Polityka i strategia bezpieczeństwa

- znajomość problematyki z zakresu przedmiotów: Teoria bezpieczeństwa, Prawne podstawy bezpieczeństwa, Wstęp do nauki

o państwie i prawie

- ogólna orientacja w aktualnych wydarzeniach polityczno-militarych

1. Godziny realizowane z udziałem nauczycieli (godziny kontaktowe)

- 30 godz. Konwersatorium (1 pkt.)

2. Czas poświęcony na pracę indywidualną studenta – 45 godzin (1,5 pkt.)

3. Czas wymagany do przygotowania się i do uczestnictwa

w zaliczeniu przedmiotu – 15 godzin (0,5 pkt.)

W1: zna międzynarodowy system bezpieczeństwa, najważniejsze

organizacje międzynarodowe, do których należy Polska i wpływ

prawa tworzonego w ich ramach na bezpieczeństwo narodowe

i międzynarodowe - K_W06

W2: rozumie pojęcie i istotę bezpieczeństwa (strukturę bezpieczeństwa,

poziomy identyfikacji bezpieczeństwa, obszary problemowe,

współczesne uwarunkowania bezpieczeństwa) - K_W07

W3: zna relacje między strukturami i instytucjami bezpieczeństwa

w skali krajowej, międzynarodowej i międzykulturowej - K_W16

U1: wykorzystuje podstawową wiedzę teoretyczną do opisu

i analizowania procesów i zjawisk społecznych (politycznych,

prawnych, psychologicznych, socjologicznych, antropologicznych,

komunikologicznych) determinujących bezpieczeństwo w różnych

jego wymiarach K_U02

U2: zbiera, opracowuje, interpretuje materiały źródłowe w zakresu

bezpieczeństwa państwa - K_U14

U3: analizuje wybrane koncepcje bezpieczeństwa, ocenia ich

aktualność i znaczenie dla polityki i strategii bezpieczeństwa

narodowego - K_U15

K1: uzupełnia wiedzę, doskonali umiejętności i poszerza ich spektrum,

uznaje samokształcenie za istotny warunek powodzenia na rynku

pracy - K_K06

K2: ma świadomość znaczenia i poziomu swojej wiedzy z zakresu

bezpieczeństwa narodowego i międzynarodowego - K_K08

K3: na podstawie analizy nowych sytuacji i problemów samodzielnie

formułuje uzasadnione propozycje ich rozwiązania - K_K13

dyskusja, przygotowanie prezentacji, analiza materiałów źródłowych

- pokaz

- opis
- pogadanka

- ćwiczeniowa
- klasyczna metoda problemowa
- referatu
- seminaryjna

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze: zjawiskami towarzyszącymi polityce bezpieczeństwa; relacjami między teorią a praktyką polityki bezpieczeństwa państwa, kategoriami i dyrektywami strategicznymi; środkami strategicznymi i sposobami ich wykorzystania w strategii bezpieczeństwa.

1. Obszar zainteresowań, zakres, cele i uwarunkowania polityki bezpieczeństwa.

2. Charakter, uwarunkowania i czynniki motywacyjne polityki bezpieczeństwa.

3. Podstawy doktrynalne i instytucjonalne oraz rodzaje polityki bezpieczeństwa.

4. Weryfikacja polityki bezpieczeństwa państwa.

5. Problemy globalne w polityce bezpieczeństwa.

6. Geneza i istota strategii bezpieczeństwa.

7. Obszar i zakres strategii bezpieczeństwa.

8. Metody i środki strategii bezpieczeństwa.

9. Źródła wiedzy strategicznej oraz decydowanie strategiczne.

10. Metodyka tworzenia strategii bezpieczeństwa.

11. Weryfikacja strategii bezpieczeństwa państwa.

12. Relacje pomiędzy polityką i strategią bezpieczeństwa.

13. Polityka i strategia bezpieczeństwa wybranych państw

(Rzeczypospolita Polska, USA, Federacja Rosyjska).

14. Polityka i strategia bezpieczeństwa wybranych organizacji

(Unia Europejska, NATO).

16. Perspektywiczne uwarunkowania oraz prognozy rozwoju polityki

i strategii bezpieczeństwa.

Literatura podstawowa

Baluk W., Polityka bezpieczeństwa narodowego państw obszaru WNP. Wybrane problemy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2009.

Banasik M., Planowanie strategiczne bezpieczeństwa narodowego. Wybrane problemy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2016.

Baylis J. i in., Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.

Brzozowski A., Kozub M., Niedźwiecki R., Wprowadzenie do strategii bezpieczeństwa, AON, Warszawa 2010.

Gryz J. (red.), Bezpieczeństwo państwa. Władza – polityka – strategia, AON, Warszawa 2013.

Gryz J. (red.), Strategia bezpieczeństwa narodowego Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.

Heywood A., Politologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

Krauz-Może B., Teorie polityki. Założenia metodologiczne, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2005.

Kuźniar R., Polityka i siła, Scholar, Warszawa 2005.

Nowakowski Z., Szafran H., Szafran R., Bezpieczeństwo w XXI wieku. Strategie bezpieczeństwa narodowego Polski i wybranych państw, Politechnika Rzeszowska, Rzeszów 2009.

Pokruszyński W., Polityka a strategia bezpieczeństwa, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Gospodarki Euroregionalnej, Józefów 2011.

Polcikiewicz Z., Teoretyczne i praktyczne aspekty strategii bezpieczeństwa, Wydawnictwo UMK, Toruń 2020.

Polcikiewicz Z., Teoria bezpieczeństwa, WSO WL, Wrocław 2012.

Sabak Z., Strategia. Słownik terminów, AON, Warszawa 2014.

Zięba R., Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Studia Europejskie, Podręcznik akademicki. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.

Literatura uzupełniająca

Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2013.

Ciupiński A., Malak K., Bezpieczeństwo polityczne i wojskowe, AON,

Dawidczyk A., Strategiczne uwarunkowania bezpieczeństwa Polski do 2020 roku, AON, Warszawa 2009.

Gizicki W., Polityczne uwarunkowania bezpieczeństwa europejskiego, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2008.

Halizak E., Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, Wydaw. Naukowe Scholar, Warszawa 1997.

Heywood A, Ideologie polityczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

Jakubczak R., Flis J. (red.), Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku, AON, Warszawa 2006.

Koziej S., Między piekłem a rajem: szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008.

Koziej S., Podstawowe problemy strategii i systemu obronności na przełomie XX i XXI wieku, AON, Warszawa 2001.

Koziej S., Strategiczne problemy bezpieczeństwa globalnego i euroatlantyckiego, AON, Warszawa 2005.

Kozub M., Mitręga A., Podstawy strategii bezpieczeństwa – wybrane aspekty, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce 2018.

Kukułka J., Zięba R. (red.), Polityka zagraniczna państwa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1992.

Kuźniar R. (red.), Polska polityka bezpieczeństwa 1989 – 2000,

Scholar, Warszawa 2001.

Pajórek L, Polityka i strategie międzynarodowych organizacji bezpieczeństwa, MON, Warszawa 2006.

Słomczyńska I., Europejska polityka bezpieczeństwa i obrony. Uwarunkowania – struktury – funkcjonowanie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie–Skłodowskiej w Lublinie, Lublin 2007.

Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2014.

Wróblewski R., Wprowadzenie do strategii wojskowej, Wydawnictwo BUWIK, Warszawa 1998.

Zdrodowski B. (kier. nauk.), Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2008.

- aktywny udział w dyskusji (ocena ciągła) – K1, K2, K3

- przygotowanie referatów lub prezentacji multimedialnej (praca

zespołowa) – W1, W2, W3, U1, U2, U3

- testy sprawdzające wiedzę – W1, W2, W3

Ocenę końcową stanowi ocena średnia z ocen uzyskanych w czasie semestru.

Nie przewiduje się

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze: zjawiskami towarzyszącymi polityce bezpieczeństwa; relacjami między teorią a praktyką polityki bezpieczeństwa państwa, kategoriami i dyrektywami strategicznymi; środkami strategicznymi i sposobami ich wykorzystania w strategii bezpieczeństwa.

POJĘCIE, OBSZAR ZAINTERESOWAŃ I ZAKRES POLITYKI BEZPIECZENSTWA

1. Pojęcie polityki bezpieczeństwa – definicje.

2. Obszar, zakres i znaczenie polityki bezpieczeństwa.

3. Uwarunkowania polityki bezpieczeństwa.

4. Narzędzia polityki bezpieczeństwa.

CELE I CHARAKTER POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA

1. Bezpieczeństwo narodowe a bezpieczeństwo państwa.

2. Dziedziny i system bezpieczeństwa narodowego.

3. Istota i cele polityki bezpieczeństwa (według wartości znaczeniowej, według treści merytorycznej).

4. Czynniki motywacyjne polityki bezpieczeństwa (interes narodowy, racja stanu, misja i wizja państwa).

3. Charakter i weryfikacja polityki bezpieczeństwa.

PODSTAWY ORAZ RODZAJE POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTW

1. Podstawy doktrynalne i instytucjonalne polityki bezpieczeństwa państw.

2.Unilatelarne polityki bezpieczeństwa (hegemonizm, interwencjonizm, izolacjonizm, niezaangażowanie, neutralność).

3. Multilateralne polityki bezpieczeństwa (równowaga sił; odstraszanie; system blokowy – sojusze; system bezpieczeństwa zbiorowego - regionalny, uniwersalny; system bezpieczeństwa kooperatywnego).

PROBLEMY GLOBALNE W POLITYCE BEZPIECZEŃSTWA

1. Pojęcie i istota globalizacji.

2. Obszary globalizacji.

3. Polityczne skutki globalizacji (pozytywne i negatywne).

4. Wpływ globalizacji na bezpieczeństwo międzynarodowe.

POJĘCIE, GENEZA I WŁAŚCIWOŚCI STRATEGII

1. Pojęcie, geneza i ewolucja strategii (w ujęciu klasycznym).

2. Współczesne rozumienie i rodzaje strategii.

3. Pożądane cechy strategii.

STRATEGIA JAKO DETERMINATA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

1. Podstawowe kategorie pojęciowe: strategia bezpieczeństwa, strategia bezpieczeństwa narodowego, podmiot bezpieczeństwa, środowisko bezpieczeństwa, dziedziny i sektory bezpieczeństwa, cele strategiczne państwa w dziedzinie bezpieczeństwa.

2. Rodzaje i zakres (obszar) strategii bezpieczeństwa.

3. Środki i narzędzia strategii bezpieczeństwa.

METODYKA FORMUŁOWANIA I IMPLEMENTACJI STRATEGII BEZPIECZENSTWA

1. Istota i cechy zarządzania strategicznego bezpieczeństwem.

2. Budowa strategii oraz proces jej formułowania podczas planowania strategicznego.

3. Implementacja strategii w fazie wykonania działania.

KONTROLA STRATEGII BEZPIECZEŃSTWA W PROCESIE ZARZĄDZANIA STRATEGICZNEGO

1. Ocena i weryfikacja strategii w fazie kontroli.

2. Znaczenie analizy strategicznej w procesie zarządzania bezpieczeństwem.

UWARUNKOWANIA, WSPÓŁZALEŻNOŚĆ ORAZ PERSPEKTYWY ROZWOJU STRATEGII I POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA

1. Współczesne uwarunkowania strategii bezpieczeństwa.

2. Znaczenie strategii dla bezpieczeństwa narodowego oraz jej specyficzne właściwości.

3. Relacje strategii z polityką.

4. Perspektywy rozwoju polityki i strategii i bezpieczeństwa.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA POLSKI

1. Ewolucja polityki bezpieczeństwa Polski po 1989 r.

2. Współczesne środowisko bezpieczeństwa Polski (wyzwania i zagrożenia).

3. Zasadnicze założenia Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2014 r.

- interes narodowy i cele w dziedzinie bezpieczeństwa.

- koncepcja działań strategicznych (strategia operacyjna),

- koncepcja przygotowań strategicznych (str. preparacyjna).

4. Strategia rozwoju systemu bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej 2022

- diagnoza systemu bezpieczeństwa narodowego (analiza SWOT),

- trendy rozwojowe i wizja rozwoju systemu bezpieczeństwa

narodowego .

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA USA

1. Polityka bezpieczeństwa USA po 2001 r.

- doktryna Busha,

- doktryna Obamy,

- doktryna Trumpa.

2. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego (National Security Strategy, NSS) z 2017 r.

3. Założenia Strategii Obrony Narodowej USA z 2017 r.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA ROSJI

1. Koncepcja polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej z 2016 r.

2. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Federacji Rosyjskiej

z 2016 r.

3. Plan Obrony Federacji Rosyjskiej na lata 2016-2020.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA UNII EUROPEJSKIEJ

1. Ewolucja i założenia Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa

i Obrony.

2. Założenia Europejskiej Strategii Bezpieczeństwa z 2003 r.

4. Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego UE z 2010 r.

5. Globalna strategia UE z 2016 r.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA I OBRONY SOJUSZU PÓŁNOCNOATLANTYCKIEGO

1.Traktat Waszyngtoński jako podstawa bezpieczeństwa

transatlantyckiego.

2. Rozwój koncepcji strategicznych NATO.

3. Założenia Koncepcji Strategicznej NATO z 2010 r.

PERSPEKTYWICZNE UWARUNKOWANIA ORAZ PROGNOZY ROZWOJU POLITYKI I STRATEGII BEZPIECZEŃSTWA - repetytorium

Literatura podstawowa

Baluk W., Polityka bezpieczeństwa narodowego państw obszaru WNP. Wybrane problemy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2009.

Banasik M., Planowanie strategiczne bezpieczeństwa narodowego. Wybrane problemy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2016.

Baylis J. i in., Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.

Brzozowski A., Kozub M., Niedźwiecki R., Wprowadzenie do strategii bezpieczeństwa, AON, Warszawa 2010.

Gryz J. (red.), Bezpieczeństwo państwa. Władza – polityka – strategia, AON, Warszawa 2013.

Gryz J. (red.), Strategia bezpieczeństwa narodowego Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.

Heywood A., Politologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

Krauz-Może B., Teorie polityki. Założenia metodologiczne, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2005.

Kuźniar R., Polityka i siła, Scholar, Warszawa 2005.

Nowakowski Z., Szafran H., Szafran R., Bezpieczeństwo w XXI wieku. Strategie bezpieczeństwa narodowego Polski i wybranych państw, Politechnika Rzeszowska, Rzeszów 2009.

Pokruszyński W., Polityka a strategia bezpieczeństwa, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Gospodarki Euroregionalnej, Józefów 2011.

Polcikiewicz Z., Teoretyczne i praktyczne aspekty strategii bezpieczeństwa, Wydawnictwo UMK, Toruń 2020.

Polcikiewicz Z., Teoria bezpieczeństwa, WSO WL, Wrocław 2012.

Sabak Z., Strategia. Słownik terminów, AON, Warszawa 2014.

Zięba R., Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Studia Europejskie, Podręcznik akademicki. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.

Literatura uzupełniająca

Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2013.

Ciupiński A., Malak K., Bezpieczeństwo polityczne i wojskowe, AON,

Dawidczyk A., Strategiczne uwarunkowania bezpieczeństwa Polski do 2020 roku, AON, Warszawa 2009.

Gizicki W., Polityczne uwarunkowania bezpieczeństwa europejskiego, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2008.

Halizak E., Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, Wydaw. Naukowe Scholar, Warszawa 1997.

Heywood A, Ideologie polityczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

Jakubczak R., Flis J. (red.), Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku, AON, Warszawa 2006.

Koziej S., Między piekłem a rajem: szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008.

Koziej S., Podstawowe problemy strategii i systemu obronności na przełomie XX i XXI wieku, AON, Warszawa 2001.

Koziej S., Strategiczne problemy bezpieczeństwa globalnego i euroatlantyckiego, AON, Warszawa 2005.

Kozub M., Mitręga A., Podstawy strategii bezpieczeństwa – wybrane aspekty, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce 2018.

Kukułka J., Zięba R. (red.), Polityka zagraniczna państwa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1992.

Kuźniar R. (red.), Polska polityka bezpieczeństwa 1989 – 2000,

Scholar, Warszawa 2001.

Pajórek L, Polityka i strategie międzynarodowych organizacji bezpieczeństwa, MON, Warszawa 2006.

Słomczyńska I., Europejska polityka bezpieczeństwa i obrony. Uwarunkowania – struktury – funkcjonowanie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie–Skłodowskiej w Lublinie, Lublin 2007.

Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2014.

Wróblewski R., Wprowadzenie do strategii wojskowej, Wydawnictwo BUWIK, Warszawa 1998.

Zdrodowski B. (kier. nauk.), Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2008.

Ocenę końcową stanowi ocena średnia z ocen uzyskanych w czasie semestru.

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze: zjawiskami towarzyszącymi polityce bezpieczeństwa; relacjami między teorią a praktyką polityki bezpieczeństwa państwa, kategoriami i dyrektywami strategicznymi; środkami strategicznymi i sposobami ich wykorzystania w strategii bezpieczeństwa.

POJĘCIE, OBSZAR ZAINTERESOWAŃ I ZAKRES POLITYKI BEZPIECZENSTWA

1. Pojęcie polityki bezpieczeństwa – definicje.

2. Obszar, zakres i znaczenie polityki bezpieczeństwa.

3. Uwarunkowania polityki bezpieczeństwa.

4. Narzędzia polityki bezpieczeństwa.

CELE I CHARAKTER POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA

1. Bezpieczeństwo narodowe a bezpieczeństwo państwa.

2. Dziedziny i system bezpieczeństwa narodowego.

3. Istota i cele polityki bezpieczeństwa (według wartości znaczeniowej, według treści merytorycznej).

4. Czynniki motywacyjne polityki bezpieczeństwa (interes narodowy, racja stanu, misja i wizja państwa).

3. Charakter i weryfikacja polityki bezpieczeństwa.

PODSTAWY ORAZ RODZAJE POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTW

1. Podstawy doktrynalne i instytucjonalne polityki bezpieczeństwa państw.

2.Unilatelarne polityki bezpieczeństwa (hegemonizm, interwencjonizm, izolacjonizm, niezaangażowanie, neutralność).

3. Multilateralne polityki bezpieczeństwa (równowaga sił; odstraszanie; system blokowy – sojusze; system bezpieczeństwa zbiorowego - regionalny, uniwersalny; system bezpieczeństwa kooperatywnego).

PROBLEMY GLOBALNE W POLITYCE BEZPIECZEŃSTWA

1. Pojęcie i istota globalizacji.

2. Obszary globalizacji.

3. Polityczne skutki globalizacji (pozytywne i negatywne).

4. Wpływ globalizacji na bezpieczeństwo międzynarodowe.

POJĘCIE, GENEZA I WŁAŚCIWOŚCI STRATEGII

1. Pojęcie, geneza i ewolucja strategii (w ujęciu klasycznym).

2. Współczesne rozumienie i rodzaje strategii.

3. Pożądane cechy strategii.

STRATEGIA JAKO DETERMINATA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

1. Podstawowe kategorie pojęciowe: strategia bezpieczeństwa, strategia bezpieczeństwa narodowego, podmiot bezpieczeństwa, środowisko bezpieczeństwa, dziedziny i sektory bezpieczeństwa, cele strategiczne państwa w dziedzinie bezpieczeństwa.

2. Rodzaje i zakres (obszar) strategii bezpieczeństwa.

3. Środki i narzędzia strategii bezpieczeństwa.

METODYKA FORMUŁOWANIA I IMPLEMENTACJI STRATEGII BEZPIECZENSTWA

1. Istota i cechy zarządzania strategicznego bezpieczeństwem.

2. Budowa strategii oraz proces jej formułowania podczas planowania strategicznego.

3. Implementacja strategii w fazie wykonania działania.

KONTROLA STRATEGII BEZPIECZEŃSTWA W PROCESIE ZARZĄDZANIA STRATEGICZNEGO

1. Ocena i weryfikacja strategii w fazie kontroli.

2. Znaczenie analizy strategicznej w procesie zarządzania bezpieczeństwem.

UWARUNKOWANIA, WSPÓŁZALEŻNOŚĆ ORAZ PERSPEKTYWY ROZWOJU STRATEGII I POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA

1. Współczesne uwarunkowania strategii bezpieczeństwa.

2. Znaczenie strategii dla bezpieczeństwa narodowego oraz jej specyficzne właściwości.

3. Relacje strategii z polityką.

4. Perspektywy rozwoju polityki i strategii i bezpieczeństwa.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA POLSKI

1. Ewolucja polityki bezpieczeństwa Polski po 1989 r.

2. Współczesne środowisko bezpieczeństwa Polski (wyzwania i zagrożenia).

3. Zasadnicze założenia Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2014 r.

- interes narodowy i cele w dziedzinie bezpieczeństwa.

- koncepcja działań strategicznych (strategia operacyjna),

- koncepcja przygotowań strategicznych (str. preparacyjna).

4. Strategia rozwoju systemu bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej 2022

- diagnoza systemu bezpieczeństwa narodowego (analiza SWOT),

- trendy rozwojowe i wizja rozwoju systemu bezpieczeństwa

narodowego .

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA USA

1. Polityka bezpieczeństwa USA po 2001 r.

- doktryna Busha,

- doktryna Obamy,

- doktryna Trumpa.

2. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego (National Security Strategy, NSS) z 2017 r.

3. Założenia Strategii Obrony Narodowej USA z 2017 r.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA ROSJI

1. Koncepcja polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej z 2016 r.

2. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Federacji Rosyjskiej

z 2016 r.

3. Plan Obrony Federacji Rosyjskiej na lata 2016-2020.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA UNII EUROPEJSKIEJ

1. Ewolucja i założenia Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa

i Obrony.

2. Założenia Europejskiej Strategii Bezpieczeństwa z 2003 r.

4. Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego UE z 2010 r.

5. Globalna strategia UE z 2016 r.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA I OBRONY SOJUSZU PÓŁNOCNOATLANTYCKIEGO

1.Traktat Waszyngtoński jako podstawa bezpieczeństwa

transatlantyckiego.

2. Rozwój koncepcji strategicznych NATO.

3. Założenia Koncepcji Strategicznej NATO z 2010 r.

PERSPEKTYWICZNE UWARUNKOWANIA ORAZ PROGNOZY ROZWOJU POLITYKI I STRATEGII BEZPIECZEŃSTWA - repetytorium

Literatura podstawowa

Baluk W., Polityka bezpieczeństwa narodowego państw obszaru WNP. Wybrane problemy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2009.

Banasik M., Planowanie strategiczne bezpieczeństwa narodowego. Wybrane problemy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2016.

Baylis J. i in., Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.

Brzozowski A., Kozub M., Niedźwiecki R., Wprowadzenie do strategii bezpieczeństwa, AON, Warszawa 2010.

Gryz J. (red.), Bezpieczeństwo państwa. Władza – polityka – strategia, AON, Warszawa 2013.

Gryz J. (red.), Strategia bezpieczeństwa narodowego Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.

Heywood A., Politologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

Krauz-Może B., Teorie polityki. Założenia metodologiczne, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2005.

Kuźniar R., Polityka i siła, Scholar, Warszawa 2005.

Nowakowski Z., Szafran H., Szafran R., Bezpieczeństwo w XXI wieku. Strategie bezpieczeństwa narodowego Polski i wybranych państw, Politechnika Rzeszowska, Rzeszów 2009.

Pokruszyński W., Polityka a strategia bezpieczeństwa, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Gospodarki Euroregionalnej, Józefów 2011.

Polcikiewicz Z., Teoretyczne i praktyczne aspekty strategii bezpieczeństwa, Wydawnictwo UMK, Toruń 2020.

Polcikiewicz Z., Teoria bezpieczeństwa, WSO WL, Wrocław 2012.

Sabak Z., Strategia. Słownik terminów, AON, Warszawa 2014.

Zięba R., Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Studia Europejskie, Podręcznik akademicki. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.

Literatura uzupełniająca

Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2013.

Ciupiński A., Malak K., Bezpieczeństwo polityczne i wojskowe, AON,

Dawidczyk A., Strategiczne uwarunkowania bezpieczeństwa Polski do 2020 roku, AON, Warszawa 2009.

Gizicki W., Polityczne uwarunkowania bezpieczeństwa europejskiego, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2008.

Halizak E., Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, Wydaw. Naukowe Scholar, Warszawa 1997.

Heywood A, Ideologie polityczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

Jakubczak R., Flis J. (red.), Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku, AON, Warszawa 2006.

Koziej S., Między piekłem a rajem: szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008.

Koziej S., Podstawowe problemy strategii i systemu obronności na przełomie XX i XXI wieku, AON, Warszawa 2001.

Koziej S., Strategiczne problemy bezpieczeństwa globalnego i euroatlantyckiego, AON, Warszawa 2005.

Kozub M., Mitręga A., Podstawy strategii bezpieczeństwa – wybrane aspekty, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce 2018.

Kukułka J., Zięba R. (red.), Polityka zagraniczna państwa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1992.

Kuźniar R. (red.), Polska polityka bezpieczeństwa 1989 – 2000,

Scholar, Warszawa 2001.

Pajórek L, Polityka i strategie międzynarodowych organizacji bezpieczeństwa, MON, Warszawa 2006.

Słomczyńska I., Europejska polityka bezpieczeństwa i obrony. Uwarunkowania – struktury – funkcjonowanie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie–Skłodowskiej w Lublinie, Lublin 2007.

Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2014.

Wróblewski R., Wprowadzenie do strategii wojskowej, Wydawnictwo BUWIK, Warszawa 1998.

Zdrodowski B. (kier. nauk.), Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2008.

Ocenę końcową stanowi ocena średnia z ocen uzyskanych w czasie semestru.

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów ze: zjawiskami towarzyszącymi polityce bezpieczeństwa; relacjami między teorią a praktyką polityki bezpieczeństwa państwa, kategoriami i dyrektywami strategicznymi; środkami strategicznymi i sposobami ich wykorzystania w strategii bezpieczeństwa.

POJĘCIE, OBSZAR ZAINTERESOWAŃ I ZAKRES POLITYKI BEZPIECZENSTWA

1. Pojęcie polityki bezpieczeństwa – definicje.

2. Obszar, zakres i znaczenie polityki bezpieczeństwa.

3. Uwarunkowania polityki bezpieczeństwa.

4. Narzędzia polityki bezpieczeństwa.

CELE I CHARAKTER POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTWA

1. Bezpieczeństwo narodowe a bezpieczeństwo państwa.

2. Dziedziny i system bezpieczeństwa narodowego.

3. Istota i cele polityki bezpieczeństwa (według wartości znaczeniowej, według treści merytorycznej).

4. Czynniki motywacyjne polityki bezpieczeństwa (interes narodowy, racja stanu, misja i wizja państwa).

3. Charakter i weryfikacja polityki bezpieczeństwa.

PODSTAWY ORAZ RODZAJE POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA PAŃSTW

1. Podstawy doktrynalne i instytucjonalne polityki bezpieczeństwa państw.

2.Unilatelarne polityki bezpieczeństwa (hegemonizm, interwencjonizm, izolacjonizm, niezaangażowanie, neutralność).

3. Multilateralne polityki bezpieczeństwa (równowaga sił; odstraszanie; system blokowy – sojusze; system bezpieczeństwa zbiorowego - regionalny, uniwersalny; system bezpieczeństwa kooperatywnego).

PROBLEMY GLOBALNE W POLITYCE BEZPIECZEŃSTWA

1. Pojęcie i istota globalizacji.

2. Obszary globalizacji.

3. Polityczne skutki globalizacji (pozytywne i negatywne).

4. Wpływ globalizacji na bezpieczeństwo międzynarodowe.

POJĘCIE, GENEZA I WŁAŚCIWOŚCI STRATEGII

1. Pojęcie, geneza i ewolucja strategii (w ujęciu klasycznym).

2. Współczesne rozumienie i rodzaje strategii.

3. Pożądane cechy strategii.

STRATEGIA JAKO DETERMINATA BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO

1. Podstawowe kategorie pojęciowe: strategia bezpieczeństwa, strategia bezpieczeństwa narodowego, podmiot bezpieczeństwa, środowisko bezpieczeństwa, dziedziny i sektory bezpieczeństwa, cele strategiczne państwa w dziedzinie bezpieczeństwa.

2. Rodzaje i zakres (obszar) strategii bezpieczeństwa.

3. Środki i narzędzia strategii bezpieczeństwa.

METODYKA FORMUŁOWANIA I IMPLEMENTACJI STRATEGII BEZPIECZENSTWA

1. Istota i cechy zarządzania strategicznego bezpieczeństwem.

2. Budowa strategii oraz proces jej formułowania podczas planowania strategicznego.

3. Implementacja strategii w fazie wykonania działania.

KONTROLA STRATEGII BEZPIECZEŃSTWA W PROCESIE ZARZĄDZANIA STRATEGICZNEGO

1. Ocena i weryfikacja strategii w fazie kontroli.

2. Znaczenie analizy strategicznej w procesie zarządzania bezpieczeństwem.

UWARUNKOWANIA, WSPÓŁZALEŻNOŚĆ ORAZ PERSPEKTYWY ROZWOJU STRATEGII I POLITYKI BEZPIECZEŃSTWA

1. Współczesne uwarunkowania strategii bezpieczeństwa.

2. Znaczenie strategii dla bezpieczeństwa narodowego oraz jej specyficzne właściwości.

3. Relacje strategii z polityką.

4. Perspektywy rozwoju polityki i strategii i bezpieczeństwa.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA POLSKI

1. Ewolucja polityki bezpieczeństwa Polski po 1989 r.

2. Współczesne środowisko bezpieczeństwa Polski (wyzwania i zagrożenia).

3. Zasadnicze założenia Strategii Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej z 2014 r.

- interes narodowy i cele w dziedzinie bezpieczeństwa.

- koncepcja działań strategicznych (strategia operacyjna),

- koncepcja przygotowań strategicznych (str. preparacyjna).

4. Strategia rozwoju systemu bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej 2022

- diagnoza systemu bezpieczeństwa narodowego (analiza SWOT),

- trendy rozwojowe i wizja rozwoju systemu bezpieczeństwa

narodowego .

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA USA

1. Polityka bezpieczeństwa USA po 2001 r.

- doktryna Busha,

- doktryna Obamy,

- doktryna Trumpa.

2. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego (National Security Strategy, NSS) z 2017 r.

3. Założenia Strategii Obrony Narodowej USA z 2017 r.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA ROSJI

1. Koncepcja polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej z 2016 r.

2. Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Federacji Rosyjskiej

z 2016 r.

3. Plan Obrony Federacji Rosyjskiej na lata 2016-2020.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA UNII EUROPEJSKIEJ

1. Ewolucja i założenia Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa

i Obrony.

2. Założenia Europejskiej Strategii Bezpieczeństwa z 2003 r.

4. Strategia bezpieczeństwa wewnętrznego UE z 2010 r.

5. Globalna strategia UE z 2016 r.

POLITYKA I STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA I OBRONY SOJUSZU PÓŁNOCNOATLANTYCKIEGO

1.Traktat Waszyngtoński jako podstawa bezpieczeństwa

transatlantyckiego.

2. Rozwój koncepcji strategicznych NATO.

3. Założenia Koncepcji Strategicznej NATO z 2010 r.

PERSPEKTYWICZNE UWARUNKOWANIA ORAZ PROGNOZY ROZWOJU POLITYKI I STRATEGII BEZPIECZEŃSTWA - repetytorium

Literatura podstawowa

Baluk W., Polityka bezpieczeństwa narodowego państw obszaru WNP. Wybrane problemy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2009.

Banasik M., Planowanie strategiczne bezpieczeństwa narodowego. Wybrane problemy, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2016.

Baylis J. i in., Strategia we współczesnym świecie. Wprowadzenie do studiów strategicznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2009.

Brzozowski A., Kozub M., Niedźwiecki R., Wprowadzenie do strategii bezpieczeństwa, AON, Warszawa 2010.

Gryz J. (red.), Bezpieczeństwo państwa. Władza – polityka – strategia, AON, Warszawa 2013.

Gryz J. (red.), Strategia bezpieczeństwa narodowego Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2013.

Heywood A., Politologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.

Krauz-Może B., Teorie polityki. Założenia metodologiczne, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2005.

Kuźniar R., Polityka i siła, Scholar, Warszawa 2005.

Nowakowski Z., Szafran H., Szafran R., Bezpieczeństwo w XXI wieku. Strategie bezpieczeństwa narodowego Polski i wybranych państw, Politechnika Rzeszowska, Rzeszów 2009.

Pokruszyński W., Polityka a strategia bezpieczeństwa, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Gospodarki Euroregionalnej, Józefów 2011.

Polcikiewicz Z., Teoretyczne i praktyczne aspekty strategii bezpieczeństwa, Wydawnictwo UMK, Toruń 2020.

Polcikiewicz Z., Teoria bezpieczeństwa, WSO WL, Wrocław 2012.

Sabak Z., Strategia. Słownik terminów, AON, Warszawa 2014.

Zięba R., Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa Unii Europejskiej. Studia Europejskie, Podręcznik akademicki. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2007.

Literatura uzupełniająca

Biała Księga Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2013.

Ciupiński A., Malak K., Bezpieczeństwo polityczne i wojskowe, AON,

Dawidczyk A., Strategiczne uwarunkowania bezpieczeństwa Polski do 2020 roku, AON, Warszawa 2009.

Gizicki W., Polityczne uwarunkowania bezpieczeństwa europejskiego, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2008.

Halizak E., Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, Wydaw. Naukowe Scholar, Warszawa 1997.

Heywood A, Ideologie polityczne. Wprowadzenie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008.

Jakubczak R., Flis J. (red.), Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku, AON, Warszawa 2006.

Koziej S., Między piekłem a rajem: szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008.

Koziej S., Podstawowe problemy strategii i systemu obronności na przełomie XX i XXI wieku, AON, Warszawa 2001.

Koziej S., Strategiczne problemy bezpieczeństwa globalnego i euroatlantyckiego, AON, Warszawa 2005.

Kozub M., Mitręga A., Podstawy strategii bezpieczeństwa – wybrane aspekty, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce 2018.

Kukułka J., Zięba R. (red.), Polityka zagraniczna państwa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1992.

Kuźniar R. (red.), Polska polityka bezpieczeństwa 1989 – 2000,

Scholar, Warszawa 2001.

Pajórek L, Polityka i strategie międzynarodowych organizacji bezpieczeństwa, MON, Warszawa 2006.

Słomczyńska I., Europejska polityka bezpieczeństwa i obrony. Uwarunkowania – struktury – funkcjonowanie, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie–Skłodowskiej w Lublinie, Lublin 2007.

Strategia Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, BBN, Warszawa 2014.

Wróblewski R., Wprowadzenie do strategii wojskowej, Wydawnictwo BUWIK, Warszawa 1998.

Zdrodowski B. (kier. nauk.), Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa 2008.

Ocenę końcową stanowi ocena średnia z ocen uzyskanych w czasie semestru.