateczny plus - 61-70%, dobry - 71-80%, dobry plus 81-90%, bardzo dobry - 91-100% .

Nie zaplanowano

- Występowanie i wykorzystanie roślin użytkowych.

- Charakterystyka gatunków roślin użytkowych

Zakres tematów

- Podstawowe pojęcia związane z roślinami użytkowymi, m.in. (surowiec, substancja czynna, roślina użytkowa)

- Metody pozyskiwania surowców (uprawa, stanowiska naturalne, zbiór, suszenie, izolacja).

- Rola substancji roślinnych w lecznictwie w farmacji, przemyśle spożywczym oraz kosmetologii

- Stabilizacja i mianowanie surowców zielarskich.

- Izolacja wybranych substancji i związków czynnych występujących w surowcach roślinnych

- Zasady klasyfikacji związków pochodzenia roślinnego.

- Substancje czynne w roślinach użytkowych: cukrowce, glikozydy, flawonoidy, antraglikozydy, saponozydy, glikofenole, alkaloidy, fenole, olejki eteryczne, tłuszcze, woski, balsamy, żywice i narkotyki pochodzenia naturalnego (chemizm, przykłady, aktywność farmakologiczna, biogeneza, surowce, działania niepożądane)

- Pozyskiwanie roślin użytkowych ze stanowisk naturalnych

- Występowanie i wykorzystanie roślin użytkowych.

- Charakterystyka gatunków roślin użytkowych

Zakres tematów

- Podstawowe pojęcia związane z roślinami użytkowymi, m.in. (surowiec, substancja czynna, roślina użytkowa)

- Metody pozyskiwania surowców (uprawa, stanowiska naturalne, zbiór, suszenie, izolacja).

- Rola substancji roślinnych w lecznictwie w farmacji, przemyśle spożywczym oraz kosmetologii

- Stabilizacja i mianowanie surowców zielarskich.

- Izolacja wybranych substancji i związków czynnych występujących w surowcach roślinnych

- Zasady klasyfikacji związków pochodzenia roślinnego.

- Substancje czynne w roślinach użytkowych: cukrowce, glikozydy, flawonoidy, antraglikozydy, saponozydy, glikofenole, alkaloidy, fenole, olejki eteryczne, tłuszcze, woski, balsamy, żywice i narkotyki pochodzenia naturalnego (chemizm, przykłady, aktywność farmakologiczna, biogeneza, surowce, działania niepożądane)

- Pozyskiwanie roślin użytkowych ze stanowisk naturalnych