Metodologia badań politologicznych

brak

przedmiot obowiązkowy

200-240 godzin

K_W01

absolwent zna i rozumie w pogłębionym stopniu charakter nauk społecznych, w tym przede wszystkim nauk o polityce, ich miejscu w systemie nauk i relacjach do innych nauk społecznych

K_W02

absolwent zna i rozumie zaawansowaną terminologię oraz złożone teorie oraz metodologię badań w zakresie

nauk o polityce

K_U01

absolwent potrafi identyfikować, interpretować i wyjaśniać złożone zjawiska społeczne, w tym przede

wszystkim zjawiska polityczne

K_U02

absolwent potrafi stosować metody i narzędzia na zaawansowanym poziomie w rozwiązywaniu

problemów właściwych dla nauk o polityce

K_U07

absolwent potrafi organizować, uczestniczyć i kierować przedsięwzięciami zespołowymi

K_U08

absolwent potrafi analizować i prognozować procesy i zjawiska polityczne w kontekście nauk o polityce

K_K01

absolwent jest gotów do zdobywania wiedzy, informacji i danych potrzebnych w procesie rozwiązywania

praktycznych problemów w życiu zawodowym ze szczególnym uwzględnieniem

problemów z obszaru nauk o polityce

K_K02

absolwent jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy oraz odbieranych informacji z zakresu nauk o

polityce

- opowiadanie
- wykład informacyjny (konwencjonalny)
- wykład konwersatoryjny
- wykład problemowy

- ćwiczeniowa
- projektu

Celem przedmiotu jest wprowadzenie studentów w problematykę metodologicznych aspektów badań politologicznych oraz budowa umiejętności prowadzenia samodzielnych badań empirycznych.

Program kursu obejmuje niektóre bardziej zaawansowane kwestie z zakresu metodologii politologii, takie jak rola teorii w badaniach politologicznych i strategie tworzenia teorii politologicznych, specyfika badań politologicznych na tle innych nauk społecznych, problem statusu metodologicznego politologii, tworzenie pojęć i siatek kategorialnych oraz pomiar w badaniach politologicznych.

Kurs odbywa się w formie wykładu i ćwiczeń.

W ramach wykładu przekazywana jest wiedza o zasadniczych problemach i dylematach metodologicznych politologii. Jego celem jest budowa i umacnianie świadomości metodologicznej studentów oraz ich autorefleksji metodologicznej.

Problematyka wykładu:

1. Zajęcia organizacyjne

2. Wiedza naukowa na tle innych gatunków wiedzy

a. Rodzaje wiedzy i ich cechy charakterystyczne

b. Cechy wyróżniające wiedzę naukową

c. Problem demarkacji

d. Kumulatywny i niekumulatywny model rozwoju nauki

e. Miejsce politologii w systemie nauk

f. Problem naukowości wiedzy politologicznej

3. Ogólna charakterystyka metodologii i metodologii nauk społecznych

a. Czym jest metodologia i w jaki sposób może być uprawiana

b. Metodologia – metoda – technika badawcza

c. Jedność czy pluralizm metod poznania naukowego?

d. Metody jakościowe i ilościowe

e. Najważniejsze metody badawcze w naukach społecznych i w politologii

4. Problemy metodologiczne nauki o polityce

a. Przedmiot badań politologicznych. Kryteria odrębności politologii wobec innych nauk społecznych

b. Specyfika nauk społecznych i politologii w szczególności

c. Politologia jako nauka nomotetyczna

d. Funkcje nauki o polityce i problemy w ich realizacji

e. Uwikłanie aksjologiczne politologii i relacje z praktyką polityczną

f. Społeczny kontekst badań politologicznych. Jedna czy wiele politologii?

g. Etyka w badaniach politologicznych

5. Definiowanie i tworzenie siatki kategorialnej w politologii

a. Definicja definicji. Części składowe definicji

b. Rodzaje definicji

c. Błędy w definiowaniu. Ocena jakości definicji i siatki kategorialnej

d. Eksplikacja

e. Typologie i klasyfikacje

6. Pomiar i skalowanie w politologii

a. Co można zmierzyć, co warto zmierzyć i po co mierzyć?

b. Rodzaje skal używanych w naukach społecznych

c. Procedura konstruowania skali

d. Ocena jakości skali

7. Kierunki rozwoju badań politologicznych

a. Spory o tożsamość politologii. Multidyscyplinarność badań politologicznych

b. Modele badań politologicznych

c. Przemiany przedmiotu badań, celów badawczych i dominujących metod badawczych

d. Problem paradygmatów w naukach społecznych

e. Przemiany społecznego kontekstu badań politologicznych

Ćwiczenia prowadzone są w formie warsztatowej - studenci w grupach prowadzą pod nadzorem prowadzącego zajęcia własne projekty badawcze, których zwieńczeniem jest przygotowanie raportu z badań empirycznych.

Problematyka ćwiczeń:

1. Zajęcia organizacyjne

2. Etapy procesu badawczego

3. Formułowanie problemu badawczego

4. Hipotezy badawcze

5. Dobór metod badawczych i podłoża teoretycznego badań

6. Definiowanie i budowa siatki kategorialnej

7. Operacjonalizacja i dobór wskaźników

8. Budowanie i testowanie skali

9. Budowa i testowanie narzędzi badawczych

10. Dobór próby, badania pilotażowe i badania właściwe

11. Kodowanie i wstępna analiza danych

12. Testowanie hipotez i uogólnianie wniosków

13. Struktura i przygotowanie raportu badawczego

14. Prezentacja wyników badań

B. Krauz-Mozer, Metodologiczne problemy wyjaśniania w nauce o polityce, UJ, Kraków 1992.

C. Frankfort-Nachmias, D. Nachmias, Metody badawcze w naukach społecznych, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2001.

Elementy metodologii nauki o polityce. Rozważania pojęciowe, red. M. Surmaczyński, Wydawnictwo UWr, Wrocław 1989.

F. Ryszka, Nauka o polityce. Rozważania metodologiczne, PWN, Warszawa 1984.

J.M. Box-Steffensmeier, H.E. Brady, D. Collier (red.), The Oxford Handbook of Political Methodology, Oxford University Press, Nowy Jork 2008.

J. Such, M. Szcześniak, Filozofia nauki, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2006.

R. Mayntz, K. Holm, P. Hübner, Wprowadzenie do metod socjologii empirycznej, PWN, Warszawa 1985.

S. Nowak, Metodologia nauk społecznych, PWN, Warszawa 1985.

S. Nowak, Metody badań socjologicznych, PWN, Warszawa 1965.

Teorie i metody w naukach politycznych, red. D. Marsh, G. Stoker, Wydawnictwo UJ, Kraków 2006.

W. Phillips Shively, Sztuka prowadzenia badań politycznych, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2001.

W.M.K. Trochim, Research Methods Knowledge Base, http://www.socialresearchmethods.net/kb/

- egzamin pisemny

- praca semestralna - raport z przeprowadzonego badania empirycznego (w grupach)

- ocena ciągła - ocena przygotowania do zajęć oraz pracy na zajęciach o charakterze warsztatowym

-