Organizacje międzynarodowe

Pożądane zaliczenie przedmiotu prawo międzynarodowe publiczne.

170 godz.:

- 60 godz. - godziny kontaktowe

- 20 godz. - praca indywidualna studenta w celu przygotowania się do konwersatorium: wyszukanie potrzebnych informacji i materiałów; przeczytanie tekstów (fragmentów Karty NZ, Statutu MTS, uchwał organów Organizacji, podręcznika) wskazanych przed poszczególnymi zajęciami

- 90 godz. - przygotowanie się do egzaminu oraz do kolokwium zaliczeniowego

W1: student zna na poziomie podstawowym terminologię z dziedziny prawa międzynarodowego publicznego (zwłaszcza w zakresie prawa organizacji międzynarodowych) – K_W01,

W2 student posiada podstawową wiedzę o najważniejszych, powszechnych i regionalnych organizacjach międzyrządowych uczestniczących współcześnie w stosunkach międzynarodowych - K_W07

W3: student zna normy i zasady prawa międzynarodowego dotyczące tworzenia i funkcjonowania organizacji międzyrządowych - K_W06

U1: student czyta statuty organizacji międzyrządowych i interpretuje zawarte w nich normy prawne - K_U01

U2: student wyszukuje, selekcjonuje i wykorzystuje w celu przygotowania się do zajęć informacje dotyczące organizacji międzynarodowych, korzystając ze źródeł pisanych i elektronicznych (zwłaszcza oficjalnych witryn organizacji) - K_U02

U3: student prawidłowo stosuje normy prawa organizacji międzynarodowych w zakresie oceny propozycji rozwiązania problemów związanych z funkcjonowaniem organizacji - K_U03

K1: student odpowiedzialnie przygotowuje wskazany materiał do bieżących zajęć - wyszukuje i czyta wymagane dokumenty oraz pozyskuje inne informacje - K_K01

K2: student jest otwarty na modyfikację swoich poglądów na temat potrzeby istnienia i rozwoju organizacji międzynarodowych - K_K06

- wykład konwersatoryjny

- ćwiczeniowa

Przedmiot obejmuje podstawowe zagadnienia z dziedziny teorii organizacji międzynarodowych oraz kwestie dotyczące genezy, celów, członkostwa, struktury, zasad działania i roli najważniejszych istniejących współcześnie organizacji międzyrządowych o charakterze powszechnym (ze szczególnym uwzględnieniem organizacji systemu Narodów Zjednoczonych) oraz partykularnych (takich jak Unia Afrykańska, Organizacja Państw Amerykańskich, Liga Państw Arabskich, ASEAN, Rada Europy, OBWE, OECD, NATO).

Szczegółowe zagadnienia prezentowane podczas wykładu:

1. Pojęcie i geneza organizacji międzynarodowych. Podziały organizacji międzynarodowych;

2. Pojęcie statutu, siedziby oraz statutu siedziby organizacji międzynarodowej;

3. Podmiotowość prawna organizacji międzynarodowej i jej atrybuty;

4. Struktura organizacji międzynarodowych: organy organizacji międzynarodowych (podział), pojęcie funkcjonariuszy międzynarodowych;

5. Proces decyzyjny w organizacjach międzynarodowych; charakter prawny uchwał organów organizacji międzynarodowych;

6. Funkcje organizacji międzynarodowych;

7. Organizacje międzynarodowe a państwa: członkostwo w organizacjach międzynarodowych (nabycie i utrata członkostwa, sankcje organizacyjne, rodzaje członkostwa), przedstawicielstwa państw przy organizacjach i przedstawicielstwa organizacji przy państwach;

8. Liga Narodów.

9. Pojęcie i elementy systemu Narodów Zjednoczonych; organizacje wyspecjalizowane NZ (pojęcie, cechy, nazwy i siedziby poszczególnych organizacji wyspecjalizowanych, specyfika struktury ILO); wybrane programy, fundusze i instytuty systemu NZ (nazwy i siedziby);

10. Pozaeuropejskie organizacje regionalne (geneza, podstawy prawne działania, siedziba, członkostwo, struktura, cele): Unia Afrykańska, Organizacja Państw Amerykańskich, Liga Państw Arabskich, Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodniej (ASEAN);

11. Rada Europy, OBWE, OECD (geneza, podstawy prawne działania, członkostwo, siedziba, struktura, cele);

12. Organizacja Paktu Północnoatlantyckiego - NATO (geneza, podstawy prawne działania, członkostwo, struktura, system bezpieczeństwa zbiorowego).

Konwersatorium poświęcone jest następującym zagadnieniom:

1. Geneza ONZ;

2. Charakterystyka Karty NZ i Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości (charakter prawny, relacja Karty i Statutu, szczególna pozycja norm Karty, poprawki i rewizja, teksty autentyczne);

2. Cele i zasady ONZ;

3. Członkostwo w ONZ (nabycie i utrata członkostwa pełnego, obserwatorzy, zawieszenie w prawach członka, historyczny rozwój członkostwa);

4. Skład, tryb pracy, zasady głosowania, funkcje i kompetencje organów głównych ONZ (Zgromadzenie Ogólne, Rada Bezpieczeństwa, Rada Gospodarczo-Społeczna, Rada Powiernicza, Sekretarz Generalny i Sekretariat, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości);

5. Wybrane organy pomocnicze działające w strukturze ONZ (komitety główne Zgromadzenia Ogólnego, Rada Praw Człowieka, Wojskowy Komitet Sztabowy, trybunały karne ad hoc, komisje regionalne Rady Gospodarczo-Społecznej);

6. Reforma ONZ;

7. Międzynarodowe organizacje pozarządowe: pojęcie, cechy, rola we współczesnych stosunkach międzynarodowych. Analiza wybranych organizacji pozarządowych.

Literatura:

I. Podstawowa:

1) Materiały źródłowe:

Karta Narodów Zjednoczonych z 1945 r. ze Statutem Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości.

Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ 377 (V) "Uniting for Peace" z 1950 r.

2) Opracowania:

B. Kuźniak, M. Marcinko, Milena Ingelevič-Citak, Organizacje międzynarodowe, Warszawa 2017.

The International Court of Justice: Handbook, The Hague 2013, dostępne na: https://www.icj-cij.org/files/publications/handbook-of-the-court-en.pdf.

Portal ONZ: https://www.un.org/en/about-un/index.html.

Portal Rady Europy: https://www.coe.int/en/web/about-us/who-we-are.

II. Uzupełniająca:

R. Bierzanek, J. Symonides, Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2015.

E. Latoszek, M. Proczek, Organizacje międzynarodowe: założenia, cele, działalność, Warszawa 2001.

J. Menkes, A. Wasilkowski, Organizacje międzynarodowe: prawo instytucjonalne, Warszawa 2017.

Organizacje w stosunkach międzynarodowych: istota, mechanizmy działania, zasięg, red. T. Łoś-Nowak, Wrocław 2004.

J. Rydzkowski, Słownik Organizacji Narodów Zjednoczonych, Warszawa 2000.

S. Sengupta, What Is the United Nations? Its History, Its Goals and Its Relevance, New York Times, 24.09.2019, dostępne na: https://www.nytimes.com/2019/09/24/world/americas/what-is-the-united-nations.html,

United Nations Handbook 2017-18, Wellington 2017, dostępne na: https://www.mfat.govt.nz/assets/Peace-and-Security/United_Nations_Handbook_2017_18.pdf.

Wielka encyklopedia prawa, t. IV: Prawo międzynarodowe publiczne, red. J. Symonides, Warszawa 2014.

Wykład:

Egzamin pisemny w formie testu z pytaniami zamkniętymi (jednokrotnego wyboru) i pytaniami otwartymi;

warunek dopuszczenia do egzaminu – zaliczenie konwersatorium.

Konwersatorium:

Końcowe zaliczenie pisemne (pytania otwarte); ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć).

Egzamin pisemny - W1, W2, W3, U1

Kolokwium - W1, W2, W3, U1, U3

Ocena ciągła - U2, K1, K2

Nie dotyczy